Talahau e Iehova “Tali Mai he Kamataaga e Tau Mena Fakamui”

“Kua talahau ai tali mai he kamataaga e tau mena fakamui; tali mai ne aho mua foki e tau mena nakaila eke.”—ISAIA 46:10.

1, 2. Ko e heigoa ne matakehe lahi hagaao ke he tau mena tutupu ne matutaki mo e veliaga ha Papelonia, ti ko e heigoa e mena mooli nei ne fakakite hagaao ki a Iehova?

KE HE pouli tatago he po, ko e tau kautau ne fi kua o hake fakaeneene he hala toka he Vailele Eufirate ke he ha lautolu a tataoaga, ko e maaga malolō ha Papelonia. He o atu ke he matahala he maaga, ne feleveia a lautolu mo e mena ofoofogia. Ko e tau gutuhala ua mamahaki he kaupā ha Papelonia ne mahafagi agaia! I fafo he toka he vailele, ne toli hake a lautolu; ki loto he maaga, ne hūhū atu a lautolu. Ne mafiti e tapaki he taone. Ko Kuresa, ko e takitaki ha lautolu, ne fakamafiti ke pule ke he motu mo e nakai leva ti fakatoka mai e tau Isaraela ne uta fakapaea. Totou afe ne fakatupa kua liliu ke he motu ke fakatū e tapuakiaga ha Iehova i Ierusalema.—2 Nofoaga he Tau Patuiki 36:22, 23; Esera 1:1-4.

² Ko e tau mena tutupu ia he tau 539-537 F.V.N. kua talia ki ai e tau tagata fakamau tala tuai. Ko e mena ne matakehe lahi ko e tau mena tutupu ne iloa tuai ke he 200 e tau fakamua. Ne fakalagalaga e Iehova haana a perofeta ko Isaia ke fakamaama tuai e veliaga ha Papelonia. (Isaia 44:24–45:7) Ne nakai ni fakakite he Atua e tau tutuaga ne takatakai he veliaga ha Papelonia ka e pihia foki e higoa he takitaki ka kautu. * Hagaao ke he tau Isaraela, ne eke mo tau fakamooli haana he vahā i tuai, ne pehē a Iehova: “Kia manamanatu ā mutolu ke he tau mena fakamua tali mai i tuai; ha ko au ni ko e Atua nakai ha ha i ai taha; ko e Atua ni, ti nakai tatai e taha mo au; kua talahau ai tali mai he kamataaga e tau mena fakamui; tali mai ne aho mua foki e tau mena nakaila eke.” (Isaia 46:9, 10a) Ko Iehova ko e Atua mooli ne maeke ke iloa tuai e tau mena ka tutupu.

3. Ko e tau tali ke he tau hūhū fē ka fakatutala ki ai mogonei?

³ Lahi fēfē e vaha anoiha ne iloa he Atua? Iloa tuai nakai e Iehova e tau mena ka taute e tautolu takitokotaha? Mooli, kua talahau  tuai kia e vaha anoiha ha tautolu? To manamanatu a tautolu ke he tau tali he Tohi Tapu ke he tau hūhū nei mo e tau hūhū ne matutaki ke he fakaakoaga nei mo e vala tala ka mui mai.

Iehova—Ko e Atua he Perofetaaga

4. Ko hai e Punaaga he tau perofetaaga ne fakamau he Tohi Tapu?

⁴ He maeke ke fioia tuai e vahā anoiha, ne fakalagalaga e Iehova e tau fekafekau haana he tau vaha Tohi Tapu ke fakamau e tau perofetaaga loga, nukua fakaatā a tautolu ke iloa tuai e mena ne amaamanaki a Iehova ke taute. “Ko e tau mena fakamua, kitiala, kua hoko mai ia; ko e tau mena fou foki kua talahau atu e au,” he fakapuloa e Iehova. “Kua fakailoa atu e au kia mutolu e tau mena nakaila tutupu mai.” (Isaia 42:9) Ko e monuina ha ia he tau tagata he Atua!

5. Ko e heigoa e matagahua kua fua mai he fioia tuai e mena ka taute e Iehova?

⁵ Ne fakamanatu he perofeta ko Amosa ki a tautolu: “To nakai ni eke he Iki ko Iehova ha mena, ka e fakakite ai e ia hana finagalo ke he hana tau fekafekau ko e tau perofeta.” Ko e fioia tuai nei ne putoia ai foki e matagahua. Mailoga la e fakataiaga malolō ne fakaaoga foki e Amosa: “Kua tagi e leona ko hai kia ke nakai matakutaku ai?” Tuga ne leona ka tagi vale ha ko e lulutu mafiti mai he tagata mo e manu vale he kavi kaina, ti ko e tau perofeta tuga Amosa kua fakapuloa fakamafiti e tau fakailoaaga ha Iehova. “Kua vagahau mai e Iki ko Iehova, ko hai kia ke nakai perofeta atu?”—Amosa 3:7, 8.

Ha Ha he “Kupu” a Iehova e “Monuina”

6. Ko e heigoa e puhala ne kautu e ‘fakatonuaga’ ha Iehova hagaao ke he veliaga ha Papelonia?

⁶ Puhala he perofeta ko Isaia, ne pehē a Iehova: ‘To tumau haku fakatonuaga, to eke foki e au e tau mena oti kua loto au ki ai.’ (Isaia 46:10e) Ko e ‘fakatonuaga’ he Atua, haana a finagalo po ke amaamanakiaga hagaao ki a Papelonia, ne putoia e ui atu ki a Kuresa ha Peresia ke kautu ki a Papelonia ti fakahoko e moumouaga ki ai. Ne leva tuai e fakapuloa e Iehova e amaamanakiaga ia. He fitā e mailoga, ne fakamooli katoatoa ai ke he tau 539 F.V.N.

7. Ko e ha kua mauokafua a tautolu ko e “kupu” ha Iehova kua kautu tumau?

⁷ Teitei fa e senetenari ato kautu a Kuresa ki Papelonia, ne fehagai e Patuiki ko Iehosafata ha Iuta mo e tau kautau auloa ha Amoni mo Moapi. Ne liogi mauokafua a ia: “Iehova na e, ko e Atua he tau matua ha mautolu, nakai kia ko e Atua a koe ke he lagi? Nakai kia pule a koe ke he tau kautu oti he tau motu kehe? Ha ha he lima hau e malolo mo e mana, nakai maeke ke he taha ke totoko atu kia koe.” (2 Nofoaga he Tau Patuiki 20:6) Ne fakakite e Isaia e mauokafua pihia he magaaho ne talahau e ia: “Ha ko Iehova Sapaota kua pule a ia, ko hai kia ke fakahui ai? Ko e hana ni e lima kua fakaolo atu ko hai kia ke liuaki ai?” (Isaia 14:27) Magaaho fakamui, ne liu matala e manamanatuaga haana he mole e magaaho ne vikoia, ne talahau fakatokolalo he Patuiki ko Nepukanesa ha Papelonia: “Ti nakai ha i ai taha ke taofi hana lima, po ke pehe age kia ia, Ko e heigoa kia e mena kua eke e koe?” (Tanielu 4:35) E, ne fakamalolō e Iehova e tau tagata haana: “To pihia ni haku a kupu . . . nakai liu noa mai a ia kia au; ka to eke ni e  mena kua loto au ki ai, to monuina foki ia ke he mena ne fakafano atu ai e au.” (Isaia 55:11) Maeke ke moua e tautolu e mauokafua katoatoa to fakamooli tumau e “kupu” ha Iehova. Kua fakahoko tumau e finagalo he Atua.

“Finagalo i Tuai Tigahau” he Atua

8. Ko e heigoa e “finagalo i tuai tigahau” he Atua?

⁸ He tohi haana ke he tau Kerisiano Efeso, kua hagaao e aposetolo ko Paulo ke he Atua ne ha ha ai e “finagalo i tuai tigahau.” (Efeso 3:11) Nakai ko e fakaholoaga noa anei he gahua, ke tuga kua pulega tuai he Atua e puhala ka gahua a ia. Ka e, kua fakakite e fifiliaga ha Iehova ke fakamooli e mena ne fakatoka e ia he kamataaga ma e tau tagata mo e lalolagi. (Kenese 1:28) Ke lagomatai a tautolu ke loto fakaaue ke he nakai mahala he finagalo haana, manamanatu ke he perofetaaga fakamua ne fakamau he Tohi Tapu.

9. Matutaki fēfē e Kenese 3:15 ke he finagalo he Atua?

⁹ Ko e maveheaga ia Kenese 3:15 (NW) ne fakakite he magaaho ni ne mole e agahala ha Atamu mo Eva, ne fifili a Iehova ko e fifine fakatai haana ka fanau mai e tega, po ke tama taane. Ne kitia tuai foki e Iehova e fua he faitaua he fifine haana mo Satani mo e vahaloto he tau tega totoko ha laua. Pete he fakaatā e Iehova e Tega he fifine he Atua ke matematekelea he fakaunoko e muihui, ke he magaaho kotofa he Atua, to fakaunoko he Tega e gata, po ko Satani ko e Tiapolo, ke he ulu. He magaaho ia, kua fakakite he finagalo nakai mahala a Iehova he puhala he ohi fifili ke hoko ki a Iesu ka eke mo Mesia he maveheaga.—Luka 3:15, 23-38; Kalatia 4:4.

Mena ne Kotofa Tuai e Iehova

10. Talahau tuai kia e Iehova mai he kamataaga to agahala a Atamu mo Eva? Fakamaama.

¹⁰ He tutala hagaao ke he matagahua ne taute e Iesu he finagalo he Atua, ne tohi he aposetolo ko Peteru: “Ne fioia tuai ni a ia [Iesu] ka kua nakaila fakave e lalolagi, ka kua fakakite mai ha ko mutolu ke he na aho nai ke fakahiku ai.” (1 Peteru 1:20) Talahau tuai kia e Iehova mai he kamataaga to agahala a Atamu mo Eva mo e to lata ke foaki mai e poa lukutoto he puhala ia Iesu Keriso? Nakai. Ko e kupu “fakave” ne fakaliliu mai he kupu Heleni ne kakano mooli ko e “liti hifo he tega.” Kua ha ha ai kia e “liti hifo he tega,” po ke fakafua tama, ato agahala a Atamu mo Eva? Nakai. Ko e magaaho fakamui la ne liuliu a laua kua fanafanau a Atamu mo Eva. (Kenese 4:1) He mole e totokoaga ia ka e fakamua ato fakafua tama a Atamu mo Eva, ne kotofa tuai e Iehova e hauaga he “tega.” Ko e mate mo e liu tu mai a Iesu ne foaki e fakatokaaga fakaalofa he lukutoto, ne tupu mai e agahala mo e tau laliaga oti ha Satani ne kaumahala ai.—Mataio 20:28; Heperu 2:14; 1 Ioane 3:8.

11. Ko e heigoa e tupuaga ne kotofa tuai e Iehova ke he gahuahuaaga he haana a finagalo?

¹¹ Ne talahau tuai he Atua taha tupuaga foki  he fakagahuahua e finagalo haana. Ne fakakite e mena nei ke he puhala ne tohi e Paulo ke he tau Efeso, he talahau, to “fakamaopoopo ai [he Atua] e tau mena oti kia Keriso ka hoko mai e katoatoaga he tau tau ne kotofa, ko e tau mena ha he lagi katoa mo e tau mena ha he lalolagi.” Ti, hagaao ke he “tau mena he lagi katoa,” hanei, ko lautolu ne fifili ko e tau hakeaga fakalataha mo Keriso, ne fakamaama e Paulo: “Ko tautolu ne kotofa tuai ke lata mo e finagalo hana kua gahua ni e tau mena oti ke lata mo e pule, [po ke tau fakatonuaga] he hana finagalo.” (Efeso 1:10, 11) E, ne fifili tuai e Iehova e numera katoa he tau tagata ka fakatū e vala ke ua he tega he fifine he Atua mo e fakalataha mo Keriso he foaki e tau monuina he lukutoto. (Roma 8:28-30) Kua hagaao e aposetolo ko Peteru ki a lautolu nei “ko e motu tapu.” (1 Peteru 2:9) Ha ha he aposetolo ko Ioane e lilifu he iloa e fakakiteaga ko e numera ha lautolu ka eke mo tau hakeaga fakalataha mo Keriso ko e—144,000. (Fakakiteaga 7:4-8; 14:1, 3) He lalago e Keriso ko e Patuiki, ne eke a lautolu ‘mo mena ke fakaheke ke he lilifu he Atua.’—Efeso 1:12-14.

12. Iloa fēfē e tautolu ko e mena nakai talahau tuai a lautolu ko e 144,000?

¹² Ko e kotofa tuai he 144,000 ne nakai kakano ko e tau tagata pauaki ne talahau tuai ke fekafekau tua fakamooli ke he Atua he puhala nei. Mooli, ko e tomatomaaga he Tau Tohiaga Tapu Heleni Kerisiano ne tohia fakamatapatu ke takitaki mo e fakamalolō a lautolu ne fakauku ke fakatumau e mahani fakamooli mo e fakatumau a lautolu ke lata ma e ha lautolu a uiaga ke he lagi. (Filipi 2:12; 2 Tesalonia 1:5, 11; 2 Peteru 1:10, 11) Ne iloa tuai e Iehova ko e 144,000 ha lautolu ka latatonu ke fekafekau ke he finagalo haana. Ko lautolu mooli nei ka falanaki ni ke he puhala ne fifili a lautolu takitokotaha ne uiina ke he puhala ke momoui ai a lautolu, ko e fifiliaga ne igatia a lautolu mo e taute fakatagata.—Mataio 24:13.

Mena ne Fioia Tuai e Iehova

13, 14. Ko e heigoa e puhala kua fakagahuahua e Iehova e fioia tuai haana ne lagotatai ki ai, ti ko e ha?

¹³ Ha ko Iehova ko e Atua he perofetaaga mo e finagalo, fakagahuahua fēfē e ia e fioia tuai haana? Ke kamata aki, ne iloa mooli e tautolu ko e tau puhala oti he Atua kua moolioli, tututonu, mo e fakaalofa. He tohi ke he tau Kerisiano Heperu he senetenari fakamua V.N., ne fakamau he aposetolo ko Paulo ko e omonuo he Atua mo e haana a maveheaga kua taute “e na mena ua kua mauokafua kua nakai maeke ke pikopiko ai e Atua.” (Heperu 6:17, 18) He tohi haana ke he tutaki ko Tito, ne talahau foki e Paulo e manatu nei he tohi e ia “kua nakai maeke ke pikopiko” e Atua.—Tito 1:2.

¹⁴ Lafi ki ai, mogoia, ne ha ha ia Iehova e malolō ue atu, ne mahani fakafili tonu tumau a ia. Ne fakamaama e Mose a Iehova “ko e Atua kua fakamoli, nakai ha ha ia ia ha mahani kelea, ko e mahani tututonu mo e mahani hakohako ni a ia.” (Teutaronome 32:4) Ko e ha mena ni ne taute e Iehova ne lagotatai ai mo e aga homo ue atu haana. Ko e tau gahua haana ne fakakite e lagotatai mitaki katoatoa he haana tau mahani he fakaalofa, pulotu, fakafili tonu, mo e malolō.

15, 16. Ko e heigoa e tau fifiliaga ne fakatoka e Iehova i mua ha Atamu he kaina ko Etena?

 ¹⁵ Manamanatu ke he tau mena oti nei ne matutaki ke he tau mena tutupu he kaina ko Etena. Ha ko e Matua fakahele, ne foaki e Iehova e tau mena oti kua lata ma e tau tagata. Ne fakatapulu e ia a Atamu aki e lotomatala ke manamanatu, ke fakakakano e matakupu, mo e ke hokotia ke he fakahikuaga. Nakai tuga e tau manu ne takitaki lahi he ofoofo pauaki, ne ha ha ia Atamu e lotomatala ke taute e tau fifiliaga. Ko e fua he mena nei ne ono hifo e Atua mai he nofoaiki he lagi mo e kitekite ke he “tau mena oti ne eke e ia, kitiala, kua mitaki lahi ni.”—Kenese 1:26-31; 2 Peteru 2:12.

¹⁶ He magaaho ne fifili a Iehova ke fakatoka e poakiaga ki a Atamu ke nakai kai e “akau ke iloa ai e mitaki mo e kelea,” ne lahi e fakaakoaga ne foaki e Ia ke maeke a Atamu ke fifili e mena ke taute. Ne fakaatā e ia a Atamu ke kai mai he “tau akau oti kana ha he kaina” ka e taha ne nakai maeke ke kai ti hataki age e tau fua mamahi ka kai e fua he akau ne fakatapu. (Kenese 2:16, 17) Ne fakatoka e ia i mua ha Atamu e tau fua he haana tau gahua. Ko e heigoa ha Atamu ka taute?

17. Ko e ha ne talahau e tautolu kua fakagahuahua e Iehova e fioia tuai he fifili?

¹⁷ He fifili e Iehova ke nakai kitia tuai e mena ha Atamu—mo Eva—ka taute, pete kua ha ha ia Ia e maamaaga ke iloa tuai e tau mena oti. Ti ko e hūhū mogoia, nakai kua maeke a Iehova ke kitia tuai e vaha anoiha, ka ke maeke a ia ke fifili ke taute ai. Lafi ki ai, maeke ia tautolu ke fakakakano ha ko Iehova, ko e Atua he fakaalofa, to nakai iloa mo e talahau tuai fakakelea e totokoaga ia—mo e tau fua mamahi—kua hoko ai. (Mataio 7:11; 1 Ioane 4:8) Ti, hagaao ke he fakagahuahua e Iehova e fioia tuai, nukua fifili ai.

18. Ko e ha kua fakagahuahua e Iehova e fifili he fioia tuai ne nakai fakakite ha nakai mitaki katoatoa he faahi haana?

¹⁸ Ko e fakagahuahua kia e Iehova e fioia tuai haana ne kakano ko e fakateaga kua nakai mitaki katoatoa a ia? Nakai. Ne fakamaama e Mose a Iehova “ko e Maka tumau,” he lafi: “Kua katoatoa ni e mitaki hana gahua.” Ne nakai fakalago ki a Ia e tau fua he agahala he tagata. Ko e tau lauiaaga matematekelea ne lauia a tautolu oti he vaha nei kua puna mai he gahua nakai tututonu he liuliu. Ne fakakakano he aposetolo ko Paulo kua “tuga ni he hoko mai ai e hala ke he lalolagi ke he tagata tokotaha, ko e mate foki ha ko e hala, ti kua hoko mai ai e mate ke he tau tagata oti kana, ha kua hala e tau tagata oti kana”—Teutaronome 32:4, 5; Roma 5:12; Ieremia 10:23.

19. Ko e heigoa e tau hūhū ka manamanatu ki ai he vala tala ka mui mai?

¹⁹ Mai he fakatutalaaga ha tautolu, kua kitia e tautolu ne nakai ha ha ia Iehova ha nakai fakafili tonu. (Salamo 33:5) Ka e, ko e lotomatala, tau aga he mahani mitaki, mo e tau tutuaga ha Iehova ne lalago haana a finagalo. (Roma 8:28) Ha ko e Atua he perofetaaga, ne talahau e Iehova “tali mai he kamataaga e tau mena fakamui; tali mai ne aho mua foki e tau mena nakaila eke.” (Isaia 46:9, 10) Ne kitia foki e tautolu ko e fakagahuahua he fioia tuai nei kua fifili. Ti ko e mena fe kua lauia ai a tautolu? Iloa fēfē e tautolu ko e tau fifiliaga ha tautolu kua lagotatai ke he finagalo fakaalofa he Atua? Ti ko e heigoa e tau monuina ka taute pihia ka tamai ki a tautolu? Ko e vala tala ka mui mai ka manamanatu ke he tau hūhū nei.

[Matahui Tala]

Maeke Nakai a Koe ke Fakamaama?

• Ko e heigoa e tau fakataiaga i tuai ne fakakite ko e “kupu” he Atua kua tumau ke “monuina”?

• Ko e heigoa ne kotofa tuai e Iehova he matutaki mo e “finagalo i tuai tigahau” haana?

• Ko e heigoa e puhala ne fakagahuahua e Iehova haana a fioia tuai?

[Tau Hūhū he Fakaakoaga]

[Fakatino he lau 23]

Ha ha ia Iehosafata e mauokafua ia Iehova

[Fakatino he lau 24]

Ne talahau tuai he Atua e mate mo e liu tu mai ha Iesu

[Fakatino he lau 25]

Kotofa tuai kia e Iehova e mena ka taute e Atamu mo Eva?