Skip to content

Skip to table of contents

Fakaako e Fanau ha Mutolu ke Fakaalofa ki a Iehova

Fakaako e Fanau ha Mutolu ke Fakaalofa ki a Iehova

Fakaako e Fanau ha Mutolu ke Fakaalofa ki a Iehova

“Tuga ne tau fana ke he lima he toa, pihia ni e tau fanau he tau fuata.”​—SALAMO 127:4.

1, 2. Eke fēfē e tau fanau ke tuga e “tau fana ke he lima he toa”?

KO E tagata fanafiti ne tauteute a ia ke fana e matafana ke he mena ne fakakivi ki ai. Ne tuku fakamitaki e ia e matafana ke he filo, mo e fakalekeleke he loloku e kaufana haana. Pete ne eketaha, kua fakauka fakatekiteki a ia ke fakakivi fakahako e matafana. Ti fakatoka agataha e ia! To tuina nakai e matafana ke he mena ne fakakivi a ia ki ai? Kua loga e kakano ke moua mai e tali, putoia e makaka he tagata fanafiti, lauia ai e matagi, mo e tuaga he matafana.

2 Ne fakatatai he Patuiki ko Solomona e tau fanau ke he “tau fana ke he lima he toa.” (Salamo 127:4) Manamanatu ke he puhala kua liga ke fakaaoga aki e fakataiaga nei. Ne kū ni e magaaho ne taofi he tagata fanafiti e matafana ke he kaufana. Ke tuina e mena ne fakakivi ki ai, kua lata ia ia ke fakatoka fakamafiti ai. Pihia foki, kua kū ni e magaaho he tau matua ke feaki i loto he tau tama ha lautolu e fakaalofa mai he tau loto ki a Iehova. Tuga kua gahoa ni e tau tau kūkū he mole, ti lalahi e tau tama mo e toka e kaina. (Mataio 19:5) To tuina nakai e mena ne fakakivi a lautolu ki ai​—kakano, to matutaki nakai e tau tama ke fakaalofa mo e fekafekau ke he Atua ka toka e lautolu e kaina? Loga e kakano ka lauia e tali. Tolu e tali ko e makaka he matua, ko e takatakaiaga ne feaki ai e tau tama, mo e puhala ne tali atu he ‘matafana,’ po ke tama, ke he fakaakoaga ne moua e ia. Kia kumikumi fakamatafeiga la e tautolu e tau vala takitaha nei. Fakamua, to tutala a tautolu ke he falu aga he matua makaka.

Fakatoka he Tau Matua Makaka e Fakafifitakiaga Mitaki

3. Ko e ha kua lata e tau kupu he matua ke lalago he tau gahua?

3 Ne fakatoka e Iesu e fakafifitakiaga ma e tau matua he fakagahua e ia e mena ne talahau e ia. (Ioane 13:15) He taha faahi, ne vihiatia e ia e tau Farasaio, ne “talahau” ka e “nakai ni eke.” (Mataio 23:3) Ke maeke ke fakalagalaga e tau fanau ha lautolu ke fakaalofa ki a Iehova, kua lata foki e tau kupu mo e tau gahua he tau matua ke ō tatai. Ko e tau kupu ne nakai lalago he tau gahua kua nakai aoga tuga e kaufana ne nakai fai filo.​—1 Ioane 3:18.

4. Ko e heigoa e tau hūhū kua latatonu he tau matua ke hūhū hifo ki a lautolu ni, ti ko e ha?

4 Ko e ha ne aoga lahi e fakafifitakiaga fakamatua? Tuga ni e tau tagata lalahi ne ako ke fakaalofa ke he Atua he onoono ke he fakafifitakiaga ha Iesu, kua ako he tau tama e fakaalofa ki a Iehova he muitua ke he fakafifitakiaga mitaki he tau matua ha lautolu. Kua maeke he tau lafiaga he tama ke fakamalolō e tama po ke “[faka]kelea ai e tau mahani mitaki.” (1 Korinito 15:33) Ke he lahi he moui he tama, ti aoga mooli e vahā tote, ko e tau feoakiaga tata lahi mahaki mo e atihake he tama ko e tau matua haana. Ko e mena ia, kua lata e tau matua ke hūhū hifo ki a lautolu ni: “Ko e vahega feoakiaga fēfē au? Fakamalolō nakai he fakafifitakiaga haaku e tama haaku ke feaki e tau aga kua aoga? Ko e heigoa e fakafifitakiaga ne fakatoka e au ke he tau vala aoga he liogi mo e fakaako Tohi Tapu?’

Liogi e Tau Matua Makaka mo e Fanau ha Lautolu

5. Ko e heigoa he tau fanau kua ako mai he tau liogi he matua?

5 Maeke he tau tama ha mutolu ke lahi e iloaaga ki a Iehova he fanogonogo ke he tau liogi ha mutolu. Ka logona e lautolu a koe ne fakaaue ke he Atua he tau magaaho kai mo e taute e tau liogi ke he tau magaaho fakaako Tohi Tapu, ko e heigoa e fakaotiaga ka liga moua e lautolu? To liga iloa e lautolu ko Iehova ne foaki mai ke lata mo e tau manako fakatino ha tautolu​—ati kua lata ke fakaaue ki a ia—​ti fakaako foki e ia a tautolu ke he tau kupu mooli he Tohi Tapu. Ko e tau fakaakoaga aoga lahi anei.​—Iakopo 1:17.

6. Maeke fēfē he tau matua ke lagomatai e tau tama ke logona hifo kua fiafia a Iehova ki a lautolu takitokotaha?

6 Pete ia, ka liogi a koe mo e magafaoa haau ke he falu magaaho ne nakai ni ko e tau magaaho kai mo e fakaako Tohi Tapu he magafaoa ti kaeke ke fakatutala a koe ke he tau manako pauaki kua lauia a koe mo e fanau haau, to lahi atu e mena ka moua e koe. To lagomatai e koe e tau tama haau ke logona hifo ko Iehova e vala he magafaoa haau, ti leveki lahi e Ia a koe fakatagata. (Efeso 6:18; 1 Peteru 5:6, 7) Taha e matua taane ne pehē: “Tali mai he magaaho ne fanau e tama fifine ha maua, ne liogi a maua mo ia. He lahi hake a ia, ne liogi a maua hagaao ke he tau fakafetuiaga mo e falu mena ne lauia a ia. Ato toka e ia e kaina ke faitaane, ne nakai fai aho ne to noa nakai liogi mo ia.” Maeke foki nakai ia koe ke liogi mo e tau tama haau he tau aho takitaha? Maeke nakai a koe ke lagomatai a lautolu ke onoono ki a Iehova ko e Kapitiga, ne nakai ni foaki e tau mena fakatino mo e fakaagaaga ma lautolu ka e pihia foki kua leveki e tau logonaaga ha lautolu?​—Filipi 4:6, 7.

7. Ke talahau fakatonu e tau liogi he tau matua, ko e heigoa ha lautolu kua lata ke iloa?

7 Mooli, ke maeke ia koe ke talahau fakatonu e tau liogi haau, kua lata ia koe ke iloa e mena ne tupu ke he moui he tama haau. Mailoga e talahauaga he taha matua taane ne tokoua e tama ne feaki: “He matahiku he tau faahi tapu takitaha, ne ua e hūhū ne hūhū hifo e au ki a au: ‘Ko e heigoa e tau mena ne tupetupe ki ai e fanau haaku he faahi tapu nei? Ti ko e heigoa e tau mena mitaki ne tutupu ke he tau momoui ha laua?’” Tau matua, maeke nakai ia mutolu ke hūhū hifo ki a mutolu e tau hūhū pihia ti talahau falu he tau tali ke he tau liogi haau ka liogi mo e tau tama haau? Ka taute pihia e koe, to nakai ni fakaako e koe a lautolu ke liogi ki a Iehova​—ko e Fanogonogo liogi—​ka e fakaalofa foki ki a ia.​—Salamo 65:2.

Fakamalolō he Tau Matua Makaka e Tau Aga Fakaako Mitaki

8. Ko e ha kua lata he tau matua ke lagomatai e tau fanau ha lautolu ke moua e aga fakaako he Kupu he Atua?

8 Maeke fēfē he aga he matua ke he fakaako he Tohi Tapu ke fakalagalaga e fakafetuiaga he tama mo e Atua? Ma e tau fakafetuiaga ke tupu mo e kautū, ko laua ne putoia ai kua lata ke nakai ni tutala tokoua ka e fefanogonogoaki foki. Ko e taha he tau puhala kua fanogonogo a tautolu ki a Iehova ko e fakaako e Tohi Tapu fakalataha mo e lagomataiaga he tau tohi ne foaki he “fekafekau fakamoli.” (Mataio 24:45-47; Tau Fakatai 4:1, 2) Ko e mena ia, ke lagomatai e tau fanau ha lautolu ke feaki e fakafetuiaga fakaalofa tukulagi mo Iehova, kua lata he tau matua ke fakamalolō a lautolu ke feaki e aga fakaako he Kupu he Atua.

9. Lagomatai fēfē e tau fanau ke feaki e tau aga fakaako mitaki?

9 Lagomatai fēfē e tau fanau ke feaki e tau aga fakaako mitaki? Kua mua atu agaia e fakaakoaga mitaki he fakafifitakiaga he matua. Kua kitia tumau nakai he tau tama haau a koe hane fiafia he totou po ke fakaako fakatagata e Tohi Tapu? Mooli, kua liga lavelave lahi a koe he leveki e fanau haau, ti liga manamanatu a koe ko e moua i fe e koe e magaaho haau ke totou mo e fakaako. Ka e hūhū hifo ki a koe, ‘Kua kitia tumau nakai he fanau haaku au hane kitekite televisoni?’ Ka pihia, maeke nakai ia koe ke fakaaoga falu he tau magaaho ia ke fakatoka e fakafifitakiaga mitaki ma lautolu hagaao ke he fakaako fakatagata?

10, 11. Ko e ha kua lata he tau matua ke taute tumau e tau fakatutalaaga fakamagafaoa he Tohi Tapu?

10 Ko e taha puhala aoga foki ke he tau matua ke fakaako e tau fanau ke fanogonogo ki a Iehova ko e taute tumau e tau fakaako Tohi Tapu fakamagafaoa. (Isaia 30:21) Ka e liga manamanatu e falu, ‘Ko e ha kua lata e tau fanau mo e fakaakoaga fakamagafaoa kaeke ke uta tumau he tau matua e tau fanau ha lautolu ke he tau feleveiaaga he fakapotopotoaga?’ Loga e kakano mitaki. Kua tuku age e Iehova ke he tau matua e matapatu matagahua ke fakaako e tau tama ha lautolu. (Tau Fakatai 1:8; Efeso 6:4) Kua fakaako he fakaakoaga Tohi Tapu fakamagafaoa e tau fanau ko e tapuakiaga, kua nakai ko e aga fa mahani ke taute ni ki mua he tau tagata, ka ko e vala he moui fakamagafaoa.​—Teutaronome 6:6-9.

11 Lafi ki ai, ko e fakaakoaga magafaoa kua taute fakamitaki kua foaki ke he tau matua e puhala ke iloa e manamanatuaga he fanau ha lautolu ke he tau mena fakaagaaga mo e ke he tau mahani. Tuga anei, ka ikiiki e tau tama, maeke he tau matua ke fakaaoga e tau tohi tuga e Learn From the Great Teacher. * Laulahi he tau paratafa he tohi fakaako Tohi Tapu nei, kua hūhū ke he tau tama ke talahau e manatu ha lautolu ke he tau matakupu ne fakatutala ki ai. He fakamaama e tau kupu tohi ne tūtū ai he tohi, kua liga maeke he tau matua ke lagomatai e tau fanau ke feaki e tau mahani ke “mailoga e tau mena mitaki mo e tau mena kelea.”​—Heperu 5:14.

12. Liga hikihiki fēfē he tau matua e fakaakoaga fakamagafaoa ke lata mo e tau manako he tama, ti ko e heigoa kua moua e koe ke lauia mitaki hagaao ke he mena nei?

12 He lalahi hake e tau tama ha mutolu, hikihiki e fakaakoaga ke lata mo e tau manako ha lautolu. Mailoga e puhala ne lagomatai he taha hoa e tau fuata ikiiki ha laua ke fakamaama e ole ke ō ke he koli aoga. Kua pehē e matua taane: “Ne tala age a maua ke he fanau ko e vala he fakaakoaga fakamagafaoa he faahi tapu kahau, to taute e au mo e hoana haaku e vala he tau fanau, ti eke e tau tama fifine ha maua ke tuga e tau matua. Ko e ha tama ni ka fifili ke taute e vala he Matua Taane po ke Matua Fifine, ka e gahua tokoua e fanau ke kumikumi e matakupu mo e talahau e tau puhala hagaao ke he tau koli aoga.” Ko e heigoa e fua? “Ne ofo lahi a maua ke he lotomatala he tau tama fifine ha maua (he taute e vala ko e tau matua) he magaaho ne fakamaama ki a maua (ko e fanau) e fakamaamaaga ne fakavē ke he Tohi Tapu e kakano kua nakai pulotu ke ō he koli aoga,” he matutaki he matua taane. “Fakamalolō lahi foki a maua ke he tau manatu ne moua e laua he talia e falu puhala ka e nakai ko e matafeua nei. Kua foaki he tau mena nei ki a maua e maamaaga aoga ke he ha laua a tau manamanatuaga mo e tau manako.” Mooli, kua lata ke fakauka mo e manamanatu fakalaulahi ke taute tumau mo e ke latatonu e fakaakoaga fakamagafaoa, ka e aoga lahi e tau palepale he laliaga.​—Tau Fakatai 23:15.

Fakatoka e Takatakaiaga Mafola

13, 14. (a) Fakatoka fēfē he tau matua e takatakaiaga mafola he kaina? (e) Ko e heigoa e fua aoga ka talahau he matua kua hehē e mena kua taute?

13 Kua liga tuina e mena ne fakakivi ki ai e matafana kaeke ke foli e tagata fanafiti mo e fakatoka ai he tau takatakaiaga afua mitaki. Pihia foki, kua liga fa lahi ke ako he tau tama e fakaalofa ki a Iehova kaeke ke fakatoka he tau matua e takatakaiaga mafola he kaina. “Kua gana foki e tau fua he tututonu mo e mafola e lautolu kua fakatupu ai e mafola,” he tohi e Iakopo. (Iakopo 3:18) Maeke fēfē he tau matua ke fakatoka e takatakaiaga mafola he kaina? Kua lata e hoa mau ke fakatumau e pipiaga malolō he fakamauaga. Ko e taane mo e hoana ne fefakaalofaaki mo e fefakalilifuaki kua maeke ke fakaako e tau tama ha laua ke fakaalofa mo e fakalilifu e falu, pihia mo Iehova. (Kalatia 6:7; Efeso 5:33) Ko e fakaalofa mo e fakalilifu nukua fakaholo ki mua e mafola. Ti ko e hoa ne nonofo mafola kua maeke ke fehagai fakamitaki mo e tau taufetoko kua liga tutupu he magafaoa.

14 Mooli, tuga ni he nakai fai mau mitaki katoatoa, kua nakai fai magafaoa mitaki katoatoa mogonei he lalolagi. Kua liga kaumahala e tau matua falu magaaho ke fakatātā e tau fua he agaaga ka fehagai mo e tau tama ha lautolu. (Kalatia 5:22, 23) Ka tupu e mena ia, ko e heigoa kua lata he tau matua ke taute? Ka talahau e laua kua hehē e mena ne taute, to fakatote hifo kia e fakalilifu he tama ki a laua? Manamanatu ke he fakafifitakiaga he aposetolo ko Paulo. Kua tuga e matua taane fakaagaaga a ia ke he tokologa. (1 Korinito 4:15) Ka e, talahau mooli e ia kua hehē e tau mena ne taute e ia. (Roma 7:21-25) Pete ia, kua fakatupu he mahani fakatokolalo mo e fakamooli haana a tautolu ke fakalilifu ki a ia ka e nakai fakateaga ki ai. Pete ne tau kūkū haana, ne tohi mauokafua e Paulo ke he fakapotopotoaga i Korinito: “Kia fifitaki mai a mutolu kia au, tuga na au kia Keriso.” (1 Korinito 11:1) Ka talahau foki e koe e tau hehē haau, to liga nimo he tau tama haau e tau lolelole haau.

15, 16. Ko e ha e tau matua kua lata ke fakaako e tau tama ha lautolu ke fakaalofa ke he tau matakainaga Kerisiano, ti maeke fēfē ke taute e mena nei?

15 Ko e heigoa foki he tau matua ka taute ke fakatoka e takatakaiaga ke maeke he tau tama ha lautolu ke tupu e fakaalofa ki a Iehova? Ne tohi he aposetolo ko Ioane: “Kaeke ke pehe age taha, Kua fakaalofa au ke he Atua, ka e vihiatia e ia hana matakainaga, ko e pikopiko a ia; ha ko ia kua nakai fakaalofa ke he matakainaga hana kua kitia, maeke fefe ia ia ke fakaalofa ke he Atua, kua nakai kitia e ia?” (1 Ioane 4:20, 21) Ko e mena ia, ka fakaako e tau tama haau ke fakaalofa ke he tau matakainaga Kerisiano, hane fakaako ai e koe a lautolu ke fakaalofa ke he Atua. Kua lata e tau matua ke hūhū hifo ki a lautolu ni, ‘Ko e leo maō haaku ke he tau fakatutalaaga hagaao ke he fakapotopotoaga nukua atihake kia po ke fakateaga?’ Iloa fēfē e koe? Fanogonogo fakamitaki ke he puhala ne vagahau e tau tama haau hagaao ke he tau feleveiaaga mo e ke he tau tagata he fakapotopotoaga. Kua liga logona e koe e tau manatu haau ne taogo he tau talahauaga ha lautolu.

16 Ko e heigoa he tau matua ka taute ke lagomatai e tau tama ha lautolu ke fakaalofa ke he tau matakainaga fakaagaaga? Ko Peter, ko e matua taane ne tokoua e tama taane fuata mui, ne pehē: “Tali mai he ikiiki e tau tama taane ha maua, ne fakalataha tumau mai a lautolu ne motua fakaagaaga ke kai mo mautolu mo e fai magaaho mo mautolu he kaina, ti fiafia lahi a mautolu he taute pihia. Kua lalahi hake e tau tama taane ha maua ti fakafetui auloa mo e tau tagata ne fakaalofa ki a Iehova, ti kitia e laua mogonei ko e puhala moui fiafia e fekafekau ke he Atua.” Ko Dennis, ko e matua taane ne tokolima e tama fifine, ne pehē, “Kua fakamalolō e maua e tau tama fifine ha maua ke kapitiga mo e tau paionia motua he fakapotopotoaga, ka maeke mogoia, ne fakakite e mautolu e fakamokoi ke he tau leveki faifano mo e tau hoana ha lautolu.” Maeke foki nakai ia koe ke matamua ke lagomatai e tau tama haau ke onoono ke he fakapotopotoaga ko e magafaoa fakalaulahi ha mutolu?​—Mareko 10:29, 30.

Ko e Matagahua he Tama

17. Ko e heigoa e fifiliaga fakahiku ke taute he tau fanau?

17 Liu manamanatu ke he fakataiaga he tagata fanafiti. Pete he liga makaka a ia, kua liga nakai tuina e mena ne fakakivi ki ai kaeke ke mapelupelu po ke keukeu e matafana. Mooli, to lali fakalahi e tau matua ke fakahakohako e matafana mapelupelu, he talahau fakatai, he eketaha ke hiki e manamanatuaga hepe he tama. Ka ko e fifiliaga fakahiku he tau fanau ke maeke ke fakaatā ai e lalolagi nei ke fakamapelupelu a lautolu ke he tau manako he lalolagi nei po ke fakaatā a Iehova ke ‘fakahakohako e tau puhala’ ha lautolu.​—Tau Fakatai 3:5, 6; Roma 12:2.

18. Lauia fēfē e falu ha ko e fifiliaga ne taute he tama?

18 Kua lago ke he tau matua e matagahua mamafa ke feaki e tau tama ke he “tau kupu akonaki mo e tau kupu fakamafana he Iki,” ka ko e fifiliaga fakahiku ko e fēfē e tama ka lahi kua lago ni ke he tama. (Efeso 6:4) Ko e mena ia, kia hūhū hifo ki a mutolu ni ma tau fanau, ‘To talia nakai e au e fakaakoaga fakaalofa ne foaki he tau matua haaku?’ Ka taute pihia e mutolu, to fifili e mutolu e puhala moui kua mua atu e mitaki. To fakafiafia lahi e mutolu e tau matua ha mutolu. Mahomo atu, to fakafiafia e mutolu e loto a Iehova.​—Tau Fakatai 27:11.

[Matahui Tala]

^ para. 11 Ne taute fakailoa he Tau Fakamoli a Iehova.

Manatu Nakai e Koe?

• Fakatoka fēfē he tau matua e fakafifitakiaga mitaki hagaao ke he liogi mo e fakaako Tohi Tapu?

• Fakatoka fēfē he tau matua e takatakaiaga mafola he kaina?

• Ko e heigoa e fifiliaga kua fehagai mo e tau fanau, mo e to lauia fēfē e falu he fifiliaga kua taute e lautolu?

[Tau Hūhū he Fakaakoaga]

[Fakatino he lau 24]

Fakatoka nakai e koe e fakafifitakiaga mitaki ma e tama haau he fakaako fakatagata?

[Fakatino he lau 25]

Ko e takatakaiaga mafola he magafaoa kua lafi ke he fiafia