Moua e Maamaaga Mooli

KO E Tesemo 18, 1810. Ne kua teitei pouli. Haia he tahi loka lahi he taha kaukau tahi he faahi toga ki uta ha Sikotelani, ko e toga tau HMS Pallas ha Peritania kua galo tuai e fanoaga. Ne pouli fakahaga mo e to lahi e kiona ti au atu e uka he kauvaka ke kitia e tau molī ne manako a lautolu ki ai ke takitaki e toga ha lautolu ke he mena haohao mitaki. Manamanatu la ke he fakatotoka ha lautolu he kitia agataha e tau molī mo e fakahakohako hake e toga ha lautolu ki ai! Momoko ai, nakai ko e tau molī takitaki anei ne manako a lautolu ki ai. Ko e tau afi nukua he tau tagata gahua ne tugi tata ke he kautahi. Ne pē e Pallas mo e malona tiaki ai. Toko hogofulu ma taha e kauvaka ne tomo. Ko e matematekelea ha ia!

Ke he mena ne tupu ke he Pallas, ko e hēhē ati hoko ke he matematekelea. Ka e he falu magaaho, ne fehagai e tau kauvaka mo e matematekelea kua mua atu—ko e tau molī fakavai. Kua fakatutū pauaki e tau molī pehenei ke futiaki mai e tau toga ke he tau uluulu ke kaiha e tau koloa ka pē ai, he talahau he tohi Wrecks, Wreckers and Rescuers.

‘Maeke e Tau Tohi Tapu ke Takitaki a Koe ke he Moui’

He kumi e koe e maamaaga, kua fehagai a koe mo e tau mena pihia tuga ne fehagai e tau kauvaka ia ki ai. Liga mui a koe ke he tau talahauaga fakahēhē, po ke liga fakavaia pauaki he faoa a koe. Ko e tau puhala ua ia kua maeke ke takitaki atu ke he matematekelea. Ko e heigoa haau ka taute ke puipui aki a koe? Kia iloa mitaki kua moolioli mo e mauokafua e punaaga he maamaaga haau. Ke he molea e 125 e tau, kua fakakautū he mekasini nei e Kupu omoomoi he Atua, ko e Tohi Tapu, ko e punaaga hokoia ke falanaki katoatoa ki ai mo maamaaga ha kua toka ai e ‘tau Tohi Tapu ke fakailoilo a koe mo e takitaki ke he moui.’—2 Timoteo 3:15-17.

E, ke mauokafua a koe ke he Tohi Tapu ko e molī takitaki mooli, kua latatonu ia koe  ke fakakia e tonutika. (Salamo 119:105; Tau Fakatai 14:15) Kia atāina ke tohi ki a lautolu ne taute e mekasini nei ke moua e tau vala tala ne kua lagomatai ke fakalagalaga e tau miliona kua omoomoi mooli he Atua e Tohi Tapu. Ma e fakatai, totou e porosua ne mataulu A Book for All People. * Kua loga e vala tala i ai ne fakakite kua hako, tonutika, mo e omoomoi he agaaga e Tohi Tapu.

Tau Matapatu Kupu Mooli

Ko e heigoa mogoia e falu matapatu kupu mooli ne toka he “tau Tohi Tapu”? Manamanatu ke he tau fakataiaga i lalo.

Taha ni e Atua Malolō Ue Atu mo e Tufuga ne eke e tau mena oti. (Kenese 1:1) Kua momoui ni a tautolu “ha kua eke [he Atua] e tau mena oti” mo e foaki mai e moui ki a tautolu. (Fakakiteaga 4:11) Kakano haia ati ko ia ni tokotaha kua latatonu ke tapuaki a tautolu ki ai. Ko e Tufuga ko e Punaaga katoatoa he tau maamaaga oti kana. (Salamo 36:9; Isaia 30:20, 21; 48:17, 18) Fai higoa a ia ne manako ke fakaaoga e tautolu. (Esoto 3:15) Ko e higoa ia, ne tohi ke he tau matatohi Heperu mo e fakaliliu faka-Peritania YHWH, ne kitia ke kavi 7,000 i loto he Tohi Tapu. Ke he loga e tau tau, ne fakaaoga ai he vagahau Niue ko “Iehova.”—Salamo 83:18.

Ne tufuga e Iehova e tau taane mo e tau fifine ke momoui tukulagi he tau tutuaga Parataiso he lalolagi nei. Ne tuku e ia ke he tagata e tau fua he agaaga ne fakakite e aga haana. Ne foaki e ia ki a lautolu e tau taleni mo e tau lotomatala ne fakaatā a lautolu ke olioli e moui nakai fai fakaotiaga mo e fiafia he lalolagi. (Kenese 1:26-28) Ne nakai finagalo a ia ma e lalolagi ke tuga e fonua kamatamata ma e tau tagata taane mo e tau fifine—ko e matakavi ke tauteute ke momoui fakaagaaga ke he lagi, ke tuga ko e matakavi ia ni ke olioli e lautolu e fakafetuiaga mo e Atua.

Nakai fai kelea e puhala ne tufuga he Atua e tagata. Ne kamata laia e kelea he magaaho ne fakaaoga fakahēhē he falu tufugatiaaga he Atua—ko e tau tagata mo e tau mena momoui fakaagaaga—e atāina ha lautolu ke fifili ati totoko ke he Atua. (Teutaronome 32:5) Ne fōfō he tau matua fakamua ha tautolu e tonuhia ke fifili e mitaki mo e kelea ma laua. (Kenese 2:17; 3:1-5) Ne ta mai he mena ia e mate ke he magafaoa he tagata. (Kenese 3:19; Roma 5:12) Ke fakatonu e tau matakupu ne fakatupu he totoko, ne fifili a Iehova ke fakaatā fakakū taha magaaho he kelea. Ka ko e finagalo haana ma e lalolagi mo e magafaoa he tagata ne nakaila hiki ia. (Isaia 45:18) Nakaila hoko ia e magaaho ma e tau tagata taane mo e tau fifine ke momoui tukulagi he tau tutuaga Parataiso he lalolagi mea.—Mataio 6:10; Fakakiteaga 21:1-5.

Nakai ko e Atua Malolō Ue Atu a Iesu Keriso, ka ko e Tama he Atua. Ne fakaako ni e Iesu Keriso e tau tutaki haana ke liogi: “Ha mautolu a Matua na e, ha ha he lagi, kia tapu hau a higoa.” (Mataio 6:9) Ne nakai talahau e ia kua fakataufata a ia mo e Atua. Ka e, pehē a ia: “Ko e mena mua haku a Matua ia au.”—Ioane 14:28.

 Ne lahi e vala ha Iesu ne putoia ke he fakamooliaga he finagalo he Atua. Ne fakafano mai he Atua a ia “ko e maama he lalolagi, kia nakai tumau muatua e pouli ke he taha ke tua [ki a ia].” (Ioane 12:46) Hagaao ke he aposetolo ko Peteru, “nakai tokai foki e fakamouiaga ke he taha.” (Gahua 4:12) Kua mooli e mena nei kakano kua fakavē e fakamouiaga ha tautolu ke he toto uho he Keriso. (1 Peteru 1:18, 19) Ne foaki e Iesu Keriso e moui haana mo poa lukutoto ke fakatau mai aki e tau tagata he agahala ne tupu mai he tau matua fakamua ha tautolu, ko Atamu mo Eva. (Mataio 20:28; 1 Timoteo 2:6) Pihia foki, ne fakaaoga he Atua a Iesu ke fakakite aki Haana finagalo mo e amaamanakiaga.—Ioane 8:12, 32, 46, 47; 14:6; Gahua 26:23.

Kua fakatū he Atua e Kautu he lagi, po ke fakatufono, ne ha ha a Iesu Keriso mo lautolu ne fifili mai he tau tagata. Ko e matapatu nei ne hake mai tumau he Tohi Tapu katoa. Kua tuku age he Atua ke he fakatufono nei e gahua ke taute ke iloa moolioli to hoko mai haana kautu ke he lalolagi tuga ni ne eke ke he lagi. (Mataio 6:10) Ne nakai ko e vala he finagalo fakamua he Atua ke hake ha tagata ke he lagi. Ko e kaina ha lautolu ko e lalolagi. Ka e he mole e kaumahala e tagata ke he agahala, ne finagalo e Atua ke he taha mena foou. Ne fakatokatoka e ia ke fifili e tau tagata “mai he tau magafaoa oti, mo e tau vagahau kehekehe mo e tau motu . . . mo tau patuiki” mo e Keriso he fakatufono he lagi. (Fakakiteaga 5:9, 10) Ko e fakatufono ia he Kautu to nakai leva ti “tuki malipilipi mo e fakaotioti” e tau kautu oti he tagata, ne ta mai e matematekelea mo e mamahi lahi mahaki ke he magafaoa he tagata.—Tanielu 2:44.

Kua mate e solu. Ko e matapatu kupu mooli nei he Tohi Tapu kua fakamaama fakamahino mai e tau mena loga hagaao ke he tagata mo e amaamanakiaga he moui haana. Kua utakehe foki e tau fakamaamaaga hēhē mo e tau vala tala hēhē ne fakagogoa aki e tau tagata hagaao ke he tuaga ha lautolu kua mamate.

Kua tala mai he tohi fakamua he Tohi Tapu ki a tautolu: “Ti eke ai e Iehova ko e Atua e tagata ke he efuefu he kelekele, ti fafagu ke he hana tau poko ihu e fafagu he moui; ti kua eke tuai a ia mo [“solu,” NW] moui.” (Kenese 2:7) Kitia nakai e koe e kakano he mena ia? Ko e solu nakai ko e ata ne moui i loto he tagata. Ne nakai fai solu e tagata. Ko ia ko e solu—ko e lafilafi he tau mena ne moua mai he “efuefu he kelekele” mo e malolō moui mai he Atua. Ko e mena to mate e solu. Ka mate e tagata, kua mate e solu.—Kenese 3:19; Fakamatalaaga 9:5, 10.

Maeke a lautolu ne mamate ke liu fakamomoui puhala he liu tu mai. Ka oti e vahā ne fakaatā fakakū he Atua e mahani kelea, to “logona ai ke he hana leo [Iesu] a lautolu katoa ha he tau [“tuagamau fakamanatu,” NW], mo e o mai ai. Ko lautolu ne mahani mitaki, to tutu mai ke he moui; ka ko lautolu ne mahani kelea, to tutu mai ke he fakahala.” (Ioane 5:28, 29; Gahua 24:15) Ko e liu tu mai ka liuaki mai e tau tagata ke he moui he parataiso he lalolagi, ke he puhala moui ne finagalo e Atua ma e magafaoa tagata he kamataaga.

 Kumikumi Fakamakutu ke he Tau Tohiaga Tapu he Tau Aho Oti

Mailoga nakai e koe kua maeke he iloilo ke he tau matapatu kupu mooli ia ke lagomatai a koe? Ke he tau vahā hagahagakelea mo e lukeluke nei, maeke e iloilo ia ke puipui a koe mai he “tau mena kua fakahigoa pikopiko ai ko e iloilo” ne fakatupu e Satani ko e Tiapolo. Ne fakavaia a ia ke eke mo “agelu he maama,” mo e eke e tau hukui haana ke tuga e “tau fekafekau he tututonu.” (1 Timoteo 6:20; 2 Korinito 11:13-15) Ko e iloilo tonu ke he Tohi Tapu ka puipui a koe mai he tau mena ne talahaua ko e maama, ne fakavē ke he tau pulotu “he tau tagata iloilo mo e loto matala” he lalolagi, ne “tiaki e lautolu e kupu a Iehova.”—Mataio 11:25; Ieremia 8:9.

Ha kua loga lahi e tau fakaakoaga mo e tau pulotu fakahēhē he vahā haana, ne hataki he aposetolo ko Ioane e tau Kerisiano he senetenari fakamua: “Aua neke talia e tau agaga oti kana.” Ne pehē a ia: “Kia kamatamata e mutolu e tau agaga po ke mai he Atua a lautolu.” (1 Ioane 4:1) Kia manamanatu la. Kaeke moua e koe e fekau ne liga ke lauia lahi mahaki e moui haau, to talia teao kia e koe kakano kua tuga na hau he punaaga mitaki? Nakai. To fakakiakia e koe e punaaga he fekau mo e kamatamata ai ato talia e koe.

He foaki mai e tau kupu tohi ne omoomoi he agaaga ne toka ai e tau matapatu kupu mooli, kua taute he Atua ke maeke ia koe ke “kamatamata” ko e tau molī takitaki ne fa e mui a koe ki ai kua moolioli. (1 Tesalonia 5:21) Ko e tau tagata mahani mitaki he senetenari fakamua ne nava ki ai he “kumikumi ke he tau Tohi ke he taha aho mo e taha aho” ke iloa moolioli ko e tau mena kua ako e lautolu ko e kupu mooli. (Gahua 17:11) Maeke ia ko e ke taute pihia foki. Kia eke e Tohi Tapu, ke tuga e “lamepa kua kikila ke he mena pouli,” mo takitakiaga haau ke he haohao mitaki. (2 Peteru 1:19-21) Ka taute pihia e koe, to “moua ai e koe e iloilo ke he Atua,” ka ta mai e maamaaga mooli.—Tau Fakatai 2:5.

[Matahui Tala]

[Fakatino he lau 4]

Tuga e lamepa e Kupu he Atua

[Fakatino he lau 5]

Ko hai e higoa he Atua?

[Fakatino he lau 5]

Ko e heigoa e vahā anoiha he tagata?

[Fakatino he lau 6]

Ko e Atua Malolō Ue Atu kia a Iesu?

[Fakatino he lau 6]

Ko fe e tau tagata mamate?

[Fakatino he lau 7]

Ko e liliu tūtū mai he tau tagata mamate ko e taha matapatu kupu mooli ne fakaako he Tohi Tapu