Skip to content

Skip to table of contents

Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi Ua he Tau Salamo

Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi Ua he Tau Salamo

Kua Moui e Kupu ha Iehova

Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi Ua he Tau Salamo

HA KUA eke mo tau fekafekau ha Iehova, kua iloa e tautolu to feleveia a tautolu mo e tau kamatamata. “Ko lautolu oti foki kua loto ke nonofo mo e mahani Atua kia Keriso Iesu, to hoko ni kia lautolu e favale,” he tohia he aposetolo ko Paulo. (2 Timoteo 3:12) Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke fahia ke he tau kamatamata mo e tau favale, mo e fakakite e fakamooli ha tautolu ke he Atua?

Ko e potaaga ke uaaki mai he lima e potaaga he tau salamo kua foaki mai e lagomatai ia. Kua fakakite mai he Salamo 42 ke he 72 ki a tautolu kaeke manako a tautolu ke kautu he fakauka ke he tau kamatamata, kua latatonu ia tautolu ke falanaki katoatoa ki a Iehova mo e ako ke tatali ki a ia ma e laveakiaga. Ko e fakaakoaga aoga ha a ia ma tautolu! Ko e fekau he Tohi Ua he Tau Salamo, tuga ni e vala katoa he Kupu he Atua, kua mooli ke “moui ia, mo e gahua malolo” ti pihia agaia he vahā nei.—Heperu 4:12.

KO IEHOVA KO E HA TAUTOLU A ‘TAUE MO E MALOLO’

(Salamo 42:1–50:23)

Ko e tagata Levi ne nofo paea. Ne momoko a ia ha kua nakai maeke ke fina atu ke he faituga a Iehova ke tapuaki, ne fakamafanatia e ia a ia, he pehē: “Haku agaga na e, ko e heigoa e mena kua mānu ai, mo e fakaatukehe ai a koe ki loto ia au? kia amaamanaki a koe ke he Atua.” (Salamo 42:5, 11; 43:5) Ko e kupu nei ne lagaloga e kitia kua fakamatutaki e tau veheveheaga he Salamo 42 mo e 43 ke he taha e poeme. Ko e Salamo 44 ko e ole ma Iuta—ko e motu kua matematekelea, liga kua matakutaku agaia he latauaga he tau Asuria he vahā he Patuiki ko Hesekia.

Ko e Salamo 45, ko e lologo hagaao ke he fakamauaga fakapatuiki, ko e perofetaaga ke he Patuiki faka-Mesia. Ko e tau salamo tolu ne mui mai ne fakatino a Iehova ko e ‘taue mo e malolo,’ “ko e Patuiki to atu ke he lalolagi oti kana,” mo e “kolo tokoluga.” (Salamo 46:1; 47:2; 48:3) Kua fakakite fakamitaki ha ia he Salamo 49 kua “nakai fakai ke maeke ia taha ia lautolu ke fakafua e matakainaga haana”! (Salamo 49:7) Ko e tau salamo valu fakamua he potaaga ke uaaki kua taute ia he fanau a Koru. Ke hivaaki, ko e Salamo 50, ko e fatiaga lologo ha Asafo.

Tali he Tau Hūhū Faka-Tohiaga Tapu:

44:19—Ko e heigoa e “mena ha i ai e tau [“luko,” NW]”? Liga kua hagaao e salamo ke he malē tau, ne eke a lautolu ne tamate mo mena kai he tau manu vale tuga e tau luko.

45:13, 14a—Ko hai e ‘tama fifine he Patuiki’ ka “takitaki a ia ke he Patuiki”? Ko ia ko e tama fifine he ‘Patuiki tukulagi,’ ko Iehova ko e Atua. (Fakakiteaga 15:3) Ne hukui e ia e fakapotopotoaga lilifu he tau Kerisiano 144,000, ne hiki mai e Iehova mo fanau haana he fakauku a lautolu aki e agaaga haana. (Roma 8:16) Ko e ‘tama fifine’ nei ha Iehova, kua “taute tuga ne kitofaitane kua taute mo e tane hana,” to tamai ke he kitofaihoana—ko e Patuiki faka-Mesia.—Fakakiteaga 21:2.

45:14e, 15—Ko hai ne hukui he “tau tamafine”? Ko lautolu ko e “moto tagata tokologa” he tau tagata tapuaki mooli, ko lautolu ne fakalataha atu mo e lalago e tau tagata fakauku ne toe. Ha kua “o mai mai he matematekelea lahi” mo e moui ai, to ha ha a lautolu ke he lalolagi ka fakakatoatoa e fakamauaga he Patuiki faka-Mesia he lagi. (Fakakiteaga 7:9, 13, 14) He magaaho ia, to pukeina a lautolu ke he “fiafia mo e olioli.”

45:16—Ko e puhala fe ka hukui he tau aloalo manava haana e tau matua tupuna he patuiki? Magaaho ne fanau a Iesu he lalolagi, ne fai matua tupuna a ia he lalolagi. To eke a lautolu mo tau fanau taane haana he magaaho ne fakaliu tu mai a lautolu he mate ke he vahā he Pule Afe Tau. Ko e falu ia lautolu to fakalataha mo lautolu ne fakauku ko e “tau iki he lalolagi.”

50:2—Ko e ha a Ierusalema ne fakahigoa kua “mua ue atu e fulufuluola”? Nakai kakano e mena nei ke he fulufuluola he maaga. Ka e, kakano ha kua fakaaoga e Iehova mo e fakalilifu ai ke taute e matakavi ia ma e faituga haana mo e maaga lahi he tau patuiki fakauku haana.

Tau Fakaakoaga ma Tautolu:

42:1-3. Ke tuga ni e aila he tau matakavi paku laā kua manako lahi ke he vailele, pihia foki e manako he tagata Levi ki a Iehova. Kua lahi mahaki e momoko he tagata ha kua nakai maeke ke tapuaki ki a Iehova he Haana faituga ati kua ‘eke haana a tau hihinamata mo mena kou kai ke he aho mo e po’—ne galo e fia kai haana. Nakai kia lata ia tautolu ke feaki e loto fakaaue hokulo ma e tapuakiaga ha Iehova he fio mo e tau matakainaga talitonu ha tautolu?

42:4, 5, 11; 43:3-5. Kaeke nakai maeke ia tautolu ke pule ke he mena ne tupu ti vevehe kehe fakakū a tautolu mai he fakapotopotoaga Kerisiano, ko e fiafia ne manatu e tautolu he fakalataha mo e fakapotopotoaga he tau vahā kua mole kua maeke ke fakamafanatia aki a tautolu. Pete to lahi e mamahi he matimati he kamataaga, to fakamanatu mai foki ki a tautolu ko e Atua ko e taue ha tautolu ti lata ia tautolu ke tatali ki a ia ma e fakatotokaaga.

46:1-3. Ko e ha matematekelea ni ka feleveia mo tautolu, kia moua e tautolu e mauokafua nakai maueue “ko e Atua, ko e ha tautolu a taue ia, mo e ha tautolu a malolo.”

50:16-19. Ko e ha tagata ne vagahau fakavai mo e taute e tau mena fakavihiatia kua nakai tonuhia ke hukui e Atua.

50:20. He nakai tala noa e tau hehē he falu, kua lata ia tautolu ke fakanimo ai.—Kolose 3:13.

“HAKU AGAGA NA E, KO E ATUA HOKOIA KE TATALI FAKATEKITEKI KI AI A KOE”

(Salamo 51:1–71:24)

Ko e tau salamo nei kua hafagi aki e liogi hokulo ha Tavita he mole e agahala haana mo Patesepa. Kua fakakite mai he Salamo 52 ke he 57 to laveaki e Iehova a lautolu ne tuku atu e tau kavega ki a ia mo e tatali atu ki a ia ma e fakamouiaga. Tuga he talahau he Salamo 58-64, he magahala he tau matematekelea oti haana, ne taute e Tavita a Iehova mo taue haana. Kua lologo e ia: “Haku na e, ko e Atua hokoia ke tatali fakatekiteki ki ai a koe, ha ko e mena mai ia ia haku a amaamanaki.”—Salamo 62:5.

He kapitiga tata a tautolu mo e Laveaki nukua lata ai ke omoomoi a tautolu ke “lologo atu . . . ke he hana higoa lilifu.” (Salamo 66:2) Ne fakaheke a Iehova ko e foaki fakamokoi he Salamo 65, ko e Atua he tau gahua fakamoui he Salamo 67 mo e 68, mo e ko e Foaki fakahaoaga he Salamo 70 mo e 71.

Tali he Tau Hūhū Faka-Tohiaga Tapu:

51:12—Ko e “loto fiafia” ha hai ne ole a Tavita ke lalago a ia? Ne nakai hagaao e mena nei ke he fakamakai he Atua ke lagomatai a Tavita po ke agaaga tapu ha Iehova, ka e ke he agaaga ni ha Tavita—ke he manamanatuaga ni haana. Kua ole a ia ke he Atua ke foaki age ki a ia e manako ke taute e mena hako.

53:1—“Goagoa” fēfē e tagata ne fakatikai ko e mena fai Atua? Ne nakai kakano e goagoa nei ko e nakai fai lotomatala. Ko e tagata kua mahani goagoa pihia ne kitia ha ko e fua he malolo hifo he mahani mitaki ne fakamaama he Salamo 53:1-4.

58:3-5—Ko e heigoa e puhala kua tuga e gata e tagata kelea? Ko e tau fakavai ne talahau e lautolu hagaao ke he falu kua tuga e kona he gata. Ne fakakona e lautolu e higoa mitaki he tau tagata ne ekefakakelea e lautolu. “Tuga e asipi teligatuli kua ponoti e ia hana teliga,” ne nakai fanogonogo e tau tagata mahani kelea ke he tau takitakiaga po ke tau fakatonuaga.

58:7—Puhala fe he tau tagata kelea kua “tuga ne magavai, kia mole atu a lautolu”? Liga kua manamanatu a Tavita ke he falu hala vai pauaki he Motu he Maveheaga. Pete kua puke lahi e tau vailele he tau pahua pihia, ko e tau vai nei kua mamiti vave mo e galo ai. Ne liogi a Tavita ke galo fakaave e tau tagata mahani kelea.

68:13—Puhala fe he “tau tapakau lupe . . . kua ufiufi he ario, mo e hana tau fulu kua ufiufi ke he auro ago kikila”? Falu lupe efuefu lanu moana ne kikila kalopalopa e falu fulu ha lautolu. Ko e tau fulu ha lautolu kua ata efuefu he kikila he laā. Nukua fakatatai e Tavita e kautuaga he tau toa Isaraela ne liliu mai he tau ke tuga e lupe ia—malolō e tau pekau mo e lanu fulufuluola. Tuga ne talahau he falu tagata pulotu, kua felauaki foki e fakamaamaaga ia mo e fakatino vali, mo e kapiniu ne moua ha kua kautu. Ke he ha tuaga ni, kua hagaao a Tavita ke he tau kautuaga ne foaki e Iehova ke he haana tau tagata ke mua ke he tau fi ha lautolu.

68:18—Ko hai e ‘tau mena fakaalofa ke he tau tagata’? Ko e tau tagata nei ne uta fakapaea he magahala ne kautu mai he tau he Motu he Maveheaga. Ko e tau tagata a ia ne kotofa he magaaho fakamui ke lagomatai e tau Levi he gahua ha lautolu.—Esera 8:20.

68:30—Ko e heigoa e kakano he ole ke “akonaki e tau manu ha he ulu kaho”? Ko e vagahau fakatai hagaao ke he tau fi he tau tagata ha Iehova ke tuga e tau manu vale, ne ole a Tavita ke he Atua ke akonaki a lautolu, po ke matakaki ke nakai pakia taha ha ko e malolō ha lautolu.

69:23—Ko e heigoa e kakano ‘kia vivivivi mau e tau tokupu he fi’? Ko e tau lekeleke he tokupu kua aoga ke lagomatai ke taute e tau gahua mamafa, tuga e lagaki mo e hahamo he tau kavega mamafa. Ka vivivivi e tokupu kua kakano kua lolelole. Ne liogi a Tavita ke utakehe e malolō he fi haana.

Tau Fakaakoaga ma Tautolu:

51:1-4, 17. He taute e mena agahala kua nakai lata ke fakamamao a tautolu mo Iehova ko e Atua. Kaeke fakatokihala a tautolu, maeke ia tautolu ke moua e mauokafua he fakaalofa noa haana.

51:5, 7-10. Kaeke agahala a tautolu, maeke ia tautolu ke ole ki a Iehova ma e fakamagaloaga ha ko e hihiga agahala ne ha ha tuai mo tautolu. Lata foki ke liogi ki a ia ke fakamea a tautolu, ke fakafoou a tautolu, ke lagomatai ke utakehe e tau hihiga agahala mai he tau loto ha tautolu, mo e tamai e agaaga mauokafua.

51:18. Ne fakahagahaga kelea he agahala ha Tavita e tuaga he motu katoa. Ati liogi a ia ke totonu e Atua ki a Siona. Ka taute e tautolu e agahala kelea lahi, kua fa fakakelea e higoa ha Iehova mo e he fakapotopotoaga. Kua lata ia tautolu ke liogi ke he Atua ke fakahako e kelea ia ne liga fakatupu e tautolu.

52:8. Maeke ia tautolu ke ‘tuga ne olive tupuolamoui ke he fale he Atua’—kua tata ki a Iehova mo e tupuolaola he haana fekafekauaga—he omaoma ki a ia mo e fakamakai ke talia haana tau akonakiaga.—Heperu 12:5, 6.

55:4, 5, 12-14, 16-18. Ko e fakafualoto he tama taane ni haana ko Apisaloma mo e afokau he tagata fakatonutonu ne falanaki ki ai ko Aitofele ne taute a Tavita ke mamahi lahi mahaki e loto. Pete ia, ne nakai fakatote he mena ia e mauokafua ha Tavita ki a Iehova. Kua nakai lata ia tautolu ke fakaatā e tau loto mamahi ke fakalolelole aki e falanaki ha tautolu ke he Atua.

55:22. Tuku atu fēfē e tautolu e kavega ha tautolu ki a Iehova? Taute e tautolu e mena nei (1) he tuku atu e lekua ki a ia ke he liogi, (2) he fuluhi ke he Kupu haana mo e fakatokatokaaga ke takitaki mo e lalago a tautolu, mo e (3) taute e mena kua fahia ia tautolu ke fakahagahaga mitaki e tuaga.—Tau Fakatai 3:5, 6; 11:14; 15:22; Filipi 4:6, 7.

56:8. Nukua fitā e iloa e Iehova nakai ni ko e tuaga ha tautolu ka e pihia foki ke he tau logonaaga he loto ne lauia a tautolu.

62:11. Nakai falanaki e Atua ke he ha punaaga malolō kehe ke moua e malolō ma haana. Ko ia ko e punaaga he malolō. “Ha ha he Atua e malolo.”

63:3. Kua ‘mua e mitaki he fakaalofa he Atua he moui’ kakano ka nakai fai fakaalofa, kua teao e moui mo e nakai fai amaamanakiaga. Kua pulotu ma tautolu ke feaki e fekapitigaaki mo Iehova.

63:6. He pouli he po—he milino mo e nakai fai fakatauhele—kua eke ai mo magaaho mitaki lahi ke manamanatu fakahokulo ai.

64:2-4. Maeke e uta tala ekefakakelea ke moumou e higoa mitaki he tagata. Kua nakai lata ia tautolu ke fanogonogo ke he tau uta tala kelea ia po ke talahau atu foki.

69:4. Ka e ma tautolu ke taofi e mafola, kua pulotu he falu magaaho ke “liuaki atu” he fakamolemole age, pete ka mauokafua a tautolu nakai ko tautolu ne hepe.

70:1-5. Logona e Iehova e tau ole fakamafiti ha tautolu ma e lagomatai. (1 Tesalonia 5:17; Iakopo 1:13; 2 Peteru 2:9) Liga to fakaatā he Atua e kamatamata ke matutaki, ka e to foaki mai e ia ki a tautolu e pulotu ke fehagai mo e tuaga mo e malolō ke fakauka ki ai. To nakai tuku e ia a tautolu ke he kamatamata kua mua ke he mena kua fahia a tautolu ki ai.—1 Korinito 10:13; Heperu 10:36; Iakopo 1:5-8.

71:5, 17. Ne feaki e Tavita e fakamanava lahi mo e fakamalolō he eke a Iehova mo mauokafua haana he vahā fuata—pihia ato hoko ke fakafehagai mo e tupua Filisitia ko Koliato. (1 Samuela 17:34-37) Kua mitaki lahi ka falanaki e tau fuata ki a Iehova ke he tau mena oti ha lautolu ne taute.

“Kia Puke e Lalolagi Oti ke he Hana Lilifu”

Ko e lologo fakaoti he potaaga he tau salamo ke uaaki, ko e Salamo 72, kua hagaao ke he pule ha Solomona, ko e ata he tau tutuaga ka ha ha i lalo he pule he Mesia. Ko e mitaki ha ia he tau monuina ne fakamaama he vala ia—lahi e mafola, ko e fakaotiaga he totokoaga mo e favale, puke aloalolima he tau saito ke he lalolagi! Ko tautolu nakai falu ka ha ha i ai mo lautolu ke olioli e tau mena nei mo e falu monuina he Kautu? Maeke ia tautolu ke pihia kaeke ke tuga e salamo ke loto fakaaue a tautolu ke tatali ki a Iehova, he eke a ia mo taue mo e malolō ha tautolu.

“Kua fakahiku tuai e tau liogi a Tavita” aki e tau kupu: “Kia fakamonu kia Iehova e Atua, ko e Atua a Isaraela; hokoia ni ne eke mana. Kia fakaheke ke he hana higoa lilifu tukulagi ni; kia puke e lalolagi oti ke he hana lilifu; Amene mo Amene.” (Salamo 72:18-20) Kia o mai foki a tautolu ke fakamonu loto katoatoa ki a Iehova mo e fakaheke haana higoa lilifu.

[Fakatino he lau 9]

Iloa nakai e koe ko hai ne fakatino he ‘tama fifine he Patuiki’?

[Fakatino he lau 10, 11]

Ne fakahigoa a Ierusalema kua “mua ue atu e fulufuluola.” Iloa nakai e koe ko e ha?