Een profeet uit de oudheid met een moderne boodschap
Hoofdstuk een
Een profeet uit de oudheid met een moderne boodschap
1, 2. (a) Welke trieste toestand zien wij thans in de wereld? (b) Hoe uitte een Amerikaanse senator zijn bezorgdheid over de achteruitgang van de samenleving?
WIE in deze tijd verlangt er niet vurig naar verlost te worden van de problemen waarmee de mensheid worstelt? Maar onze verlangens blijven zo vaak onvervuld! Wij dromen van vrede maar hebben te kampen met oorlog. Wij zijn gesteld op orde en gezag maar wij kunnen het rijzende getij van diefstal, verkrachting en moord niet keren. Wij willen onze medemens vertrouwen maar moeten onze deuren op slot doen. Wij houden van onze kinderen en proberen hun gezonde waarden bij te brengen, maar het gebeurt maar al te vaak dat wij machteloos moeten toezien hoe zij zwichten voor de ongezonde invloed van hun leeftijdgenoten.
2 Wij kunnen het heel goed eens zijn met Job, die zei dat het korte leven van de mens „verzadigd van beroering” is (Job 14:1). Dat schijnt vooral in onze tijd zo te zijn, want de samenleving gaat op een tot dusver ongekende schaal achteruit. Een Amerikaanse senator merkte op: „De Koude Oorlog is wel voorbij, maar tragisch genoeg is de wereld nu veiliger gemaakt voor etnische, tribale en religieuze wraakacties en barbaarsheid. . . . Wij hebben onze morele maatstaven dermate verlaagd dat veel van onze jongeren in de war en ontmoedigd zijn en in ernstige moeilijkheden verkeren. Wij halen de oogst binnen van ouderlijke verwaarlozing, echtscheiding, kindermishandeling, tienerzwangerschappen, schoolverlating, drugs en straten vol geweld. Het is alsof ons huis, na de grote aardbeving die wij de Koude Oorlog noemen doorstaan te hebben, nu weggevreten wordt door termieten.”
3. Welk bijbelboek in het bijzonder biedt hoop voor de toekomst?
3 Toch is er nog hoop. Ongeveer 2700 jaar geleden inspireerde God een man in het Midden-Oosten tot het uitspreken van een serie profetieën die van speciale betekenis zijn voor onze tijd. Die boodschappen staan in het bijbelboek dat de naam van die profeet draagt — Jesaja. Wie was Jesaja, en waarom kunnen wij zeggen dat zijn profetie, die bijna 3000 jaar geleden werd opgetekend, thans de hele mensheid licht verschaft?
Een rechtvaardig man in woelige tijden
4. Wie was Jesaja, en wanneer diende hij als Jehovah’s profeet?
4 In het eerste vers van zijn boek stelt Jesaja zich voor als „de zoon van Amoz” * en vertelt hij ons dat hij als Gods profeet diende „in de dagen van Uzzia, Jotham, Achaz en Hizkia, koningen van Juda” (Jesaja 1:1). Dat zou betekenen dat Jesaja niet minder dan 46 jaar Gods profeet voor de natie Juda is gebleven, waarschijnlijk vanaf het einde van Uzzia’s regering — omstreeks het jaar 778 v.G.T.
5, 6. Wat moet voor Jesaja’s gezinsleven gegolden hebben, en waarom?
5 Vergeleken met wat ons over sommige andere profeten bekend is, weten wij weinig over het privé-leven van Jesaja. Wel weten wij dat hij gehuwd was en dat hij zijn vrouw „de profetes” noemde (Jesaja 8:3). Volgens McClintock en Strongs Cyclopedia of Biblical, Theological, and Ecclesiastical Literature valt uit dat laatste af te leiden dat Jesaja’s huwelijksleven „niet alleen strookte met zijn roeping maar er nauw mee verweven was”. Het is heel goed mogelijk dat Jesaja’s vrouw, net als enkele andere godvruchtige vrouwen in het oude Israël, haar eigen profetische taak had. — Rechters 4:4; 2 Koningen 22:14.
6 Jesaja en zijn vrouw hadden op zijn minst twee zoons, die allebei een naam met een profetische betekenis hadden gekregen. De eerstgeborene, Schear-Jaschub, vergezelde Jesaja toen hij Gods boodschappen aan de goddeloze koning Achaz overbracht (Jesaja 7:3). Het is duidelijk dat Jesaja en zijn vrouw de aanbidding van God tot een gezinsaangelegenheid maakten — een schitterend voorbeeld voor echtparen in deze tijd!
7. Beschrijf de toestanden in Juda in Jesaja’s tijd.
7 Jesaja en zijn gezin leefden in een woelige periode in Juda’s geschiedenis. Er heerste veel politieke onrust, de rechtspraak was corrupt en huichelarij ondermijnde het godsdienstige fundament van de samenleving. Op de heuveltoppen wemelde het van de altaren voor valse goden. Zelfs enkele van de koningen bevorderden heidense aanbidding. Achaz bijvoorbeeld tolereerde niet alleen afgoderij onder zijn onderdanen maar hield zich er persoonlijk mee bezig; hij liet zijn eigen nageslacht „door het vuur gaan” in een ritueel slachtoffer aan de Kanaänitische god Molech * (2 Koningen 16:3, 4; 2 Kronieken 28:3, 4). En dit alles vond plaats onder een volk dat in een verbondsverhouding met Jehovah stond! — Exodus 19:5-8.
8. (a) Welk voorbeeld gaven de koningen Uzzia en Jotham, en volgde het volk hun voorbeeld? (b) Hoe betoonde Jesaja zich onverschrokken te midden van een weerspannig volk?
8 Het is lofwaardig dat sommige van Jesaja’s tijdgenoten — onder wie enkele heersers — probeerden de ware aanbidding te bevorderen. Tot hen behoorde koning Uzzia, die deed „wat recht was in Jehovah’s ogen”. Toch ging het volk tijdens zijn regering door met „het brengen van slachtoffers en offerrook op de hoge plaatsen” (2 Koningen 15:3, 4). Ook koning Jotham „bleef doen wat recht was in Jehovah’s ogen”. Maar „het volk handelde nog altijd verderfelijk” (2 Kronieken 27:2). Tijdens een groot deel van Jesaja’s profetische bediening verkeerde het koninkrijk Juda in een deplorabele geestelijke en morele toestand. Over het algemeen negeerde het volk elke positieve invloed die er van hun koningen uitging. Het is begrijpelijk dat het overbrengen van Gods boodschappen aan dit hardnekkige volk geen gemakkelijke toewijzing zou zijn. Desondanks aarzelde Jesaja niet toen Jehovah de vraag stelde: „Wie zal ik zenden, en wie zal voor ons gaan?” Gedecideerd zei hij: „Hier ben ik! Zend mij.” — Jesaja 6:8.
Een boodschap van redding
9. Wat is de betekenis van Jesaja’s naam, en hoe houdt die verband met het thema van zijn boek?
9 Jesaja’s naam betekent „Redding van Jehovah”, en dat zou heel goed het thema van zijn boodschap genoemd kunnen worden. Weliswaar zijn enkele van Jesaja’s profetieën oordeelsboodschappen, maar het thema redding klinkt luid en duidelijk door. Herhaaldelijk vertelde Jesaja hoe Jehovah te zijner tijd de Israëlieten zou bevrijden uit hun ballingschap in Babylon, dat hij een overblijfsel zou toestaan naar Sion terug te keren en het land terug te brengen in zijn vroegere pracht. Ongetwijfeld heeft het voorrecht profetieën over het herstel van zijn geliefde Jeruzalem uit te spreken en op te tekenen, Jesaja de grootste vreugde geschonken!
10, 11. (a) Waarom is het boek Jesaja voor ons in deze tijd van belang? (b) Hoe vestigt het boek Jesaja de aandacht op de Messias?
10 Maar wat hebben wij aan die boodschappen van oordeel en redding? Gelukkig profeteert Jesaja niet louter ten behoeve van het tweestammenrijk Juda. Integendeel, zijn boodschappen zijn van speciale betekenis voor onze tijd. Jesaja schildert een glorieus beeld van de manier waarop Gods koninkrijk onze aarde weldra grootse zegeningen zal brengen. In verband daarmee gaat veel van wat Jesaja heeft geschreven specifiek over de voorzegde Messias, die als Koning van Gods koninkrijk zou heersen (Daniël 9:25; Johannes 12:41). Het is beslist geen toeval dat de namen Jezus en Jesaja nagenoeg dezelfde gedachte uitdrukken; de naam Jezus betekent namelijk „Jehovah is redding”.
11 Jezus werd uiteraard pas een eeuw of zeven na Jesaja’s tijd geboren. Toch zijn de Messiaanse profetieën in het boek Jesaja zo gedetailleerd en zo nauwkeurig, dat ze zich laten lezen als een ooggetuigenverslag van Jezus’ leven op aarde. In één werk werd opgemerkt dat het boek Jesaja daarom soms het „vijfde evangelie” wordt genoemd. Het is dan ook zeker niet vreemd dat Jesaja het bijbelboek was dat het vaakst door Jezus en zijn apostelen werd geciteerd om de Messias te identificeren.
12. Waarom beginnen wij vol enthousiasme aan een studie van het boek Jesaja?
12 Jesaja schildert met woorden een prachtig beeld van „nieuwe hemelen en een nieuwe aarde”, waar „een koning zal regeren voor louter rechtvaardigheid” en vorsten zullen heersen voor gerechtigheid (Jesaja 32:1, 2; 65:17, 18; 2 Petrus 3:13). Zo wijst het boek Jesaja op de hartverwarmende hoop op Gods koninkrijk, onder de Messias Jezus Christus als geïnstalleerde Koning. Wat een aanmoediging voor ons, elke dag te leven in de vreugdevolle verwachting van „redding door [Jehovah]”! (Jesaja 25:9; 40:28-31) Laten wij dus enthousiast de waardevolle boodschap in het boek Jesaja onder de loep nemen. Ons vertrouwen in Gods beloften zal daardoor aanzienlijk gesterkt worden en wij zullen geholpen worden om te groeien in onze overtuiging dat Jehovah inderdaad de God van onze redding is.
[Voetnoten]
^ ¶4 Jesaja’s vader, Amoz, mag niet verward worden met Amos, die aan het begin van Uzzia’s regering profeteerde en het bijbelboek schreef dat zijn naam draagt.
^ ¶7 Volgens sommigen zou „door het vuur gaan” eenvoudig kunnen duiden op een reinigingsceremonie. In deze context lijkt met de zinsnede echter een letterlijk slachtoffer bedoeld te worden. Het lijdt geen twijfel dat Kanaänieten en afvallige Israëlieten kinderoffers brachten. — Deuteronomium 12:31; Psalm 106:37, 38.
[Studievragen]
[Kader/Illustratie op blz. 7]
Wie was Jesaja?
BETEKENIS VAN DE NAAM: „Redding van Jehovah”
GEZIN: Gehuwd, minstens twee zoons
WOONPLAATS: Jeruzalem
DIENSTJAREN: Minimaal 46 jaar, van omstreeks 778 v.G.T. tot enige tijd na 732 v.G.T.
KONINGEN VAN JUDA IN DIE PERIODE: Uzzia, Jotham, Achaz, Hizkia
ANDERE PROFETEN IN DIE TIJD: Micha, Hosea, Oded
[Illustratie op blz. 6]
Voor Jesaja en zijn vrouw was de aanbidding van God een gezinsaangelegenheid
