Fifitaki e Fakauka ha Iehova

‘Kua nakai mule mai a Iehova ke he mena kua talahaua mai ka e fakauka mai a ia.’—2 PETERU 3:9.

1. Ko e heigoa e mena fakaalofa nakai fai fakatataiaga ne foaki e Iehova ke he tau tagata?

KUA foaki e Iehova ki a tautolu e taha mena ne nakai maeke ke foaki he taha. Ko e mena ne futiaki mo e uho lahi mahaki, ka e nakai ko e mena fakatau po ke moua. Ko e mena ne foaki e ia ko e mena fakaalofa he moui tukulagi—laulahi ia tautolu, ko e moui tukulagi ke he lalolagi parataiso. (Ioane 3:16) Ko e mena fiafia ha ia! To mole atu e tau mena ne fakatupu e momoko lahi—taufetoko, favale, mativa, matahavala, gagao, pihia mo e mate. To nonofo e tau tagata ke he mafola mitaki katoatoa mo e kaufakalataha i lalo he pule fakaalofa he Kautu he Atua. Kua manako lahi ha ia ha tautolu ke he Parataiso ia!—Isaia 9:6, 7; Fakakiteaga 21:4, 5.

2. Ko e ha ne nakai la utakehe e Iehova e fakatokaaga ha Satani?

² Kua onoono atu foki a Iehova ke he magaaho ka fakatu e Parataiso he lalolagi. Mua atu ai, ha ko ia ne fiafia ke he tututonu mo e fakafili tonu. (Salamo 33:5) Kua nakai fiafia a ia ke kitia e lalolagi ne liuliu po ke totoko e tau matapatu fakaakoaga tututonu haana, ko e lalolagi ne tiaki haana pule mo e ekefakakelea haana tau tagata. Ka e, fai kakano mitaki ne nakai la taute e ia ha mena ke utakehe e fakatokaaga kelea ha Satani. Ko e tau kakano ia ne putoia e tau matakupu he mahani ne lauia haana pule katoatoa. He fakatotoka e tau matakupu nei, ne fakatātā e Iehova e mahani futiaki pauaki, ko e mahani ne nakai moua he tau tagata he vahā nei—ko e fakauka.

3. (a) Ko e heigoa e kakano he tau kupu Heleni mo e Heperu ne fakaliliu “fakauka” he Tohi Tapu? (e) Ko e heigoa e tau hūhū ka manamanatu a tautolu ki ai mogonei?

³ Ha ha i ai e kupu Heleni ne lagatolu e talahau he New World Translation ko e “fakauka.” Kua kakano “ko e hololoa he agaga” ti kua fakaliliu tumau ko e “fakamanavalahi” mo e lagataha e “fakagahua he fakauka.” Ke he kupu Heleni mo e Heperu ne fakaliliu ma e “fakauka” kua putoia e manatu he fakamanavalahi, mo e fakatuai ke ita. Aoga fēfē e fakauka a Iehova ki a tautolu? Ko e heigoa e tau fakaakoaga ke ako mai he fakauka mo e tumauokafua ha Iehova mo e he tau fekafekau tua fakamōli haana? Iloa fēfē e tautolu e fakauka nakai fai fakakaupaaga a Iehova? Kikite la tautolu ki ai.

Manamanatu ke he Fakauka a Iehova

4. Hagaao ke he fakauka a Iehova, ko e heigoa ne tohi he aposetolo ko Peteru?

⁴ Hagaao ke he fakauka a Iehova, ne tohi he aposetolo ko Peteru: “Ko e tau fakahelehele na e, aua neke galo ia mutolu, ko e aho taha ki mua [ha Iehova] tuga ne afe he tau tau ia, ko e afe foki he tau tau tuga ne aho taha ia. Kua nakai mule mai e Iki ke he mena kua talahaua mai, tuga he manatu he falu ke he mule; ka e fakauka mai a ia kia tautolu, he nakai finagalo a ia ke malaia taha, ka kia hohoko oti kana ke he tokihala.” (2 Peteru 3:8, 9) Fakamolemole mailoga ua e manatu ne fakakite hinei kua maeke ke lagomatai a tautolu ke maama e fakauka a Iehova.

5. Fēfē e onoonoaga a Iehova ke he magaaho ne lauia haana tau gahuahuaaga?

⁵ Ko e manatu fakamua kua nakai onoono a Iehova ke he magaaho tuga a tautolu. Ko Ia ne moui tukulagi, ko e afe tau ko e aho taha a ia. Ne nakai fakataputapu po ke pehia a ia he magaaho, ka e nakai fakatuai a ia ke gahuahua. He moua e pulotu nakai fai kaupaaga, ne iloa tonu e Iehova e magaaho mitaki lahi ke gahuahua ke aoga ai a lautolu ne tupetupe, ti tatali fakatekiteki a ia ma e magaaho ia ke hoko mai. Pete ia,  kua nakai lata ia tautolu ke fakahiku kua nakai fai manamanatuaga a Iehova ke he ha matematekelea ne lauia e tau fekafekau haana he magaaho nei. Ko ia ko e Atua he “fakaalofa hofihofi noa” ko e peresona he fakaalofa. (Luka 1:78; 1 Ioane 4:8) Kua maeke ia ia ke vetevete, katoatoa mo e tukulagi, ha hagahaga kelea ne fakatupu he matematekelea fakakū ne ha ha ai mogonei.—Salamo 37:10.

6. Ko e heigoa kua nakai lata ke fakahiku e tautolu hagaao ke he Atua, ti ko e ha?

⁶ Ko e mena mōli, nakai mukamuka ke leo ke he taha mena ne manako lahi e taha ki ai. (Tau Fakatai 13:12) Ti, ka nakai fakamōli mafiti he tau tagata e tau maveheaga ha lautolu, to liga fakahiku he falu nakai ko e finagalo pauaki a lautolu ke taute pihia. Kua nakai pulotu ha ia ke manamanatu pihia ke he Atua! Ka talahau hehē e tautolu e fakauka he Atua ke fakatuai, ko e mole he tau magaaho kua mukamuka lahi ke fakatupu a tautolu ke mokulu ke he fakauaua mo e fakalolelole, ti fakahagahagakelea a tautolu he fakaniniko fakaagaaga. Mua atu e kelea, liga fakahēhē e lautolu a tautolu ne hataki a Peteru fakamua ki ai ke mataala—ko lautolu ne va mai, ne nakai tua. Ko lautolu ia ne talahau vaiga: “Ko fe kia hana ha ha hinei tuga kua mavehe mai? Ka ko e tau aho tali mai he momohe e tau tupuna ha mautolu ke he mate, kua tumau agaia e tau mena oti ke tuga ne kua kamata mai he tufugatiaaga.”—2 Peteru 3: 4, NW.

7. Matutaki fēfē e fakauka a Iehova ke he manako haana ke tokihala e tau tagata?

⁷ Ko e manatu ke uaaki nukua maeke ia tautolu ke moua mai he tau kupu ha Peteru kua fakauka a Iehova ha kua manako a ia ke hokotia e tau tagata oti ke he tokihala. Ko lautolu ne fakaheu ulumaō ke liliu kehe mai he tau puhala kelea ha lautolu ka moua e fakafiliaga ha Iehova. Pete ia, ne nakai fiafia e Atua he mate e tagata mahani kelea. Ka e, fiafia a ia ke kitia e tau tagata ne tokihala, he liliu kehe mai he tau mahani kelea ha lautolu, mo e fakatumau ke momoui. (Esekielu 33:11) Fakahiku ai, kua fakagahuahua e ia e fakauka ti foaki ai e tala mitaki ke fakapuloa ke he lalolagi oti ke maeke he tau tagata ke moua e magaaho ke momoui.

8. Kitia fēfē e fakauka he Atua ke he tau fehagaiaga haana mo e motu ha Isaraela?

⁸ Ko e fakauka he Atua kua kitia foki ke he tau fehagaiaga haana mo e motu ha Isaraela i tuai. Ma e tau senetenari, ne fakauka a ia ke he nakai omaoma ha lautolu. Puhala he tau perofeta haana, ne fakamalolō tafeliuaki a ia ki a lautolu: “Kia liliu mai a mutolu he tau puhala kelea, mo e omaoma a mutolu ke he haku a tau poaki, mo e haku a tau kotofaaga ke lata mo e tau fakatufono oti ne poaki atu ai e au ke he tau matua  ha mutolu, ti fakafano atu ai foki e au kia mutolu ke he haku a tau fekafekau ko e tau perofeta.” Ko e heigoa e fua? Momoko ai, ne “nakai ni fanogonogo” e tau tagata.—2 Tau Patuiki 17:13, 14.

9. Fakakite fēfē he fakauka ha Iesu haana Matua?

⁹ Fakahiku ai, ne fakafano mai e Iehova haana Tama, ne fakalagalaga tumau ke he tau Iutaia ke fakafeilo ke he Atua. Ne fakakite katoatoa e Iesu e Matua haana. He iloa katoatoa to nakai leva ti tamate a ia, ne ui a Iesu: “Ierusalema na e, Ierusalema na e, ko koe ne kelipopo e tau perofeta, mo e taulitimaka a lautolu ne fakafano atu kia koe, kua lagaloga he manako au ke fakapotopoto hau a tau fanau, tuga ne moa kua fakapulupulu hana tau punua ki lalo hifo he hana tau tapakau; ka e nakai mafai a mutolu!” (Mataio 23:37) Ko e tau kupu aamotia nei kua nakai mai ia he ikifakafili vale ne makai ke fakahala e tagata ka ko e tau kupu he kapitiga fakahele kua fakauka ke he tau tagata. Ko Iesu, tuga e Matua haana he lagi, ne manako ke he tau tagata ke tokihala mo e hao mai he fakafiliaga lahi mahaki. Kua tali fiafia e falu ke he tau hatakiaga ha Iesu mo e hao he fakafiliaga lahi ne hoko ki Ierusalema he 70 V.N.—Luka 21:20-22.

10. Ko e heigoa e puhala he fakauka he Atua kua aoga ki a tautolu?

¹⁰ Nakai kia ko e fakauka he Atua kua mua ue atu? Ha kua lahi pihia e nakai omaoma he tau tagata, ne hafagi e Iehova ki a tautolu takitokotaha, fakalataha mo e falu miliona tagata, e magaaho ke o mai ke iloa a ia mo e talia e amaamanakiaga he fakamouiaga. “Kia manatu a mutolu ko e fakauka he Iki ha tautolu, ko e fakamouiaga haia,” ne tohi e Peteru ke he tau matakainaga Kerisiano. (2 Peteru 3:15) Nakai kia fakaaue a tautolu kua hafagi he fakauka a Iehova e puhala ke he fakamouiaga ma tautolu? Nakai kia liogi a tautolu to fakatumau a Iehova ke fakauka ki a tautolu he fekafekau tumau a tautolu ki a ia?—Mataio 6:12.

11. Ko e heigoa kua fakalagalaga a tautolu ke taute he maama e fakauka a Iehova?

¹¹ Ka maama e tautolu e kakano ne fakauka a Iehova, kua lagomatai a tautolu ke fakauka fakatekiteki ke he fakamouiaga ka tamai e ia, he nakai fakahiku kua fakatuai a ia he fakamōli e tau maveheaga haana. (Tagi Aue 3:26) He fakatumau a tautolu ke liogi ma e Kautu he Atua ke hoko mai, kua falanaki a tautolu kua iloa he Atua e magaaho mitaki lahi ke tali e liogi ia. Lafi ki ai, kua fakalagalaga a tautolu ke fifitaki a Iehova he fakakite e fakauka mahani Atua ke he fakafehagai ha tautolu mo e tau matakainaga ha tautolu mo lautolu ne fakamatala a tautolu ki ai. Kua nakai manako foki a tautolu ke mate taha ka e manako ke kitia a lautolu kua tokihala mo e fakalataha ke he amaamanakiaga ha tautolu he moui tukulagi.—1 Timoteo 2:3, 4.

Manamanatu e Fakaukahe Tau Perofeta

12, 13. Fakatatau mo e Iakopo 5:10, kautū fēfē e perofeta ko Isaia he fakagahuahua e fakauka?

¹² He manamanatu ke he fakauka ha Iehova, kua lagomatai a tautolu ke loto fakaaue mo e feaki e mahani ia. Nakai mukamuka ma e tau tagata nakai mitaki katoatoa ke feaki e fakauka, ka e maeke ke taute. Kua ako e tautolu mai he tau fekafekau i tuai he Atua. Ne tohia he tutaki ko Iakopo: “Haku a tau matakainaga na e, kia fifitaki a mutolu e fakamalolo ke he tau mena matematekelea, katoa mo e fakauka he tau perofeta ne vagahau mai ke he higoa [ha Iehova].”  (Iakopo 5:10) Kua mafanatia mo e atihake ke iloa e falu ne kautū he fehagai mo e tau mena ne fehagai mo tautolu.

¹³ Ko e perofeta ko Isaia, ma e fakatai, ne lata mōli ke he fakauka he kotofaaga haana. Ne fakakite e Iehova he tala age ki a ia: “Ati fano ā, ti pehe atu a koe ke he motu na, Kia fanogonogo a mutolu ka e nakai logona e mutolu; kia kitekite foki a mutolu ka e nakai kitia e mutolu. Kia fakamatolu ai e tau loto he motu nai, ti fakatuli ai ha lautolu a tau teliga, mo e fakapouli ai ha lautolu a tau mata; neke kitia ha lautolu a tau mata, mo e fanogonogo ha lautolu a tau teliga, mo e logona ha lautolu a tau loto, mo e mafokifoki mai a lautolu, ti fakamalolo ai e au a lautolu.” (Isaia 6:9, 10) Pete ne nakai talia he tau tagata, ne fakauka ni a Isaia ke fakapuloa e tau fekau hataki ha Iehova ke kavi ke he 46 e tau! Tuga ia, to lagomatai he fakauka a tautolu ke tumauokafua ke he gahua ha tautolu he fakamatala e tala mitaki, pete ne nakai talia he tokologa

14, 15. Ko e heigoa ne lagomatai a Ieremia ke fahia ke he tau matematekelea mo e fakalolelole?

¹⁴ Mōli, he taute he tau perofeta e fekafekauaga ha lautolu, ne nakai ni fahia a lautolu ke he nakai talia; ka e matematekelea foki a lautolu ke he favaleaga. Kua toka atu a Ieremia ke he akau, tuku “ke he fale puipui,” ti liti ke he luo. (Ieremia 20:2; 37:15; 38:6) Ne matematekelea a ia he favaleaga nei he tau tagata ne amanaki a ia ke lagomatai. Ka e, nakai mamahi a Ieremia, po ke taui e ia. Ne fakauka fakatekiteki a ia ke he tau tau loga.

¹⁵ Ne nakai fakanono he favaleaga mo e fakafiufiu a Ieremia, ti nakai fakanono foki e lautolu a tautolu he vahā nei. Mōli, to logona e tautolu e fakalolelole he falu magaaho. Ne logona hifo e Ieremia e fakalolelole. “Kua eke e kupu a Iehova mo mena ke ekefakakelea mai ai kia au, mo mena ke vā ai foki ke he aho oti,” he tohi e ia. “Ti pehe atu au, Nakai talahau e au a ia, ti nakai vagahau foki e au ke he hana higoa.” Ti ko e heigoa ne tupu mogoia? Oti nakai e fakamatala ha Ieremia? Ne matutaki a ia: “Ti tuga ne mena ha i ai ke he haku loto [e kupu he Atua] e afi kaka kua puipui ai ke he haku a tau hui motua, ti oti e manava haku he fakauka, kua nakai ni maeke au.” (Ieremia 20:8, 9) Mailoga ko e magaaho ne fakamakutukutu a ia ke he vā he tau tagata, ne galo haana olioli. He magaaho ne fuluhi e onoonoaga haana ke he fulufuluola mo e aoga he fekau haana, ne liu a ia olioli ai. Lafi ai, ne fakalataha a Iehova mo Ieremia “tuga ne toa ne matakutakuina,” he fakamalolō a ia ke fakapuloa e kupu he Atua he fakamakai mo e fakamalolō.—Ieremia 20:11.

16. Maeke fēfē ia tautolu ke fakatumau e olioli ke he gahua ha tautolu he fakamatala e tala mitaki?

¹⁶ Moua nakai he perofeta ko Ieremia e olioli he gahua haana? Tonutika! Ne pehē a ia ki a Iehova: “Ne moua hau a tau kupu, ti kai ai e au; ti eke hau a tau kupu kia au mo mena ke olioli ai mo e fiafia ia haku loto; ha kua ui au ke he hau a higoa, Iehova na e.” (Ieremia 15:16) Ne olioli a Ieremia ke he kotofaaga haana he hukui e Atua mōli mo e fakamatala e kupu haana. Maeke foki ia tautolu ke olioli. Mua atu e olioli ha tautolu, tuga e tau agelu he lagi, ha kua tokologa he lalolagi katoa ne talia e fekau he Kautu, ti tokihala, mo e o ai he puhala ke he moui tukulagi.—Luka 15:10.

‘Ke he Tumauokafua a Iopu’

17, 18. Ko e heigoa e puhala ne fakauka a Iopu ki ai, ti ko e heigoa e fua?

¹⁷ He mole e talahau hagaao ke he tau perofeta i tuai, ne tohi he tutaki ko Iakopo: ‘Kua  fanogonogo a mutolu ke he tumauokafua a Iopu, kua iloa foki e mutolu e fakahikuaga ha ia Iehova, kua fakaalofa fakalahi mai a Iehova mo e hofihofi noa.’ (Iakopo 5:11) Ko e kupu Heleni nei ne fakaliliu ‘tumauokafua’ ne ha ha ai e kakano tatai ke he kupu ne fakaaoga e Iakopo he kupu tohi fakamua ma e “fakauka.” He fakakite e kehekeheaga he tau kupu ua ia, taha e pulotu ne tohi: “Ko e kupu fakamua kua fakauka ka ekefakakelea he tau tagata a tautolu, ko e kupu ke uaaki ko e fakauka fakamalolō i lalo he tau mena ne fakamamahi aki a tautolu.”

¹⁸ Ne moua a Iopu he matematekelea lahi mahaki. Ne matematekelea fakatupe a ia, he mamate e tau tama haana, mo e gagao mamahi lahi. Ne taufetului foki a ia ke he tau talahauaga fakavai kua fakahala e Iehova a ia. Ne fakagū e Iopu e matematekelea haana; ti maanu a ia ke he tuaga haana mo e hagaao foki kua mua atu e tututonu haana ke he Atua. (Iopu 35:2) Pete ia, ne nakai galo e tua haana, po ke moumou e mahani fakamōli haana. Ne nakai kaiaalu e ia e Atua tuga ne talahau e Satani. (Iopu 1:11, 21) Ko e fua? “Ne mua foki he fakamonuina e Iehova a Iopu ke he hana a fakahikuaga ke he hana a kamataaga.” (Iopu 42:12) Ne liuaki age e Iehova e malolō tino ha Iopu, fakalahiua e maukoloa haana, ti fakamonuina a ia aki e moui fiafia katoatoa mo e haana a tau fakahele. Kua fakamalolō foki he fakauka fakamōli ha Iopu a ia ke maama lahi a Iehova.

19. Ko e heigoa ne ako e tautolu mai he fakauka fakatekiteki a Iopu?

¹⁹ Ko e heigoa ne ako e tautolu mai he fakauka fakatekiteki ha Iopu? Tuga a Iopu, kua liga matematekelea a tautolu he gagao po ke tau mena uka foki? Kua liga nakai maama katoatoa e tautolu e kakano ne fakaatā e Iehova a tautolu ke moua e kamatamata pauaki. Ka e, he mena nei kua liga iloa tonu e tautolu: Ka tumau a tautolu ke tua fakamōli, to fakamonuina a tautolu. Kua nakai kaumahala a Iehova ke taui a lautolu kua kumi fakamakutu ki a ia. (Heperu 11:6) Ne pehē a Iesu: “Ko ia ka tumau ato hoko ke he fakaotiaga, to fakamoui na ia.”—Mataio 10:22; 24:13.

‘To Hau e Aho a Iehova’

20. Ko e ha kua iloa tonu e tautolu to hau e aho a Iehova?

²⁰ Pete ne fakauka a Iehova, kua fakafili tonu foki a ia ti nakai fakamanavalahi tukulagi a ia ke he mahani kelea. Fai fakakaupaaga e fakauka haana. He tohi e Peteru: “Ti nakai toka foki [he Atua] e lalolagi tuai.” Ha ko Noa mo e magafaoa haana ni ne hao ai, ne fakapuke e lalolagi nakai mahani Atua ke he vai. Kua tamai foki e Iehova e fakafiliaga ki luga ha Sotoma mo Komora, he eke ai mo efuefu afi. Ko e tau fakafiliaga nei ne fakatoka e “fakamailoga ke he tau tagata matahavala a mui.” He mena nei, kua liga iloa tonu e tautolu: ‘To hau e aho ha Iehova.’—2 Peteru 2:5, 6; 3:10.

21. Liga fakatātā fēfē e tautolu e fakauka mo e tumauokafua ha tautolu, ti ko e heigoa e matakupu ka fakatutala a tautolu ki ai he vala tala ka mui mai?

²¹ Ti kua lata mogoia ia tautolu ke fifitaki e fakauka ha Iehova he lagomatai e falu ke hokotia ke he fakatokihalaaga ke liga hao atu a lautolu. Kia fifitaki foki a tautolu ke he tau perofeta he fakapuloa fakatekiteki e tala mitaki pete ne nakai talia a lautolu ne fakamatala a tautolu ki ai. Lafi ki ai, kua maeke ia tautolu ke iloa mōli to fakamonuina lahi e Iehova a tautolu ka eke, ke tuga a Iopu, kua fakauka a tautolu ke he tau kamatamata mo e fakatumau ke mahani fakamōli. Ha ha i ai e tau kakano mitaki oti ke olioli a tautolu ke he fekafekauaga ha tautolu ka mailoga e tautolu e puhala he fakamonuinaaga lahi ha Iehova ne ha ha ai i luga he tau laliaga he tau tagata haana ke fakamatala e tala mitaki ke he lalolagi oti. To kitia e tautolu e mena nei he vala tala ka mui mai.

Manatu Nakai e Koe?

• Ko e ha ne fakakite e Iehova e fakauka?

• Ko e heigoa ne ako e tautolu mai he fakauka he tau perofeta?

• Fakatātā fēfē e Iopu e tumauokafua,ti ko e heigoa e fua?

• Iloa fēfē e tautolu kua nakai fai kaupaaga e fakauka a Iehova?

[Tau Hūhū he Fakaakoaga]

[Fakatino he lau 21]

Ne fakakite katoatoahe fakauka ha Iesue Matua haana

[Tau Fakatino he lau 22]

Taui fēfē e Iehova e fakauka a Ieremia?

[Tau Fakatino he lau 23]

Taui fēfē e Iehova e tumauokafua a Iopu?