1. (a) Ko e ha e tau ha tautolu ki a Satani kua aoga pauaki mogonei? (e) Maeke fēfē a tautolu ke iloa to kautū a tautolu he tau atu ki a Satani?

KUA tau atu a Satani ki a lautolu ne fakauku ne ha ha agaia he lalolagi mo e ‘tau mamoe kehe.’ (Ioane 10:16) He mogo kū ne toe he Tiapolo, kua manako a ia ke moumou e tua he tau fekafekau tokologa ha Iehova. (Totou Fakakiteaga 12:9, 12.) Ka e maeke a tautolu ke kautū he tau atu ki a Satani. Pehē e Tohi Tapu: “Kia totoko atu a mutolu ke he tiapolo, ti hola kehe ai a ia ia mutolu.”​—Iakopo 4:7.

2, 3. (a) Ko e ha ne manako a Satani ke he tau tagata ke talitonu kua nakai moui a ia? (e) Iloa fēfē e koe kua mooli a Satani?

² Tokologa ne fekī ke he manatu na fai Satani. Ki a lautolu, ko Satani mo e tau temoni ko e tau mena ne moua ni he tau pepa, tau kifaga fakamatakutaku, mo e tau pelē vitiō. Logona hifo he tau tagata pihia ka iloilo a koe, to nakai talitonu a koe na fai agaaga kelea. Popole kia a Satani kua nakai talitonu e tau tagata na mooli a ia mo e tau temoni haana? Nakai. Mukamuka lahi ma Satani ke eke lagatau ki a lautolu ne fakauaua na moui a ia. (2 Korinito 4:4) Fa fakaohooho e Satani e tau manatu tuga  anei ke maeke a ia ke fakahehē e tau tagata.

³ Ko e tau fekafekau ha Iehova, kua nakai fakahehē a tautolu. Iloa e tautolu na mooli e Tiapolo. Iloa fēfē e tautolu e mena nei? Talahau he Tohi Tapu na vagahau a Satani ki a Eva puhala he gata. (Kenese 3:1-5) Ne vagahau a ia ki a Iehova he hūhū toko e tau logonaaga ha Iopu. (Iopu 1:9-12) Lali a Satani ke kamatamata a Iesu. (Mataio 4:1-10) He mole e eke a Iesu mo Patuiki he 1914, ne kamata a Satani ke “tau” mo lautolu oti ne fakauku ne haia agaia he lalolagi. (Fakakiteaga 12:17) Matutaki e tauaga nei he lali e Tiapolo ke moumou e tua ha lautolu ne fakauku mo e tau mamoe kehe. Ke kautū ke he tauaga nei, lata ia tautolu ke tau atu ki a Satani mo e tumau e tua ha tautolu ke malolō. Fakatutala e vala tala nei ke he tolu e puhala ke taute pihia.

4. Eke fēfē a Satani mo fakafifitakiaga lahi mahaki he fakatokoluga?

⁴ Molea e fakatokoluga ha Satani. Ne paleko he agelu kelea lahi nei e tonuhia he Atua ke pule, ti lali a ia ke fakaohooho e falu ke tapuaki ki a ia ka e nakai ki a Iehova. Ko ia mogoia e fakafifitakiaga lahi mahaki he fakatokoluga mo e fakaikaluga. Ko e mena ia, taha puhala ke maeke a tautolu ke tau atu ki a Satani ko e tiaki e fakatokoluga ka e loto holoilalo. (Totou 1 Peteru 5:5.) Ka ko e heigoa e fakatokoluga? Kua kelea tumau kia?

5, 6. (a) Hepe tumau kia e fakatokoluga? Fakamaama. (e) Ko e vahega fakatokoluga fe ne hagahaga kelea, ti ko e heigoa falu fakataiaga ke he mena nei i loto he Tohi Tapu?

⁵ Hagaao ke he taha tohi fakamaama kupu, ko e fakatokoluga ko e logonaaga mauokafua mo e fakalilifu ma tautolu ni. Ko e “logonaaga fiafia foki ne ha ha ia koe ha kua taute e koe po ke tau tagata ne tata ki a koe e taha mena mitaki po ke moua e taha mena mitaki.” Nakai hepe e logonaaga ia. Pehē e aposetolo ko Paulo ke he tau matakainaga i Tesalonia: “Ko mautolu nai, kua hula a mautolu kia mutolu ke he tau ekalesia he Atua, ha ko e fakauka mo e tua ha mutolu kua fakauka ai a mutolu ke he tau mena favale oti ne hoko kia mutolu, mo e tau mena matematekelea.” (2 Tesalonia 1:4) Ti ko e logonaaga mitaki ke he gahua he falu mo e ha ha ia tautolu e matalahi ki a tautolu ni ka fai aoga ki a tautolu. Nakai lata ia tautolu ke fuafuakelea he ha tautolu a magafaoa, aga fakamotu, po ke matakavi ne tupu hake a tautolu.​—Gahua 21:39.

⁶ Ka e fai mahani fakatokoluga ne maeke ke moumou e tau fakafetuiaga, mua atu ke he ha tautolu a kapitiga mo Iehova. Ko e vahega fakatokoluga nei ka fakaohooho a tautolu ke ita ka fakatonu a tautolu. Ti maeke foki ke fakaohooho a tautolu ke tiaki e fakatonuaga ka e nakai talia fakatokolalo ai. (Salamo 141:5) Ko e vahega fakatokoluga nei ne fakamaama kua lahi mahaki e manamanatu ha tautolu ki a tautolu ni po ke “aga fakaikaluga ne fakakite he tau tagata ne talitonu kua fa mahomo atu a lautolu ke he falu.” Vihiatia e Iehova e fakatokoluga he fakaikaluga. (Esekielu 33:28; Amosa 6:8) Ka e fiafia a Satani ka fifitaki he tau tagata e aga fakaikaluga haana he palau hagaao ki a lautolu ni. Manamanatu la ke he fiafia ha Satani he mogo ne fakakite e Nimarota, Farao, mo Apisaloma e fakatokoluga nakai hako he palau a lautolu! (Kenese 10:8, 9; Esoto 5:1, 2; 2 Samuela 15:4-6) Ko e mahani fakatokoluga foki e kakano ne galo e Kaino e fakafetuiaga haana mo e Atua. Ne fakatonu e Iehova a Kaino, ka e fakatokoluga lahi a Kaino ke fanogonogo. Kua loto maō a ia, fakaheu e hatakiaga  he Atua, mo e nakai fakauaua ke agahala ki a Iehova.​—Kenese 4:6-8.

7, 8. (a) Ko e heigoa e fakamailoga tagata, ti matutaki fēfē ai ke he fakatokoluga? (e) Fakamaama e puhala ka moumou he fakatokoluga e mafola he fakapotopotoaga.

⁷ He vahā nei, ne fakakite he tau tagata e fakatokoluga ke he tau puhala fakamamahi loga. Ko e fakatokoluga he falu mogo ne matutaki ke he fakamailoga tagata. Hagaao ke he taha tohi fakamaama kupu, ko e fakamailoga tagata ko e onoono hifo ke he tau tagata he taha lanu foki. Pihia foki “e taofiaga ko e tau tagata lanu kehe ne nakai tatai e tau mahani mo e tau iloilo, ti ko e mena ia ne fa matalahi po ke fakateaga e falu lanu tagata.” Fua mai ai e tau latau, tau felakutaki, pihia mo e lahi e kelipopoaga ha ko e fakamailoga tagata.

⁸ Mooli, nakai lata e tau mena pihia ke tutupu he fakapotopotoaga Kerisiano. Ka ko e tau taufetoko he vahāloto he tau matakainaga ne liga kamata aki e mahani fakatokoluga mo e nakai tautaofi ai. Mena ia ne tupu ke he falu Kerisiano fakamua atu, ati hūhū e Iakopo e hūhū malolō lahi nei: “Mai fe kia e tau tau mo e tau latau ha ia mutolu?” (Iakopo 4:1) Ka logona e tautolu e vihiatia ke he falu mo e logona hifo kua mahomo atu a tautolu ia lautolu, liga to talahau po ke taute e tautolu taha mena ne fakamamahi mooli a lautolu. (Tau Fakatai 12:18) Maaliali ai, maeke he fakatokoluga ke fakahagahaga kelea e mafola he fakapotopotoaga.

9. Lagomatai fēfē he Tohi Tapu a tautolu ke tau atu ke he fakamailoga tagata mo e falu mahani fakatokoluga ne nakai hako? (Kikite fakatino he kamataaga.)

⁹ Ka manamanatu a tautolu kua mahomo atu a tautolu ke he falu, lata ia tautolu ke manatu kua vihiatia e Iehova a “lautolu oti, takitaha ne loto fakatokoluga.” (Tau Fakatai 16:5) Lata foki a tautolu ke kumikumi hifo ke he tau loto ha tautolu ti hūhū, ‘Logona hifo kia a au kua mahomo atu au ke he tau tagata lanu kehe, he motu kehe, po ke aga motu kehe?’ Ka pihia, kua nimo e tautolu ko e Atua ne “eke foki . . . e tau motu oti he tau tagata ke he toto taha.” (Gahua 17:26) Ti ko e mena ia, ne taha ai a tautolu ha kua tutupu mai e tau tagata oti kana ia Atamu. Kua goagoa lahi ke talitonu na taute he Atua e falu lanu tagata ke mahomo atu ke he falu. Ka manamanatu a tautolu ke he puhala nei, kua fakaatā e tautolu a Satani ke moumou e fakaalofa mo e kaufakalataha faka-Kerisiano ha tautolu. (Ioane 13:35) Ke tau atu ki a Satani ti kautū, lata ia tautolu ke kalo kehe he tau mahani fakatokoluga oti kana ne nakai hako.​—Tau Fakatai 16:18.

10, 11. (a) Ko e ha kua liga mukamuka ke loto ke he lalolagi? (e) Ko e heigoa e fua ha ko e loto ha Tima ke he lalolagi?

¹⁰ Ko Satani e “iki he lalolagi nai,” ti ko ia ne pule ai. (Ioane 12:31; 1 Ioane 5:19) Loga e mena ne omoomoi he lalolagi nei ne nakai felauaki mo e tau tuaga he Tohi Tapu. Mooli, nakai kelea muitui e tau mena oti he lalolagi nei. Ka e, maeke a tautolu ke iloa to fakaaoga e Satani e lalolagi haana ke pule ke he tau manako ha tautolu mo e lali ke fakaohooho a tautolu ke agahala. Po ke lali a ia ki a tautolu ke loto ke he lalolagi mo e  fakaheu e tapuakiaga ha tautolu ki a Iehova.​—Totou 1 Ioane 2:15, 16.

¹¹ Ne loto e falu Kerisiano fakamua atu ke he lalolagi. Ma e fakatai, ne tohi e Paulo: “Kua tiaki tuai e Tima au, he loto a ia ke he mouiaga nai.” (2 Timoteo 4:10) Nakai talahau fakatonu he Tohi Tapu e vala he lalolagi ne loto ki ai a Tima, nukua omoomoi a ia ke tiaki a Paulo. Liga kamata a Tima ke mua atu e loto ke he tau koloa he tino mai he fekafekauaga haana ki a Iehova. Ka mooli e mena ia, ne galo ia Tima e magaaho ke moua e tau kotofaaga ofoofogia he fekafekauaga he Atua. Fai aoga nakai? Nakai. Maeke a Tima ke matutaki mo lagomatai ki a Paulo. To nakai foaki he lalolagi ha mena ki a ia ne mahomo atu ke he mena ka foaki e Iehova!​—Tau Fakatai 10:22.

12. Maeke fēfē a Satani ke fakaaoga e tau manako ha tautolu ke “fakavai he koloa”?

¹² Pihia foki e mena ka tupu ki a tautolu he vahā nei. Ko e tau Kerisiano, ko e mena mahani mau ke manako ke leveki a tautolu mo e ha tautolu a magafaoa. (1 Timoteo 5:8) Iloa e tautolu na manako a Iehova ke moui fiafia a tautolu, ha kua tuku age e ia ki a Atamu mo Eva e parataiso fulufuluola ke nonofo ai. (Kenese 2:9) Ka e maeke ia Satani ke fakaaoga e tau manako ha tautolu ke “fakavai he koloa.” (Mataio 13:22) Tokologa ne manamanatu to fakafiafia po ke kautū a lautolu ha ko e tau tupe mo e tau koloa he tino. Ka manatu pihia a tautolu, to fakaohooho a tautolu ke galo e mena ne mua atu e aoga ki a tautolu, ko e kapitiga ha tautolu mo Iehova. Ne hataki e Iehova: “Nakai maeke ia taha ke fekafekau ke he na iki tokoua, ha ko e mena fakavihia e ia taha, ka e fakaalofa ke he taha; ka nakai pihia, ti pipiki atu a ia ke he taha, ka e fakateaga ke he taha. Nakai maeke ia mutolu ke fekafekau ke he Atua mo Mamone.” (Mataio 6:24) Ka fekafekau ni a tautolu ma e tau koloa he tino, kua oti e fekafekauaga ha tautolu ki a Iehova. Ko e mena tonu ia ne manako a Satani ke taute e tautolu. Ua fakaatā e tautolu e tupe po ke tau koloa ka fakatau aki ke mua atu e aoga mai he ha tautolu a kapitiga mo Iehova. Ke tau atu ki a Satani ti kautū, lata ia tautolu ke moua e aga hako ke he tau koloa he tino.​—Totou 1 Timoteo 6:6-10.

13. Fakaohooho fēfē he lalolagi nei e onoonoaga hepe ke he fakamauaga mo e mahani fakataane mo e fifine?

¹³ Ko e taha he tau matahele ha Satani ko e mahani feuaki. Tokologa e tagata ne manatu ko e mahani fakamooli ke he taane po ke hoana, mo e fakamauaga foki, kua tuai lahi mo e fakakaupā e atāina ha lautolu. Ma e fakatai, taha e fifine taute ata kifaga ne talahau kua nakai maeke ke mahani fakamooli ke he taha e tagata. Lafi e ia: “Ai iloa au ha tagata kua mahani fakamooli po ke manako ke pihia.” Pehē e tagata taane taute ata kifaga: “Ai talitonu lahi au na tufugatia a tautolu ke fakalataha mo e taha ni e tagata he moui katoa ha tautolu.” Fiafia lahi a Satani ka tuhituhi he tau tagata talahaua e mena fakaalofa he Atua ko e fakamauaga. Nakai lalago he Tiapolo e fakaholoaga he fakamauaga, ti nakai manako a ia ke kautū e tau fakamauaga. Ke  tau atu ki a Satani ti kautū, kua lata a tautolu ke moua e onoonoaga he Atua ke he fakamauaga.

14, 15. Ko e heigoa haau ka taute kaeke ke kamatamata a koe ke mahani feuaki?

¹⁴ He mau po ke nofo tokotaha, lata ia tautolu ke eketaha fakamalolō ke tau atu ke he tau vahega mahani feuaki oti kana. Mukamuka nakai e mena nei? Nakai! Ma e fakatai, kaeke ko e fuata tote a koe, liga logona e koe e tau kapitiga aoga haau ne palau he mahani fakataane mo e fifine mo e ha tagata ne manako a lautolu ki ai. Liga palau foki a lautolu he fakafano e tau tala po ke tau fakatino feuaki he tau selafoni ha lautolu. He falu motu, ko e fakafano he tau tala po ke tau fakatino feuaki kua iloa ai ke tatai mo e fakafano ke he taha tagata e fakatino he tama telefua. Pehē e Tohi Tapu: “Ko ia kua feuaki, kua hala tuai a ia ke he hana tino ni.” (1 Korinito 6:18) Ko e HIV mo e falu gagao ne holofa ha ko e taute e mahani feuaki ne fua mai e matematekelea lahi mahaki mo e mate. Ti laulahi he tau fuata ikiiki ne mahani fakataane mo e fifine ka e nakai mau ne pehē kua tokihala a lautolu ha ko e mena ne taute e lautolu. Manako e lalolagi fakafiafia ke talitonu e tautolu kua nakai fai mamahi he moumou e tau matafakatufono he Atua. Ka talitonu a tautolu ke he tau pikopiko pihia, kua fakahehē a tautolu ha ko e “fakavai he hala.”​—Heperu 3:13.

¹⁵ Ka kamatamata a koe ke mahani feuaki, ko e heigoa haau ka taute? Mailoga kua  ha ha ia koe e lolelole. (Roma 7:22, 23) Liogi ke he Atua ma e malolō. (Filipi 4:6, 7, 13) Kalo kehe he tau tuaga ka fakaohooho a koe ke mahani feuaki. (Tau Fakatai 22:3) Ti ka ha ha i ai e kamatamata, kia fakaheu ai fakamafiti.​—Kenese 39:12.

16. Ko e heigoa ne talahau e Iesu he lali a Satani ke kamatamata a ia, ti ko e heigoa ha tautolu ne fakaako mai he fakafifitakiaga ia?

¹⁶ Fakatoka e Iesu e fakafifitakiaga malolō lahi ma tautolu. Nakai goagoa a ia ha ko e tau maveheaga ha Satani. Nakai tū foki a ia ke manamanatu ke he tau mena ia. Ka e, fakamafiti a ia he tala age ki a Satani: “Kua tohi.” (Totou Mataio 4:4-10.) Iloa e Iesu e Kupu he Atua, ti maeke a ia ke fatiaki fakamafiti e tau kupu tohi he mogo ne lali a Satani ke kamatamata a ia. Ke tau atu ki a Satani ti kautū, lata ia tautolu ke ua fakaatā a tautolu ni ke kamatamata ke taute e mahani feuaki.​—1 Korinito 6:9, 10.

17, 18. (a) Ko e heigoa foki falu matahele kua fakaaoga e Satani, ti ko e ha kua amanaki a tautolu ke he mena ia? (e) Ko e heigoa ka tupu ki a Satani, ti fakamalolō fēfē he mena ia a koe ke fakauka?

¹⁷ Ko e fakatokoluga, velevelekoloa, mo e mahani feuaki ko e tolu na ia he falu matahele ha Satani. Ko e mena loga atu foki. Ma e fakatai, falu Kerisiano ne fai tagata he magafaoa kua totoko ki a lautolu po ke tau kapitiga aoga ne vaiga ki a lautolu. Falu ne nonofo he tau motu ne lali e fakatufono ke taofi a lautolu mai he fakamatala. Amanaki a tautolu ke fehagai mo e tau tuaga uka pihia. Hataki e Iesu a tautolu: “To fakavihia foki a mutolu he tau tagata oti ha ko e haku a higoa; ka ko ia ka tumau ato hoko ke he fakahikuaga, to fakamoui na ia.”​—Mataio 10:22.

¹⁸ Tau atu fēfē a tautolu ki a Satani ti kautū? Pehē a Iesu: “Ko e ha mutolu a fakauka, kia moua ai ha mutolu a moui.” (Luka 21:19) Nakai tumau ha mena ne taute he ha tagata ke fakahagahaga kelea aki a tautolu. Nakai fai tagata ke utakehe e tuaga kapitiga ha tautolu mo e Atua ato fakaatā ne tautolu e mena ia. (Roma 8:38, 39) Pete foki ka mamate e falu fekafekau fakamooli ha Iehova, nakai kakano ai kua kautū a Satani. To fakaliu tu mai e Iehova a lautolu. (Ioane 5:28, 29) Ka e nakai fai amaamanakiaga a Satani. Ka mole atu e moumouaga he lalolagi kelea nei, to liti a ia ke he pahua ke 1,000 tau. (Fakakiteaga 20:1-3) He matahiku he afe tau he pule e Keriso, to “vevete ai a Satani mai he mena ne puipui ai a ia” mo e to lali fakahiku ke fakahehē e tau tagata mitaki katoatoa. Mole ia, to moumou a ia. (Fakakiteaga 20:7-10) Pete he nakai fai amaamanakiaga e Tiapolo, fai a koe! Matutaki ke tau atu ki a Satani, ti tumau ke fakamalolō e tua haau. Maeke a koe ke tau atu ki a Satani ti kautū!