1. Ko e heigoa kua uho lahi he tapuakiaga ha tautolu?

 KE HE lalolagi katoa, maeke ke moua e higoa Iehova ne talai ke he loga e fale mo e he tau koloa kehekehe he tau fale toka koloa tuai. Ka kitia e koe e higoa ia he tau matakavi pihia, to fiafia mooli a koe. Ma tautolu ko e Tau Fakamoli a Iehova, ko e higoa he Atua kua uho lahi he tapuakiaga ha tautolu. Nakai fai tagata ne fakaaoga e higoa he Atua tuga a tautolu. Ka e fai mena foki kua putoia he fakaaoga e higoa haana. Ha kua ha ha ia tautolu e lilifu ke eke mo Tau Fakamoli haana, kua moua e tautolu e matagahua ke mahani he puhala ka fakaheke a ia.

2. Ha kua moua e tautolu e lilifu he iloa ha ko e higoa he Atua, ko e heigoa e matagahua kua ha ha ia tautolu?

² Ke moua e taliaaga he Atua, kua latatonu ia tautolu ke lahi atu e mena ke taute ka e nakai ni fakaaoga he higoa haana. Kua lata foki ia tautolu ke muitua ke he tau tuaga haana he mahani mo e “kalo kehe mo e tau mena kelea.” (Sala. 34:14) Fakamahino e Paulo e matagahua nei he tohi e ia: “Kia o kehe mo e mahani kelea a lautolu oti kua totoku e higoa a [“Iehova,” NW].” (Totou 2 Timoteo 2:19.) Ti ko e tau tagata he Atua, maeke fēfē a tautolu ke iloa tonu kua “o kehe mo e mahani kelea” a tautolu, ko e kakano ke tiaki e kelea?

3, 4. Ko e heigoa e tau kupu ne uka ke he falu ke maama, ti ko e ha?

³ Ia 2 Timoteo 2:19, ne hagaao a Paulo ke he “fakaveaga mau he Atua.” Ne talai ke he fakaveaga nei ua e talahauaga. Ko e talahauaga fakamua, “Kua fioia he Iki [Iehova] hana tau tagata,” ne moua mai he Numera 16:5. (Kikite vala tala fakamua.) Ka e kua e talahauaga ke uaaki, “Kia o kehe mo e mahani kelea a lautolu oti kua totoku e higoa a [Iehova]”? Uka he falu ke maama e tau kupu nei. Ko e ha?

⁴ Talahau he tau kupu ha Paulo mena fatiaki e ia mai he taha vala he tau Tohiaga Tapu Heperu. Ka e nakai tuga kua fai kupu ne tatai mo e talahauaga nei. Ti ko e heigoa ne hagaao ki ai e aposetolo he mogo ne pehē a ia: “Kia o kehe mo e mahani kelea a lautolu oti kua totoku e higoa a [Iehova]”? Ko e talahauaga fakamua ha Paulo ne moua mai ia Numera veveheaga 16, ti hagaao ke he totokoaga ha Koru. Liga hagaao foki kia e talahauaga ke uaaki ke he mena taha ia ne tupu?

5-7. Ko e heigoa e tau mena tutupu he vahā ha Mose ne hagaao a Paulo ki ai he 2 Timoteo 2:19? (Kikite fakatino he kamataaga.)

⁵ Ko Tatano mo Apiramo ne kaufakalataha mo Koru ko e tau takitaki he totokoaga. (Nume. 16:1-5) Nakai fakalilifu e lautolu a Mose mo e tiaki e pule ne moua e ia mai he Atua. Ne eke a lautolu mo fakahagahaga kelea ke he tau Isaraela ha kua nonofo agaia a lautolu mo lautolu. Ato kitia e Iehova e tau tagata tapuaki mooli haana, ne age e ia taha e poakiaga aoga.

⁶ Pehē e Tohi Tapu: “Ti vagahau mai a Iehova kia Mose, kua pehe mai, Kia vagahau atu a koe ke he fakapotopotoaga, kia pehe atu, Kia o kehe a mutolu he tau fahi oti he tau fale ie a Koru, mo Tatano, mo Apiramo. Ti matike a Mose mo e fina atu kia Tatano mo Apiramo, ti mumui atu kia ia e tau patu a Isaraela. Ti vagahau atu e ia ke he fakapotopotoaga, kua pehe atu, Kia o kehe a mutolu he tau fale ie he tau tagata mahani kelea nai, ti aua neke pipiki atu a mutolu ke he taha mena ha lautolu, neke malaia ai a mutolu ke he tau hala oti ha lautolu. Ti o kehe ai a lautolu he tau fahi oti he tau fale ie a Koru, mo Tatano, mo Apiramo.” (Nume. 16:23-27) Ti tamate oti e Iehova e tau tagata totoko. Ka e momoui a lautolu ne mahani fakamooli ke he Atua. Fēfē? Kua “o kehe mo e mahani kelea” a lautolu he hiki mamao mai he tau tagata totoko.

⁷ He tohi e Paulo e tau kupu “Kua fioia [e Iehova] hana tau tagata,” ne fatiaki a ia mai he Numera 16:5. Ko e magaaho ne taute e ia e talahauaga “Kia o kehe mo e mahani kelea a lautolu oti kua totoku e higoa a [Iehova],” ne liga hagaao a ia ke he tau mena tutupu ne fakamau ia Numera 16:5, 23-27. Ti tuga kua tonu ke fakahiku ko e tau talahauaga ua ia ne haia he 2 Timoteo 2:19 ne hagaao ke he mena taha ia ne tupu. Ko e heigoa ha tautolu ne fakaako mai he tau talahauaga nei? Na fioia e Iehova e tau loto. Iloa e ia e tau fekafekau fakamooli haana, ti amanaki a ia ki a lautolu ke vevehe kehe a lautolu mai he tau tagata kelea.

8. He fakaaoga e higoa he Atua mo e haia he fakapotopotoaga, ko e heigoa foki kua latatonu ia tautolu ke taute?

⁸ Fakaaoga foki e Paulo e tau mena tutupu he vahā ha Mose ke fakamanatu ki a Timoteo kua lata a ia ke puipui e fakafetuiaga haana mo Iehova. Lata ke lahi atu foki e mena ke taute he tau Kerisiano ka e nakai ni haia he fakapotopotoaga, tuga e tau fekafekau fakamooli he Atua he vahā ha Mose ne lahi atu foki e mena ne taute ka e nakai ni ko e fakaaoga he higoa a Iehova. Latatonu he tau fekafekau fakamooli oti he  Atua ke tiaki e mahani kelea. Ko e heigoa e kakano he mena nei ma Timoteo? Ti ko e heigoa kua fakaako e tautolu mai he fakatonuaga ha Paulo?

9. Lauia fēfē e fakapotopotoaga Kerisiano fakamua atu he “tau kumiaga goagoa mo e nakai fakaako”?

⁹ He tohi ha Paulo ki a Timoteo, ne age e ia e fakatonuaga pulotu ke he puhala ke tiaki e mahani kelea. Ma e fakatai, tala age a Paulo ki a Timoteo ke ‘aua neke taufetoko ke he tau kupu kua nakai aoga’ mo e “kalo kehe mo e tau kupu kelea.” (Totou 2 Timoteo 2:14, 16, 23.) Ko e heigoa e kakano he tau kupu nei? Falu he fakapotopotoaga ne fakaako e tau fakaakoaga tiaki taofiaga. Falu ne fakaholofa e tau manatu ne fakatupu e taufetoko. Falu he tau manatu nei ne nakai totoko fakahako ke he tau fakaakoaga he Tohi Tapu, ka e kunu he tau mena ia e kaufakalatahaaga he fakapotopotoaga. Ko e kakano haia ne fakamalolō e Paulo a Timoteo ke he “tau kumiaga goagoa mo e nakai fakaako mai, kia kalo kehe ai.”

10. Ko e heigoa ha tautolu kua lata ke taute ka fakatapakupaku a tautolu ke he tiaki taofiaga?

¹⁰ He vahā nei, nakai ko e aga mau ke kitia e tau tagata tiaki taofiaga he fakapotopotoaga. Ka e liga fakatapakupaku agaia a tautolu ke he tau manatu ne totoko ke he tau fakaakoaga he Tohi Tapu. Pete ni ko e mena fe ne moua mai e tau manatu nei, kua lata ia tautolu ke eketaha ke tiaki ai. Kua nakai pulotu ke matutaki mo e tau tagata tiaki taofiaga, mai he tagata, he Initanete, po ke ha puhala foki. Pete ne manako a tautolu ke lagomatai e tagata, to liuliu a tautolu ke he Atua kaeke ke fai fakatutalaaga pihia a tautolu. Poaki a ia ki a tautolu ke tiaki, ē, kalo kehe katoatoa he tiaki taofiaga.

11. Ko e heigoa ka vehe e fakapotopotoaga, ti maeke fēfē e tau motua Kerisiano ke fakatoka e fakafifitakiaga mitaki?

¹¹ Loga e falu mena foki ka fakatauhele e mafola he fakapotopotoaga ka e nakai ni ko e tau manatu he tagata tiaki taofiaga. Ma e fakatai, liga kehekehe e tau manatu hagaao ke he fakafiafiaaga kua latatonu ma e Kerisiano. Ko e lali ke peehi e tau manatu nei ke he falu ka fakatupu e “tau kumiaga goagoa mo e nakai fakaako.” Ka e kua ka fai he fakapotopotoaga hane fakaohooho e fakafiafiaaga kua totoko ke he tau mahani he Atua? To nakai lata e tau motua ke fakauka ke he aga nei he kalo neke tupu e taufetoko. (Sala. 11:5; Efeso 5:3-5) Ka e fakaeneene e tau motua neke omoomoi ne lautolu ha lautolu a tau manatu. Ka e muitua e lautolu e fakatonuaga he Tohi Tapu: “Kia leveki e mutolu e fuifui mamoe he Atua ha ia mutolu, . . . aua neke tuga he tau tagata kua fia iki ke he kaina he Atua, ka kia eke a mutolu mo tau fakafifitaki ke he fuifui mamoe.”​—1 Pete. 5:2, 3; totou 2 Korinito 1:24.

12, 13. (a) Fifili fēfē he Tau Fakamoli a Iehova e fakafiafiaaga, ti ko e heigoa e tau matapatu fakaakoaga Tohi Tapu ka fakaaoga? (e) Fakaaoga fēfē e tau matapatu fakaakoaga ne fakatutala he paratafa 12 ke he tau faahi kehekehe he tagata?

¹² Nakai hakahaka he fakatokatokaaga ha tautolu e tau kifaga, tau pelē vitiō, tau tohi, po ke tau lologo ke fifili ai e tau mena kua lata ia tautolu ke kalo kehe mai ai. Ko e ha? Ha kua tala age e Tohi Tapu ke he tau tagata takitaha ke fakamahani haana loto manamanatu “ke mailoga e tau mena mitaki mo e tau mena kelea.” (Hepe. 5:14) Maeke a tautolu ke fakaaoga e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu ke lagomatai a tautolu ke taute e tau fifiliaga pulotu hagaao ke he fakafiafiaaga. Ti ko e tau fifiliaga oti pihia, kua lata ia tautolu ke ‘kumikumi e tau mena kua fiafia e Iki ki ai.’ (Efeso 5:10) Fakaako foki he Tohi Tapu ko e ulu he magafaoa kua ha ha ai e pule, ti liga fifili a ia ke nakai fakaatā e falu fakafiafiaaga he magafaoa haana.​—1 Kori. 11:3; Efeso 6:1-4.

¹³ Ko e tau matapatu fakaakoaga he Tohi Tapu ne totoku i luga ka lagomatai a tautolu  ke taute e tau fifiliaga pulotu he falu faahi he moui. Ma e fakatai, kehekehe e tau manatu hagaao ke he tau mena tui mo e tau tauteuteaga, malolō tino mo e tau mena kai, mo e falu mena fakatagata foki. Falu ne liga manako ke peehi e tau manatu ha lautolu hagaao ke he tau mena he falu, ti maeke he mena nei ke fakatupu e taufetoko. Ka e ka nakai moumou ha matapatu fakaakoaga Tohi Tapu, kua nakai fai kakano ke taufetoko ke he mena kua lata he tau Kerisiano takitaha ke taute. Pehē e Tohi Tapu “kua nakai lata ke taufetoko e fekafekau he Iki, ka kia mahani molu a ia ke he tau tagata oti.”​—2 Timo. 2:24.

14. Fakatai fēfē e Paulo e lata ke kalo kehe he tau feoakiaga kelea?

¹⁴ Ha ko e tau fekafekau he Atua, puhala fe ha tautolu ka “o kehe mo e mahani kelea”? He kalo kehe mo e tau feoakiaga kelea. Fakatai fēfē e Paulo e mena nei? He mole e talahau he “fakaveaga mau he Atua,” ne tohi e ia hagaao ke he “fale lahi.” I loto he fale nei e “tau kapiniu,” ko e tau koloa ne “nakai kuenaia e tau kapiniu auro mo e ario, ka e katoa foki mo e tau kapiniu lakau mo e kelekele, kua lilifu falu, ka e fakakelea falu.” (2 Timo. 2:20, 21) Ne fakamalolō e Paulo e tau Kerisiano ke fakamamao tumau he “tau kapiniu” ne “fakakelea” e fakaaogaaga.

15, 16. Ko e heigoa kua fakaako e tautolu mai he fakatai he “fale lahi”?

¹⁵ Ko e heigoa e kakano he fakatai ha Paulo? Ko e “fale lahi” kua maeke ke fakatatai ke he fakapotopotoaga Kerisiano. Ko e “tau kapiniu” he fale ka fakatatai ke he tau tagata takitaha he fakapotopotoaga. He fale, liga hagahaga kelea e falu koloa ka kiva, kakano ko e nakai meā. Ka tupu e mena nei, ko e tagata he fale kua lata ke vevehe kehe mai e tau koloa nakai meā, tuga e tau kapiniu kua fakaaoga e ia ke kaitunu.

¹⁶ Kua pihia foki e tau fekafekau he Atua he vahā nei. Ka manako a tautolu ke meā he tau faahi oti he tau momoui ha tautolu,  kua lata ia tautolu ke vevehe kehe a tautolu mai he tau tagata i loto he fakapotopotoaga kua fakaheu tumau ke omaoma ke he tau matapatu fakaakoaga ha Iehova. (Totou 1 Korinito 15:33.) Ka lata ia tautolu ke kalo kehe ia lautolu i loto he fakapotopotoaga ne liuliu ke he Atua, kua latatonu mooli ia tautolu ke kalo kehe he feoakiaga tata mo lautolu i fafo he fakapotopotoaga. Taute e tautolu e mena ia ha kua tokologa e tau tagata i fafo he fakapotopotoaga ne fiafia lahi ke he tau koloa, faliuliu ke he tau matua, nakai fakamooli, tau pikopiko, favale, nakai loto ke he mitaki, tau afo tagata, mo e manako lahi ke he tau mena ke fiafia ka e manako tote ke he Atua.​—2 Timo. 3:1-5.

17. Fakaeneene fēfē e tau Isaraela fakamooli ke “o kehe mo e mahani kelea”?

¹⁷ He mogo ne poaki a Iehova ke ‘o kehe he tau fahi oti he tau fale ie a Koru, mo Tatano, mo Apiramo,’ ne “o kehe [fakamafiti]” e tau Isaraela fakamooli mai i ai. (Nume. 16:24, 27) Ne nakai fakamule a lautolu he vevehe kehe mai he tau tagata totoko po ke tuga kua fakauaua ke taute pihia. Ne “o kehe ai a lautolu he tau fahi oti.” Ko lautolu kua fakamooli kua makai ke omaoma katoatoa mai he tau loto ha lautolu. Ne fakamahino e lautolu kua lalago e lautolu a Iehova ka e totoko e mahani kelea. Ko e heigoa ka fakaako e tautolu mai he fakatai nei?

18. Ko e heigoa e kakano ha Paulo he tala age a ia ki a Timoteo ke “hola kehe mo e tau manako lahi he tau fuata”?

¹⁸ Kua uho lahi ki a tautolu e tuaga kapitiga ha tautolu mo Iehova. Lata ia tautolu ke fakamafiti ke puipui ai. Ko e mena nei ne kakano a Paulo ki ai he tala age a ia ki a Timoteo ke “hola kehe mo e tau manako lahi he tau fuata.” (2 Timo. 2:22) Liga kua molea tuai e 30 e tau ha Timoteo. Ka e maeke foki a lautolu ne lalahi ke goagoa e ‘tau manako he tau fuata.’ Ka fehagai mo e tau manako pihia, na “hola kehe” a Timoteo mai i ai. Lata a ia ke ‘fano kehe mo e mahani kelea.’ Ne talahau pihia foki a Iesu: “Kaeke foki ke tupetupe a koe he hau a mata, ati kape ai a, mo e tiaki e koe.” (Mata. 18:9) Ko e tau Kerisiano ne manako ke omaoma ke he fakatonuaga nei mo e puipui ha lautolu a tuaga kapitiga mo e Atua kua lata ke fakamafiti mo e eketaha.

19. Kua puipui fēfē he falu ha lautolu a tuaga kapitiga mo Iehova?

¹⁹ Puipui fēfē he falu Kerisiano ha lautolu a fakafetuiaga mo Iehova? Falu ne lekua he taha vahā mo e kava ne fifili ke nakai liu ke inu kava. Falu ne fai lolelole pauaki ne kalo kehe he tau vahega fakafiafia ne liga fakaohooho e tau manako kelea. (Sala. 101:3) Ma e fakatai, ato eke mo Fakamoli, taha e matakainaga taane ne fiafia he fano ke he tau koliaga ne mahani feuaki e tau tagata. He iloa e kupu mooli, ne fifili a ia ke nakai liu ke koli, pihia foki ke he tau fakalatahaaga he Tau Fakamoli. Kua nakai manako a ia ke liuaki mai e tau manatu kelea. Mooli, nakai kakano e mena nei kua lata e tau Kerisiano oti ke kalo kehe he kava, koli, po ke falu mena ne nakai hepe. Ka e, igatia a tautolu oti mo e lata ke fakaeneene mo e puipui e fakafetuiaga ha tautolu mo Iehova.

20. Pete he liga nakai mukamuka ke “o kehe mo e mahani kelea,” ko e heigoa ne fakamafana ki a tautolu?

²⁰ Ko e lilifu ke fakahigoa ko e taha he Tau Fakamoli a Iehova. Ka ko e lilifu nei kua hau mo e matagahua. Kua lata ia tautolu ke “o kehe mo e mahani kelea” ti “kalo kehe mo e tau mena kelea.” (Sala. 34:14) Ko e taute pihia kua nakai mukamuka tumau. Ka e mafanatia ha ia ke iloa to fakaalofa tumau a Iehova ke he ‘haana tau tagata’ mo e omaoma ki a ia.​—2 Timo. 2:19; totou 2 Nofoaga he Tau Patuiki 16:9a.