1, 2. Matutaki fēfē a Iehova mo e tau fekafekau haana?

 KUA takitaki e Iehova e tau tagata tali mai he fakamauaga tuai. He vahā ia, ne fakaaoga e ia e tau agelu, tau fakakiteaga, mo e tau miti ke fakakite e vahā anoiha po ke tukuage e tau kotofaaga pauaki. (Nume. 7:89; Eseki. 1:1; Tani. 2:19) Falu magaaho ne fifili he Atua e tau tagata ke hukui a ia mo e fakailoa e fakatonuaga haana. He puhala fe ni kua moua he tau tagata ha Iehova e kupu haana, ko lautolu ne muitua ke he tau poakiaga haana ne monuina.

² He vahā nei, ne fakaaoga e Iehova e Tohi Tapu, haana agaaga tapu, mo e fakapotopotoaga ke takitaki a tautolu. (Gahua 9:31; 15:28; 2 Timo. 3:16, 17) Ko e takitakiaga haana kua maaliali lahi ke tuga kua logona e tautolu a ia ne pehē ki a tautolu: “Ko e puhala hanai ke o ai a mutolu.” (Isaia 30:21) Fakaaoga foki e Iehova a Iesu ke fakailoa e leo Haana ki a tautolu. Ne fifili e ia a Iesu ke takitaki e fakapotopotoaga puhala he “fekafekau fakamoli mo e loto matala.” (Mata. 24:45) Kua lata ia tautolu ke uta fakahokulo e takitakiaga mo e poakiaga nei ha kua fakavē e moui tukulagi ha tautolu he taute e mena ia.​—Hepe. 5:9.

3. Ko e heigoa ka taofi a tautolu he omaoma katoa ki a Iehova? (Kikite fakatino he kamataaga.)

³ Iloa e Satani to fakahao he poakiaga ha Iehova e tau momoui ha tautolu, ti lali a ia ke fakatauhele a tautolu neke fanogonogo  ki ai. Liga nakai manako foki e tau loto nakai mitaki katoatoa ha tautolu ke omaoma katoa ki a Iehova. (Iere. 17:9) He vala tala nei to kitia e tautolu e puhala ke kautū a tautolu he tau mena vihi ke logona e leo he Atua. To kitia foki e tautolu e puhala ke fanogonogo ki a Iehova mo e tutala ki a ia he liogi ka lagomatai a tautolu ke nonofo fakatata ki a ia pete ne tau mena ka tutupu.

4. Lali fēfē a Satani ke fakaohooho e puhala manamanatu he tau tagata?

⁴ Lali a Satani ke fakaohooho e puhala manamanatu he tau tagata he fakaaoga e tau vala tala mo e tau fakaakoaga hehē. (Totou 1 Ioane 5:19.) Ne fakaholofa he tau nusipepa, tau tohi, tau mekasini, letiō, televisoni, mo e Initanete e tau vala tala ke he lalolagi katoa. Foaki he tau punaaga nei falu vala tala aoga, ka e fa fakaohooho e lautolu e tau mahani ne totoko ke he tau puhala ha Iehova. (Iere. 2:13) Ma e fakatai, liga pehē a lautolu nakai hepe ke mau e tagata taane mo e tagata taane, fifine mo e fifine. Takitaki he mena nei e tau tagata tokologa ke logona kua kakā lahi e talahauaga he Tohi Tapu hagaao ke he mahani fakasotoma.​—1 Kori. 6:9, 10.

5. Kalo kehe fēfē a tautolu neke fakaohooho he tau fakaakoaga ha Satani?

⁵ Maeke fēfē he tau tagata ne fiafia ke he tau puhala ha Iehova ke kalo kehe he fakaohoohoaga he tau fakaakoaga ha Satani? Iloa fēfē e lautolu e mena kua mitaki mo e mena kua kelea? Tali he Tohi Tapu: “Kia leoleo ki ai ke lata mo e hāu [Atua] a tau kupu.” (Sala. 119:9) Ko e Kupu tohia he Atua ne lagomatai a tautolu ke kitia e mena kua mooli mo e pikopiko. (Fakatai 23:23) Pehē a Iesu kua lata a tautolu mo e “tau kupu oti ne to mai he fofoga he Atua.” (Mata. 4:4) I loto he Tohi Tapu, kua foaki e Iehova ki a tautolu e tau matapatu fakaakoaga kua lata ke iloa e tautolu ke fakagahua. Ma e fakatai, leva lahi ato fai fakatufono tohia ke he mahani faivao, iloa e Iosefa ko e mahani feuaki mo e hoana ha Potifara ko e agahala ke he Atua. Nakai manamanatu foki a ia ke liuliu ki a Iehova. (Totou Kenese 39:7-9.) Pete kua leva e fakaohooho he hoana ha Potifara a Iosefa, ne fifili a Iosefa ke fanogonogo ke he leo ha Iehova, ka e nakai ke he hoana ha Potifara. He vahā nei, kua lata foki ia tautolu ke fanogonogo ke he leo ha Iehova, ka e nakai ke he fakahohā tumau he tau fakaakoaga ha Satani.

6, 7. Ko e heigoa ha tautolu kua lata ke taute ke kalo kehe he fakatonuaga kelea ha Satani?

⁶ Kua puke e lalolagi he tau manatu fakalotu fakagogoa, ti tokologa e tagata ne logona kua nakai maeke ke moua e lotu mooli. Kaeke ke makai a tautolu ke fanogonogo ki a Iehova, kua taute e ia e kupu mooli ke mukamuka ke moua. Lata ia tautolu ke fifili ko hai ha tautolu ka fanogonogo ki ai. Teitei ke nakai maeke ke fanogonogo ke he ua e leo he taha e magaaho. Tuga ni e tau mamoe ne iloa e leo he leveki ha lautolu, kua lata ia tautolu ke iloa e leo ha Iesu,  ko ia ne fifili e Iehova ke leveki a tautolu.​—Totou Ioane 10:3-5.

⁷ Pehē a Iesu: “[“Kia mataala,” NW] mutolu ke he mena ne fanogonogo ai.” (Mare. 4:24) Kua maaliali mo e tonu e poakiaga ha Iehova, ka e lata ia tautolu ke moua e aga hako ke maeke ia tautolu ke talia e mena ne talahau e ia. Ka nakai fakaeneene a tautolu, liga to fanogonogo a tautolu ke he fakatonuaga kelea ha Satani ka e nakai ke he poakiaga fakaalofa he Atua. Kia nakai fakaatā e tau leo kofe, tau vitiō, tau ata televisoni, tau tohi, tau kapitiga, tau tagata fakaako tokoluga, po ko lautolu ne fakahigoa ko e tau pulotu ke pule e moui haau.​—Kolo. 2:8.

8. (a) Maeke fēfē he tau loto ni ha tautolu ke fakamukamuka a Satani ke fakaohooho a tautolu? (e) Ko e heigoa ka tupu ki a tautolu ka fakaheu e tautolu e tau fakamailoga hataki?

⁸ Iloa e Satani ko e tau tagata agahala a tautolu. Ka lali a ia ke taute a tautolu ke mahala ke he ha tautolu a tau lolelole, to liga uka lahi ma tautolu ke fakatumau e fakamooli ki a Iehova. (Ioane 8:44-47) Ma e fakatai, liga oti e liogi ha tautolu, fakamanou he gahua he fonua, po ke kamata ke galo he tau feleveiaaga. Ko e tau fakamailoga hataki oti anei ke he tau mena kua tutupu he tau loto ha tautolu, mo e to hagahaga kelea ke fakaheu ai. Ka nakai mataala a tautolu, to liga nakai logona fakahaga e tautolu e leo ha Iehova. Fakahiku ai, maeke ia tautolu ke mahala ke he tau manako ha tautolu mo e taute e mena hepe kua nakai manatu a tautolu to taute. (Roma 7:15) Ka e maeke a tautolu ke kalo kehe he taute e hepe kelea lahi nei ka mataala tumau a tautolu ke he tau fakamailoga hataki mo e mafiti ke fakahako e tau lekua. Ka fanogonogo fakamitaki a tautolu ke he leo ha Iehova, to nakai fanogonogo a tautolu ke he ha manatu tiaki taofiaga.​—Fakatai 11:9.

9. Ko e ha kua aoga lahi ke mataala tuai ke he tau mahani agahala ha tautolu?

⁹ Ka gagao lahi mahaki e tagata, ha ha i ai e puhala fakamaulu kaeke ke iloa tuai e ia e gagao haana. Pihia foki, ka mailoga e tautolu kua fai mahani agahala a tautolu, kua lata ia tautolu ke gahua fakamafiti ato “moua e [Satani], kia eke hana finagalo.” (2 Timo. 2:26) Ko e heigoa kua lata ia tautolu ke taute ka mailoga e tautolu kua fakaatā e tau manatu mo e tau manako ha tautolu ke kehe mai he mena ne manako a Iehova ki a tautolu? Kua lata ia tautolu ke liliu fakamafiti ki a ia, kumi e takitakiaga haana, ti mumuitua ki ai. (Isaia 44:22) Ka ko e mooli, ko e tau fua he falu hehē ne fakatupu lahi e mamahi pete foki ka liu mai e tagata ki a Iehova. To liga mitaki lahi ke nakai tiaki a Iehova he magaaho fakamua.

10, 11. (a) Ko e heigoa falu fakamailoga he fakatokoluga? (e) Ko e heigoa e fakaakoaga ne ako e tautolu mai he totokoaga ha Koru, Tatano, mo Apiramo?

¹⁰ Lata ia tautolu ke mailoga kua maeke e tau loto ha tautolu ke takitaki kehe a tautolu mai ia Iehova. Ma e fakatai, maeke ia tautolu ke fakatokoluga po ke velevelemena. Maeke he tau mahani nei ke fakatupu a tautolu ke taute e tau hehē kelea muitui. Ko e tagata fakatokoluga kua liga manatu kua uho a ia ti maeke a ia ke taute ha mena ne manako a ia ki ai. Liga logona hifo e ia kua nakai fai tagata ke tala age ki a ia e mena ke taute, putoia ai haana tau matakainaga Kerisiano, tau motua, po ke fakatokatokaaga foki. Liga mamao ligo fakahaga a ia mai ia Iehova ti uka ia ia ke logona e leo Haana.

¹¹ Ne kotofa e Iehova a Mose mo Arona ke takitaki a Isaraela he tutakale. Ka e totoko a Koru, Tatano, mo Apiramo ha kua fakatokoluga a lautolu ti manako ke tapuaki ki a Iehova he puhala ni ha lautolu. Tali atu fēfē a Iehova? Ne tamate e ia e tau tagata totoko. (Nume. 26:8-10) Ako e tautolu e fakaakoaga aoga lahi mai he fakafifitakiaga nei. Ko e totoko ki a Iehova kua takitaki ke he matematekelea. Pehē e Tohi Tapu “kua mua atu e mahani fakatokoluga ke he malaia.”​—Fakatai 16:18; Isaia 13:11.

12, 13. (a) Fakakite e fakafifitakiaga ke he puhala lotokai ka takitaki ke he matematekelea. (e) Fakamaama e puhala ka tupu mafiti e lotokai ka fakaatā e tautolu ke tupu.

¹² Kua hagahaga kelea foki e velevelemena, po ke lotokai. Ko e tagata lotokai, kua fa logona hifo kua nakai hagaao e takitakiaga ha Iehova ki a ia. Liga manatu a ia kua maeke a ia ke uta e tau mena ne nakai ko e haana. Ko Naamanu ko e takitaki kau Suria, ne lepela, ti fakamaulu he perofeta he Atua ko Elisaio a ia. Ne fakaaue lahi a Naamanu ti age e ia e tau mena fakaalofa tupe mo e tau koloa ki a Elisaio, ka e nakai talia e ia. Ka e ha ha ia Elisaio e fekafekau ne higoa ko Kehasi ne manako ke he tau mena fakaalofa ia ma haana. Ne lotokai a Kehasi. He nakai tala age ki a Elisaio, ne tutuli atu a ia ki a Naamanu mo e tala age ai e tau pikopiko ke maeke ia Naamanu ke age e tau mena fakaalofa ki a ia. Ko e heigoa ne tupu ki a Kehasi ne lotokai? Ne lepela a ia!​—2 Patu. 5:20-27.

¹³ Ka fakaatā ai e tautolu, to mafiti e lotokai ke tupu mai he manako tote ke he taha mena ka moumou e moui ha tautolu. Maaliali e tala nei he Tohi Tapu ki a Akana. Pehē a ia: “Ne kitia e au ke he tau mena kua fofo he tau taha tapulu Sinara kua mitaki, mo e tau sikeli ario ne ua e teau, mo e tepu auro ne limagofulu e sikeli hana mamafa, ti manako au ki ai, ti uta ai ni e au.” Kua lata ia Akana ke tiaki e manako hepe haana. Ka e fofō e ia e tau koloa ti fufū ai he fale ie haana. Ne fakailoa e Iehova e agahala ha Akana ke he tau tagata oti, ti ko e aho taha ia ne pini maka e tagata kaihā mo e magafaoa haana ke mamate. (Iosua 7:11, 21, 24, 25) Maeke he taha ia tautolu ke mahani lotokai tuga a Akana. Kakano haia kua lata ia tautolu ‘kia leveki neke velevelemena.’ (Luka 12:15) Ko e mahani feuaki ko e taha vahega lotokai. Pete he falu magaaho kua liga kelea e manatu ha tautolu, kua latatonu ke tautaofi e tau manamanatuaga ha tautolu ke nakai fakatupu he tau manako hepe a tautolu ke agahala.​—Totou Iakopo 1:14, 15.

14. Ko e heigoa kua lata ia tautolu ke taute ka kamatamata a tautolu ke taute taha mena hepe ha ko e fakatokoluga po ke lotokai?

¹⁴ Ē, maeke e fakatokoluga mo e lotokai ke takitaki ke he matematekelea. Ko e manamanatu ke he tau lauiaaga he taute taha mena hepe to lagomatai a tautolu ke fakatumau ke logona e leo ha Iehova. (Teu. 32:29) He Tohi Tapu, kua talahau e Iehova e  tau aoga he taute e mena kua hako mo e tau lauiaaga he taute e mena kua hepe. Ka kamatamata a tautolu ke taute e mena hepe ha ko e fakatokoluga po ke lotokai, to pulotu ke manamanatu hagaao ke he puhala ka lauia a tautolu, tau fakahele ha tautolu, mo e fakafetuiaga ha tautolu mo Iehova.

15. Ko e heigoa ka fakaako e tautolu mai he fakafifitakiaga ha Iesu?

¹⁵ Manako a Iehova ke moua e tautolu e moui mitaki lahi mahaki. (Sala. 1:1-3) Foaki e ia e poakiaga hako he magaaho tonu. (Totou Heperu 4:16.) Pete kua mitaki katoatoa a Iesu, ne falanaki tumau a ia ke he matutakiaga haana mo Iehova. Ne liogi tumau a Iesu. Lalago mo e poaki e Iehova a Iesu ke he tau puhala homo ue atu. Kua fakafano e ia e tau agelu ke leveki a ia, foaki ki a ia e agaaga tapu, mo e takitaki a ia ke fifili e tau aposetolo 12. Tutala foki a Iehova mai he lagi ke fakakite kua lalago mo e talia e ia a Iesu. (Mata. 3:17; 17:5; Mare. 1:12, 13; Luka 6:12, 13; Ioane 12:28) Tuga a Iesu, lata foki ia tautolu ke liogi tumau mo e mai he tau loto ha tautolu. (Sala. 62:7, 8; Hepe. 5:7) Lagomatai he liogi a tautolu ke fakatata tumau ki a Iehova mo e ke momoui ke he puhala kua fakalilifu a ia.

16. Lagomatai fēfē e Iehova a tautolu ke logona e leo haana?

¹⁶ Nakai omoi e Iehova a tautolu ke muitua e fakatonuaga haana, ka e fakamukamuka e ia ke moua ka manako a tautolu ki ai. Kua lata ia tautolu ke ole ma e agaaga tapu haana ke takitaki a tautolu, mo e to foaki fakamokoi e ia ki a tautolu. (Totou Luka 11:10-13.) Pehē e Tohi Tapu: “[“Kia mataala,” NW] a mutolu, po ke fefe ha mutolu a fanogonogo.” (Luka 8:18) Ma e fakatai, ka ole a tautolu ki a Iehova ke lagomatai mai ke kalo kehe he mahani feuaki ka e matutaki ke kitekite e tau fakatino telefua po ke onoono ke he tau ata feuaki, kua fakakite e tautolu kua nakai manako mooli ai ke he lagomatai haana. Ke moua e lagomatai haana, lata mogoia ke haia he tau matakavi po ke tau tuaga ne ha ha i ai e agaaga ha Iehova, tuga e tau feleveiaaga he fakapotopotoaga ha tautolu. Tokologa e fekafekau ha Iehova ne kalo kehe he matematekelea he fanogonogo ki a Iehova he tau feleveiaaga ha tautolu. He mailoga e lautolu kua feaki e lautolu e manako hepe, ne fakahako e lautolu e lekua.​—Sala. 73:12-17; 143:10.

17. Ko e ha kua hagahaga kelea ke falanaki ni ki a tautolu?

¹⁷ Kua ako e tautolu e fakaakoaga uho mai he Patuiki ko Tavita i Isaraela. He fakatumau a Tavita ke falanaki ki a Iehova, ne maeke a ia ke taute e tau mena lalahi. He tote a ia, ne kelipopo e ia e tupua ko Koliato. Ne eke a Tavita mo kautau, ti patuiki he mogo fakamui. Ko e gahua haana ke puipui mo e taute e tau fifiliaga mitaki ma e motu ha Isaraela. Ka ko e mogo ne kamata a ia ke falanaki ki a ia ni, ne fakahehē he loto haana a ia. Ne agahala a ia mo Patesepa ti tamate foki e taane haana. Ka e, mogo ne fakahako e Iehova a Tavita, ne fanogonogo fakatokolalo a ia, talahau e tau hehē haana, ti liu eke mo kapitiga ha Iehova.​—Sala. 51:4, 6, 10, 11.

18. Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke tumau e fanogonogo ke he leo ha Iehova?

¹⁸ Ia 1 Korinito 10:12, fakaako e tautolu kua lata ke nakai falanaki ki a tautolu ni. Talahau fakamahino he Tohi Tapu kua nakai maeke katoatoa ia tautolu ke takitaki a tautolu, ti to takitaki he leo ha Iehova a tautolu po ke leo ha Satani. (Iere. 10:23) Kua aoga ke liogi tumau a tautolu mo e muitua e poakiaga he agaaga tapu. Ē, kia tumau a tautolu ke fanogonogo fakamitaki ke he leo ha Iehova.