1. Maeke fēfē he tohi ha Levitika ke lagomatai a tautolu?

 AMANAKI a Iehova ke tapu e tau fekafekau oti haana. Pete he totoku e tapuina i loto he Tohi Tapu katoa, ko e mahani nei kua fa hagaao lahi ki ai he tohi ha Levitika. Ko e maama mo e loto fakaaue ke he tohi nei ka lagomatai a tautolu ke iloa e puhala ke fakatapu a tautolu.

2. Ko e heigoa ne moua e tautolu he tohi ha Levitika?

² Ne tohi e Mose e Levitika, ko e vala he “tau Tohi Tapu oti kana” ne kua “aoga ni ke fakaako ai.” (2 Timo. 3:16) Ne totoku e higoa ha Iehova kavi ke laga hogofulu he tau veveheaga takitaha he tohi nei. Ko e maama e tohi a Levitika ka fakamalolō a tautolu ke kalo kehe he taute ha mena ke ekefakakelea aki e higoa he Atua. (Levi. 22:32) Ko e talahauaga “Ko au ko Iehova,” ne fatiaki lagaloga he tohi nei, nukua lata ke fakamanatu ki a tautolu ke omaoma ke he Atua. He vala tala nei mo e vala tala ka mui mai, to moua e tautolu e tau koloa uho he tohi ha Levitika, nukua lagomatai a tautolu ke fakatapu e tapuakiaga ha tautolu ke he Atua.

3, 4. Ko e heigoa ne hukui he koukou ha Arona mo e tau tama taane haana? (Kikite fakatino he kamataaga.)

³ Totou Levitika 8:5, 6. Kotofa e Iehova a Arona ke eke mo  ekepoa ne mua ha Isaraela, mo e tau tama taane haana mo tau ekepoa he motu. Hukui e Arona a Iesu, ti hukui he tau tama taane ha Arona e tau Kerisiano fakauku. Ko e heigoa e kakano he koukou ha Arona? Kakano kia kua lata a Iesu ke fakameā? Nakai. Ne nakai agahala mo e “nakai fai kelea” a Iesu. (Hepe. 7:26; 9:14) Ka e, he mole e koukou ha Arona, ne hukui e ia a Iesu ne meā mo e tututonu. Ti ko e heigoa ne hukui he koukou he tau tama taane ha Arona?

⁴ Ko e koukou he tau tama taane ha Arona ne hukui e fakameā ha lautolu kua fifili ke eke mo tau ekepoa he lagi. Matutaki kia e fakameā nei mo e papatiso ha lautolu? Nakai, ha ko e papatiso kua nakai holoholo kehe e tau agahala. Ka ko e papatiso ko e fakamailoga he tukuleleaga he tagata ke he Atua. Kua fakameā a lautolu ne fakauku puhala he “kupu,” ti kua lata ia lautolu ke fakaaoga katoatoa e tau fakaakoaga he Keriso ke he tau momoui ha lautolu. (Efeso 5:25-27) He puhala nei, kua tapu mo e meā a lautolu. Ka e kua e ‘tau mamoe kehe’?​—Ioane 10:16.

5. Ko e ha kua talahau ko e tau mamoe kehe kua fakameā ha ko e puhala he Kupu he Atua?

⁵ Nakai hukui he tau tama taane ha Arona e “moto tagata tokologa” he tau mamoe kehe ha Iesu. (Fakakite. 7:9) Ka e tapu mo e meā foki e tau mamoe kehe ha ko e puhala he Kupu he Atua. Magaaho ne tua a lautolu ne moua e amaamanakiaga he lalolagi ke he mena ne talahau he Tohi Tapu hagaao ke he malolō he poa ha Iesu, kua omoomoi a lautolu ke tapuaki ki a Iehova he “aho mo e po.” (Fakakite. 7:13-15) Ko e fakameāaga ha lautolu ne fakauku mo e tau mamoe kehe ko e mena matutaki tumau. Ti ko e fua, kua fakatumau e meā he tau mahani ha lautolu he tau magaaho oti. (1 Pete. 2:12) Kua fiafia a Iehova ka kitia e ia e tau tagata oti haana kua meā mo e kaufakatalaha he omaoma mo e mahani fakamooli a lautolu he mumuitua ke he ha lautolu a Leveki ko Iesu!

6. Ko e ha kua lata ia tautolu ke kumikumi hifo tumau ki a tautolu ni?

⁶ Ko e heigoa e kakano ma tautolu he vahā nei kua lata e tau ekepoa Isaraela ke meā e tau tino? Tokologa e tagata ne fakaako e Tohi Tapu mo tautolu ne mailoga kua maopoopo mo e meā a tautolu ti fakatumau ai ke meā e tau matakavi he tapuakiaga. Lafi ki ai, ko lautolu ne manako ke tapuaki ki a Iehova kua lata ke “loto meā.” (Totou Salamo 24:3, 4; Isaia 2:2, 3.) Ti kua lata ia tautolu ke fekafekau ki a Iehova mo e tau manamanatuaga mo e tau loto meā ti pihia mo e tau tino meā. Lata ia tautolu ke kumikumi hifo tumau ki a tautolu ni. He falu mogo kua liga moua e tautolu kua lata ke taute e tau hikiaga lalahi ke maeke ke tapu. (2 Kori. 13:5) Ma e fakatai, ko e tagata papatiso ne onoono ke he tau fakatino telefua kua lata ke hūhū hifo, ‘Fakakite mooli nakai e au kua tapu au?’ Ti lata a ia ke moua e lagomatai ke oti e mahani kelea nei.​—Iako. 5:14.

7. Ko e heigoa e fakafifitakiaga ne fakatoka e Iesu ne tatai ke he tau ekepoa ne totoku ia Levitika 8:22-24?

⁷ He fakatū e tuaga ekepoa ha Isaraela, ko e toto he mamoe taane kua tuku ke he teliga matau, matalima motua, mo e matahui motua he Ekepoa ne Mua ko Arona mo e tau tama taane haana. (Totou Levitika 8:22-24.) Ko e puhala ne fakaaoga e toto ne fakakite to taute mo e omaoma he tau ekepoa e tau matagahua ha lautolu. He  puhala taha, ko Iesu ko e Ekepoa ne Mua kua fakatoka e fakafifitakiaga mitaki lahi mahaki ma lautolu ne fakauku mo e tau mamoe kehe. Ne fanogonogo a ia ke he takitakiaga he Atua, ti taute ai e finagalo ha Iehova, mo e moui ke he puhala kua tapu.​—Ioane 4:31-34.

8. Ko e heigoa ha tautolu oti kua lata ke taute?

⁸ Ha ko e tau tagata tapuaki ha Iehova, kua lata ia tautolu oti ke muitua ke he fakafifitakiaga ha Iesu, ne taofi e mahani fakamooli haana ke he Atua. Lata ia tautolu ke omaoma fakamakutu ke he takitakiaga he Atua i loto he Tohi Tapu ke aua neke “fakahukia e Agaga Tapu he Atua.” (Efeso 4:30) Kia eketaha ke ‘fakamolemole e tau puhala ma e tau hui haau.’​—Hepe. 12:13.

9. Ko e heigoa he tau matakainaga taane tokotolu ne gahua tata mo e tau matakainga he Kau Fakatufono ne talahau, ti lagomatai fēfē he tau talahauaga ha lautolu a koe ke tapu?

⁹ Kia kumikumi a tautolu ke he tau manatu he tau matakainaga taane tokotolu ne loga e tau tau he gahua fakalataha mo e tau matakainaga he Kau Fakatufono. Taha e matakainaga taane ne talahau: “Pete ko e matagahua lilifu lahi mahaki mooli anei, ko e feoakiaga tata he falu magaaho ne fakakite ko e tau matakainaga fakauku fakaagaaga nei ko e tau matakainaga taane nakai mitaki katoatoa. Ka e taha he tau foliaga haaku he tau tau loga ke omaoma ki a lautolu ne takitaki.” Ko e matakainaga taane ke uaaki ne pehē: “Ko e tau kupu tohi tuga e 2 Korinito 10:5, hagaao ke he ‘omaoma kia Keriso,’ kua lagomatai au ke omaoma mo e kaufakalataha mo lautolu kua takitaki. Ko e omaoma anei mai he loto.” Ko e matakainaga taane ke toluaki ne pehē: “Ko e fiafia ke he tau mena ne fiafia a Iehova ki ai mo e vihiatia e tau mena ne vihiatia e ia, mo e kumi tumau foki ke he takitakiaga haana ti taute e tau mena kua fakafiafia a ia, kua kakano ke omaoma ke he fakatokatokaaga haana mo lautolu kua fakaaoga e ia ke fakaholo ki mua e finagalo haana ma e lalolagi.” Manatu he matakainaga taane nei e fakafifitakiaga ha Nathan Knorr. Ko e Matakainaga ko Knorr, ne eke mo matakainaga he Kau Fakatufono, ne talia e mena ne talahau he Watch Tower 1925 he vala tala “Fanauaga he Motu,” pete ni kua hūhū toko he falu. Ko e omaoma pihia kua nava mooli he tau matakainaga taane. Ko e manamanatu fakahokulo ke he tau kupu he tau matakainaga taane tokotolu nei ka lagomatai a koe ke omaoma ke he Atua mo e fakatumau ke tapu.

10. Aoga fēfē e omaoma ha tautolu ke he fakatufono he Atua ke he toto?

¹⁰ Totou Levitika 17:10. Poaki a Iehova ke he tau Isaraela ke ua kai ha “maga toto.” Poaki foki ke he tau Kerisiano ke fakamamao mai he toto he tau tagata mo e tau manu. (Gahua 15:28, 29) Kua fakamamahi lahi ki a tautolu he manamanatu ke taute ha mena ke fakatupu e Atua ke tiaki a tautolu mo e utakehe a tautolu mai he fakapotopotoaga. Fakaalofa a tautolu ki a Iehova ti manako ke omaoma ki a ia. Pete foki ka fakahagahaga kelea e tau momoui ha tautolu, to nakai fakakaumahala a tautolu he mogo ka peehi mai a lautolu kua nakai iloa po ke nakai manamanatu ki a Iehova ke liuliu a tautolu ki a Ia. Iloa e tautolu to vā he falu a tautolu ha ko e nakai talia e toto, ka e fifili a tautolu ke omaoma ke he Atua. (Iuta 17, 18) Ko e heigoa ka lagomatai a tautolu ke eketaha ke nakai kai e toto po ke talia e fagai toto?​—Teu. 12:23.

11. Ko e ha ne pehē a tautolu ko e Aho he Fakafeiloaga ko e matagahua aoga lahi?

 ¹¹ Ko e heigoa he ekepoa ne mua i Isaraela ne taute lagataha he tau ke he Aho Fakafeiloaga ne kua lagomatai a tautolu ke maama e puhala ne onoono e Atua ke he toto. Fakaaoga ni e toto ke he puhala kua uho. Kua fakaaoga ai ma e fakamagaloaga he tau agahala ke maeke he tau Isaraela ke moua e fakafetuiaga mafola mo e Atua. Ko e toto he povi mo e koti ne pīpī i mua he fugaluga he puha he maveheaga. (Levi. 16:14, 19) Puhala he toto ia, to fakamagalo he Atua e tau agahala he tau Isaraela. Pehē foki a Iehova ka tamate he tagata e manu mo mena kai, kua lata e toto ke liligi ke he kelekele ti tanu ai, ha ko e “moui he tau mena oti, ko e ha lautolu a toto haia.” (Levi. 17:11-14) Ko e tau poakiaga nei ko e tau matagahua aoga lahi. Totou teau e tau tau fakamua ne nakai fakaatā he Atua a Noa mo e tau hologa haana ke kai e toto. (Kene. 9:3-6) Ko e heigoa e kakano he mena nei ma e tau Kerisiano?

12. Matutaki fēfē e Paulo e toto mo e fakamagaloaga?

¹² Fakamaama he aposetolo ko Paulo ha ha he toto e malolō ke fakameā he magaaho ne tohi e ia: “Toe tote foki e tau mena oti kana kua fakamea ai ke he toto kua lata mo e fakatufono; kaeke foki kua nakai fakamaligi mai e toto, ti nakai fai fakamagaloaga.” (Hepe. 9:22) Ka ko e uho he tau poa manu kua nakai tukulagi. Ne talahau e Paulo ko e tau poa nei ne fakamanatu ke he tau Isaraela ko e tau tagata agahala a lautolu ti kua lata a lautolu mo e poa ne mua atu ke utakehe katoatoa e tau agahala ha lautolu. Ko e Fakatufono ko e “ata he tau mena mitaki ne tatali, ka e nakai ko e fakatai tonu he tau mena ia.” (Hepe. 10:1-4) Ti maeke fēfē e fakamagaloaga he tau agahala?

13. Ko e heigoa ne foaki he toto uho ha Iesu ki a Iehova kua kakano ki a koe?

¹³ Totou Efeso 1:7. Ne mate a Iesu ke lata mo e tau tagata oti, ti fai kakano lahi e mena nei ma lautolu kua fakaalofa ki a ia mo e haana Matua. (Kala. 2:20) Ka  ko e mena ne taute e Iesu he mole e liu tu mai haana ne fakahao a tautolu mai he agahala, tuga ne fakakite he mena ne tupu he Aho he Fakafeiloaga. Magaaho ne fano e ekepoa ne mua ki loto he Tapu Ue Atu, kua tuga na fina atu a ia ki mua he Atua. Ne foaki he ekepoa i ai e toto he tau manu ke he Atua. (Levi. 16:11-15) He mole e liu tu mai ha Iesu, ne fina atu a ia ke he lagi mo e foaki e toto uho haana ke he Atua. (Hepe. 9:6, 7, 11-14, 24-28) Loto fakaaue a tautolu kua maeke ke moua e tautolu e fakamagaloaga he tau agahala mo e loto manamanatu meā ha kua tua a tautolu ke he toto he poa ha Iesu!

14, 15. Ko e ha kua aoga ke maama mo e omaoma ke he fakatufono ha Iehova ke he toto?

¹⁴ Liga mogonei kua maama mitaki e koe e kakano ne poaki a Iehova ki a tautolu ke nakai kai ha maga toto. (Levi. 17:10) Maama nakai e koe e kakano ne tapu lahi e toto ke he Atua? Hukui he toto e moui. (Kene. 9:4) To talia e koe kua lata ia tautolu ke onoono ke he toto ke he puhala he Atua ti ko e mena ia kua lata ke omaoma a tautolu ke he poakiaga haana ke fakamamao mai ai. Ko e puhala ni ke moua e tautolu e mafola mo e Atua ke tua ke he poa lukutoto ha Iesu mo e maama kua uho lahi e toto ke he ha tautolu a Tufuga.​—Kolo. 1:19, 20.

¹⁵ Liga maeke he taha ia tautolu ke amanaki ti fifili ke talia po ke nakai talia e fagai toto, tau vala toto, po ke tau fakaholoaga fakaekekafo ne putoia e toto. Ti aoga ke liogi a koe ki a Iehova, taute e kumikumiaga, mo e taute e fifiliaga mauokafua ato tupu taha mena fakaofo. Moua mogoia e koe e mauokafua ke fakamamao mai he toto. To nakai manako a tautolu ke fakahukia a Iehova he talia taha mena kua vihiatia e ia! He vahā nei, tokologa e ekekafo mo e falu ne fakaohooho a tautolu ke foaki e toto ha tautolu mo e amaamanakiaga ke fakahao e tau momoui. Ka ko e tau tagata tapu he Atua, iloa e tautolu ha ha ia Iehova e tonuhia ke talahau e puhala kua lata ke fakaaoga e toto. Kua tapu e ha “maga toto” ki a ia. Ti lata ia tautolu ke eketaha ke omaoma ke he fakatufono haana ke he toto. Maeke foki ke fakakite e tautolu ki a Ia he ha tautolu a tau mahani meā kua uho ki a tautolu e toto he poa ha Iesu. Ko e toto ni haana ka maeke e fakamagaloaga he tau agahala mo e moui tukulagi.​—Ioane 3:16.

16. Ko e ha kua lata e tau tagata ha Iehova ke tapu?

¹⁶ He mogo ne fakatoka e Iehova e tau Isaraela mai he tupaaga i Aikupito, ne tala age ki a lautolu: “Ko au ko Iehova, ne ta hake a mutolu mai he motu ko Aikupito, ke eke mo Atua ha mutolu; kia tapu a mutolu, ha ko au nai kua tapu ni au.” (Levi. 11:45) Amanaki a Iehova ke he tau Isaraela ke tapu ha kua tapu a ia. Ti amanaki pihia foki a Iehova ki a tautolu he vahā nei. Fakamahino katoatoa mai he tohi ha Levitika e mena nei.

17. Fēfē mogonei e logonaaga haau ke he tohi ha Levitika he Tohi Tapu?

¹⁷ Kua aoga mooli a koe mai he fakatutalaaga ha tautolu he falu manatu ia Levitika. Liga lahi mahaki e loto fakaaue haau ke he tohi nei he Tohi Tapu mo e maama mitaki e tau kakano kua lata ia tautolu ke tapu. Ko e heigoa foki ha tautolu ka fakaako mai he Levitika? Maeke fēfē he tohi nei he Tohi Tapu ke lagomatai a tautolu ke tapuaki e Atua he puhala meā? To fakatutala a tautolu ke he mena nei he vala tala ka mui mai.