1. Ko e ha e fifitaki ki a Iesu kua fakatata lahi a tautolu ki a Iehova?

FA MAHANI a tautolu ke fifitaki e tau tagata ne nava a tautolu ki ai. He tau tagata oti ne momoui, ko Iesu Keriso e tagata mitaki ue atu ke fifitaki. Ko e ha? Taha magaaho ne pehē a Iesu: “Ko ia kua kitia au, kua kitia foki e ia e Matua.” (Ioane 14:9) Pihia ni ha kua fifitaki fakamitaki katoatoa e Iesu e aga he Matua haana. Ti ka fakaako a tautolu hagaao ki a Iesu, kua fakaako a tautolu hagaao ki a Iehova. Ka fifitaki a tautolu ki a Iesu, to tata lahi a tautolu ki a Iehova, ko Ia ne mua ue atu he lagi mo e lalolagi katoa. Ko e lilifu lahi!

2, 3. (a) Ko e ha ne tuku mai e Iehova ki a tautolu e talahauaga matafeiga ke he moui ha Iesu, ti ko e heigoa ne amanaki e Atua ki a tautolu ke taute? (e) Ko e heigoa ka fakatutala a tautolu he vala tala nei mo e taha vala tala foki?

² He Tohi Tapu, kua tuku mai e Iehova e talahauaga matafeiga ki a tautolu hagaao ke he moui ha Iesu. Ko e ha? Ha kua manako e Atua ha tautolu ke iloa e tautolu e Tama haana ke maeke a tautolu ke fifitaki fakalahi ki a ia. (Totou 1 Peteru 2:21.) He Tohi Tapu, ko e fakafifitakiaga ne toka hifo e Iesu ma tautolu  kua fakatatai ke he tau tuagahui. Ko e heigoa e kakano he mena ia? Manako a Iehova ke muitua e tautolu e tau tuagahui he Tama haana, kakano ke fifitaki e tau mena oti ne taute e Iesu. Mooli, na mitaki katoatoa a Iesu, ti nakai amanaki a Iehova ke fifitaki mitaki katoatoa e tautolu e Tama haana. Ka e manako e Atua ki a tautolu ke eketaha katoatoa ke fifitaki a Iesu.

³ Kia kumikumi la tautolu ke he falu mahani mitaki ha Iesu. He vala tala nei, to fakatutala a tautolu ke he haana a loto fakatokolalo mo e fakaalofa hofihofi. He taha vala tala foki, to fakatutala a tautolu ke he haana a loto malolō mo e lotomatala. To tali e tautolu e tau hūhū hagaao ke he tau mahani takitaha: Ko e heigoa e kakano? Fakakite fēfē e Iesu e mahani nei? Fifitaki fēfē e tautolu a ia?

4. Ko e heigoa e kakano ke loto fakatokolalo?

⁴ Ko e heigoa e loto fakatokolalo? Tokologa e tagata fakatokoluga ne manamanatu ko e loto fakatokolalo ko e fakamailoga he lolelole po ke tote e mauokafua. Ka e mooli kia e mena ia? Ka ke moua e loto fakatokolalo, kua lata ia tautolu ke fakamaō mo e fakamalolō. Ko e loto fakatokolalo kua kehe mai he fakatokoluga mo e goagoa. He Tohi Tapu, ko e talahauaga “loto fakatokolalo” kua maeke ke fakaliliu ko e loto holoilalo. (Filipi 2:3) Ke loto fakatokolalo, kua lata ia tautolu ke hako e aga ha tautolu. Ma e fakatai, taha e tohi fakamaama kupu he Tohi Tapu ne pehē: “Ko e loto fakatokolalo ke iloa e tū tokolalo mooli ha tautolu ki mua he Atua.” Ka loto fakatokolalo foki a tautolu, to nakai logona e tautolu kua mahomo hake a tautolu he falu tagata. (Roma 12:3) Nakai mukamuka ma e tau tagata nakai mitaki katoatoa ke fakakite e mahani nei. Ka e maeke ia tautolu ke fakaako ke loto fakatokolalo ka manamanatu fakahokulo a tautolu ke he mitaki ue atu ha Iehova mo e muitua e fakafifitakiaga ha Iesu.

5, 6. (a) Ko hai a Mekaeli ko e agelu ne mua? (e) Fakakite fēfē e Mekaeli e aga fakatokolalo?

⁵ Fakakite fēfē e Iesu e loto fakatokolalo? Kua loto fakatokolalo tumau e Tama he Atua, ko e agelu malolō lahi he lagi mo e ko e tagata mitaki katoatoa he lalolagi. Kia kitekite la ke he falu fakafifitakiaga.

⁶ Aga Haana. He tohi ha Iuta he Tohi Tapu, totou a tautolu ke he moui ha Iesu ato hau a ia ke he lalolagi. (Totou Iuta 9.) Ko Mekaeli ko e agelu ne mua ko Iesu ne ‘taufetoko mo e tiapolo’ ti taufetoko mo ia ne kelea hagaao “ke he tino a Mose.” He mole e mate ha Mose, ne tanu e Iehova e tino haana he matakavi ne nakai kitia he ha tagata. (Teutaronome 34:5, 6) Liga manako e Tiapolo ke kamatamata e tau Isaraela ke fakaaoga e tino ha Mose ma e tapuakiaga fakavai. Ko e heigoa ni e kelea muikau he Tiapolo ne manako ke taute, ne taofi fakamalolō e Mekaeli a ia. Taha e tohi ne talahau ko e kupu “taufetoko” ne fakaaoga foki ke fakamaama e taufetoko matafakatufono mo e liga fakakite ko “Mekaeli ‘ne paleko e tonuhia he Tiapolo’ ke uta e tino ha Mose.” Ka e iloa he agelu ne mua kua fakakaupā e pule haana. Ti tuku age e ia e mena ne tupu ki a Iehova, ko e Fakafili  Tokoluga Ue Atu, ko ia hokoia kua ha ha ai e tonuhia ke fakafili a Satani. Ko e aga fakatokolalo mooli ne fakakite e Iesu!

7. Fakakite fēfē e Iesu e loto fakatokolalo he tau kupu haana mo e tau gahua haana?

⁷ He nofo a Iesu he lalolagi, ne fakakite foki e ia e loto fakatokolalo he puhala ne vagahau a ia mo e he tau mena ne taute e ia. Tau kupu haana. Nakai manako a Iesu ke he onoonoaga nakai fai aoga mai he falu. Ka e manako a ia ke moua he Matua haana e lilifu oti kana. (Mareko 10:17, 18; Ioane 7:16) Nakai tutala a Iesu ke he tau tutaki haana he puhala ne taute a lautolu ke goagoa mo e tū tokolalo. Ka e fakalilifu e ia a lautolu mo e fakakite kua falanaki e ia a lautolu he nava ke he tau mahani mitaki ha lautolu. (Luka 22:31, 32; Ioane 1:47) Tau gahua haana. Ne fifili a Iesu ke moui fakamukamuka he nakai loga e tau koloa tino. (Mataio 8:20) Ne makai a ia ke taute e tau gahua nakai matalahi ne nakai makai e falu ke taute. (Ioane 13:3-15) Kua fakatoka foki e ia e fakafifitakiaga mitaki katoatoa he loto fakatokolalo he omaoma haana. (Totou Filipi 2:5-8.) Nakai tuga e tau tagata fakaikaluga ne nakai loto ke omaoma ke he falu, ne fakatokolalo a Iesu he taute e tau mena oti ne tala age e Iehova ki a ia ke taute, pihia foki he “hoko ke he mate.” Maaliali ai, ko Iesu ko e Tama he tagata ne “loto holoilalo.”​—Mataio 11:29.

8, 9. Fakakite fēfē e tautolu e loto fakatokolalo?

⁸ Fifitaki fēfē e tautolu e loto fakatokolalo ha Iesu? Aga ha tautolu. Ka loto fakatokolalo a tautolu, iloa e tautolu kua fakakaupā e pule ha tautolu. Ti ko e mena ia, iloa e tautolu kua nakai ha ha ia tautolu e tonuhia ke fakafili e falu tagata. To nakai tutuhia e tautolu a lautolu po ke fakauaua e tau logonaaga ha lautolu. (Luka 6:37; Iakopo 4:12) Lagomatai he loto fakatokolalo a tautolu ke kalo kehe he ‘tututonu ke lahi ue atu.’ Kakano e mena nei to nakai logona hifo e tautolu kua mahomo hake a tautolu ki a lautolu ne nakai tatai e tau lotomatala po ke tau kotofaaga mo tautolu. (Fakamatalaaga 7:16) Ko e tau motua loto fakatokolalo kua nakai manamanatu na mahomo hake a lautolu ke he tau matakainaga ha lautolu. Ka ko e tau leveki mamoe fakaalofa nei ne “manatu . . . kua mua e faoa oti kia ia,” kakano kua manatu a lautolu kua mua atu e aoga he falu ki a lautolu.​—Filipi 2:3; Luka 9:48.

⁹ Manamanatu ki a W. J. Thorn, ko e fekafekau leveki faifano ne kamata he 1894. Mole e tau tau loga, ne kotofa a ia ke leveki e tau moa he Kingdom Farm i New York. Ka logona hifo e ia kua lata a ia ke taute e gahua ne mua atu e talahaua, ne pehē e Matakainaga ko Thorn ki a ia: “Ma vala efuefu. Ko e heigoa e mena kua matalahi ai a koe?” (Totou Isaia 40:12-15.) Ko e aga fakatokolalo mooli!

10. Fakakite fēfē e tautolu e loto fakatokolalo he tau kupu mo e tau gahua ha tautolu?

¹⁰ Tau kupu ha tautolu. Ka loto fakatokolalo mooli a tautolu, to lauia e puhala kua tutala a tautolu ke he falu. (Luka 6:45)  Ka tutala a tautolu mo lautolu, to nakai hagaaki a tautolu ke he tau kotofaaga ni ha tautolu mo e tau mena kua taute e tautolu. (Tau Fakatai 27:2) Ka e, to nava e tautolu e tau matakainaga ha tautolu ma e tau mena mitaki kua taute e lautolu mo e hagaaki ke he tau mahani mitaki mo e tau lotomatala ha lautolu. (Tau Fakatai 15:23) Tau gahua ha tautolu. Ko e tau Kerisiano loto fakatokolalo kua nakai lali ke talahaua po ke matalahi he lalolagi nei. Ka e fifili a lautolu ke momoui fakamukamuka, mo e taute e tau gahua tū tokolalo, ke maeke a lautolu ke fekafekau fakalahi ki a Iehova. (1 Timoteo 6:6, 8) Mua atu ai, maeke ia tautolu ke fakakite e loto fakatokolalo he omaoma. Kua lata ia tautolu ke loto fakatokolalo ke maeke ke “omaoma . . . ke he tau takitaki” he fakapotopotoaga ti talia mo e muitua e fakatonuaga he fakatokatokaaga ha Iehova.​—Heperu 13:17.

11. Ko e heigoa e fakaalofa hofihofi?

¹¹ Ko e heigoa e fakaalofa hofihofi? Ko e talahauaga “fakaalofa hofihofi” kua fakamaama e tau logonaaga totonu mo e manamanatu. Ko e fakaalofa hofihofi ko e fakakiteaga he fakaalofa ti tuga e tau logonaaga fakaalofa hofihofi noa mo e fakaalofa noa. Hagaao e Tohi Tapu ke he “fakaalofa hofihofi noa” mo e fakaalofa noa. (Luka 1:78; 2 Korinito 1:3; Filipi 1:8) Taha e tohi fakamaama he Tohi Tapu ne talahau ko e fakakite he fakaalofa hofihofi ne nakai ni ko e momoko ia lautolu ne manako lagomatai. Pehē e mena ia ko e moua e tau logonaaga fakaalofa hofihofi ne kakano kua “manamanatu lahi ke putoia ki ai mo e lagomatai” he taute taha mena ke hiki e tau momoui he falu ke he mitaki. Ko e fakaalofa hofihofi e mahani kua fakalagalaga e tagata ke fai aoga ke he tau momoui he falu.

12. Ko e heigoa kua fakakite na logona hifo e Iesu e fakaalofa hofihofi noa ma e falu, ti ko e heigoa ne fakalagalaga he fakaalofa hofihofi a ia ke taute?

¹² Fakakite fēfē e Iesu e fakaalofa hofihofi? Haana tau logonaaga fakaalofa hofihofi mo e tau gahua. Logona e Iesu e fakaalofa hofihofi noa ma e falu. He kitia e Iesu e kapitiga haana ko Maria mo e falu ne tagi he mate a Lasalo, ne tagi a ia mo lautolu. (Totou Ioane 11:32-35.) Ti, ko e fakaalofa hofihofi noa pihia ne taute a ia ke manako ke fakaliu tu mai e tama taane he takape ne fakalagalaga a ia ke fakaliu tu mai a Lasalo. (Luka 7:11-15; Ioane 11:38-44) Ko e fakaalofa hofihofi nei ne liga foaki ki a Lasalo e amaamanakiaga ke moua e moui ke he lagi. Ne logona hifo e Iesu e ‘fakaalofa hohofi’ ke he moto tagata ne o mai ki a ia. Ko e fakaalofa hofihofi noa haana ne fakalagalaga a ia ke “fakaako a lautolu ke he tau mena loga.” (Mareko 6:34) Ko e mena nei ne tupu ne hiki e tau momoui ha lautolu kua muitua ke he tau fakaakoaga haana! Nakai ni ko e logonaaga e fakaalofa hofihofi ha Iesu. Ne fakalagalaga foki he fakaalofa hofihofi a ia ke lagomatai e tau tagata kua manako lagomatai.​—Mataio 15:32-38; 20:29-34; Mareko 1:40-42.

13. Vagahau fakaalofa hofihofi fēfē a Iesu ke he falu? (Kikite fakatino he kamataaga.)

¹³ Tau kupu fakaalofa hofihofi haana. Fakalagalaga he fakaalofa hofihofi noa ha Iesu a ia ke vagahau mo e fakaalofa hofihofi ke he falu, mua atu ki a lautolu ne loto malipilipi. Ne fatiaki he aposetolo ko Mataio e tau kupu ha Isaia hagaao ki a Iesu. Pehē a Isaia: “Nakai papaki e ia e kaho ne maihiihi; to nakai tamate e ia e vavae kua puho tote.” (Isaia 42:3; Mataio 12:20) Ko e heigoa e kakano he mena ia? Nakai ekefakakelea po ke taute fakakelea e Iesu e tau tagata.  Ka e vagahau a ia he puhala kua fakatotoka a lautolu. Fakamatala e ia e fekau he amaamanakiaga ke he “tau loto ne malipilipi.” (Isaia 61:1) Uiina e ia e tau tagata ne “matematekelea mo e pehia he tau kavega” ke o mai ki a ia ke ‘moua e okiokiaga.’ (Mataio 11:28-30) Ne mavehe a ia ke he tau tutaki haana kua manamanatu fakaalofa hofihofi e Atua ma e tau tagata tapuaki takitaha Haana, putoia a “lautolu nai kua fakateaga,” po ko lautolu ne kitia he lalolagi kua nakai aoga.​—Mataio 18:12-14; Luka 12:6, 7.

14. Fakakite fēfē e tautolu e tau logonaaga fakaalofa hofihofi ma e falu?

¹⁴ Fifitaki fēfē e tautolu e fakaalofa hofihofi ha Iesu? Tau logonaaga fakaalofa hofihofi ha tautolu. Talahau mai he Tohi Tapu ki a tautolu ke eketaha ke fakakite e “fakaalofa hohofi noa,” pete ne nakai ko e mena mukamuka ki a tautolu. Ko e tau logonaaga nei ko e vala he “tagata fou” ne amanaki a Iehova ke fakatapulu he tau Kerisiano oti. (Totou Kolose 3:9, 10, 12.) Fakakite fēfē e koe e tau logonaaga fakaalofa hofihofi? Pehē e Tohi Tapu: “Kia fakalahi mai ha mutolu a tau loto.” (2 Korinito 6:11-13) Fanogonogo fakamitaki ka tala atu he taha e tau logonaaga haana mo e tau mena ne tupetupe a ia ki ai. (Iakopo 1:19) Fakaaoga e manamanatuaga haau ti hūhū hifo: ‘Kaeke ko au he tuaga haana, to fēfē e logonaaga haaku? Ko e heigoa haaku kua lata?’​—1 Peteru 3:8.

15. Ko e heigoa ka taute e tautolu ke lagomatai a lautolu ne liga maanu po ke matematekelea?

¹⁵ Tau gahua fakaalofa hofihofi ha tautolu. To fakalagalaga he fakaalofa hofihofi a tautolu ke lagomatai e falu, mua atu ki a lautolu kua maanu po ke matematekelea. Maeke fēfē a tautolu ke lagomatai a lautolu? Pehē e Roma 12:15: “Kia tagi . . . fakalataha mo lautolu kua tagi.” Laulahi he tau magaaho ne manako e tau tagata ke he fakamafanaaga, nakai ke he tau tali. Manako a lautolu ke he kapitiga kua fiafia mo e fanogonogo ki a lautolu. Taha e matakainaga fifine ne logona e mafanatia he tau matakainaga he mole e mate he tama fifine haana ne pehē, “Loto fakaaue au ka o mai e tau kapitiga ti tagi mo au.” Maeke ia tautolu ke fakakite e fakaalofa hofihofi he taute e tau mena kua aoga ke lagomatai e falu. Liga ko e takape ne manako lagomatai ke fakafoou e kaina haana. Po ke ha  i ai e Kerisiano motua kua manako lagomatai ke fina atu ke he tau feleveiaaga, fano he fonua, po ke ekekafo. Ko e gahua tote he mahani totonu kua maeke ke fai hikiaga lahi ke he moui he taha. (1 Ioane 3:17, 18) Mua atu, maeke ia tautolu ke fakakite e fakaalofa hofihofi ke he falu he taute fakalahi e mena kua maeke ia tautolu ke fakamatala e tala mitaki. Ko e puhala mitaki lahi anei ke taute e mena kua aoga ke he tau momoui he tau tagata mahani fakamooli!

16. Ko e heigoa ka talahau e tautolu ke fakamalolō a lautolu kua manava tote?

¹⁶ Tau kupu fakaalofa hofihofi ha tautolu. Ko e tau logonaaga fakaalofa hofihofi ha tautolu to fakalagalaga a tautolu ke “fakamafana a lautolu kua manava tote.” (1 Tesalonia 5:14) Ko e heigoa ha tautolu ka talahau ke fakamalolō a lautolu? Maeke a tautolu ke tala age kua fakaalofa lahi a tautolu ki a lautolu. Maeke a tautolu ke nava mo e lagomatai ki a lautolu ke kitia e tau mahani mo e tau lotomatala mitaki ha lautolu. Maeke a tautolu ke fakamanatu ki a lautolu na lagomatai e Iehova a lautolu ke moua e kupu mooli, ti kua uho lahi a lautolu ki a Ia. (Ioane 6:44) Maeke a tautolu ke tala age ki a lautolu kua manamanatu fakahokulo a Iehova ma e tau fekafekau haana ne “loto malipilipi” po ke “loto pehia.” (Salamo 34:18) Ko e tau kupu fakaalofa hofihofi ha tautolu ka fakatotoka mooli a lautolu kua manako fakamafana.​—Tau Fakatai 16:24.

17, 18. (a) Amanaki fēfē a Iehova ke he tau motua ke taute haana tau mamoe? (e) Ko e heigoa ha tautolu ka fakatutala he vala tala ka mui mai?

¹⁷ Tau motua, amanaki a Iehova ki a mutolu ke fakaalofa hofihofi ke he tau mamoe haana. (Gahua 20:28, 29) Manatu ko e matagahua ha mutolu ke fakaako, fakamalolō, mo e fakatotoka e tau mamoe haana. (Isaia 32:1, 2; 1 Peteru 5:2-4) Ti ko e motua kua fakaalofa hofihofi noa to nakai lali ke pule ke he tau matakainaga haana, kakano, ke taute e tau matafakatufono po ke fakaaoga e agahala ke peehi aki a lautolu ke taute atu foki e tau mena kua nakai maeke a lautolu. Ka e manako e motua ke he tau matakainaga haana ke fiafia mooli, ti falanaki a ia ke he fakaalofa ha lautolu ma Iehova to fakalagalaga a lautolu ke foaki e tau mena oti ma e ha lautolu a Atua.​—Mataio 22:37.

¹⁸ He manamanatu fakahokulo a tautolu ke he loto fakatokolalo mo e fakaalofa hofihofi ha Iesu, to fakalagalaga a tautolu ke fifitaki a ia. He vala tala ka mui mai, to fakatutala a tautolu ke he puhala ka fifitaki a tautolu ke he loto malolō mo e lotomatala ha Iesu.