Skip to content

Skip to table of contents

Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi a Isaia—II

Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi a Isaia—II

Kua Moui e Kupu ha Iehova

Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi a Isaia​—II

KO ISAIA hane fekafekau tua fakamooli he kotofaaga haana ko e perofeta. Ko e tau poakiaga ne talahau e ia hagaao ke he kautu he magafaoa hogofulu ha Isaraela kua fitā he fakamooli. Kua fai kupu foki a ia mogonei ke he vahā anoiha ha Ierusalema.

To moumou e maaga ha Ierusalema, mo e to uta fakapaea e tau tagata ne nonofo i ai. Ka e to nakai vao tukulagi ai. To fai magaaho ti liu e tapuakiaga mooli ke fakatū. Ko e matapatu fekau anei he Isaia 36:1–66:24. * Kua maeke ia tautolu ke aoga mai he fakatutala ke he talahauaga he tau veveheaga nei ha kua loga e tau perofetaaga he vala nei ke uaaki ne kua lalahi po ke katoatoa e fakamooliaga he vahā ha tautolu po ke to fakamooli ai he vahā anoiha. Ko e vala nei he tohi a Isaia kua toka ai foki e tau perofetaaga ofogia hagaao ke he Mesia.

‘KITIALA, TO HOKO MAI E TAU AHO’

(Isaia 36:1–39:8)

He tau ke 14 aki he pule e Patuiki ko Hesekia (732 F.V.N.), ne feoho atu e tau Asuria ki Iuta. Ne mavehe a Iehova ke lalago a Ierusalema. Ne oti e fakamatakutaku ke moumou he magaaho ne tamate he taha e agelu ha Iehova e 185,000 kautau Asuria.

Ne gagao a Hesekia. Nukua tali e Iehova e liogi haana mo e fakamaulu a ia ti lafi foki 15 e tau ke he moui haana. Magaaho ne fakafano he patuiki ha Papelonia e tau utafekau ke fakaaue ha kua malolō mai a ia, ne nakai pulotu a Hesekia he fakakite age oti e tau tanakiaga koloa haana. Ne tala age e Isaia e fekau ha Iehova ki a Hesekia, he pehē: “Kitiala, . . . to hoko mai e tau aho ke uta ai ki Papelonia e tau mena oti ha ha he fale hau, katoa mo e tau mena oti kua tatanaki ai he tau matua hau ke hoko mai ke he aho nai.” (Isaia 39:5, 6) Mole fakatote e 100 tau ki mui, ne fakamooli ai e perofetaaga.

Tali he Tau Hūhū Faka-Tohiaga Tapu:

38:8​—Ko e heigoa e “tau veveheaga” ne liu atu ai e ata? Ha kua fakaaoga e tau fuafua magalaā i Aikupito mo Papelonia he senetenari ke valu aki F.V.N., ne tuga kua hagaao e tau veveheaga nei ke he fuafua magalaā ne liga moua he matua taane ha Hesekia ko Ahasa. Po ke liga fai hala papahi i loto he fale patuiki. Ko e tau pou ne fakaatuatu he hala papahi kua liga holo fakahaga ai e ata ke he tau veveheaga, ne liga fakaaoga mo fuafua, po ke talahau aki e tulā.

Tau Fakaakoaga ma Tautolu:

36:2, 3, 22. Pete kua utakehe mai he gahua ko e fekafekau pule, ko Sevena ne fakaatā a ia ke matutaki ke gahua tohikupu ma e patuiki ha ko e hikiaga. (Isaia 22:15, 19) Kaeke kua utakehe a tautolu mai he kotofaaga i loto he fakatokatokaaga ha Iehova ha ko e falu kakano, kua nakai kia lata ia tautolu ke fekafekau ke he Atua he ha matagahua ni kua fakaatā e ia?

37:1, 14, 15; 38:1, 2. He tau magaaho fakatupetupe, kua pulotu ma tautolu ke fuluhi ki a Iehova he liogi mo e falanaki katoatoa ki a ia.

37:15-20; 38:2, 3. He magaaho ne ha ha a Ierusalema i lalo he pule kelea a Asuria, ne tupetupe lahi a Hesekia neke ekefakakelea he kaumahala a Ierusalema e higoa a Iehova. He iloa kua lahi mahaki e gagao haana, ne manamanatu lahi a Hesekia. Kua tupetupe lahi a ia ke he mena ka tupu kaeke mate a ia ka e nakai fai hakega ma e laini patuiki ha Tavita. Ne tupetupe foki a ia ko hai ka takitaki e tauaga ke he tau Asuria. He tuga a Hesekia, kua lata ia tautolu ke manamanatu kua mua atu e aoga he fakatapu e higoa ha Iehova mo e fakamooli e finagalo haana mai he fakamouiaga ha tautolu.

38:9-20. Ko e lologo nei a Hesekia kua fakaako mai ki a tautolu kua nakai fakaai ha mena he moui ke mua atu e aoga ke he maeke ke fakaheke a Iehova.

‘TO ATI AI NI A IA’

(Isaia 40:1–59:21)

Nakai leva e mole he talahau tuai to moumou a Ierusalema mo e to uta fakapaea ki Papelonia, ne perofeta e Isaia ke he fakafoouaga. (Isaia 40:1, 2) “To ati ai ni a koe [Ierusalema],” he talahau he Isaia 44:28. Ko e tau atua ta he tau Papelonia to utakehe ai tuga e ‘tau kavega.’ (Isaia 46:1) To moumou a Papelonia. Ne fakamooli e tau mena oti nei he ua e senetenari he mole.

To ta atu e Iehova e tau fekafekau haana ko e “maama he tau motu kehe.” (Isaia 49:6) Ko e “lagi” he tau Papelonia, po ke vahega pule, to “mole atu . . . tuga ne ahua,” mo e tau tagata haana “to mamate pihia” ka ko e ‘tama fifine a Siona to vevete a ia he tau liliaga mai he ua haana.’ (Isaia 51:6; 52:2) Ma lautolu ne o mai ki a ia mo e fanogonogo, ne pehē a Iehova: “To eke foki e au mo mutolu e maveheaga tukulagi, ko e tau mena fakaalofa ia ne talahaua mai kia Tavita.” (Isaia 55:3) He momoui fakatatau ke he tau tutūaga hakohako he Atua kua takitaki atu ke moua e ‘fiafia ki a Iehova.’ (Isaia 58:14) Ko e tau hala he tau tagata, kua ‘eke mo veveheaga ke he vaha ha lautolu mo e ha lautolu a Atua.’​—Isaia 59:2.

Tali he Tau Hūhū Faka-Tohiaga Tapu:

40:27, 28​—Ko e ha ne talahau a Isaraela: “Kua galo haku a puhala kia Iehova, kua toka kehe mo e haku a Atua haku a fakafiliaga [tonu]”? Ne liga logona hifo he falu Iutaia i Papelonia ko e tau fakafiliaga nakai tonu ne matematekelea ai a lautolu, kua galo ia Iehova po ke nakai kitia e Ia. Ne fakamanatu ki a lautolu kua nakai mamao a Papelonia mai he Tufuga he lalolagi, ne nakai mategūgū mo e lolelole a ia.

43:18-21​—Ko e ha ne tala age ki a lautolu ne liliu he fakapaeaaga ke ‘aua neke manatu e tau mena he aho mua’? Kua nakai kakano e mena nei ke fakanimo e lautolu e laveakiaga ha Iehova he vahā kua mole. Ka kua manako a Iehova ke fakaheke e lautolu a ia he fakavē ke he “tau mena fou” ka moua e lautolu, tuga e fenoga haohao mitaki ha lautolu ki Ierusalema, liga he puhala hako he tutakale. “Ko e moto tagata tokologa” ne o mai he “matematekelea lahi” to moua foki e tau kakano foou mo e tau kakano fakatagata ke fakaheke a Iehova.​—Fakakiteaga 7:9, 14.

49:6​—Puhala fe he Mesia ne “eke mo maama he tau motu kehe,” pete ko e fekafekauaga haana he lalolagi kua fakakaupā ni ke he fanau Isaraela? Kua pihia ai ha ko e mena ne tupu he mole e mate ha Iesu. Ne hagaao e Tohi Tapu ia Isaia 49:6 ke he tau tutaki haana. (Gahua 13:46, 47) He vahā nei, ko e tau Kerisiano fakauku, ne lagomatai he moto tagata tokologa he tau tagata tapuaki, ne fekafekau tuga ko e “maama he tau motu kehe,” kua fakamaama ke he tau tagata he “motuaga he lalolagi.”​—Mataio 24:14; 28:19, 20.

53:10​—Ko e kakano fe ne finagalo a Iehova ke lipilipi haana Tama? Ne liga fakamamahi mooli ki a Iehova, ko e Atua fakaalofa hofihofi noa mo e totonu, ke kitia e Tama fakahele haana ne mamahi. Pete ia, ne finagalo fiafia a Ia he omaoma fakamakai a Iesu mo e mena ka fakakatoatoa he tau mamahi oti kana mo e mate haana.​—Tau Fakatai 27:11; Isaia 63:9.

53:11​—Ko e heigoa e maamaaga ne mai he Mesia ka “talahaua tututonu ai e tau tagata tokologa”? Ko e maamaaga nei ne iloa e Iesu he hau ke he lalolagi ti eke mo tagata moui, mo e matematekelea nakai fakafili tonu ti hoko ke he mate. (Heperu 4:15) Ka kua foaki e ia e poa lukutoto, ne kua lata ke lagomatai e tau Kerisiano fakauku mo e moto tagata tokologa ke moua e tuaga tututonu ki mua he Atua.​—Roma 5:19; Iakopo 2:23, 25.

56:6​—Ko hai e “tau tagata kehe,” mo e tau puhala fe hane ‘taofi mau e lautolu e maveheaga ha Iehova’? Ko e “tau tagata kehe” ko e ‘tau mamoe kehe’ ha Iesu. (Ioane 10:16) Ne taofi a lautolu ke he maveheaga foou he omaoma ke he tau fakatufono ne putoia ke he maveheaga ia, kauauloa katoatoa ke he tau fakaholoaga ne taute, kai ke he tau mena kai fakaagaaga tuga ne kai he tau Kerisiano fakauku, mo e lalago e fakamatala he Kautu mo e taute tutaki.

Tau Fakaakoaga ma Tautolu:

40:10-14, 26, 28. Kua malolō mo e totonu a Iehova, malolō ue atu mo e pulotu katoatoa, mo e lahi ue atu e maamaaga ti nakai maeke ia tautolu ke iloa.

40:17, 23; 41:29; 44:9; 59:4. Ko e kau ke he tau mena fakapolitika mo e tau tupua ta ko e ‘tau mena noa maka’ a ia. Kua nakai aoga ke falanaki ki ai.

42:18, 19; 43:8. He pa e tau mata ha tautolu ke he Kupu tohia he Atua mo e pa e tau teliga ha tautolu ke he tau fakatonuaga haana mai he “fekafekau fakamoli mo e loto matala” to matapouli mo e teligatuli fakaagaaga ai.​—Mataio 24:45.

43:25. Kua holoholo kehe e Iehova e tau holifono ma e mitaki haana ni. Ko e fakatoka mai ha tautolu he līlīaga he hala mo e mate mo e moua e moui ko e tau mena ke uaaki a ia ke he fakatapuaga he higoa ha Iehova.

44:8. Kua ha ha ia tautolu e lalagoaga ha Iehova, ko ia kua nakai hikihiki fano mo e mauokafua tuga e maka tumau. Kua nakai lata ia tautolu ke matakutaku he fakamatala hagaao ke he tuaga faka-Atua nei!​—2 Samuela 22:31, 32.

44:18-20. Ko e tapuaki tupua ko e fakakiteaga he hepehepe he loto. Kua nakai lata ke fai mena ke fakatauhele e tokaaga he loto ha tautolu ki a Iehova.

46:10, 11. Ke maeke ke taute ‘tumau haana pule,’ kua kakano ke fakamooli haana finagalo, ko e fakamooliaga katoatoa he tuaga faka-Atua ha Iehova.

48:17, 18; 57:19-21. Kaeke hagaao a tautolu ki a Iehova ma e fakamouiaga, fakatata ki a ia, mo e fanogonogo ke he tau poakiaga haana, to lahi e monuina po ke mafola ha tautolu tuga e tau vai ne tafe he vailele mo e tau gahua tututonu ha tautolu to loga lahi tuga ni e tau peau he tahi. Ko lautolu ne nakai fanogonogo ke he Kupu he Atua kua tuga e “tahi loka.” Nakai mafola a lautolu.

52:5, 6. Ne hepe e talahauaga he tau Papelonia he pehē na lolelole e Atua mooli. Ne nakai mailoga e lautolu e nakai fiafia ha Iehova ke he tau tagata haana ati fakatupa ai a Isaraela. Ka matematekelea falu, kua pulotu ma tautolu ke nakai hopo ke he fakaotiaga he tupumaiaga he lekua.

52:7-9; 55:12, 13. Kua kavi ke he tolu e kakano ati fakalataha fiafia ai a tautolu ke he gahua fakamatala he Kautu mo e taute tutaki. Kua fulufuluola ni ha tautolu a tau hui ki a lautolu ne loto holoilalo ne manako ke he tau mena fakaagaaga. Kua “feonoaki” a tautolu mo Iehova, po ke tata e fakafetuiaga mo ia. Kua olioli foki e tautolu e tau monuina fakaagaaga.

52:11, 12. Ke hokotia ke “toto e tau kapiniu a Iehova”​—ko e tau foakiaga haana ma e fekafekauaga tapu​—kua latatonu ia tautolu ke meā e tau tutūaga fakaagaaga mo e tau mahani.

58:1-14. Ko e fakakite fakatupua ke mahani fakamooli katoatoa mo e tututonu kua teao ai. Kua lata e tau tagata tapuaki mooli ke fakakite kua lahi e mahani Atua fakamooli mo e tau gahua fakaalofa fakamatakainaga ha lautolu.​—Ioane 13:35; 2 Peteru 3:11.

59:15e-19. Na kitia e Iehova e tau gahua he tau tagata mo e to fakalago mai he magaaho ni haana.

‘TO EKE A IA MO FOUFOU FULUFULUOLA’

(Isaia 60:1–66:24)

He tuhi atu ke he fakafoouaga he tapuakiaga mooli he vahā i tuai mo e vahā ha tautolu, kua pehē e Isaia 60:1: “Kia matike a, kia maama ā koe, ha kua hoko mai hau a maama; kua hake foki ki luga hau e lilifu a Iehova.” Ko Siona ‘to eke mo foufou fulufuluola ke he lima a Iehova.’​—Isaia 62:3.

Ne liogi a Isaia ki a Iehova ma e tau tagata he motu haana ka fakatokihala he magahala ne fakapaea ki Papelonia. (Isaia 63:15–64:12) He mole e fakatatai e tau fekafekau mooli ke he tau fekafekau fakavai ne fakapuloa he perofeta e puhala ka fakamonuina e Iehova a lautolu ne fekafekau ki a Ia.​—Isaia 65:1–66:24.

Tali he Tau Hūhū Faka-Tohiaga Tapu:

61:8, 9​—Ko e heigoa e “maveheaga tukulagi,” mo e ko hai e “fanau”? Ko e maveheaga foou nei ne taute e Iehova mo e tau Kerisiano fakauku. Ko e “fanau” ko e ‘tau mamoe kehe’​—ko e tau miliona ne talia e fekau ha lautolu.​—Ioane 10:16.

63:5​—Tokotū fēfē he ita lahi he Atua a ia? Ko e ita lahi he Atua ko e logonaaga fakalatalata​—ko e haana ita tututonu. Kua tokotū mo e fakalagalaga he ita lahi haana a ia ke fakahoko e tau fakafiliaga tututonu haana.

Tau Fakaakoaga ma Tautolu:

64:6. Nakai maeke e tau tagata nakai mitaki katoatoa ke fakahao a lautolu ni. He magaaho ka taute e fakafeiloaga ma e tau agahala, ko e tau gahua tututonu ha lautolu kua tatai ni mo e tau tapulu kiva.​—Roma 3:23, 24.

65:13, 14. Kua fakamonuina e Iehova e tau fekafekau tua fakamooli haana mo e fakamakona fakalahi e tau manako fakaagaaga ha lautolu.

66:3-5. Vihiatia e Iehova e fakatupua.

“Olioli ā Mutolu”

Kua mafanatia ha e tau perofetaaga he fakafoouaga ke he tau Iutaia tua fakamooli ne nonofo paea i Papelonia! “Olioli ā mutolu,” he talahau e Iehova, “mo e fiafia tukulagi ā mutolu ke he mena kua eke e au; ha kua eke e au a Ierusalema mo mena ke fiafia ai, ti eke e au hana tau tagata mo mena ke olioli ai.”​—Isaia 65:18.

Kua nonofo foki a tautolu he vahā kua ufitia e pouli kikio ke he lalolagi katoa mo e pouli e tau motu. (Isaia 60:2) Kua hoko mai e “tau aho fakamui to hohoko mai e tau aho uka.” (2 Timoteo 3:1) Ko e mena ia, ko e fekau ha Iehova ke he fakamouiaga ne tuku mai he Tohi Tapu he tohi a Isaia, kua fakamalolō lahi ki a tautolu.​—Heperu 4:12.

[Matahui Tala]

^ para. 2 Ma e fakatutalaaga he Isaia 1:1–35:10, kikite “Kua Moui e Kupu ha Iehova​—Tau Fakamaamaaga Mai he Tohi a Isaia​—I” he fufuta he Ko e Kolo Toko ia Tesemo 1, 2006.

[Fakatino he lau 15]

“Kua fulufuluola lahi ni ki luga he tau mouga e tau hui hana kua talahau e tala mitaki”