1, 2. (a) Wat was de opzet voor de duur van het huwelijk? (b) Hoe is dit mogelijk?

TOEN God de eerste man en vrouw in het huwelijk verenigde, bestond er geen aanwijzing dat de verbintenis slechts tijdelijk zou zijn. Adam en Eva zouden hun leven lang bij elkaar blijven (Genesis 2:24). Gods maatstaf voor een eerbaar huwelijk is de vereniging van één man met één vrouw. Alleen grove seksuele immoraliteit van de zijde van één of beide partners verschaft een schriftuurlijke grond voor echtscheiding met de mogelijkheid om te hertrouwen. — Mattheüs 5:32.

² Is het mogelijk dat twee individuele personen gedurende een onbepaald lange tijd bij elkaar wonen en gelukkig zijn? Ja, en de bijbel identificeert twee belangrijke factoren, of sleutels, die ertoe bijdragen dit mogelijk te maken. Als zowel de echtgenoot als de echtgenote er gebruik van maken, zullen zij de deur openen tot geluk en vele zegeningen. Wat zijn deze sleutels?

3. Welke drie soorten van liefde moeten door huwelijkspartners aangekweekt worden?

³ De eerste sleutel is liefde. Het is interessant dat in de bijbel drie verschillende soorten van liefde geïdentificeerd worden. De ene is een hartelijke, persoonlijke genegenheid voor iemand, de soort van liefde die tussen intieme vrienden bestaat (Johannes 11:3). Een andere is de liefde die tussen gezinsleden groeit (Romeinen 12:10). Een derde is de romantische liefde die iemand voor een lid van het andere geslacht kan hebben (Spreuken 5:15-20).  Natuurlijk moeten al deze soorten van liefde door een echtgenoot en echtgenote aangekweekt worden. Er is echter een vierde soort van liefde, die belangrijker is dan de andere.

4. Wat is een vierde soort van liefde?

⁴ In de oorspronkelijke taal van de christelijke Griekse Geschriften is het woord voor deze vierde soort van liefde aʹga·pe. Dat woord wordt in 1 Johannes 4:8 gebruikt, waar ons wordt verteld: „God is liefde.” Ja, „wij hebben lief omdat [God] ons eerst heeft liefgehad” (1 Johannes 4:19). Een christen kweekt die liefde eerst aan voor Jehovah God en vervolgens voor medemensen (Markus 12:29-31). Het woord aʹga·pe wordt ook in Efeziërs 5:2 gebruikt, waar staat: „Blijft in liefde wandelen, zoals ook de Christus  u heeft liefgehad en zich voor u heeft overgeleverd.” Jezus zei dat deze soort van liefde zijn ware volgelingen zou kenmerken: „Hieraan zullen allen weten dat gij mijn discipelen zijt, indien gij liefde [aʹga·pe] onder elkaar hebt” (Johannes 13:35). Merk ook het gebruik van aʹga·pe in 1 Korinthiërs 13:13 op: „Nu blijven . . . geloof, hoop, liefde, deze drie; maar de grootste van deze is de liefde [aʹga·pe].”

5, 6. (a) Waarom is liefde groter dan geloof en hoop? (b) Wat zijn enkele redenen waarom liefde ertoe zal bijdragen een huwelijk duurzaam te maken?

⁵ Wat maakt deze aʹga·pe-liefde groter dan geloof en hoop? Ze laat zich leiden door beginselen — juiste beginselen — die in Gods Woord worden aangetroffen (Psalm 119:105). Ze is een onzelfzuchtige bezorgdheid om voor anderen te doen wat vanuit Gods standpunt juist en goed is, of de ontvanger deze bezorgdheid nu waard schijnt te zijn of niet. Een dergelijke liefde stelt huwelijkspartners in staat de volgende bijbelse raad op te volgen: „Blijft elkaar verdragen en elkaar vrijelijk vergeven als de een tegen de ander een reden tot klagen heeft. Zoals Jehovah u vrijelijk vergeven heeft, doet ook gij evenzo” (Kolossenzen 3:13). Liefdevolle echtparen hebben „intense liefde [aʹga·pe] voor elkaar” en kweken deze ook aan, „want liefde bedekt een menigte van zonden” (1 Petrus 4:8). Merk op dat liefde fouten bedekt. Ze elimineert ze niet, want geen enkel onvolmaakt mens kan vrij van dwalingen zijn. — Psalm 130:3, 4; Jakobus 3:2.

⁶ Wanneer een echtpaar zo’n liefde voor God en voor elkaar aankweekt, zal hun huwelijk duurzaam en gelukkig zijn, want „de liefde faalt nimmer” (1 Korinthiërs 13:8). Liefde is „een volmaakte band van eenheid” (Kolossenzen 3:14). Als u getrouwd bent, hoe kunnen u en uw partner deze soort van liefde dan aankweken? Lees samen Gods Woord en spreek erover. Bestudeer Jezus’ voorbeeld van liefde en tracht hem na te volgen, net zo te denken en te handelen als hij. Bezoek bovendien christelijke  vergaderingen, waar Gods Woord wordt onderwezen. En bid om Gods hulp teneinde deze verheven soort van liefde, een vrucht van Gods heilige geest, te ontwikkelen. — Spreuken 3:5, 6; Johannes 17:3; Galaten 5:22; Hebreeën 10:24, 25.

7. Wat is achting, en wie dient achting te betonen in een huwelijk?

⁷ Als twee getrouwde mensen elkaar werkelijk liefhebben, zullen zij ook achting voor elkaar hebben, en achting is de tweede sleutel tot een gelukkig huwelijk. Achting wordt gedefinieerd als „anderen met consideratie bejegenen, hen eren”. Gods Woord geeft alle christenen, met inbegrip van echtgenoten en echtgenotes, de raad: „Neemt de leiding in het betonen van eer aan elkaar” (Romeinen 12:10). De apostel Petrus schreef: „Gij mannen, blijft insgelijks bij [uw vrouw] wonen overeenkomstig kennis, door haar eer toe te kennen als aan een zwakker vat, het vrouwelijke” (1 Petrus 3:7). De vrouw krijgt de raad „diepe achting voor haar man [te] hebben” (Efeziërs 5:33). Indien u iemand wilt eren, bent u vriendelijk voor die persoon, respecteert u diens waardigheid en tot uitdrukking gebrachte zienswijzen en bent u bereid aan elk tot u gericht redelijk verzoek te voldoen.

8-10. Wat zijn enkele manieren waarop achting ertoe zal bijdragen een huwelijksverbintenis stabiel en gelukkig te maken?

⁸ Degenen die zich in een gelukkig huwelijk willen verheugen, betonen hun partner achting door „niet alleen uit persoonlijke belangstelling het oog [te houden] op [hun] eigen zaken, maar ook uit persoonlijke belangstelling op die van [hun huwelijkspartner]” (Filippenzen 2:4). Zij nemen niet alleen in aanmerking wat goed is voor henzelf, wat zelfzuchtig zou zijn. In plaats daarvan beschouwen zij wat ook voor hun partner het beste is. Ja, dat stellen zij op de eerste plaats.

⁹ Achting zal huwelijkspartners helpen verschillen in zienswijze te erkennen. Te verwachten dat twee mensen  over alles precies hetzelfde denken, is niet redelijk. Wat een man belangrijk kan vinden, hoeft voor zijn vrouw niet net zo belangrijk te zijn, en wat een vrouw aanstaat, vindt haar man misschien niet zo fijn. Maar een ieder dient de zienswijzen en keuzen van de ander te respecteren, mits ze niet tegen Jehovah’s wetten en beginselen indruisen (1 Petrus 2:16; vergelijk Filemon 14). Bovendien moet een ieder de waardigheid van de ander respecteren door die persoon niet tot het voorwerp van vernederende commentaren of grappen te maken, hetzij in het openbaar of privé.

¹⁰ Ja, liefde voor God en voor elkaar en wederzijdse achting zijn twee uitermate belangrijke sleutels tot een succesvol huwelijk. Hoe kan er op enkele van de belangrijkere terreinen van het huwelijksleven van deze sleutels gebruik gemaakt worden?

11. Wie is volgens de Schrift in een huwelijk het hoofd?

¹¹ De bijbel vertelt ons dat de man werd geschapen met eigenschappen die hem tot een succesvol gezinshoofd zouden maken. Als zodanig zou de man tegenover Jehovah verantwoordelijk zijn voor het geestelijke en fysieke welzijn van zijn vrouw en kinderen. Hij zou evenwichtige beslissingen moeten nemen die Jehovah’s wil weerspiegelen en een goed voorbeeld van godvruchtig gedrag moeten zijn. „Laten vrouwen onderworpen zijn aan hun man als aan de Heer, want de man is het hoofd van zijn vrouw, evenals ook de Christus het hoofd van de gemeente is” (Efeziërs 5:22, 23). De bijbel zegt echter dat de man ook een hoofd heeft, Iemand die gezag over hem uitoefent. De apostel Paulus schreef: „Ik wil . . . dat gij weet dat het hoofd van iedere man de Christus is; de man is op zijn beurt het hoofd van de vrouw en God het hoofd van de Christus” (1 Korinthiërs 11:3). De verstandige echtgenoot leert hoe hij gezag als hoofd moet uitoefenen door zijn eigen hoofd, Christus Jezus, na te volgen.

12. Welk voortreffelijke voorbeeld heeft Jezus gegeven zowel wat het blijk geven van onderworpenheid als het uitoefenen van gezag als hoofd betreft?

 ¹² Ook Jezus heeft een hoofd, Jehovah, en hij is op passende wijze onderworpen aan Hem. Jezus zei: „Ik zoek niet mijn eigen wil, maar de wil van hem die mij heeft gezonden” (Johannes 5:30). Wat een uitstekend voorbeeld! Jezus is „de eerstgeborene van heel de schepping” (Kolossenzen 1:15). Hij werd de Messias. Hij zou het Hoofd van de gemeente van gezalfde christenen en de uitverkoren Koning van Gods koninkrijk worden, die boven alle engelen staat (Filippenzen 2:9-11; Hebreeën 1:4). Ondanks zo’n hoge positie en zulke geweldige vooruitzichten was de mens Jezus niet hardvochtig, onvermurwbaar of te veeleisend. Hij was geen despoot, die zijn discipelen er voortdurend aan herinnerde dat zij hem moesten gehoorzamen. Jezus was liefdevol en meedogend, vooral ten aanzien van de onderdrukten. Hij zei: „Komt tot mij, allen die zwoegt en zwaar beladen zijt, en ik zal u verkwikken. Neemt mijn juk op u en leert van mij, want ik ben zachtaardig en ootmoedig van hart, en gij zult verkwikking vinden voor uw ziel. Want mijn juk is weldadig en mijn vracht is licht” (Mattheüs 11:28-30). Het was een genot om in zijn gezelschap te verkeren.

13, 14. Hoe zal een liefdevolle echtgenoot in navolging van Jezus zijn gezag uitoefenen?

¹³ De echtgenoot die een gelukkig gezinsleven wenst, doet er goed aan Jezus’ voortreffelijke eigenschappen te beschouwen. Een goede echtgenoot is niet hardvochtig en dictatoriaal, niet iemand die zijn gezag ten onrechte als een knuppel gebruikt om zijn vrouw ermee te slaan. In plaats daarvan heeft hij haar lief en eert haar. Als Jezus „ootmoedig van hart” was, heeft een echtgenoot nog meer reden om dat te zijn, want in tegenstelling tot Jezus maakt hij fouten. Wanneer hij dat doet, ziet hij graag dat zijn vrouw er begrip voor heeft. De nederige echtgenoot geeft zijn fouten derhalve toe, ook al kan hij de woorden „Het  spijt me; je had gelijk” misschien moeilijk over zijn lippen krijgen. Een vrouw zal het veel gemakkelijker vinden het gezag van een bescheiden en nederige echtgenoot te respecteren dan van een trotse en onbuigzame echtgenoot. Op haar beurt zal de respectvolle vrouw ook haar excuses aanbieden wanneer zij fout is.

¹⁴ God schiep de vrouw met voortreffelijke eigenschappen die zij kan gebruiken om tot een gelukkig huwelijk bij te dragen. Een verstandige echtgenoot zal dit erkennen en haar niet remmen in de ontplooiing daarvan. Veel vrouwen zijn gewoonlijk meedogender en fijngevoeliger, eigenschappen die bij het verzorgen van een gezin en het onderhouden van menselijke relaties goed van pas komen. Gewoonlijk slaagt de vrouw er heel goed in het huis tot een gezellige plaats te maken om in te wonen. De „bekwame vrouw” die in Spreuken hoofdstuk 31 wordt beschreven, had vele schitterende hoedanigheden en uitstekende talenten, en haar gezin trok daar volledig profijt van. Waarom? Omdat het hart van haar echtgenoot „vertrouwen gesteld” had in haar. — Spreuken 31:10, 11.

15. Hoe kan een man zijn vrouw christelijke liefde en achting betonen?

¹⁵ In sommige culturen wordt overdreven nadruk gelegd op het gezag van een echtgenoot, zodat het zelfs al als onrespectvol wordt beschouwd hem een vraag te stellen. Het kan zijn dat hij zijn vrouw bijna als een slaaf behandelt. Zo’n verkeerde uitoefening van gezag resulteert niet alleen in een slechte verhouding met zijn vrouw maar ook met God. (Vergelijk 1 Johannes 4:20, 21.) Aan de andere kant verzuimen sommige echtgenoten de leiding te nemen en laten zij hun vrouw het huisgezin domineren. De echtgenoot die op passende wijze onderworpen is aan Christus, buit zijn vrouw niet uit en berooft haar niet van haar waardigheid. Hij volgt veeleer de zelfopofferende liefde van Jezus na en volgt Paulus’ raad op: „Mannen, blijft uw vrouw liefhebben, evenals ook de Christus de gemeente heeft liefgehad en zich voor haar heeft overgeleverd”  (Efeziërs 5:25). Christus Jezus had zijn volgelingen zo lief dat hij zijn leven voor hen gaf. Een goede echtgenoot zal die onzelfzuchtige houding proberen na te bootsen, doordat hij het welzijn van zijn vrouw op het oog heeft in plaats van veeleisend ten aanzien van haar te zijn. Wanneer een echtgenoot aan Christus onderworpen is en blijk geeft van christelijke liefde en achting, zal zijn vrouw gemotiveerd worden zich aan hem te onderwerpen. — Efeziërs 5:28, 29, 33.

16. Welke eigenschappen dient een vrouw in haar verhouding tot haar man tentoon te spreiden?

¹⁶ Enige tijd nadat Adam was geschapen, „zei Jehovah God [verder]: ’Het is niet goed dat de mens alleen blijft. Ik zal een hulp voor hem maken, als zijn tegenhanger’” (Genesis 2:18). God schiep Eva als „een tegenhanger”, niet als een rivaal. Het huwelijk zou niet als een schip zijn met twee wedijverende kapiteins erop. De man moest liefdevol gezag uitoefenen en de vrouw moest blijk geven van liefde, achting en gewillige onderworpenheid.

17, 18. Wat zijn enkele manieren waarop een vrouw een werkelijke helper voor haar man kan zijn?

¹⁷ Een goede vrouw is echter meer dan alleen maar onderdanig. Zij probeert een echte helper te zijn, iemand die haar man in zijn beslissingen steunt. Vanzelfsprekend is dat gemakkelijker voor haar wanneer zij het eens is met zijn beslissingen. Maar zelfs wanneer zij dat niet is, kan haar meewerkende steun ertoe bijdragen dat zijn beslissing betere resultaten afwerpt.

¹⁸ Een vrouw kan haar man ook op andere manieren helpen een goed gezinshoofd te zijn. Zij kan waardering tot uitdrukking brengen voor zijn inspanningen om de leiding te nemen in plaats van hem te bekritiseren of hem het gevoel te geven dat hij het haar nooit naar de zin kan maken. In haar positieve opstelling ten aanzien van haar man dient zij te bedenken dat een „stille en zachtaardige geest . . . van grote waarde is in de ogen van God”, niet  slechts in de ogen van haar echtgenoot (1 Petrus 3:3, 4; Kolossenzen 3:12). En als de man nu eens geen gelovige is? Of hij dat nu wel of niet is, de Schrift moedigt vrouwen aan „hun man lief te hebben, hun kinderen lief te hebben, gezond van verstand te zijn, eerbaar, thuis te werken, goed te zijn, zich aan hun eigen man te onderwerpen, zodat er niet schimpend over het woord van God wordt gesproken” (Titus 2:4, 5). Als er gewetenskwesties rijzen, is de kans groter dat een ongelovige man het standpunt van zijn vrouw zal respecteren als hem dit met „zachtaardigheid en diepe achting” wordt voorgelegd. Sommige ongelovige echtgenoten zijn „zonder woord gewonnen . . . door het gedrag van hun vrouw, omdat zij ooggetuigen zijn geweest van [hun] eerbare gedrag te zamen met diepe achting”. — 1 Petrus 3:1, 2, 15; 1 Korinthiërs 7:13-16.

19. En als een echtgenoot zijn vrouw nu eens vraagt Gods wet te overtreden?

¹⁹ En als een man zijn vrouw nu eens vraagt iets te doen wat God verbiedt? Als dat gebeurt, moet zij bedenken dat God haar opperste Regeerder is. Zij neemt als voorbeeld wat de apostelen deden toen hun door gezagdragers werd gevraagd Gods wet te overtreden. In Handelingen 5:29 staat: „Petrus en de andere apostelen gaven ten antwoord: ’Wij moeten God als regeerder meer gehoorzamen dan mensen.’”

20. Wat is een buitengewoon belangrijk terrein waarop liefde en achting van essentieel belang zijn?

²⁰ Liefde en achting zijn van essentieel belang op nog een terrein van het huwelijk — communicatie. De liefdevolle echtgenoot zal gesprekken met zijn vrouw voeren over haar activiteiten, haar problemen, haar kijk op diverse aangelegenheden. Zij heeft hier behoefte aan. Een echtgenoot die er de tijd voor neemt om met zijn vrouw te praten en werkelijk luistert naar wat zij zegt, geeft van zijn liefde en achting voor haar blijk (Jakobus 1:19). Sommige vrouwen klagen dat hun man er heel weinig tijd aan  besteedt om met hen te praten. Dat is bedroevend. Het is waar dat echtgenoten in deze drukke tijden misschien heel wat uren buitenshuis moeten werken, en de economische omstandigheden kunnen tot gevolg hebben dat ook sommige vrouwen een baan hebben. Maar een echtpaar dient tijd voor elkaar te reserveren. Anders kan het zijn dat zij uit elkaar groeien. Het zou tot ernstige problemen kunnen leiden als zij zich genoodzaakt zouden voelen buiten de huwelijksregeling om naar begrijpend gezelschap te zoeken.

21. Hoe zal juiste spraak ertoe bijdragen dat een huwelijk gelukkig blijft?

²¹ De manier waarop echtgenotes en echtgenoten communiceren is belangrijk. „Aangename woorden zijn . . . zoet voor de ziel en genezing voor de beenderen” (Spreuken 16:24). Of een partner nu wel of niet een gelovige is, de volgende bijbelse raad is toepasselijk: „Uw spreken zij altijd minzaam, gekruid met zout,” dat wil zeggen, van goede smaak getuigend (Kolossenzen 4:6). Wanneer iemand een moeilijke dag heeft gehad, kunnen een paar vriendelijke, hartelijke woorden van zijn of haar partner veel goed doen. „Als gouden appels in zilver beeldsnijwerk is een woord, gesproken op de juiste tijd ervoor” (Spreuken 25:11). De toon van de stem en de keus van de woorden zijn heel belangrijk. Iemand zou bijvoorbeeld op geïrriteerde, autoritaire toon tot de ander kunnen zeggen: „Doe die deur dicht!” Maar zijn de woorden niet veel meer ’met zout gekruid’ wanneer er met een kalme, van begrip getuigende stem wordt gezegd: „Zou je de deur alsjeblieft willen sluiten?”

22. Hoe moeten echtparen met elkaar omgaan teneinde een goede communicatie te onderhouden?

²² Goede communicatie gedijt wanneer ze gepaard gaat met zachte woorden, minzame blikken en gebaren, vriendelijkheid, begrip en tederheid. Door er moeite voor te doen een goede communicatie te onderhouden, zullen zowel de echtgenoot als de echtgenote zich vrij voelen te zeggen  waaraan zij behoefte hebben, en zij kunnen in tijden van teleurstelling en spanning een bron van vertroosting en hulp voor elkaar zijn. Gods Woord geeft de aansporing „bemoedigend tot de terneergeslagen zielen” te spreken (1 Thessalonicenzen 5:14). De ene keer zal de echtgenoot ontmoedigd zijn en de andere keer zijn vrouw. Zij kunnen ’bemoedigend spreken’, elkaar opbouwen. — Romeinen 15:2.

23, 24. Hoe zullen liefde en achting een hulp zijn wanneer zich meningsverschillen voordoen? Geef een voorbeeld.

²³ Huwelijkspartners die van liefde en achting blijk geven, zullen niet elk meningsverschil als een groot probleem beschouwen. Zij zullen hun best doen om niet „bitter toornig” op elkaar te zijn (Kolossenzen 3:19). Beiden dienen te bedenken dat ’een zacht antwoord woede afkeert’ (Spreuken 15:1). Pas ervoor op een partner die zijn of haar diepste gevoelens uitstort, te kleineren of te veroordelen. Beschouw zulke uitingen veeleer als een gelegenheid om te weten te komen hoe de ander denkt. Tracht samen geschillen op te lossen en tot een eensgezind besluit te komen.

²⁴ Denk nog eens terug aan wat er gebeurde toen Sara haar man, Abraham, een oplossing voor een bepaald probleem voorhield die niet strookte met zijn gevoelens. Toch zei God tot Abraham: „Luister naar haar stem” (Genesis 21:9-12). Abraham deed dit, en hij werd gezegend. Insgelijks moet een man wanneer zijn vrouw iets anders voorstelt dan wat hij in gedachten heeft, op zijn minst luisteren. Terzelfder tijd moet een vrouw het gesprek niet overheersen maar moet zij luisteren naar wat haar man te zeggen heeft (Spreuken 25:24). Het zou niet liefdevol zijn en ook niet van achting getuigen wanneer hetzij de man of de vrouw voortdurend aan zijn of haar eigen standpunt vasthoudt.

25. Hoe zal goede communicatie bijdragen tot geluk in de intieme aspecten van het huwelijksleven?

²⁵ Goede communicatie is ook belangrijk op het terrein  van de seksuele betrekkingen van een echtpaar. Zelfzucht en gebrek aan zelfbeheersing kan deze meest intieme relatie in een huwelijk ernstig schaden. Open communicatie, gepaard aan geduld, is van essentieel belang. Wanneer ieder onzelfzuchtig het welzijn van de ander op het oog heeft, vormt seks slechts zelden een ernstig probleem. Zowel in deze als in andere kwesties komt het erop neer dat „een ieder niet zijn eigen voordeel [blijft] zoeken, maar dat van de ander”. — 1 Korinthiërs 7:3-5; 10:24.

26. Hoe zal, alhoewel ieder huwelijk zijn ups en downs zal hebben, het luisteren naar Gods Woord echtparen helpen gelukkig te zijn?

²⁶ Wat een voortreffelijke raad biedt Gods Woord! Vanzelfsprekend zal elk huwelijk zijn ups en downs hebben. Maar wanneer huwelijkspartners zich onderwerpen aan Jehovah’s denkwijze, zoals die in de bijbel wordt onthuld, en hun relatie baseren op door beginselen geleide liefde en achting, kunnen zij erop vertrouwen dat hun huwelijk duurzaam en gelukkig zal zijn. Aldus zullen zij niet alleen elkaar eren maar ook de Insteller van het huwelijk, Jehovah God.