Skip to content

Skip to table of contents

Kia Fakamalolō e Tau Lima ha Mutolu

Kia Fakamalolō e Tau Lima ha Mutolu

Kia Fakamalolō e Tau Lima ha Mutolu

“Kia fakamalolo ai e tau lima ha mutolu ko mutolu kua fanogonogo ai ke he vaha nai ke he tau kupu nai mai he tau fofoga he tau perofeta.”—SAKARIA 8:9.

1, 2. Ko e ha kua lata e tau tohi ha Hakai mo Sakaria ke mamata lahi a tautolu ki ai?

KO E tau perofetaaga ha Hakai mo Sakaria kua tohia kavi ke 2,500 e tau he mole, pete ia kua aoga lahi agaia ke he moui haau. Ko e tau fakamauaga he Tohi Tapu ne moua he tau tohi ua nei nakai ko e tau tala tuai noa ni. Ka ko e vala he “tau mena oti ne tohi mai i tuai . . . ke fakaako ai a tautolu.” (Roma 15:4) Ko e laulahi he tau mena ne totou e tautolu i ai kua taute a tautolu ke manamanatu ke he tau tutuaga mooli hane fa e tutupu tali mai he fakatū e Kautu i luga he lagi he 1914.

2 Hagaao ke he tau mena tutupu mo e tau tutuaga ne leva e fakafitā ki ai e tau tagata he Atua, ne pehē e aposetolo ko Paulo: “Ne hohoko e tau mena oti ia kia lautolu ke eke mo tau fakamailoga; kua tohi foki ke eke mo tomatomaaga ma tautolu kua hohoko mai ke he vaha ke fakahiku ai.” (1 Korinito 10:11) Ti liga manatu a koe, ‘Ko e heigoa e aoga he tau tohi ha Hakai mo Sakaria ke he vahā ha tautolu?’

3. Ko e heigoa ne hagaaki a Hakai mo Sakaria ki ai?

3 Tuga ne mailoga he vala tala fakamua, ko e tau perofetaaga ha Hakai mo Sakaria kua hagaao ke he magaaho ne liliu e tau Iutaia ke he ha lautolu a motu ne age he Atua he mole e fakatokanoa mai he fakapaea i Papelonia. Ne mamata lahi e tau perofeta tokoua ke liu ta e faituga. Ne taute ai he tau Iutaia e fakavēaga he faituga he 536 F.V.N. Pete kua hagaaki falu Iutaia momotua ke he vahā kua mole, ke he tau mena oti kua lahi agaia e “kalaga he fiafia.” Ko e mooli, kua fai mena foki ne tupu lahi mahaki he vahā ha tautolu. Puhala fēfē?—Esera 3:3-13.

4. Ko e heigoa ne tupu nakai leva he mole e Felakutaki I he Lalolagi?

4 Nakai leva e mole e Felakutaki 1 he Lalolagi, ne fakatokanoa mai e tau tagata fakauku ha Iehova he fakapaea ki Papelonia Lahi. Ne fakakite he mena ia e fakamailoga lahi he lalagoaga a Iehova. Fakamua atu kua tuga fakamotuhia he tau takitaki lotu mo e tau hoa fakapolitika ha lautolu e fakamatalaaga mo e gahua fakaako he Tau Tagata Fakaako Tohi Tapu. (Esera 4:8, 13, 21-24) Pete ia, ne utakehe e Iehova ko e Atua e tau tauhele ke he gahua fakamatala mo e taute tutaki. He tau tau hogofulu tau tali mai he 1919, ne tupuolaola e gahua he Kautu ti nakaila fai mena kua fakaai ke taofi ai he holo ki mua.

5, 6. Ko e heigoa e kautūaga homo ue atu ne tuhi a Sakaria 4:7 ki ai?

5 Kua mauokafua a tautolu ko e fakamatalaaga mo e fakaakoaga ne taute he tau fekafekau omaoma ha Iehova he vahā ha tautolu to fakatumau ha ko e lalagoaga haana. Ia Sakaria 4:7, ne totou e tautolu: “To ta mai foki e ia e maka he malokuaga tapa ki luga, mo e kalaga pehe Ko e fakaalofa noa hanai! kia ha ha ia ia e fakaalofa noa.” Ko e heigoa e kautūaga homo ue atu he vahā ha tautolu ne tuhi e mena nei ki ai?

6 Kua tuhi a Sakaria 4:7 ke he vahā ka tamai e tapuakiaga mooli he Iki Pule Katoatoa ke he tuaga mitaki katoatoa he tau lotopā he faituga fakaagaaga haana he lalolagi. Ko e faituga ia ko e fakaholoaga ha Iehova ke o atu ke tapuaki a ia, ne fakavē ke he poa lukutoto ha Keriso Iesu. Ko e mooli, kua fitā e fai faituga fakaagaaga tali mai he senetenari fakamua V.N. Pete ia, ko e tapuakiaga mooli he lotopā he lalolagi to hokotia ke he mitaki katoatoa. Kua totou miliona e tagata tapuaki mogonei hane fekafekau ke he lotopā he faituga fakaagaaga he lalolagi. Ko lautolu nei fakalataha mo e moto tagata tokologa ka fakaliu tu mai ke he mitaki katoatoa he magahala he Pule Afe Tau ha Iesu Keriso. He matahiku he afe tau, ko e tau tagata tapuaki hokoia ke he Atua ka nonofo he lalolagi ne kua fakameā.

7. Ko e heigoa e matagahua ha Iesu he tamai e tapuakiaga mooli ke he tuaga mitaki katoatoa he vahā ha tautolu, ti ko e ha kua lata ke fakamalolō ai a tautolu?

7 Kua ha ha ai e Kovana ko Serupapelu mo e Ekepoa ne Mua ko Iosua ke fakamooli e mau katoatoa he faituga he 515 F.V.N. Ne talahau tuai he Sakaria 6:12, 13 e matagahua pihia ni ha Iesu he tamai e tapuakiaga mooli ke he tuaga mitaki katoatoa: “Kua vagahau mai pehe a Iehova Sapaota, kua pehe mai, Kitiala, ko e tagata ko e La akau hana higoa; to tupu hake a ia mai he mena ne tupu ai, to ta foki e ia e faituga a Iehova. To . . . ha ia ia foki e lilifu, to nofo foki a ia i luga hana nofoaiki mo e pule ai a ia, to eke foki a ia mo ekepoa i luga hana nofoaiki.” He hagaao ke he mooliaga ko Iesu, ne ha ha i luga he lagi mo e fakatupu e tau patuiki he laini ha Tavita, hane lalago e gahua he Kautu he faituga fakaagaaga, kua manatu nakai a koe to fai tagata ka taofi e holo ki mua he gahua ia? Nakai fakaai! Kua nakai kia lata mogoia a tautolu ke fakamalolō ke fakatumau ke he ha tautolu a fekafekauaga, he nakai lavelave he tau fakaatukehe he tau aho takitaha?

Tau Mena kua Mua

8. Ko e ha kua lata ia tautolu ke tuku fakamua e gahua he faituga fakaagaaga he tau momoui ha tautolu?

8 Ke moua e lalagoaga mo e fakamonuina a Iehova, kua lata ia tautolu ke tuku fakamua tumau e gahua he faituga fakaagaaga he tau momoui ha tautolu. Ti nakai tuga e tau Iutaia ne pehē, “Nakaila hoko ke he aho,” kua lata ia tautolu ke manatu hane nonofo a tautolu he “tau aho fakamui.” (Hakai 1:2; 2 Timoteo 3:1) Ne talahau tuai e Iesu ko e tau tutaki fakamooli haana to fakamatala e tala mitaki he Kautu mo e taute tutaki. Lata ke fakaeneene a tautolu ke nakai fakaheu e kotofaaga ha tautolu he fekafekauaga. Ko e fakamatalaaga mo e gahua fakaako ne taofi fakakū he totoko mai e lalolagi ne liu kamata he 1919 kua nakai la katoatoa ia. Ka e, kia mauokafua a koe, to hokotia mooli ki ai!

9, 10. Ko e heigoa ne fakavē e monuina mai ia Iehova ki ai, ti ko e heigoa e kakano ki a tautolu?

9 To fakamonuina a tautolu ke he laulahi he gahua ne fakatumau fakamakutu a tautolu ki ai—ko e matakau tagata mo e takitokotaha. Mailoga e maveheaga ha Iehova ka moua e tautolu e mafanatia. He liliu agataha e tau Iutaia ke he tapuakiaga solu katoa mo e kamata fakamakutu e gahua ke he fakavēaga he faituga, ne pehē a Iehova: “Ke kamata mai he aho nai ni to fakamonuina atu e au a mutolu.” (Hakai 2:19) To olioli e lautolu e fakafoouaga katoatoa he fiafia haana. Mogonei kia kikite atu ke he tau monuina ne moua he maveheaga he Atua: “Ko e mena to ha i ai e tau fua he mafola; to fua mai e vine hana tau fua, to fua mai foki e kelekele hana ni a tau fua, ko e lagi foki to to hifo ai hana a hahau; to age foki e au e tau mena oti ia kia lautolu ne toe he motu nai ke eke ma lautolu.”—Sakaria 8:9-13.

10 Tuga ni he fakamonuina fakaagaaga mo e fakatino e Iehova e tau Iutaia, to fakamonuina foki e ia a tautolu he taute fakalotomatala mo e loto fiafia e tautolu e gahua ne kotofa mai e ia. Ko e tau monuina nei kua putoia ai e mafola he vahāloto ha tautolu, haohao mitaki, mautū, mo e tupu fakaagaaga. Pete ia, lata ia koe ke mauokafua kua falanaki ni e monuina tumau mai he Atua ka taute e tautolu e gahua he faituga fakaagaaga ke he puhala ne manako a Iehova ke taute ai.

11. Kumikumi hifo fēfē a tautolu ki a tautolu ni?

11 Ko e magaaho ainei ke ‘manamanatu a tautolu ke he ha tautolu a tau mahani.’ (Hakai 1:5, 7) Lata ia tautolu ke toka taha magaaho ke kumikumi e tau mena kua mua he tau momoui ha tautolu. Ke fakamonuina e Iehova a tautolu he vahā nei kua falanaki ni ke he laulahi he fakamatalahi e tautolu e higoa haana, mo e he fakamalikiti e gahua ha tautolu ke he faituga fakaagaaga haana. Liga hūhū ki a koe ni: ‘Kua hiki kia e tau mena kua mua ki a au? Fēfē e makutu haaku mogonei ma Iehova, haana kupu mooli, mo e gahua haana ka fakatatai ke he makutu ne moua e au he magaaho ne papatiso ai? Kua lauia kia e fiafia ne foaki e au ki a Iehova mo e haana Kautu he mamata lahi au ke he moui mahuiga? Ko e matakutaku tagata—ko e tupetupe ke he manatu he falu—kua taofi aki kia a au?’—Fakakiteaga 2:2-4.

12. Ko e heigoa e tuaga he tau Iutaia ne fakakite ia Hakai 1:6, 9?

12 Kua nakai manako a tautolu ke taofi he Atua e monuina lahi haana kakano he nakai fakamatalahi e tautolu e higoa haana. Liu manatu e magaaho he mole e kamataaga mitaki, ‘ne takitaha e tau Iutaia ne liliu mo e poi atu ke he hana ni a fale,’ he talahau ia Hakai 1:9. Kua lavelave lahi ni a lautolu ke he tau manako mo e puhala moui ha lautolu he tau aho takitaha. Fakahiku, ne “gahoa e mena kua moua ai,” ne kū e kai mitaki, inu, mo e tau mena tui mafana. (Hakai 1:6) Ne utakehe e Iehova e fakamonuinaaga haana. Kua fai fakaakoaga nakai e mena nei ma tautolu?

13, 14. Maeke fēfē ia tautolu ke fakagahuahua e fakaakoaga ia Hakai 1:6, 9, ti ko e ha ne aoga e mena nei?

13 Nakai kia talitonu a koe ke olioli tumau e tau monuina faka-Atua, kua lata ia tautolu ke kalo mai he kumi e tau mena ma tautolu ni ka e lata ke tapuaki a Iehova? Kua pihia ai pete kua fakataki he matagahua po ke fiafia e onoonoaga ha tautolu ke tutuli e mautu, tau lagatau ke muhukoloa vave, taute e tau pulega ma e fakaakoaga lafi ki luga ke moua e feua mitaki lahi he lalolagi nei, po ke tau fakaholoaga ke makona fakatagata.

14 Ko e tau mena pihia kua nakai ko e tau mena agahala. Pete ia, kua nakai kia kitia e koe ka hagaao ke he moui tukulagi, ko e tau mena ia ko e “tau gahua ke mamate ai”? (Heperu 9:14) Ke he puhala fe? Ko e tau mena ia kua mamate fakaagaaga, fakateaga, mo e nakai fua. Kaeke fakamakamaka ki ai, to takitaki he tau gahua ia e tagata ke he mate fakaagaaga. Ne tupu e mena ia ke he falu Kerisiano fakauku he vahā he tau aposetolo. (Filipi 3:17-19) Kua tupu foki ke he falu he vahā ha tautolu. Kua liga iloa e koe falu ne tauhele fakahaga mai he tau matagahua faka-Kerisiano mo e fakapotopotoaga; mogonei kua nakai hihiga a lautolu ke liliu ke he fekafekauaga ha Iehova. Kua amanaki mooli a tautolu ke liliu mai a lautolu ia ki a Iehova, ka ko e mooli ainei ka tutuli e “tau gahua ke mamate ai” to fua mai e galo he fiafia mo e fakamonuinaaga ha Iehova. Kitia ai e koe e fakaatukehe ka tupu mai ai. Kakano to galo e fiafia mo e mafola ne fakatupu he agaaga he Atua. Mo e manamanatu la ke he galo he nakai fakalataha mo e tau matakainaga Kerisiano mafanatia!—Kalatia 1:6; 5:7, 13, 22-24.

15. Puhala fe ne fakakite e Hakai 2:14 e aoga lahi he tapuakiaga ha tautolu?

15 Kua aoga lahi mahaki e matakupu nei. Mailoga e onoonoaga ha Iehova ia Hakai 2:14 ke he tau Iutaia ne fakaheu e fale tapuaki haana ke taute e tau fale ta lapa ha lautolu, ke he puhala mooli po ke fakatai. “Kua pihia e tau tagata nai, kua pihia foki e motu nai ki mua haku, kua pihia mai a Iehova; kua pihia foki e tau mena oti kua eke ai he tau lima ha lautolu, ko e tau mena foki kua ta age ai e lautolu ke he mena na, kua kelea ia.” Ko e heigoa ni e tau poa ne foaki he tau Iutaia lotolotoua he fatapoa fakakū i Ierusalema kua nakai talia ha kua fakaheu agaia e lautolu e tapuakiaga mooli.—Esera 3:3.

Lalago Mooli

16. He fakavē ke he tau fakakiteaga ne moua e Sakaria, ko e heigoa ne liga mauokafua ai e tau Iutaia?

16 Ko e tau Iutaia omaoma ne gahua ke liu ta e faituga he Atua kua fakamafana ke he lalagoaga faka-Atua, tuga ne fakakite he Atua puhala he tau fakakiteaga valu ne moua e Sakaria. Ne fakamooli he fakakiteaga fakamua e mau katoatoa he faituga mo e mahuiga ha Ierusalema mo Iuta kaeke fakatumau e tau Iutaia ke omaoma ke taute e tau gahua kua lata. (Sakaria 1:8-17) Ne mavehe mai e fakakiteaga ke uaaki ke fakamahaikava e tau fakatufono oti ne totoko e tapuakiaga mooli. (Sakaria 1:18-21) Ne fakamooli he falu fakakiteaga e puipui faka-Atua ke he gahua ta fale, ko e fuifui lahi he tau tagata mai he tau motu loga ne o atu ke he fale tapuaki kua mau katoatoa ha Iehova, mafola mooli mo e haohao mitaki, ko e utakehe he tau tauhele ne tuga e makimaki ke he gahua ne kotofa he Atua, ko e utakehe he tau mena kelea, mo e leveki mo e puipui fakaagelu. (Sakaria 2:5, 11; 3:10; 4:7; 5:6-11; 6:1-8) Maama ai e koe e kakano he tau fakamooliaga pihia he lalagoaga faka-Atua, ati hiki he tau tagata omaoma e puhala moui ha lautolu mo e fakamatapatu e mamata lahi ha lautolu ke he gahua ne fakatokanoa ai he Atua a lautolu.

17. Hagaao ke he tau fakamooliaga ne moua e tautolu, ko e heigoa kua lata ke hūhū ki a tautolu ni?

17 Tatai foki, ko e fakamooliaga ne moua e tautolu ke he kautū pauaki he tapuakiaga mooli kua lata ke fakalagā a tautolu ke hakahakau mo e omoomoi ke manamanatu fakahokulo hagaao ke he fale tapuaki ha Iehova. Hūhū ki a koe ni: ‘Kaeke talitonu au kua lata ke taute mogonei e gahua ke fakamatala e tala mitaki he Kautu mo e taute tutaki, kua felauaki nakai haaku a tau foliaga mo e puhala moui ke he talitonuaga haaku? Kua latatonu nakai e magaaho ne fakaaoga e au ke kumikumi ke he Kupu fakaperofeta he Atua, ke manamanatu ki ai, mo e tutala ke he tau katofia Kerisiano hagaao ki ai pihia foki ke he falu ka feleveia mo au?’

18. Ko e heigoa ne toka mai i mua, hagaao ki a Sakaria veveheaga 14?

18 Ne hagaao a Sakaria ke he moumouaga ha Papelonia Lahi ne mui mai he felakutaki i Amaketo. Ne totou e tautolu: “[Kua] hoko mai e aho, ko e taha ni haia, kua iloa ni kia Iehova; nakai ko e aho, nakai ko e po; ha ko e mena ka hoko ke he magaaho afiafi to maama ai ni.” E, ko e aho ha Iehova to pouligia mo e fakaatukehe mooli ma e tau fi haana he lalolagi! Ka e to fakatumau ke maama mo e fiafia ma e tau tagata tapuaki loto fakamooli ha Iehova. Ne fakamaama foki e Sakaria e puhala ka fakapuloa he tau mena oti he lalolagi foou e tuaga tapu ha Iehova. Ko e tapuakiaga mooli he faituga fakaagaaga he Atua to eke mo tapuakiaga hokoia he lalolagi. (Sakaria 14:7, 16-19) Ko e fakamooliaga mitaki ha ia! To mailoga mooli e tautolu e fakamooliaga ke he tau mena ne talahau tuai mo e kitia e fakatokolugaaga he pule katoatoa ha Iehova. To kehe lahi mooli e aho ia ha Iehova!

Tau Monuina Tukulagi

19, 20. Ko e ha ne fakamalolō ai a Sakaria 14:8, 9 ki a koe?

19 Mui ke he kautūaga ofoofogia ia, to tuku a Satani mo e haana a tau temoni ke he pahua ne nakai gahuahua. (Fakakiteaga 20:1-3, 7) Mogoia ka tafe mai e tau monuina he magahala he Pule Afe Tau he Keriso. Ne pehē a Sakaria 14:8, 9: “Ko e aho ia foki to fina atu ai e vai moui i Ierusalema; ko e taha maga ne veveheua aki to lele atu ke he tahi ke he fahi uta, ka ko e taha maga ne veveheua aki to lele atu ia ke he tahi ke he fahi lalo; ko e tau mafana mo e tau makalili to eke ai pihia. To eke foki a Iehova mo Patuiki ke he lalolagi oti; ko e aho ia to nakai fakahoania a Iehova, mo e hana higoa ko e tokotaha ni haia.”

20 Ko e “vai moui,” po ke ‘vailele he vai he moui,’ ne fakatino e tau foakiaga ha Iehova ma e moui, to fakatumau ke tafe mai he takeleaga he Kautu faka-Mesia. (Fakakiteaga 22:1, 2) Ko e moto tagata tokologa he tau tagata tapuaki ha Iehova, ne hao mai i Amaketo, to aoga ai he fakatokanoa mai he fakahalaaga he mate faka-Atamu. Pihia mo lautolu foki ne kua fitā e mamate to aoga puhala he liu tu mai. Ati kamata agataha e vahā foou he pule ha Iehova ke he lalolagi. To kitia he tau tagata he lalolagi oti a Iehova ko e Pule Katoatoa he Lagi mo e Lalolagi, ko ia hokoia kua lata ke tapuaki.

21. Ko e heigoa kua lata mo fifiliaga ha tautolu?

21 He hagaao ke he tau mena ne talahau tuai e Hakai mo Sakaria mo e tau mena kua fitā he fakamooli, kua ha ha ia tautolu e kakano mauokafua ke fakatumau ke he gahua he Atua ne kotofa ki a tautolu ke taute he tau lotopā he faituga fakaagaaga haana he lalolagi. Ato hoko e tapuakiaga mooli ke he tuaga mitaki katoatoa, kia foli fakalahi a tautolu oti ke fakatumau ke tuku fakamua e tau mena he Kautu. Ne fakamalolō e Sakaria 8:9 a tautolu: “Kia fakamalolo ai e tau lima ha mutolu ko mutolu kua fanogonogo ai ke he vaha nai ke he tau kupu nai mai he tau fofoga he tau perofeta.”

Manatu Nakai e Koe?

• Ko e heigoa e fakatataiaga mai tuai ne taute e tau tohi ha Hakai mo Sakaria ke aoga lahi agaia he vahā nei?

• Ko e heigoa e fakaakoaga hagaao ke he tau mena kua mua ne foaki mai e Hakai mo Sakaria?

• Ko e ha e manamanatu ki a Hakai mo Sakaria kua foaki mai e kakano ke mauokafua hagaao ki anoiha?

[Tau Hūhū he Fakaakoaga]

[Fakatino he lau 8]

Ne fakamalolō e Hakai mo Sakaria e tau Iutaia ke gahua solu katoa ati moua ai e monuina

[Tau Fakatino he lau 9]

Kua ‘poi atu kia a koe ke he hau ni a fale’?

[Fakatino he lau 10]

Ne mavehe e Iehova e monuina, ti foaki e ia