Het Griekse woord chi·li·arʹchos (chiliarch) betekent „bevelhebber over 1000 soldaten”. Met uitzondering van het gebruik van dit woord in de Openbaring, duidt het op een Romeinse militaire tribuun. Elk Romeins legioen had zes tribunen. Het legioen was echter niet in zes verschillende legerafdelingen verdeeld. De tribunen waren verdeeld in tweetallen. Twee tribunen hadden samen steeds gedurende een periode van twee maanden het commando over het legioen. — Zie LEGER (Het Romeinse leger).

Zo’n militaire bevelhebber was met grote autoriteit bekleed. Hij benoemde centurio’s en wees hen toe aan hun respectieve legerafdelingen. Hij was voorzitter van de krijgsraad en kon de doodstraf opleggen. Hij had een groep lagere officieren die hem ten dienste stonden als adjudanten. Zijn rang kon men herkennen aan de purperen streep op zijn toga en aan de bijzondere gouden ring die hij droeg. Oorspronkelijk werden deze tribunen door het volk gekozen; later werden zij hoofdzakelijk door de senaat en andere burgerlijke of militaire autoriteiten aangesteld. Zij moesten gewoonlijk tien jaar bij de infanterie of vijf jaar bij de cavalerie gediend hebben. Augustus stond zonen van senatoren toe hun loopbaan als tribuun te beginnen. Tiberius behield zich het recht voor om zelf aanstellingen te doen.

Toen Herodes zijn verjaardag vierde, bevonden zich onder de eregasten voor wie Salome danste, ook zulke bevelhebbers. In de tegenwoordigheid van deze hooggeplaatste mannen wilde Herodes zijn eed niet breken en gaf dus bevel Johannes de Doper te onthoofden (Mr 6:21-26). Een militaire bevelhebber (chiliarch) vergezelde de soldaten die Jezus arresteerden. — Jo 18:12.

Omstreeks 56 G.T. was Claudius Lysias de militaire bevelhebber van het in Jeruzalem gestationeerde garnizoen. Hij was het ook die Paulus van het straatgepeupel en van het in tumult verkerende Sanhedrin bevrijdde en die een verklarende brief aan stadhouder Felix schreef toen Paulus in het geheim naar Cesarea werd gebracht (Han 21:30–24:22). Er waren een aantal militaire bevelhebbers aanwezig toen Paulus voor Herodes Agrippa II verscheen. — Han 25:23.

Volgens het door Johannes opgetekende visioen in het boek Openbaring zullen Gods oordelen ook aan „militaire bevelhebbers” voltrokken worden. — Opb 6:15; 19:18.