Hoofdstuk 2

Het boek dat de kennis van God onthult

1, 2. Waarom hebben wij leiding van onze Schepper nodig?

HET is alleen maar redelijk dat onze liefdevolle Schepper zou voorzien in een boek dat de mensheid onderricht en leiding geeft. En vindt u ook niet dat mensen leiding nodig hebben?

² Meer dan 2500 jaar geleden schreef een profeet en geschiedschrijver: „Het staat niet aan een man die wandelt, zelfs maar zijn schrede te richten” (Jeremia 10:23). In deze tijd is het duidelijker dan ooit dat die verklaring waar is. Zo merkt de historicus William H. McNeill op: „Het menselijk avontuur op deze aarde heeft een bijna onafgebroken keten van crises en verstoringen van de gevestigde orde in de samenleving te zien gegeven.”

3, 4. (a) Met welke instelling dienen wij een studie van de bijbel ter hand te nemen? (b) Hoe zullen wij te werk gaan bij het onderzoeken van de bijbel?

³ De bijbel voorziet in al onze behoeften aan wijze leiding. Toegegeven, velen worden overweldigd wanneer zij de bijbel voor het eerst doorkijken. Het is een dik boek, en sommige gedeelten ervan zijn niet gemakkelijk te begrijpen. Maar als u een wettelijk document werd overhandigd waarin werd uiteengezet wat u moest doen om een waardevolle erfenis te ontvangen, zou u er dan niet de tijd voor nemen het zorgvuldig te bestuderen? Als u enkele gedeelten ervan moeilijk te begrijpen  zou vinden, zou u waarschijnlijk de hulp inroepen van iemand die ervaring heeft op dit terrein. Waarom zou u dan ten aanzien van de bijbel niet net zo’n instelling hebben? (Handelingen 17:11) Er staat meer op het spel dan een materiële erfenis. Zoals wij in het voorgaande hoofdstuk hebben geleerd, kan de kennis van God tot eeuwig leven leiden.

⁴ Laten wij het boek dat de kennis van God onthult, eens aan een onderzoek onderwerpen. Eerst zullen wij een kort overzicht van de bijbel geven. Daarna zullen wij redenen bespreken waarom veel welingelichte mensen geloven dat de bijbel het geïnspireerde Woord van God is.

WAT DE BIJBEL BEVAT

5. Welke boeken maken deel uit van (a) de Hebreeuwse Geschriften en (b) de Griekse Geschriften?

⁵ De bijbel bevat 66 boeken die in twee gedeelten zijn ondergebracht, vaak het Oude Testament en het Nieuwe Testament genoemd. Negenendertig bijbelboeken werden hoofdzakelijk in het Hebreeuws geschreven en 27 in het Grieks. De Hebreeuwse Geschriften — Genesis tot en met Maleachi — handelen over de schepping alsook over de eerste 3500 jaar van de menselijke geschiedenis. Wanneer wij dit gedeelte van de bijbel onderzoeken, leren wij Gods bemoeienissen met de Israëlieten kennen — vanaf hun geboorte als natie in de zestiende eeuw v.G.T. tot in de vijfde eeuw v.G.T. * De Griekse Geschriften, die de boeken Mattheüs tot en met Openbaring bevatten, vestigen de aandacht op de leringen en activiteiten van Jezus Christus en zijn discipelen in de eerste eeuw G.T.

6. Waarom dienen wij de hele bijbel te bestuderen?

⁶ Sommigen beweren dat het „Oude Testament” voor de joden is en het „Nieuwe Testament” voor de christenen. Maar volgens 2 Timotheüs 3:16 is „de gehele Schrift . . . door God geïnspireerd en nuttig”. Daarom moet een juiste studie van de Schrift de hele bijbel omvatten. In werkelijkheid vullen  de twee gedeelten van de bijbel elkaar aan en vormen ze een harmonieus geheel waarin een algemeen thema wordt ontwikkeld.

7. Wat is het thema van de bijbel?

⁷ Misschien hebt u jarenlang religieuze diensten bijgewoond en hebt u uit de bijbel horen voorlezen. Of wellicht hebt u zelf passages eruit gelezen. Wist u dat er van Genesis tot en met Openbaring een rode draad door de bijbel heen loopt? Ja, aan de hele bijbel ligt een harmonieus thema ten grondslag. Wat is dat thema? De rechtvaardiging van Gods recht om over de mensheid te regeren en de verwezenlijking van zijn liefdevolle voornemen door middel van zijn koninkrijk. Later zullen wij zien hoe God dit voornemen precies zal vervullen.

8. Wat onthult de bijbel over Gods persoonlijkheid?

⁸ Behalve dat de bijbel Gods voornemen uiteenzet, wordt zijn persoonlijkheid erin onthuld. Uit de bijbel komen wij bijvoorbeeld te weten dat God gevoelens heeft en dat de keuzen die wij doen, hem wel degelijk iets uitmaken (Psalm 78:40, 41;  Spreuken 27:11; Ezechiël 33:11). In Psalm 103:8-14 staat dat God „barmhartig en goedgunstig [is], langzaam tot toorn en overvloedig in liefderijke goedheid”. Hij bejegent ons met mededogen, ’gedachtig dat wij uit louter stof zijn gemaakt’ en bij de dood daarheen terugkeren (Genesis 2:7; 3:19). Wat een schitterende hoedanigheden spreidt hij tentoon! Is dit niet de soort van God die u wilt aanbidden?

9. Hoe laat de bijbel ons duidelijk zien wat Gods maatstaven zijn, en hoe kunnen wij profijt trekken van deze kennis?

⁹ De bijbel laat ons duidelijk zien wat Gods maatstaven zijn. Deze worden soms als wetten vermeld. Vaker echter worden ze weerspiegeld in beginselen die door middel van praktijkvoorbeelden worden onderwezen. God liet bepaalde gebeurtenissen in de geschiedenis van het oude Israël tot ons nut optekenen. Uit deze eerlijke verslagen blijkt wat er gebeurt wanneer mensen in harmonie met Gods voornemen handelen, maar ook welke treurige afloop het heeft wanneer zij hun eigen weg gaan (1 Koningen 5:4; 11:4-6; 2 Kronieken 15:8-15). Het lezen van zulke verslagen uit het werkelijke leven zal ongetwijfeld ons hart raken. Als wij proberen ons een voorstelling van de opgetekende gebeurtenissen te maken, kunnen wij ons vereenzelvigen met de mensen die erbij betrokken waren. Aldus kunnen wij profijt trekken van goede voorbeelden en kunnen wij de valstrikken waarin kwaaddoeners zijn geraakt, vermijden. De volgende uiterst belangrijke vraag moet echter beantwoord worden: Hoe kunnen wij er zeker van zijn dat wat wij in de bijbel lezen, werkelijk door God geïnspireerd is?

KUNT U VERTROUWEN STELLEN IN DE BIJBEL?

10. (a) Waarom denken sommigen dat de bijbel uit de tijd is? (b) Wat wordt ons in 2 Timotheüs 3:16, 17 over de bijbel verteld?

¹⁰ Misschien hebt u opgemerkt dat veel boeken waarin raad wordt gegeven, in slechts enkele jaren uit de tijd zijn. Hoe staat het met de bijbel? Het is een zeer oud boek, en er zijn bijna 2000 jaar verstreken sinds de laatste woorden ervan werden opgetekend. Sommigen denken daarom dat de bijbel niet voor onze moderne tijd geldt. Maar als de bijbel door God geïnspireerd is, moet ondanks zijn hoge ouderdom de erin  opgetekende raad altijd up to date zijn. De Schrift moet nog steeds „nuttig [zijn] om te onderwijzen, terecht te wijzen, dingen recht te zetten, streng te onderrichten in rechtvaardigheid, opdat de mens Gods volkomen bekwaam zij, volledig toegerust voor ieder goed werk”. — 2 Timotheüs 3:16, 17.

11-13. Waarom kunnen wij zeggen dat de bijbel praktisch is voor onze tijd?

¹¹ Een nauwkeurig onderzoek onthult dat bijbelse beginselen in deze tijd net zo toepasselijk zijn als toen ze voor het eerst werden opgetekend. Met betrekking tot de menselijke aard bijvoorbeeld getuigt de bijbel van een scherp inzicht dat voor elke generatie van de mensheid geldt. Wij kunnen dit gemakkelijk zien in Jezus’ Bergrede, die te vinden is in het boek Mattheüs, hoofdstuk 5 tot en met 7. Deze rede maakte zo’n indruk op wijlen de Indiase leider Mohandas K. Gandhi, dat hij naar verluidt tot een Britse hoogwaardigheidsbekleder heeft gezegd: „Wanneer uw land en mijn land het op basis van de leringen die Christus in deze Bergrede heeft vastgelegd, eens zouden worden, zouden niet alleen de problemen van onze landen, maar ook die van de gehele wereld opgelost zijn.”

¹² Geen wonder dat mensen onder de indruk zijn van Jezus’ leringen! In de Bergrede toonde hij ons de weg tot waar geluk. Hij legde uit hoe geschillen bijgelegd moeten worden. Jezus leerde hoe men moet bidden. Hij liet uitkomen wat de verstandigste instelling is ten aanzien van materiële behoeften en gaf de Gulden Regel voor juiste betrekkingen met anderen. Hoe men religieus bedrog kan ontdekken en hoe men een zekere toekomst kan hebben, waren nog enkele punten die hij in deze rede besprak.

¹³ In de Bergrede en overal elders in de bijbel wordt ons duidelijk verteld wat wij moeten doen en wat wij moeten vermijden om ons levenslot te verbeteren. De erin opgetekende raad is zo praktisch dat een onderwijsdeskundige ertoe bewogen werd te zeggen: „Hoewel ik een studentendecaan ben, een doctorale graad bezit en een groot aantal boeken over geestelijke gezondheid en psychologie heb gelezen, heb ik ontdekt dat de bijbelse raad over zulke zaken als een succesvol huwelijk, het voorkomen van jeugdmisdaad en hoe men vrienden  kan krijgen en houden, verre superieur is aan alles wat ik op de universiteit gelezen of gestudeerd heb.” De bijbel is niet alleen praktisch en up to date, maar ook betrouwbaar.

NAUWKEURIG EN BETROUWBAAR

14. Waaruit blijkt dat de bijbel wetenschappelijk nauwkeurig is?

¹⁴ Hoewel de bijbel geen wetenschappelijk leerboek is, is hij wetenschappelijk nauwkeurig. In een tijd bijvoorbeeld dat de meeste mensen geloofden dat de aarde plat was, sprak de profeet Jesaja over het „rond” der aarde (Hebreeuws: choegh, dat hier de gedachte overdraagt van „bol”) (Jesaja 40:22). Het idee van een bolvormige aarde werd pas duizenden jaren na Jesaja’s tijd algemeen aanvaard. Bovendien staat in Job 26:7 — een passage die meer dan 3000 jaar geleden werd opgetekend — dat God „de aarde [ophangt] aan niets”. Een bijbelgeleerde zegt: „Hoe Job de door de astronomie aangetoonde waarheid wist dat de aarde zonder zichtbare ondersteuning in de ledige ruimte hangt, is een vraag die voor degenen die de inspiratie van de Heilige Schrift ontkennen, niet gemakkelijk op te lossen is.”

15. Hoe wordt vertrouwen in de bijbel gesterkt door zijn stijl van berichtgeving?

¹⁵ De stijl van berichtgeving die in de bijbel wordt aangetroffen, sterkt ook ons vertrouwen in dit eeuwenoude boek. In tegenstelling tot mythen zijn de in de bijbel besproken gebeurtenissen met specifieke mensen en datums verbonden (1 Koningen 14:25; Jesaja 36:1; Lukas 3:1, 2). En terwijl geschiedschrijvers uit de oudheid de overwinningen van hun heersers bijna altijd overdreven en hun nederlagen en fouten verzwegen, waren de bijbelschrijvers openhartig en eerlijk — zelfs ten aanzien van hun eigen ernstige zonden. — Numeri 20:7-13; 2 Samuël 12:7-14; 24:10.

EEN BOEK MET PROFETIEËN

16. Wat vormt het sterkste bewijs dat de bijbel door God geïnspireerd is?

¹⁶ Vervulde profetieën leveren het overtuigende bewijs dat de bijbel door God geïnspireerd is. In de bijbel staan veel profetieën die tot in de kleinste bijzonderheden vervuld zijn. Uiteraard kon dit niet aan louter mensen toegeschreven worden. Wat  schuilt er dan achter deze profetieën? De bijbel zelf zegt dat ’profetie nooit door de wil van een mens werd voortgebracht, maar dat mensen van Godswege hebben gesproken zoals zij door heilige geest [of Gods werkzame kracht] werden meegevoerd’ (2 Petrus 1:21). Beschouw eens enkele voorbeelden.

17. In welke profetieën werd de val van Babylon voorzegd, en hoe werden ze vervuld?

¹⁷ De val van Babylon. Zowel Jesaja als Jeremia voorzei dat Babylon voor de Meden en de Perzen zou vallen. Het is opmerkenswaard dat Jesaja’s profetie over deze gebeurtenis zo’n 200 jaar vóór de verovering van Babylon werd opgetekend! De volgende aspecten van de betreffende profetieën zijn inmiddels goed gestaafde geschiedkundige feiten: het droogleggen van de Eufraat door het water ervan om te leiden naar een kunstmatig meer (Jesaja 44:27; Jeremia 50:38); een achteloos gebrek aan bewaking bij de poorten langs de kade van Babylon (Jesaja 45:1); en de verovering door een heerser genaamd Cyrus. — Jesaja 44:28.

18. Hoe werd een bijbelse profetie vervuld in de opkomst en de val van „de koning van Griekenland”?

¹⁸ De opkomst en de val van „de koning van Griekenland”. In een visioen zag Daniël hoe een geitebok een ram neerstootte en zijn twee horens brak. Vervolgens werd de grote horen van de geitebok gebroken, waarna er vier horens voor in de plaats oprezen (Daniël 8:1-8). Aan Daniël werd uitgelegd: „De ram die gij gezien hebt, die de twee horens had, beduidt de koningen van Medië en Perzië. En de harige bok beduidt de koning van Griekenland; en wat de grote horen aangaat die tussen zijn ogen was, die beduidt de eerste koning. En dat die gebroken werd, zodat er vier waren die ten slotte in zijn plaats opstonden: er zijn vier koninkrijken uit zijn natie die zullen opstaan, maar niet met zijn kracht” (Daniël 8:20-22). In overeenstemming met deze profetie wierp „de koning van Griekenland”, Alexander de Grote, ongeveer twee eeuwen later het tweehoornige Medo-Perzische Rijk omver. Alexander stierf in 323 v.G.T., en vier van zijn generaals namen ten slotte zijn plaats in. Geen van deze latere koninkrijken evenaarde echter de macht van Alexanders rijk.

19. Welke profetieën werden in Jezus Christus vervuld?

 ¹⁹ Het leven van Jezus Christus. In de Hebreeuwse Geschriften staan tientallen profetieën die werden vervuld in de geboorte, de bediening, de dood en de opstanding van Jezus. Meer dan 700 jaar van tevoren voorzei Micha bijvoorbeeld dat de Messias, of Christus, in Bethlehem geboren zou worden (Micha 5:2; Lukas 2:4-7). Micha’s tijdgenoot Jesaja voorzei dat de Messias geslagen en bespuwd zou worden (Jesaja 50:6; Mattheüs 26:67). Vijfhonderd jaar voor de tijd profeteerde Zacharia dat de Messias voor dertig zilverstukken verraden zou worden (Zacharia 11:12; Mattheüs 26:15). Meer dan duizend jaar van tevoren voorzei David omstandigheden die verband hielden met de dood van Jezus, de Messias (Psalm 22:7, 8, 18; Mattheüs 27:35, 39-43). En zo’n vijf eeuwen van tevoren onthulde Daniëls profetie wanneer de Messias zou verschijnen alsook de lengte van zijn bediening en het tijdstip  van zijn dood (Daniël 9:24-27). Dit is slechts een greep uit de profetieën die in Jezus Christus vervuld zijn. U zult het de moeite waard vinden later nog veel meer over hem te lezen.

20. Welk vertrouwen dienen de reeds nauwkeurig vervulde profetieën van de bijbel ons te geven?

²⁰ Vele andere op een verre toekomst betrekking hebbende bijbelprofetieën zijn reeds vervuld. ’Maar’, zo zult u misschien vragen, ’hoe beïnvloedt dat mijn leven?’ Welnu, als iemand u jarenlang de waarheid heeft verteld, zou u dan plotseling aan hem twijfelen als hij u iets nieuws vertelde? Nee! God heeft door de hele bijbel heen de waarheid verteld. Dient dit uw vertrouwen niet te sterken in datgene wat de bijbel belooft, zoals de erin opgetekende profetieën over een toekomstig aards paradijs? Ja, wij kunnen hetzelfde vertrouwen hebben als Paulus, een van Jezus’ eerste-eeuwse discipelen, die schreef dat ’God niet liegen kan’ (Titus 1:2). Wanneer wij bovendien de Schrift lezen en de erin vervatte raad toepassen, betrachten wij een wijsheid die mensen niet uit zichzelf kunnen verwerven, want de bijbel is het boek waarin de kennis van God wordt onthuld die tot eeuwig leven leidt.

’VORM EEN VERLANGEN’ NAAR DE KENNIS VAN GOD

21. Wat dient u te doen als sommige dingen die u uit de bijbel leert, overweldigend lijken?

²¹ Wanneer u de bijbel bestudeert, zult u waarschijnlijk dingen leren die anders zijn dan wat u in het verleden is geleerd. Misschien komt u zelfs tot de ontdekking dat enkele van uw geliefkoosde religieuze gebruiken God niet behagen. U zult te weten komen dat Gods maatstaven van wat goed en verkeerd is, hoger zijn dan de maatstaven die in deze toegeeflijke wereld gewoonlijk gehanteerd worden. Dit kan in het begin overweldigend lijken. Maar heb geduld! Onderzoek de Schrift zorgvuldig om de kennis van God te vinden. Wees bereid te aanvaarden dat u op grond van de raad uit de bijbel wellicht een verandering in uw denk- en handelwijze zult moeten aanbrengen.

22. Waarom bestudeert u de bijbel, en hoe kunt u anderen helpen dit te begrijpen?

²² Het kan zijn dat welmenende vrienden en familieleden u  ervan af willen houden de bijbel te bestuderen, maar Jezus zei: „Belijdt daarom iemand voor de mensen dat hij in eendracht met mij is, dan zal ook ik voor mijn Vader, die in de hemelen is, belijden in eendracht met hem te zijn; maar al wie mij verloochent voor de mensen, die zal ook ik verloochenen voor mijn Vader, die in de hemelen is” (Mattheüs 10:32, 33). Sommigen zijn misschien bang dat u zich met een twijfelachtige sekte inlaat of een fanatiekeling zult worden. In werkelijkheid streeft u er echter alleen maar naar nauwkeurige kennis van God en van zijn waarheid te verwerven (1 Timotheüs 2:3, 4). Om anderen te helpen dit te begrijpen, moet u wanneer u met hen spreekt over wat u leert, dit op een redelijke, niet-twistzieke manier doen (Filippenzen 4:5). Bedenk dat velen „zonder woord gewonnen” worden wanneer zij zien dat bijbelkennis mensen werkelijk tot voordeel strekt. — 1 Petrus 3:1, 2.

23. Hoe kunt u ’een verlangen vormen’ naar de kennis van God?

²³ De bijbel drukt ons op het hart: „Vormt als pasgeboren baby’s een verlangen naar de onvervalste melk die tot het woord behoort” (1 Petrus 2:2). Een baby is voor voeding afhankelijk van zijn moeder en is volhardend in zijn pogingen die behoefte vervuld te krijgen. Zo zijn ook wij afhankelijk van door God verschafte kennis. ’Vorm een verlangen’ naar zijn Woord door uw studie voort te zetten. Ja, stel u ten doel dagelijks de bijbel te lezen (Psalm 1:1-3). Dit zal u rijke zegeningen schenken, want over Gods wetten zegt Psalm 19:11: „In het houden ervan ligt een rijke beloning.”

[Voetnoot]

TOETS UW KENNIS

In welke opzichten is de bijbel als geen ander boek?

Waarom kunt u vertrouwen stellen in de bijbel?

Wat vormt voor u het bewijs dat de bijbel Gods geïnspireerde Woord is?

[Studievragen]

[Kader op blz. 14]

RAAK VERTROUWD MET UW BIJBEL

Vertrouwd raken met de bijbel hoeft niet moeilijk te zijn. Gebruik de inhoudsopgave om de volgorde en de plaats van de bijbelboeken te weten te komen.

De bijbelboeken zijn gemakshalve in hoofdstukken en verzen ingedeeld. De onderverdeling in hoofdstukken werd in de dertiende eeuw toegevoegd, en een zestiende-eeuwse Franse drukker voerde klaarblijkelijk de huidige onderverdeling in verzen voor de Griekse Geschriften in. De eerste complete bijbel met zowel hoofdstuk- als versindeling was een Franse uitgave, gepubliceerd in 1553.

Wanneer in dit boek schriftplaatsen worden aangehaald, geeft het eerste cijfer het hoofdstuk aan en het volgende het vers. Zo betekent „Spreuken 2:5” dat er wordt verwezen naar het boek Spreuken, hoofdstuk 2 vers 5. Door de aangehaalde schriftplaatsen op te zoeken, zal het u al gauw gemakkelijk afgaan bijbelteksten te vinden.

De beste manier om met de bijbel vertrouwd te raken, is die dagelijks te lezen. In het begin kan dit een hele uitdaging lijken. Maar als u drie tot vijf hoofdstukken per dag leest, afhankelijk van hun lengte, zult u in een jaar de hele bijbel uitlezen. Waarom zou u vandaag niet beginnen?

[Kader op blz. 19]

DE BIJBEL — EEN UNIEK BOEK

• De bijbel is „door God geïnspireerd” (2 Timotheüs 3:16). Hoewel mensen de woorden hebben opgetekend, leidde God hun gedachten, zodat de bijbel werkelijk „het woord van God” is. — 1 Thessalonicenzen 2:13.

• De bijbel werd over een periode van zestien eeuwen op schrift gesteld door zo’n veertig personen die een verschillende achtergrond hadden. Niettemin vormt het eindprodukt van het begin tot het eind een harmonieus geheel.

• De bijbel heeft meer controversen doorstaan dan enig ander boek. In de middeleeuwen stierven mensen op de brandstapel alleen maar omdat zij een exemplaar van de Schrift in bezit hadden.

• De bijbel is de invloedrijkste best-seller ter wereld. De bijbel is, in zijn geheel of gedeeltelijk, in meer dan 2000 talen vertaald. Er zijn miljarden exemplaren van gedrukt en er is nauwelijks een plaats op aarde waar geen exemplaar te vinden is.

• Het oudste gedeelte van de bijbel dateert uit de zestiende eeuw v.G.T. Dit is vóór de hindoeïstische Rigveda (ca. 1300 v.G.T.), of de boeddhistische „Canon van de drie korven” (vijfde eeuw v.G.T.), of de islamitische koran (zevende eeuw G.T.), alsook de sjintoïstische Nihongi (720 G.T.).

 [Paginagrote illustratie op blz. 20]