1, 2. Ko e heigoa ne mailoga he tau leveki takaiaga he tau fakapotopotoaga loga?

KUA teitei oti e fono he leveki takaiaga mo e tau motua. Ati onoono a ia ke he tau matakainaga taane ti logona hifo e fakaalofa hokulo ma e tau tagata taane gahua malolō nei, falu ia lautolu kua momotua ke eke mo matua taane haana. Ka e fai matakupu aoga agaia ne fakatupetupe ki a ia. Ne hūhū a ia ki a lautolu, “Tau matakainaga taane, ko e heigoa kua taute e mutolu ke fakaako e falu ke leveki foki e tau matagahua he fakapotopotoaga?” Iloa he tau matakainaga taane na fakamalolō he leveki takaiaga he ahiahi fakahiku haana a lautolu ke fakaaoga fakalahi e magaaho ke fakaako e falu. Tala age agataha e taha motua, “Nakaila fai mena lahi a mautolu ne taute.” Talia oti e tau motua ne toe.

² Kaeke ko e motua a koe, liga to tali pihia foki a koe. Mailoga he tau leveki takaiaga na lata e tau motua tokologa ke fakaaoga fakalahi e magaaho mo e tau matakainaga taane ikiiki  mo e momotua ke lagomatai ke leveki e fakapotopotoaga. Ka e liga uka lahi e mena nei. Ko e ha ne pihia ai?

3. (a) Fakakite fēfē he Tohi Tapu kua aoga ke fakaako e falu, ti ko e ha kua lata ia tautolu oti ke manamanatu ke he gahua fakaako nei? (Kikite matahui tala.) (e) Ko e ha ne maeke ke uka ai he falu motua ke fakaako e falu?

³ Ha ko e motua, iloa e koe kua aoga ke fakatoka e magaaho ke fakaako e tau matakainaga taane. * (Kikite matahui tala.) Iloa e koe kua lata ke tokologa e matakainaga taane ke lagomatai ke tumau e malolō he tau fakapotopotoaga mogonei mo e ke lalago e tau fakapotopotoaga foou he tau mogo i mua. (Totou Isaia 60:22.) Pehē e Tohi Tapu kua lata ia mutolu ke “fakaako atu ke he falu.” (Totou 2 Timoteo 2:2.) Ka e liga uka agaia ke fai magaaho ke taute e mena ia. Kua lata a koe ke leveki e tau manako he magafaoa haau mo e gahua he gahuaaga haau. Kua lata foki a koe ke leveki e tau mena kua lata mo e fakapotopotoaga mo e falu fekau mafiti. Ha kua lahi mahaki e mena ke taute, kia fakatutala a tautolu ke he kakano kua latatonu ia mutolu ke fai magaaho ke fakaako e falu.

4. Falu magaaho, ko e ha e tau motua ne fakatuai ke fakaako e tau matakainaga taane?

⁴ Ko e ha kua liga uka ke fakatoka e magaaho ke fakaako e tau matakainaga taane he fakapotopotoaga? Falu ne liga manamanatu: ‘Ko e falu he tau mena fakapotopotoaga kua mafiti lahi ti lata ke taute fakaave. Ka nakai fakaako tuai e au e falu, to nakai lauia e fakapotopotoaga.’ Mooli kia e mena ia? Fai matakupu foki ne liga lata ia mutolu ke onoono mafiti ki ai. Ka fakatuai a mutolu ke fakaako e tau matakainaga taane, liga to fakahagahaga kelea e mutolu e fakapotopotoaga.

5, 6. Ko e heigoa ka fakaako e tautolu mai he fakafifitakiaga he tagata fakaholo ti leveki tumau fēfē e ia e motokā haana? Fakatatai fēfē e tautolu e mena nei ke he fakaako he fakapotopotoaga?

⁵ Manamanatu ke he fakatai. Ke leveki e motokā, iloa he tagata fakaholo kua lata a ia ke hiki tumau e oela. Liga logona hifo agaia e ia kua aoga lahi ke utu neke mate e motokā. Liga manatu foki a ia ka lavelave lahi to maeke a ia ke hiki e oela he taha mogo. To fai magaaho ai ke holo e motokā. Ka e to hagahaga kelea e mena nei. Ka nakai hiki he tagata fakaholo e oela he mogo kua lata, to nakai leva ti malona e motokā. Mogo fakamui, to lata a ia ke lahi e magaaho mo e tupe ke fakafoou aki e motokā. Ko e heigoa e fakaakoaga?

⁶ Kua lata he tau motua ke taute fakamafiti e tau fekau ne aoga lahi. Ka nakai taute e lautolu, to hagahaga kelea e fakapotopotoaga. Tuga e tagata fakaholo kua lata ke utu tumau e motokā, kua lata he tau motua ke mailoga ai e tau mena ne mua atu e aoga. (Filipi 1:10) Ka ko e falu motua ne liga lavelave lahi mo e tau mena ne kua mua e aoga ti nakai fai magaaho ai ke fakaako e falu. Tuga ko e fakaheu anei ke utu e motokā aki e oela. Ka fakatuai e tau motua ke fakaako e tau matakainaga taane, to ai leva ti nakai tokologa e tau matakainaga taane he fakapotopotoaga ne fakaako ke taute e tau mena kua lata.

7. Kua lata ke onoono fēfē a tautolu ke he tau motua ne fai magaaho ke fakaako atu?

⁷ Ti ua manatu ko e mena nakai aoga e fakaako. Ko e tau motua kua manamanatu ke he vahā i mua he fakapotopotoaga ti fai  magaaho ke fakaako e falu ko e tau fekafekau kua pulotu ti aoga lahi ke he ha lautolu a tau matakainaga. (Totou 1 Peteru 4:10.) Uho lahi fēfē ke he fakapotopotoaga?

8. (a) Ko e heigoa e tau kakano kua fakaako he tau motua e falu? (e) Ko e heigoa e matagahua aoga lahi he tau motua ne fekafekau he matakavi kua manako lagomatai? (Kikite puha “ Ko e Kotofaaga Mafiti.”)

⁸ Kua lata foki e tau motua lotomatala lahi ke mahani fakalatalata mo e maama he motua fakahaga a lautolu, kua nakai maeke a lautolu ke lahi e mena ke taute tuga mogonei. (Mika 6:8) Kua lata foki he tau motua ke iloa “ko e vaha mo e tau mena ke tutupu ai” ka amanaki ti uka ma lautolu ke taute e tau matagahua ha lautolu. (Fakamatalaaga 9:11, 12; Iakopo 4:13, 14) Ti ko e fakaalofa mo e leveki ha lautolu ke he tau tagata ha Iehova, kua eketaha e tau motua ke fakaako e tau matakainaga taane fuata ikiiki ke he tau mena ne fakaako e lautolu he tau tau loga.​—Totou Salamo 71:17, 18.

9. Ko e heigoa e mena ka tupu he tau mogo i mua ati latatonu ke fakaako?

⁹ Ko e tau motua hane fakaako e falu kua uho lahi foki ha ko e tau laliaga ha lautolu to lagomatai ke fakamalolō e fakapotopotoaga. Fakaatā he fakaako ia e tau matakainaga taane tokologa ke mautali ke lagomatai e fakapotopotoaga ke tumau e kaufakalataha mo e fakamooli ke he Atua. Aoga lahi e mena nei he tau aho fakamui, ti latatonu mo e matematekelea lahi hane hoko mai. (Esekielu 38:10-12; Mika 5:5, 6) Ma tau motua fakahele, fakatoka tumau e magaaho ke fakaako e falu he kamata he aho nei.

10. Ke fai magaaho ke fakaako e falu, ko e heigoa kua liga lata he motua ke taute?

¹⁰ Maama e mautolu kua lavelave lahi e  fakaholoaga ha mutolu ha kua leveki a mutolu ke he tau mena kua mua e aoga he fakapotopotoaga. Ko e mena ia, maeke ia mutolu ke fai magaaho ke taute e tau matagahua ia ti fakaaoga ai ke fakaako atu. (Fakamatalaaga 3:1) He taute e mena ia ka fakaaoga mitaki e magaaho ha mutolu ti uho ai e fakapotopotoaga he mogo i mua.

11. (a) Ko e heigoa e mena ofoofogia hagaao ke he tau manatu he fakaako ne taute he tau motua he tau motu kehe? (e) Hagaao ke he Tau Fakatai 15:22, ko e ha kua aoga ke fakatutala e tau manatu he falu motua?

¹¹ Nakaila leva ia, falu he tau motua ne kautū he fakaako e tau matakainaga taane ke lahi e mena ke taute he fakapotopotoaga kua hūhū ki ai ko e taute fēfē e lautolu e mena ia. * (Kikite matahui tala.) Foaki he tau motua oti e tau fakatonuaga pihia pete e kehekehe lahi e tau tuaga ha lautolu. Ko e heigoa ne fakakite mooli he mena nei? Ko e fakaako atu ia ne fakavē ke he Tohi Tapu kua aoga lahi ke he tau tagata fakaako he “tau mena oti ke he tau ekalesia oti.” (1 Korinito 4:17) He vala tala nei mo e vala tala ka mui mai, to fakatutala a tautolu ke he falu manatu ne talahau he tau motua nei. (Tau Fakatai 15:22) Ko lautolu ka fakaako ne fakahigoa ko e tau faiaoga, mo e ko lautolu kua fakaako ki ai to fakahigoa ko e tau tagata fakaako.

12. Ko e heigoa kua lata he faiaoga ke fakatoka, ti ko e ha?

¹² Fakamua, kua lata he faiaoga ke fakatoka e tau tutūaga hako. Ko e ha kua aoga e mena nei? Tuga ni e tagata gahua fonua ne lata ke tauteute e kelekele ato tō e tau tega akau, kua lata e faiaoga ke tauteute e loto he tagata fakaako ato maeke a ia ke fakaako e tau puhala foou ki ai. Ti fakatoka fēfē he faiaoga e tau tutūaga hako ke fakaako? Maeke a ia ke muitua e fakafifitakiaga he faiaoga lotomatala he vahā fakamua, ko e perofeta ko Samuela.

13-15. (a) Ko e heigoa ne tala age e Iehova ki a Samuela ke taute? (e) Tauteute fēfē e Samuela a Saulo ma e kotofaaga foou haana? (Kikite fakatino he kamataaga.) (i) Ko e ha e tala Tohi Tapu nei hagaao ki a Samuela kua aoga lahi ke he tau motua he vahā nei?

¹³ Taha aho, ne molea e 3,000 tau kua mole, tala age a Iehova ke he perofeta motua ko Samuela: “Ko e magaaho nai a pogipogi ke fakafano atu ai e au kia koe e tagata mai he motu a Peniamina, ti fakauku e koe a ia ke eke mo iki he haku motu ko Isaraela.” (1 Samuela 9:15, 16) Maama e Samuela to nakai liu a ia ke takitaki e motu ha Isaraela ti ko e mena ia kua manako a Iehova ke fakauku e ia e takitaki foou. Ke tauteute e tagata taane ia ma e kotofaaga foou, ne moua e Samuela e manatu ti fakatoka e fakaholoaga.

¹⁴ He aho hake ne feleveia a Samuela mo Saulo, ti tala age a Iehova ke he perofeta: “Kitiala, ko e tagata hanā.” Mogoia ni, ne taute agataha e Samuela e fakaholoaga ne fitā he fakatoka e ia. Ne fakatoka e ia e magaaho mitaki ke maeke a ia ke tutala ki a Saulo. Ti uiina e Samuela a Saulo mo e fekafekau haana ke kai ti fakanonofo a laua he tau nofoa ne mua e mitaki mo e fagai a laua ke he tau vala manu ne mua e mitaki. Pehē a Samuela: “Taumafa ai; ha kua toka ni māu ke hoko ke he magaaho ke lata ai.” He oti e kai, ne uiina e Samuela a Saulo ke he fale haana. He o atu he hala, ne tutala fiafia e tau tagata taane tokoua. He hohoko atu a laua ke he fale ha Samuela, ne o hake a laua ki luga, ti matutaki a  Samuela ke “vagahau ai a laua mo Saulo ki luga he fale” ato ō a laua ke momohe a laua. He aho hake, ne fakauku e Samuela a Saulo, ti figita a ia, mo e tala age falu fakatonuaga foki ki a ia. Oti e mena ia, ne fano a Saulo mo e mautauteute ke lata mo e mena ka tupu.​—1 Samuela 9:17-27; 10:1.

¹⁵ Ne fakauku e Samuela a Saulo ke eke mo takitaki he motu. Mooli, kehe lahi e mena nei he fakaako e matakainaga taane ke eke mo motua po ke fekafekau lagomatai he fakapotopotoaga. Maeke agaia he tau motua ke ako e tau fakaakoaga aoga loga mai he puhala ne tauteute e Samuela e loto ha Saulo. Kia fakatutala a tautolu ke he ua e fakaakoaga.

16. (a) Fēfē e logonaaga ha Samuela he mogo ne ole a Isaraela ma e patuiki? (e) Tali atu fēfē a Samuela he mogo ne tala age a Iehova ki a ia ke fakauku a Saulo?

¹⁶ Kia makai, ka e nakai fakauaua. He mogo ne logona fakamua e Samuela kua manako e tau Isaraela ke fai patuiki ma lautolu, ne logona e ia e hogohogo manava mo e fakaheu. (1 Samuela 8:4-8) Lagatolu e tala age a Iehova ki a ia ke fanogonogo ke he tau tagata ha kua nakai manako a Samuela ke foaki ki a lautolu e patuiki. (1 Samuela 8:7, 9, 22) Pete ne ha ha ia Samuela e tau logonaaga nei, nakai mahekeheke po ke ita a ia ke he tagata taane ka hukui a ia mo takitaki. He mogo ne tala age a Iehova ki a ia ke fakauku a Saulo, ne nakai fakauaua a Samuela. Ne omaoma fakamakai a ia he nakai ni kua lata, ka kua fakaalofa a ia ki a Iehova.

17. Fifitaki fēfē he tau motua he vahā nei a Samuela, ti ko e heigoa e olioli ne moua e lautolu?

¹⁷ Tokologa e tau motua lotomatala he vahā nei ne fifitaki a Samuela mo e fakaako e falu he puhala mafanatia. (1 Peteru 5:2) Ko e tau motua totonu nei kua makai ke fakaako e falu ti nakai matakutaku ke tuku age falu kotofaaga ha lautolu he fakapotopotoaga ke he falu ne fakaako. Ka e logona hifo a lautolu ko e tau matakainaga taane nei ko e “tau lagomatai” uho ka lalago a lautolu ke leveki e tau manako he fakapotopotoaga. (2 Korinito 1:24; Heperu 13:16) Ti ko e tau motua nakai lotokai nei kua fiafia ke kitia a lautolu ne fakaako kua fakaaoga e tau iloilo ha lautolu ke  lagomatai e tau tagata ha Iehova.​—Gahua 20:35.

18, 19. Tauteute fēfē he motua e loto haana ne fakaako, ti ko e ha kua aoga e mena ia?

¹⁸ Eke mo kapitiga, nakai ko e faiaoga hokoia. He mogo ne feleveia a Samuela mo Saulo, na maeke he perofeta ke fakauku agataha a Saulo mo patuiki he uta e lolo mo e liligi ai ke he ulu haana. To fakauku mogoia e patuiki foou, ka e to nakai mautauteute a ia ke takitaki e tau tagata he Atua. Ka e fakatoka e Samuela e magaaho ke tauteute e loto ha Saulo ma e kotofaaga foou haana. Ato fakauku e ia a Saulo, ne kai tokoua, fiafia e o hui, leva e tutala, ti okioki foki a laua. Ne fakatali a Samuela ke he magaaho hako ke fakauku e patuiki foou.

¹⁹ Mena taha ia ni he vahā nei. To kamata e motua ke fakaako e falu, kua lata a ia ke lali ke eke mo kapitiga mo e tagata fakaako. Ko e mena ka taute he motua ke tokotoko mitaki e logonaaga haana ne fakaako to kehe ai he falanaki ke he tau tuaga mo e tau aga fakamotu ha lautolu. Ko e mena fe ni kua nofo ai a koe, ka fai magaaho a koe mai he fakaholoaga lavelave haau ke fakalataha mo ia ne fakaako, to iloa e ia kua aoga a ia ki a koe. (Totou Roma 12:10.) To loto fakaaue hokulo mooli a lautolu ne fakaako ma e levekiaga fakaalofa ne fakakite e koe ki a lautolu.

20, 21. (a) To fakamaama fēfē e koe e faiaoga ne kautū? (e) Ko e heigoa ka fakatutala a tautolu he vala tala ka mui mai?

²⁰ Mooli ko e faiaoga ne kautū kua fiafia ke fakaako e falu. Ka e lata he faiaoga ne kautū foki ke fakaalofa ke he tagata ne fakaako e ia. (Fakatatai Ioane 5:20.) Ko e ha kua aoga e mena nei? Ha ko e mena ka logona hifo e ia kua fakaako na manamanatu mooli a koe ki a ia, to makai a ia ke fakaako mai ia koe. Tau motua, gahua fakamalolō ke nakai fakaako hokoia ka kia eke foki mo kapitiga mitaki.​—Tau Fakatai 17:17; Ioane 15:15.

²¹ He oti e tauteute e loto haana ne fakaako, maeke he motua ke kamata ke fakaako a ia. Ko e heigoa e tau puhala ka fakaaoga he motua? To fakatutala e mena ia he vala tala ka mui mai.