Skip to content

Skip to table of contents

Kia Fakaheke he Fakapotopotoaga a Iehova

Kia Fakaheke he Fakapotopotoaga a Iehova

Kia Fakaheke he Fakapotopotoaga a Iehova

“To talahau atu e au hau a higoa ke he tau matakainaga haku, to lologo fakaheke au kia koe ki mua he [“fakapotopotoaga,” NW].”​—HEPERU 2:12.

1, 2. Ko e ha ne aoga lahi ai e fakapotopotoaga, ti ko e heigoa e matagahua pauaki i ai?

TALI MAI he fakamauaga tuai, kua moua he tau tagata takitokotaha e fakalatahaaga mo e haohao mitaki i loto ni he matakau he magafaoa. Pete ia, ne fakakite he Tohi Tapu taha matakau ne kua tokologa e tau tagata he lalolagi katoa hane olioli e fakalatahaaga mo e haohao mitaki mua ue atu. Ko e fakapotopotoaga Kerisiano a ia. Pete ko koe ko e vala he magafaoa tata ne felagomataiaki po ke nakai, kua maeke mo e lata ia koe ke loto fakaaue ke he tau mena ne foaki he Atua puhala he fakaholoaga he fakapotopotoaga. Mooli, kaeke kua fitā a koe he fakalataha mo e fakapotopotoaga he Tau Fakamoli a Iehova, liga maeke ia koe ke fakamooli e kaufakalataha mafanatia ne olioli e koe mo e ke he logonaaga haohao mitaki ne moua e koe.

2 Ko e fakapotopotoaga nakai ko e taha matakau fakafiafia noa ni. Nakai ko e fakalatahaaga he maaga po ke kalapu ne fakapotopoto ki ai e tau tagata ne tatai e tau feakiaga po ke tau fiafia ke he tau sipote po ke taha feua pauaki. Ka e, ko e fakaholoaga he fakapotopotoaga kua taute pauaki ke fakaheke ki a Iehova ko e Atua. Kua leva tigahau he taute pihia, tuga ne peehi mai he tohi he tau Salamo. He Salamo 35:18, ne totou e tautolu: “To fakaheke atu au kia koe ke he fakapotopotoaga lahi, mo e lologo atu kia koe ki mua he motu ne tokologa.” Tatai foki, ne fakamafana mai e Salamo 107:31, 32 ki a tautolu: “Kia fakaheke a lautolu kia Iehova ha ko e hana fakaalofa, mo e hana tau mana kua eke ke he fanau he tau tagata. Kia fakatokoluga e lautolu a ia ke he fakapotopotoaga he motu.”

3. Hagaao ki a Paulo, ko e heigoa he fakapotopotoaga ka taute?

3 Ne fakamaama he aposetolo Kerisiano ko Paulo taha matagahua aoga lahi he fakapotopotoaga he tala a ia ke he “fale he Atua, ko e ekalesia [po ke, fakapotopotoaga] he Atua moui haia, ko e pou foki ia mo e fakaveaga he kupu moli.” (1 Timoteo 3:15) Ko e fakapotopotoaga fe ne vagahau a Paulo hagaao ki ai? Ko e heigoa e tau puhala ne fakaaoga he Tohi Tapu e kupu ekalesia [po ke, fakapotopotoaga]? Ti lata ke lauia fēfē e mena nei ke he tau momoui mo e tau amaamanakiaga ha tautolu? Ke mailoga, kia kumikumi fakamua atu a tautolu ke he kupu ‘fakapotopotoaga’ i loto he Kupu he Atua.

4. Puhala fe ne fa fakaaoga lahi e kupu “fakapotopotoaga” i loto he tau Tohiaga Tapu Heperu?

4 Kua fa fakaliliu e kupu Heperu ko e “fakapotopotoaga” ne mai he matapatu kakano “auloa mai” po ke “fakapotopoto.” (Teutaronome 4:10; 9:10) Ne fakaaoga he salamo e “fakapotopotoaga” hagaao ke he tau agelu he lagi, ti maeke ke fakaaoga hagaao ke he vahega he tau tagata mahani kelea. (Salamo 26:5; 89:5-7) Pete ia, ne fa hagaao lahi e tau Tohiaga Tapu Heperu ke he tau Isaraela. Ne fakakite he Atua to eke a Iakopo “ko e fakapotopotoaga he tau tagata,” ti pihia e mena ne tupu. (Kenese 28:3; 35:11; 48:4NW) Ne ui mai po ke fifili pauaki e tau Isaraela ke eke mo “fakapotopotoaga a Iehova,” ko e “fakapotopotoaga he Atua.”​—Numera 20:4; Nehemia 13:1; Iosua 8:35; 1 Samuela 17:47; Mika 2:5.

5. Ko e heigoa e kupu Heleni ne fa fakaliliu “fakapotopotoaga,” ti fakaaoga fēfē e kupu nei?

5 Ko e kupu Heleni ne tatai ki ai ko e ek·kle·siʹa, mai he tau kupu Heleni ua ne kakano “o mai” mo e “ui mai.” Kua maeke ke hagaao ke he matakau tagata, tuga e “fakapotopotoaga” ne fakalagalaga e Temetiu ke totoko ki a Paulo i Efeso. (Gahua 19:32, 39, 41) Ka kua fakaaoga lahi he Tohi Tapu ke hagaao ke he fakapotopotoaga Kerisiano. Ne fakaaoga he falu fakaliliuaga e kupu nei ko e “lotu,” ka e tohi e kupu ia he The Imperial Bible-Dictionary “kua nakai . . . fakakite e fale mooli ne fakapotopoto ki ai e tau Kerisiano ma e tapuakiaga.” Ka e mailoga foki e tautolu e kupu “fakapotopotoaga” ne fakaaoga i loto he tau Tohiaga Tapu Heleni Kerisiano ke he fā e puhala kehekehe.

Ko e Fakapotopotoaga Fakauku he Atua

6. Ko e heigoa ne taute e Tavita mo Iesu i loto he fakapotopotoaga?

6 He fakahagaao e tau kupu a Tavita he Salamo 22:22 ki a Iesu, ne tohia he aposetolo ko Paulo: “To talahau atu e au hau a higoa ke he tau matakainaga haku, to lologo fakaheke au kia koe ki mua he ekalesia, [po ke, fakapotopotoaga]. Ko e mena ia kua lata ai ke eke a [Iesu] tuga hana tau matakainaga ke he tau mena oti ni, kia eke ai a ia mo ekepoa ne mua kua fakaalofa, mo e fakamoli ke he tau mena he Atua.” (Heperu 2:12, 17) Ne fakaheke e Tavita e Atua ki mua he fakapotopotoaga i Isaraela i tuai. (Salamo 40:9) Pete ia, ko e heigoa ne hagaao a Paulo ki ai he pehē a ia ne fakaheke e Iesu e Atua “ki mua he ekalesia [po ke, fakapotopotoaga]”? Ko e fakapotopotoaga fe a ia?

7. Ko e heigoa e kakano fakamua ne fakaaoga he Tau Tohiaga Tapu Heleni Kerisiano e kupu ‘fakapotopotoaga’?

7 Ko e mena ne totou e tautolu he Heperu 2:12, 17 kua kakano lahi. Ne fakakite ke he puhala laulahi, ko Keriso ko e taha tagata he fakapotopotoaga ne talahau e ia e higoa he Atua ke he tau matakainaga haana. Ko hai e tau matakainaga ia? Ko lautolu ia ne fakakatoatoa e “tau fanau a Aperahamo,” ko e tau matakainaga he Keriso ne fakauku he agaaga, “ko [la]utolu kua igatia mo e ui mai he lagi.” (Heperu 2:16–3:1; Mataio 25:40) E, ko e kakano fakamua he ‘fakapotopotoaga’ i loto he Tau Tohiaga Tapu Heleni Kerisiano ko e matakau he tau tagata kehekehe he tau tutaki he Keriso ne fakauku he agaaga. Ko lautolu nei ko e 144,000 ne fakauku kua fakakatoatoa e “ekalesia [po ke, fakapotopotoaga] he tau uluaki, kua tohia ke he lagi.”​—Heperu 12:23.

8. Fakakite fēfē e Iesu to fakatū e fakapotopotoaga Kerisiano?

8 Ne fakakite e Iesu to fakatū e ‘fakapotopotoaga’ Kerisiano nei. Kavi ke taha e tau ato mate a ia, ne tala age e ia ke he taha aposetolo: “Ko Peteru a koe, to fakatu foki e au haku a ekalesia [po ke, fakapotopotoaga] ki luga he maka nai; ti nakai kautu ki ai e gutuhala a hate.” (Mataio 16:18) Ne hako e maamaaga ha Peteru mo Paulo na ko Iesu e maka ne talahau tuai. Ne tohia e Peteru ko lautolu ne atihake ko e “tau maka momoui” he fale fakaagaaga i luga he maka, ko Keriso, ko e ‘motu kua moua māna ke fakakite atu e mitaki’ Haana ne ui a lautolu.​—1 Peteru 2:4-9; Salamo 118:22; Isaia 8:14; 1 Korinito 10:1-4.

9. I ne fe ne kamata e fakapotopotoaga he Atua ke fakakatoatoa?

9 I ne fe ne kamata e “motu kua moua māna” ke eke mo fakapotopotoaga Kerisiano? He Penetekoso 33 V.N. ko e magaaho ne liligi he Atua e agaaga tapu ki luga he tau tutaki ne fakapotopoto i Ierusalema. He magaaho fakamui he aho ia, ne foaki e Peteru e lauga makutu lahi ke he matakau he tau Iutaia mo e tau tagata liliuina. Ne hukia e tau loto he tokologa ha ko e mate a Iesu; kua tokihala ai a lautolu ti papatiso. Ne kitia e tautolu he fakamauaga tuai he Tohi Tapu ne tolu e afe ne taute pihia, ti eke agataha mo vala foou mo e tupu ki mua he fakapotopotoaga he Atua. (Gahua 2:1-4, 14, 37-47) Ne tupu ki mua ai ha kua tokologa atu foki e tau Iutaia mo e tau tagata liliuina ne talia e talahauaga kua nakai liu eke a Isaraela fakatino mo fakapotopotoaga he Atua. Ka e, ko e tau Kerisiano fakauku ne fakakatoatoa a ‘Isaraela fakaagaaga he Atua’ ne eke mo fakapotopotoaga mooli he Atua.​—Kalatia 6:16; Gahua 20:28.

10. Ko e heigoa e fakafetuiaga ha Iesu ke he fakapotopotoaga he Atua?

10 Ne fa fakakite he Tohi Tapu e kehe ha Iesu mo lautolu ne fakauku, tuga i loto he alaga kupu “kia Keriso katoa mo e ekalesia [po ke, fakapotopotoaga].” Ko Iesu ko e Ulu he fakapotopotoaga nei he tau Kerisiano fakauku he agaaga. Ne tohia e Paulo ne taute he Atua “a [Iesu] ke eke mo ulu he tau mena oti ke he ekalesia [po ke, fakapotopotoaga], ko e hana tino haia.” (Efeso 1:22, 23; 5:23, 32; Kolose 1:18, 24) He vahā nei, kua tokofiha ni a lautolu ne fakauku ne toe he fakapotopotoaga nei. Ka e mauokafua a tautolu, ko e Ulu ha lautolu, ko Iesu Keriso, kua ofania a lautolu. Ko e tau logonaaga haana ki a lautolu kua fakakite he Efeso 5:25: “Tuga e fakaalofa a Keriso ke he ekalesia [po ke, fakapotopotoaga], mo e foaki mai e ia a ia ke eke mo hukui māna.” Ne ofania e ia a lautolu ha kua foaki hakahakau e lautolu “e poa fakaheke ke he Atua kia ia ni, ko e fua haia he tau laugutu ha lautolu, kua fakaaue atu ke he hana higoa,” tuga ne taute e Iesu he nofo a ia he lalolagi.​—Heperu 13:15.

‘Fakapotopotoaga’​—He Falu Kakano

11. Fakaaoga fēfē he tau Tohiaga Tapu Heleni Kerisiano e ‘fakapotopotoaga’ ke he puhala ke uaaki?

11 Ne fa fakaaoga foki he Tohi Tapu e kupu ‘fakapotopotoaga’ ke he taha puhala fakamahao po ke fakamaaliali, nakai hagaao ke he matakau katoa he 144,000 ne fakauku ne fakakatoatoa e ‘fakapotopotoaga he Atua.’ Ke tuga anei, ne tohi a Paulo ke he taha matakau Kerisiano: “Aua neke eke a mutolu mo mena ke fakatupetupe ai e tau tagata Iutaia, po ke tau tagata Heleni, po ke [“fakapotopotoaga,” NW] he Atua.” (1 Korinito 10:32) Maaliali ai, kaeke kua hēhē e tau puhala he taha Kerisiano i Korinito i tuai, liga to fakatupu he mena ia e falu ke lolelole. Ka to maeke kia he mena nei ke fakalolelole e tagata tokotaha po ke tau tagata oti, tau Heleni, tau Iutaia, po ko lautolu ne fakauku tali mai he magaaho ia ke hoko ke he vahā nei? Nakai fakaai. Ka e tuga kua hihiga e kupu nei ko e “fakapotopotoaga he Atua” ke hagaao ke he tau Kerisiano ne momoui he taha vahā. Ti, kua maeke ke hagaao ke he takitakiaga he Atua ne lalago, po ke fakamonuina e fakapotopotoaga he tau Kerisiano oti he taha vahā ni, ke he ha mena ne nonofo ai a lautolu. Po ke maeke a tautolu ke hagaao ke he fiafia mo e mafola ne holofa he fakapotopotoaga he Atua he vahā nei, ko e fakamatakainaga Kerisiano katoatoa.

12. Ko e heigoa e puhala ke toluaki ne fakaaoga he Tohi Tapu e “fakapotopotoaga”?

12 Ko e puhala ke toluaki ne fakaaoga he Tohi Tapu e ‘fakapotopotoaga’ ke hagaao ke he tau Kerisiano oti he tau matakavi kehekehe. Ne totou e tautolu: “Ati mafola ai e tau ekalesia [po ke, fakapotopotoaga] oti kana i Iutaia, mo Kalilaia, mo Samaria.” (Gahua 9:31) Kua nakai ni taha e matakau he tau Kerisiano he matakavi lahi ia, ka ko lautolu oti i Iutaia, Kalilaia, mo Samaria ne hagaao ki ai ko e “fakapotopotoaga.” Ti he manamanatu ke he numera ne papatiso he Penetekoso 33 V.N. mo e nakai leva he mole, kua liga nakai ni taha e matakau ne fakapotopoto tumau ke he matakavi i Ierusalema. (Gahua 2:41, 46, 47; 4:4; 6:1, 7) Ne pule a Herota Akeripa I ki Iutaia ato hoko e mate haana he 44 V.N., ti kitia maali ai he 1 Tesalonia 2:14 ke he 50 V.N. ne loga e fakapotopotoaga i Iutaia. Ti he totou a tautolu ki a Herota ne “favale atu ke he falu he ekalesia [po ke, fakapotopotoaga],” kua liga hagaao ke he tau matakau loga ne fakapotopoto i Ierusalema.​—Gahua 12:1.

13. Ko e heigoa e puhala ke fāaki mo e puhala fa mahani ne fakaaoga he Tohi Tapu e “fakapotopotoaga”?

13 Ke fāaki, ne fakaaoga agaia e kupu ‘fakapotopotoaga’ ke he puhala fakamahao mo e fa mahani ti hagaao ke he tau Kerisiano ne fakakatoatoa e fakapotopotoaga he matakavi, tuga he loto kaina. Ne totoku e Paulo e “tau ekalesia [po ke, fakapotopotoaga] i Kalatia.” Ti nakai ni taha e fakapotopotoaga pihia he faahimotu lahi i Roma. Ne fakaaoga lagaua e Paulo e kupu “tau fakapotopotoaga” ke hagaao ki a Kalatia, ti liga putoia a Anetioka, Terepe, Luseta, mo Ikonio. Ko e tau patu, po ke tau leveki, kua kotofa ke he tau fakapotopotoaga nei he matakavi. (1 Korinito 16:1; Kalatia 1:2; Gahua 14:19-23) He faka-Tohi Tapu, ko e “tau ekalesia [po ke, fakapotopotoaga] he Atua” anei.​—1 Korinito 11:16; 2 Tesalonia 1:4.

14. Ko e heigoa e fakahikuaga ha tautolu mai he fakaaoga e ‘fakapotopotoaga’ ke he falu kupu gahoa?

14 He falu tuaga, kua liga ikiiki e tau matakau he tau feleveiaaga Kerisiano ati hao a lautolu i loto he kaina he tagata. Pete ia, ko e kupu ‘fakapotopotoaga’ kua hagaao agaia ke he falu matakau pihia. Ko e tau fakapotopotoaga ne iloa e tautolu ne haia he fale ha Akula mo Pisila, Numefa, mo Filemoni. (Roma 16:3-5; Kolose 4:15; Filemoni 2) Kua lata e mena nei mo punaaga he mafanatia ma e tau fakapotopotoaga he matakavi ne ikiiki he vahā nei ti liga feleveia tumau he kaina he tagata. Ne mailoga e Iehova e tau fakapotopotoaga ikiiki pihia he senetenari fakamua, ti kua pihia foki he vahā nei he fakamonuina a lautolu puhala he agaaga haana.

Fakaheke he Tau Fakapotopotoaga a Iehova

15. Kitia fēfē e gahuahua he agaaga tapu ke he falu fakapotopotoaga fakamua atu?

15 He mailoga e tautolu e fakamooliaga he Salamo 22:22, ne fakaheke e Iesu e Atua ki mua he fakapotopotoaga. (Heperu 2:12) Kua lata e tau tutaki tua fakamooli haana ke taute pihia foki. He senetenari fakamua magaaho ne fakauku he agaaga tapu e tau Kerisiano mooli mo tau tama he Atua ti eke mo tau matakainaga he Keriso, ne moua foki he falu ia lautolu e agaaga ke he puhala uho. Ne moua e lautolu e tau mena fakaalofa fakamana he agaaga. Ko e falu he tau mena fakaalofa pihia kua kitia ai ke he puhala vagahau pauaki he pulotu po ke iloilo, ko e malolō ke fakamaulu po ke ke perofeta age, po ke maeke foki ke iloa e tau vagahau kehe ne nakai iloa e lautolu.​—1 Korinito 12:4-11.

16. Ko e heigoa e taha foliaga he tau mena fakaalofa fakamana he agaaga?

16 Hagaao ke he tau vagahau kehekehe, ne pehē a Paulo: “To lologo au ke he [“mena fakaalofa he,” NW] agaga, ti lologo foki ke he manamanatu.” (1 Korinito 14:15) Ne kitia e ia kua aoga ke maama he falu e tau kupu haana ke maeke ia lautolu ke fakaako. Ko e foliaga ha Paulo ke fakaheke a Iehova i loto he fakapotopotoaga. Ne omoi e ia falu ne moua e tau mena fakaalofa he agaaga: “Kia kumi ai e mutolu ke loga ai, kia fakamafanatia ai e ekalesia [po ke, fakapotopotoaga],” ko e fakapotopotoaga he matakavi ne fakakite e lautolu e mena fakaalofa. (1 Korinito 14:4, 5, 12, 23) Maaliali ai kua manamanatu a Paulo ke he tau fakapotopotoaga he matakavi, he iloa to igatia e tau Kerisiano he tau fakapotopotoaga ia ke moua e tau magaaho ke fakaheke e Atua.

17. Ke he tau fakapotopotoaga he matakavi he vahā nei, ko e heigoa kua iloa mooli e tautolu?

17 Ne matutaki a Iehova ke fakaaoga mo e lalago e fakapotopotoaga haana. Hane fakamonuina e ia e matakau he tau tagata kehekehe he tau Kerisiano fakauku he lalolagi he vahā nei. Kua kitia ai ke he tau foakiaga loga he tau kai fakaagaaga ne olioli he tau tagata he Atua. (Luka 12:42) Kua fakamonuina e ia e fakamatakainaga he lalolagi katoa. Ti kua fakamonuina e ia e tau fakapotopotoaga he tau matakavi, ne fakaheke e tautolu e Tufuga ha tautolu ha ko e tau gahua mo e tau tali atihake fakaagaaga ha tautolu. Kua moua ai e tautolu e fakaakoaga mo e fakamahaniaga ke fakaheke ke he Atua he falu magaaho foki ka nakai haia he fakapotopotoaga ha tautolu.

18, 19. Ko e heigoa he tau Kerisiano fakamooli he ha fakapotopotoaga he matakavi ne kua manako ke taute?

18 Manatu na fakamafana he aposetolo ko Paulo e tau Kerisiano he tau fakapotopotoaga he matakavi i Filipi ha Maketonia: “Ko e haku a liogi hanai, kia puke a mutolu ke he tau fua he mahani tututonu mai ia Iesu Keriso, ke tupu ai e fakaheke mo e fakaaue ke he Atua.” Kua putoia ai e vagahau atu ke he falu, ko lautolu i fafo he fakapotopotoaga, hagaao ke he tua ha lautolu ki a Iesu mo e amaamanakiaga homo ue atu ha lautolu. (Filipi 1:9-11; 3:8-11) Hagaao ki ai, ne fakamafana e Paulo e tau matakainaga Kerisiano: “Hanai, kia uta mau e tautolu e poa fakaheke ke he Atua [ia Iesu], ko e fua haia he tau laugutu ha lautolu, kua fakaaue atu ke he hana higoa.”​—Heperu 13:15.

19 Kua fiafia nakai a koe he fakaheke e Atua “ki mua he fakapotopotoaga,” tuga ne taute e Iesu, mo e he fakaaoga e tau laugutu haau ke fakaheke a Iehova ki mua ha lautolu ne nakaila iloa mo e nakaila fakaheke ki a ia? (Heperu 2:12; Roma 15:9-11) Ke he taha mena ni, ko e tali fakatagata ha tautolu to falanaki ke he puhala ne logona hifo e tautolu e matagahua he fakapotopotoaga ha tautolu hagaao ke he finagalo he Atua. He vala tala ka mui mai, kia manamanatu a tautolu ke he puhala hane takitaki mo e fakaaoga e Iehova e fakapotopotoaga ha tautolu mo e matagahua kua lata ma e tau momoui ha tautolu he vahā nei.

Manatu Nakai e Koe?

• Kamata fēfē e ‘fakapotopotoaga he Atua’ ne fakakatoatoa he tau Kerisiano fakauku?

• Ko e heigoa foki e tau puhala tolu ne fakaaoga he Tohi Tapu e kupu ‘fakapotopotoaga’?

• Hagaao ke he fakapotopotoaga, ko e heigoa ne manako a Tavita, Iesu, mo e tau Kerisiano he senetenari fakamua ke taute, ti lata ke lauia fēfē a tautolu he mena nei?

[Tau Hūhū he Fakaakoaga]

[Fakatino he lau 9]

Ko Iesu ko e fakavēaga he fakapotopotoaga fe?

[Fakatino he lau 11]

Tau matakau Kerisiano he matakavi kua feleveia ko e “tau fakapotopotoaga he Atua”

[Fakatino he lau 12]

Tuga e tau Kerisiano i Benin, maeke ke fakaheke e tautolu a Iehova he tau fakapotopotoaga loga