1. Ko e ha to fehagai e tau fekafekau he Atua mo e “tau matematekelea ne loga”?

 KO E mena ke ofo kia to fehagai a tautolu mo e “tau matematekelea ne loga” ato moua e mena fakaalofa he moui tukulagi? Liga nakai. Pete ne fiha e leva he haia a tautolu he kupu mooli, kua lauia oti a tautolu mo e tau kamatamata pihia. Ko e ha? Taha kakano kua nonofo a tautolu he lalolagi ha Satani.​—Fakakite. 12:12.

2. (a) Lafi ke he tau lekua ne lauia e tau tagata nakai mitaki katoatoa oti, ko e heigoa e matematekelea lahi ne fehagai mo e tau Kerisiano? (Kikite fakatino he kamataaga.) (e) Ko hai e punaaga he favaleaga, ti iloa fēfē e tautolu?

² Lauia oti e tau tagata nakai mitaki katoatoa he tau lekua he moui. Ka e fehagai e tau Kerisiano mo e falu matematekelea lahi foki. (1 Kori. 10:13) Ko e taha vahega matematekelea kua fehagai mo lautolu ko e favale mamahi ha kua eketaha a lautolu ke fakatumau e mahani fakamooli ke he Atua. Tala age a Iesu ke he tau tutaki haana: “Nakai mua e fekafekau ke he hana iki. Kaeke kua favale a lautolu kia au, ti favale foki kia mutolu.” (Ioane 15:20) Ko hai e punaaga he favaleaga pihia? Ko Satani. Fakamaama he Tohi Tapu a ia ko e “leona tagi” kua ‘kumi ke faiola ai’ ke he tau tagata  he Atua. (1 Pete. 5:8) To taute e Satani ha mena ke moumou e mahani fakamooli ha tautolu ki a Iehova. Kitekite la tautolu ke he mena ne tupu ke he aposetolo ko Paulo.

3-5. (a) Ko e heigoa e matematekelea ne fehagai mo Paulo i Luseta? (e) He puhala fe ne fakamalolō e fekau haana hagaao ke he tau matematekelea?

³ Ha ko e mahani fakamooli ha Paulo ke he Atua, ne loga e magaaho ne favale atu ki a ia. (2 Kori. 11:23-27) Taha mogo he maaga ko Luseta, ne fakamalolō e Paulo e tagata ne nakai fano e tau hui. Ha ko e mana nei, ne manatu e tau tagata ko e tau atua a Paulo mo Panapa. Ne ole a laua ke he toloaga ke nakai hufeilo ki a laua! Nakai leva ti o mai e tau takitaki lotu Iutaia mo e kamata ke vagahau fakakelea hagaao ki a Paulo mo Panapa. Talitonu ai he toloaga e tau pikopiko nei. Ko e fua, ne taulitimaka e lautolu a Paulo ato manatu a lautolu kua mate a ia.​—Gahua 14:8-19.

⁴ He mole e aahi atu ha Paulo mo Panapa ke he maaga ko Terepe, ne “liliu ai foki a laua ki Luseta, mo Ikonio, mo Anetioka. Kua fakamalolo e laua e tau loto he tau tutaki, mo e tomatoma atu kia tumau ke he tua; kua pehe atu foki, Ko e tau matematekelea ne loga kua lata ke hao atu ai a tautolu ke he kautu he Atua.” (Gahua 14:21, 22) Ko e manatu ke fehagai mo e “tau matematekelea ne loga” liga nakai ko e mena atihake. Ti maeke fēfē ia Paulo mo Panapa ke ‘fakamalolō e tau loto he tau tutaki’ he tala age ki a lautolu to fehagai a lautolu mo e loga atu foki e tau matematekelea?

⁵ Moua e tautolu e tali he tau kupu ha Paulo. Pehē a ia: “Ko e tau matematekelea ne loga kua lata ke hao atu ai a tautolu ke he kautu he Atua.” Nakai pehē a ia: “Kua lata ia tautolu ke fakauka ke he tau matematekelea loga.” Ka e, fakalaulahi e Paulo e palepale homo ue atu ma lautolu kua fakatumau e mahani fakamooli ke he Atua. Nakai ko e miti e palepale nei. Pehē a Iesu: “Ko ia ka tumau ato hoko ke he fakahikuaga, to fakamoui na ia.”​—Mata. 10:22.

6. Ko e tau palepale fe ka moua e lautolu kua fakauka ke he tau matematekelea?

⁶ Ka fakauka a tautolu ke he tau matematekelea, to moua e tautolu e palepale. Ma e tau Kerisiano fakauku, ko e palepale ia ko e moui nakai mate he lagi ko e tau patuiki mo Iesu. Ma e ‘tau mamoe kehe’ ko e palepale ia ko e moui tukulagi he lalolagi mafola. (Ioane 10:16; 2 Pete. 3:13) He magaaho nei, to fehagai a tautolu mo e “tau matematekelea ne loga.” Kitekite la tautolu ke he ua e vahega kamatamata kua liga lauia a tautolu.

7. Ko e heigoa ne putoia he tau totokoaga fakahako?

⁷ Talahau tuai e Iesu: “Ko e mena tuku atu a mutolu e lautolu ke he pulega, to fahi foki a mutolu ke he tau sunako ha lautolu; to tutu atu foki a mutolu ki mua he tau iki mo e tau patuiki.” (Mare. 13:9) Ti pehē a Iesu to fehagai e falu Kerisiano mo e tau totokoaga fakahako, tuga e favaleaga. Falu magaaho, ko e favaleaga nei ne liga fakatupu he tau takitaki lotu po ke fakapolitika. (Gahua 5:27, 28) Liu ke manamanatu ke he fakafifitakiaga ha Paulo. Matakutaku kia a ia he manatu ke he favaleaga pihia? Nakai.​—Totou Gahua 20:22, 23.

8, 9. Fakakite fēfē e Paulo kua eketaha a ia ke fakauka? Kua fakauka fēfē falu matakainaga ke he tau totokoaga fakahako he vahā ha tautolu?

⁸ Ne tau fakamalolō a Paulo ke he tau totokoaga fakahako ha Satani ti pehē: “Nakai manatu au ke he taha mena, ko e haku a moui foki nakai kuku e au, ka kia fakaoti e au haku a poitufi mo e fiafia, ko e feua ne moua e au mai he Iki ko Iesu, kia talahau fakatonu atu e au e tala mitaki he fakaalofa noa he Atua.” (Gahua 20:24) Nakai matakutaku a Paulo he favaleaga. Ka e, eketaha a ia ke fakauka. Ko e foliaga haana ke “talahau  fakatonu atu” pete ne matematekelea he tau kamatamata.

⁹ He vahā nei, tokologa e matakainaga ne fakatumau ha lautolu a mahani fakamooli he magahala favaleaga. He taha motu, ne tuku falu Fakamoli he fale puipui kavi ke teitei 20 e tau ka e nakai fakafili. Ko e ha? Ha kua nakai talia e lautolu ke fai vala he tau mena fakapolitika. Nakai fakaatā a lautolu ke fai tagata ahiahi atu he ha lautolu a magafaoa, ti kua fahi mo e fakakikiveka e falu tagata ne tuku he fale puipui.

10. Ko e ha kua nakai lata ia tautolu ke matakutaku ke he tau matematekelea fakaofo?

¹⁰ He falu matakavi, ne fakauka e tau matakainaga ha tautolu ke he tau matematekelea tutupu fakaofo. Ka tupu e mena nei ki a koe, ua matakutaku. Manatu a Iosefa. Ko e mena fakaofo he fakafua a ia ke fakatupa. Ka ko Iehova ne ‘laveaki a ia he hana tau matematekelea oti kana.’ (Gahua 7:9, 10) Maeke ia Iehova ke taute e mena taha ia ki a koe. Manatu tumau na “fioia he lki [Iehova] ke laveaki e tau tagata mahani Atua mai he kamatamata.” (2 Pete. 2:9) Ha ha ia koe e kakano mitaki ke falanaki ki a Iehova mo e ke fakauka ke he favaleaga mo e loto malolō. Falanaki ko Iehova ka laveaki a koe mai he lalolagi kelea nei mo e foaki ki a koe e moui tukulagi.​—1 Pete. 5:8, 9.

11. Kehe fēfē e tau totokoaga fakagalogalo mai he tau totokoaga fakahako?

¹¹ Maeke foki ia tautolu ke fakauka ke he tau totokoaga fakagalogalo. Kehe fēfē e tau totokoaga nei mai he tau totokoaga fakahako he favaleaga? Ko e tau totokoaga fakahako kua tuga e tiotio ka tō fakaofo ti moumou mafiti e fale haau. Ka ko e tau totokoaga fakagalogalo kua tuga e tau moko ikiiki ne kai fakahaga e tau lapa akau he fale haau. He mogo ka mailoga e koe e mena ne taute he tau moko ikiiki, kua tōmui lahi tuai ha kua teitei malona e fale.

12. (a) Ko e heigoa e taha he tau totokoaga fakagalogalo ha Satani, ti ko e ha ne gahuahua lahi ai? (e) Lauia fēfē a Paulo he fakaloleloleaga?

¹² Manako a Satani ke moumou e tuaga kapitiga haau mo Iehova. Maeke a ia ke fakaaoga e tau totokoaga fakahako he favaleaga po ke tau totokoaga fakagalogalo tuga e fakaloleloleaga, ko e taha he tau puhala gahuahua lahi haana. Ko e ha? Ha kua maeke ke fakalolelole fakahaga e fakafetuiaga ha tautolu mo e Atua. He falu magaaho, ne logona he aposetolo ko Paulo e fakaloleloleaga. Ne fakahigoa foki e ia a ia he taha mogo ko e “tagata malaia.” (Totou Roma 7:21-24.) Ko e ha e tagata tuga a Paulo kua loto lolelole? Ha kua ha ha ia ia e fakafetuiaga mitaki mo Iehova ti liga ko e taha matakainaga he kau fakatufono. Kua loto lolelole agaia a Paulo ha ko e tau kūkū haana. Manako a ia ke taute e mena hako, ka e nakai mukamuka tumau ai. Ka logona pihia a koe, kia mafanatia a koe he iloa na taufetului foki a Paulo.

13, 14. (a) Ko e ha e falu he tau tagata he Atua kua loto lolelole ai? (e) Ko hai kua manako ke kitia e moumouaga he tua ha tautolu, ti ko e ha?

¹³ He falu mogo, kua logona he tau matakainaga tokologa e loto lolelole, fakaatukehe, mo e liga fakateaga foki. Ma e fakatai, ko e matakainaga fifine paionia fakamakutu ne pehē: “Liu au ti liu foki manamanatu ke he hehē ne taute e au, ti kelea muitui e logonaaga ki ai he tau magaaho takitaha. Ka manamanatu au ke he tau hehē oti ne taute e au, tuga kua logona hifo e au kua nakai maeke ha tagata ke fakaalofa ki a au, ti pihia foki a Iehova.”

¹⁴ Ko e ha e falu fekafekau fakamakutu ha Iehova, tuga e matakainaga fifine ne totoku mogoia, ne loto lolelole lahi? Liga loga e kakano. Liga kua manamanatu fakakelea a lautolu ki a lautolu ni po ke tau tuaga ha lautolu he moui. (Fakatai 15:15) Liga logona hifo he falu e tau logonaaga kelea ha ko e tau lekua malolō tino kua lauia e tau logonaaga ha lautolu. Ko e heigoa ni e kakano he tau logonaaga  kelea, manatu a ia kua manako ke fakaaoga e tau logonaaga pihia ke totoko ki a tautolu. Ko hai kua manako ki a tautolu ke loto lolelole lahi ke tiaki e fekafekau ki a Iehova? Mooli ko Satani. Kua fakahala a ia ke mate ti manako a ia ke logona e koe kua nakai fai amaamanakiaga foki a koe. (Fakakite. 20:10) Manako a Satani ke tupetupe a tautolu ti fakalolelole e fakamakutu ha tautolu. He fakaaoga e Satani e tau totokoaga fakahako po ke fakagalogalo, ko e foliaga haana ke nakai liu a tautolu ke fekafekau ke he Atua. Ua fakahehē, ko e tau tagata he Atua kua ha ha i ai he felakutaki, he tau ke lalago e mahani fakamooli ha lautolu ki a Iehova.

15. Hagaao ke he 2 Korinito 4:16, 17, ko e heigoa ha tautolu kua eketaha ke taute?

¹⁵ Kia eketaha ke nakai tiaki e tauaga. Kia hagaaki ke he palepale. Ne tohi e Paulo ke he tau Kerisiano i Korinito: “Kua nakai fakalolelole ai a mautolu; ha ko e mena pete ni he moumou ha mautolu a tagata i fafo, kua fakafou ha mautolu a tagata i loto ke he taha aho mo e taha aho. Ha ko e matematekelea ha mautolu kua mama mo e mole vave, ke tupu mai ai ma mautolu e monuina kua mua ue atu e mamafa mo e tukulagi.”​—2 Kori. 4:16, 17.

16. Ko e ha kua aoga ke tauteute mogonei ma e matematekelea?

¹⁶ Ha ha ia Satani loga e “tau lagatau,” po ke tau pulega kelea ne fakaaoga e ia ke totoko ki a tautolu. (Efeso 6:11) Ko e kakano haia kua lata ia tautolu ke muitua ke he fakatonuaga kua moua ia 1 Peteru 5:9: “Kia totoko atu a mutolu kia ia, mo e mauokafua a mutolu ke he tua.” Ke mauokafua, kua lata ia tautolu ke tauteute e tau manamanatuaga mo e tau loto ha tautolu mogonei ke maeke ia tautolu ke mautali mo e makai ke taute e mena hako. Ke fakatai: Leva ato ō ke tau, ne moua he tau kautau e fakamahaniaga  pauaki kua tauteute a lautolu ma e tau. Pihia foki ma tautolu. Nakai iloa e tautolu e vahega tau ka moua e tautolu anoiha. Ti kua lata ia tautolu ke eketaha ke fakamahani he mogo ne totoka agaia. Fakamalolō he aposetolo ko Paulo e tau Kerisiano: “Kia kamatamata e mutolu a mutolu, po kua ha ha i ai a mutolu ke he tua; kia kumikumi hifo a mutolu kia mutolu.”​—2 Kori. 13:5.

17-19. (a) He tau puhala fe ka kumikumi hifo a tautolu ki a tautolu ni? (e) Liga tauteute fēfē e tau fuata ke lalago e tua ha lautolu he aoga?

¹⁷ Taha puhala ka kumikumi hifo a koe ki a koe he hūhū e tau hūhū tuga anei: ‘Liogi tumau nakai au? Ka fakamalolō he falu au ke taute e mena hepe, omaoma nakai au ke he Atua ko e pule nakai ke he tau tagata? Fano tumau nakai au ke he tau feleveiaaga? Loto malolō nakai au he tutala hagaao ke he tau taofiaga haaku? Fakamagalo nakai e au e tau hehē ne taute he tau matakainaga haaku, tuga ni he manako au ki a lautolu ke fakamagalo au? Omaoma nakai au ke he tau motua he fakapotopotoaga haaku mo lautolu foki kua leveki e fakapotopotoaga he lalolagi katoa?’

¹⁸ Kua viko takai a tautolu he tau tagata ne lali ke fakaohooho e tau manamanatuaga ha tautolu. Tokologa e tau matakainaga fuata ha tautolu ne vagahau fakamalolō hagaao ke he tau taofiaga ha lautolu he aoga. Ti nakai fuafuakelea po ke hopoate a lautolu he taute pihia. Ko e heigoa ne lagomatai a lautolu nei ne fuata ke vagahau mo e fakamalolō? Ne fakaaoga e lautolu e tau manatu ne moua he tau mekasini ha tautolu. Ma e fakatai, ko e manatu ne moua mai he Awake!, ia Iulai 2009, kaeke ke hūhū atu e kapitiga aoga: “Ko e ha ne nakai talitonu a koe ke he tupumainoa?” maeke a koe ke pehē: “Ko e lata he ha au ke talitonu ke he tupumainoa? Nakai talia foki e tau saienetisi ki ai, ka kua eke a lautolu mo tau pulotu!” Tau matua, mailoga kua fakatutala a koe mo e tau tama haau ke he tau puhala ke lalago e tua ha lautolu ke maeke a lautolu ke mautauteute ke taute pihia he aoga.

¹⁹ Mooli, nakai mukamuka tumau ke lalago e tau taofiaga ha tautolu po ke taute e falu mena ne manako a Iehova ke taute e tautolu. Ma e fakatai, he leva e gahua he aho, maeke ia tautolu ke omoomoi a tautolu ke ō he feleveiaaga. Po ke liga uka ke mamatike he mogo pogipogi ke ō he gahua he fonua. Ka e manatu: Ka taute e koe e aga nei mogonei, to mautauteute a koe ka hoko mai e tau kamatamata lalahi anoiha.

20, 21. (a) Maeke fēfē he manamanatu fakahokulo ke he lukutoto ke lagomatai a tautolu ke fahia ke he tau logonaaga kelea? (e) Ko e heigoa kua lata ia tautolu ke eketaha ke taute?

²⁰ Ka e kua e tau totokoaga fakagalogalo? Ma e fakatai, maeke fēfē a tautolu ke fahia mai he tau logonaaga he fakaloleloleaga? Taha he tau puhala malolō lahi ke taute pihia ko e manamanatu fakahokulo ke he poa lukutoto ha Iesu. Ko e mena haia ne taute he aposetolo ko Paulo. He falu magaaho, ne malaia e logonaaga haana. Ka e iloa e ia ne mate e Keriso, nakai ma e tau tagata mitaki katoatoa, ka e ma lautolu ne agahala tuga a ia. Ne tohi e ia: “Kua moui ai au ke he tua ke he Tama he Atua, ko ia ne fakaalofa mai kia au, mo e foaki mai e ia a ia ke hukui aki au.” (Kala. 2:20) Ē, talia e Paulo e lukutoto mo e talitonu kua aoga ai ki a ia.

²¹ Maeke foki a koe ke aoga lahi kaeke ke talia e koe e lukutoto ko e mena fakaalofa fakatagata mai ia Iehova. Nakai kakano e mena nei to galo mafiti e fakaloleloleaga. Falu ne liga fakauka ke he fakaloleloleaga he falu magaaho ato hoko ke he lalolagi foou. Ka e manatu: Kua moua e lautolu ne nakai mahala e palepale. He tau aho takitaha kua tamai fakatata lahi a tautolu ke he magaaho ka hoko mai e Kautu he Atua. Ka hoko e mena ia, to ha ha i ai e mafola he lalolagi mo e to mitaki katoatoa e tau tagata oti kana. Kia eketaha ke huhū atu ke he Kautu ia, pete ka taute e koe mo e tau matematekelea ne loga.