Hoofdstuk 4

Wanneer een meisje volwassen wordt

1-3. Wat zou een meisje gedurende de puberteit met betrekking tot haar lichaamsgroei kunnen verontrusten? Maar wat gebeurt er mettertijd?

DE LENTE gaat uiteindelijk in de zomer over. Bloeiende bomen dragen mettertijd vruchten. Zo ontwikkelt het meisje zich allengs tot vrouw. Zoals de schoonheid van een bloem pas bij het opengaan van de knop wordt onthuld, moet men ook het einde van deze overgangsperiode — die met de puberteit begint en overgaat in de adolescentie — afwachten om te weten wat voor een vrouw het meisje wordt. Je kunt er veel toe bijdragen dat deze ontwikkeling gunstig verloopt.

² Gedurende de puberteitsjaren word je zo’n 12 tot 15 centimeter langer, en neemt ook je gewicht toe. De meeste meisjes maken een periode van enkele jaren door waarin zij extra snel „omhoogschieten” en aanzienlijk in lengte en gewicht toenemen. Misschien zie je dat andere meisjes van jouw leeftijd sneller groeien dan jij, of misschien streef jíj hen in dit opzicht voorbij. Hoe het ook zij, er is geen reden je hier bezorgd over te maken. Deze snelle groeiperiode komt voor iedereen op zijn of haar eigen tijd. Meisjes maken deze groeiperiode vaak één of twee jaar eerder door dan jongens. Er is zelfs een tijd dat meisjes sneller groeien dan jongens van dezelfde leeftijd. Maar de jongens halen hen  weer in en aangezien hun groeiperiode langer duurt dan die van meisjes, worden zij gewoonlijk groter en ook sterker.

³ Soms is deze kortstondige snelle groei aanvankelijk in één deel van het lichaam duidelijker zichtbaar dan in een ander deel. Je voeten of handen lijken op een bepaald moment, vergeleken met de rest van je lichaam, misschien beangstigend groot te worden. Maar na verloop van tijd gaat ook de rest van het lichaam meegroeien en ontstaat er meer evenwicht. Meestal komen de groei van de romp en de vergroting van de borstkas als laatste. De vorm van het gezicht verandert. Terzelfder tijd beginnen er op andere gedeelten van het lichaam vetafzettingen voor te komen die het vrouwelijke figuur de karakteristieke ronde vormen geven.

VERDERE LICHAAMSVERANDERINGEN

4-6. (a) Wat is dat „wat voor vrouwen gewoon is”, dat tijdens de puberteit begint? Welk doel wordt door dit lichaamsproces gediend? (b) Welke andere lichaamsveranderingen doen zich gedurende deze tijd voor, en waartoe dienen ze?

⁴ In deze tijd doet zich bij het opgroeiende meisje echter nog een belangrijke ontwikkeling voor. Het is het begin van wat Jakobs vrouw Rachel als dat „wat voor vrouwen gewoon is” aanduidde: de menstruatie (Genesis 31:34, 35). Het is in zekere zin een opwindend moment — het toont aan dat je de drempel van het vrouw-zijn hebt bereikt. Er zijn in je lichaam hormonen aan het werk gegaan. Deze zetten de eierstokken ertoe aan eicellen af te stoten, in het begin vrij onregelmatig, maar vervolgens ongeveer eens in de vier weken. Wanneer een eicel is vrijgekomen, komt ze in de baarmoeder terecht, die geactiveerd is om een speciaal slijmvlies te ontwikkelen ten einde het eitje te ontvangen mocht het bevrucht worden. Blijft het onbevrucht, dan wordt dit slijmvlies na enige tijd afgestoten. Dit is wat de menstruatie veroorzaakt, de periodieke uitscheiding van bloed, vocht en afgestorven weefsel. Hoewel dit met wat pijn en ongemak gepaard kan gaan, is het een normaal proces waarover je je niet al te bezorgd hoeft te maken.

 ⁵ Wanneer treedt dit maandelijks weerkerende proces voor het eerst op? Dat is bij elk meisje verschillend. Hoewel in veel landen het gemiddelde rond de dertien jaar ligt, zijn er meisjes die reeds op tienjarige leeftijd (sommigen zelfs nog vroeger) beginnen te menstrueren, terwijl dit bij anderen pas met zestien jaar of nog later begint. Evenzo kan de duur van de menstruatie variëren — van drie tot vijf dagen.

⁶ Tijdens deze verandering van meisje tot vrouw beginnen de heupen zich te verbreden en ontwikkelen de borsten zich. Al deze ontwikkelingen — sommige zichtbaar, andere onzichtbaar — zijn voorbereidingen voor de tweevoudige rol die de Schepper van de mens de vrouw toebedacht heeft: de rol van echtgenote en moeder. De bredere heupen die bij meisjes tot ontwikkeling komen, stellen haar later niet alleen beter in staat kinderen ter wereld te brengen, maar maken het de moeder ook mogelijk het kleine kind beter te dragen. Gedurende de zwangerschap vormen de vetafzettingen op het lichaam van de vrouw een reservevoorraad die aangeboord kan worden wanneer zij een ongeboren of pasgeboren kind voedt, terwijl de borsten na de geboorte melk beginnen te produceren.

TOENEMENDE AANTREKKINGSKRACHT OP MANNEN

7-10. (a) In hoeverre legt de lichamelijke ontwikkeling van het meisje haar een bijzondere verantwoordelijkheid op wat haar gedrag betreft? (b) Hoe wordt deze verantwoordelijkheid in het bijbelboek „Het Hooglied” door de vergelijking van een meisje met een „muur” en een „deur” geïllustreerd?

⁷ De voorrechten die ’s mensen Schepper, Jehovah God, aan vrouwen heeft geschonken, brengen de verantwoordelijkheid met zich het doel dat de Schepper daarmee verbonden heeft, te respecteren en er in overeenstemming mee te handelen. De wederzijdse aantrekkingskracht die God tussen de seksen heeft geschapen, houdt voornamelijk verband met de voortplanting. Naarmate het lichaam van een meisje zich ontwikkelt, zodat zij in staat is kinderen voort te brengen, oefent zij een sterkere aantrekkingskracht uit op jonge  mannen die het stadium hebben bereikt dat zij kinderen kunnen verwekken. Deze aantrekkingskracht kan echter misbruikt worden. Wat dien je dus in gedachten te houden, zodat je de juiste handelwijze kunt volgen, een handelwijze die tot je blijvende toekomstige geluk zal bijdragen en Gods zegen tot gevolg heeft?

⁸ In het bijbelboek Het Hooglied treffen wij een interessante uitspraak aan, klaarblijkelijk afkomstig van de oudere broers van een meisje uit Sulem. Eerst wordt een van hen geciteerd als hij zegt: „Wij hebben een kleine zuster die geen borsten heeft. Wat zullen wij voor onze zuster doen op de dag dat zij zal worden gevraagd?” Met andere woorden, wat zouden zij voor hun zuster doen als zij niet langer een platte boezem zou hebben maar opgegroeid zou zijn en er nu iemand zou vragen haar huwelijk te mogen regelen? Een andere broer antwoordde door te zeggen: „Indien zij een muur is, zullen wij zilveren kantelen op haar bouwen; maar indien zij een deur is, zullen wij haar afsluiten met een cederen plank” (Hooglied 8:8, 9). Wat betekent dit?

⁹ Hun figuurlijke taal betekende klaarblijkelijk dat als hun zuster zo standvastig als een „muur” zou blijken te zijn, zij haar royaal zouden belonen en zouden eren. Hoe kon zij vast zijn als een muur? Door er vastberaden blijk van te geven dat zij haar eerbaarheid wilde bewaren en te tonen  dat zij de kracht bezat alle pogingen om haar tot immoreel gedrag te verleiden, te weerstaan. In de huwbare leeftijd zou zij standvastig zijn en aan juiste beginselen vasthouden. Indien zij daarentegen als een „deur” zou zijn die voor iedereen openzwaait die er een zacht duwtje tegen geeft, zelfs voor een immoreel persoon, zouden zij stappen moeten doen om haar in haar vrijheid te beperken, ja, zij zouden haar ’achter slot en grendel’ moeten houden als iemand die niet te vertrouwen is in de omgang met het andere geslacht. Zij zou ook als een openzwaaiende en sluitende deur kunnen zijn wat haar genegenheid betreft, door dan weer op de een en dan weer op een ander verliefd te raken.

¹⁰ Het Sulammitische meisje, dat nu volgroeid was en borsten had, doorstond deze proef glansrijk en kon tegen haar broers zeggen: „Ik ben een muur, en mijn borsten zijn als torens. In dit geval ben ik in zijn ogen [dat wil zeggen, in de ogen van haar toekomstige echtgenoot] geworden als zij die vrede vindt.” — Hooglied 8:10.

11-14. (a) Waarom kan het voor een opgroeiend meisje ongewild tot problemen leiden wanneer zij nauwe rokken of strakke truitjes draagt? (b) Vooral om welke redenen dient een jonge man je als jonge vrouw aantrekkelijk te vinden?

¹¹ Als opgroeiend meisje sta jij voor net zo’n proef. Wanneer je werkelijke vrede des geestes en een goed geweten wil hebben en je tegen vredeverstorende problemen wil beschermen,  moet je zelfbeheersing oefenen en tonen dat je de kracht bezit het goede te doen. Dien je dan opzettelijk de aandacht te vestigen op die delen van je lichaam die met het moederschap verband houden door korte, nauwe rokken, laag uitgesneden bloesjes of strakke truitjes te dragen? Dat zou een seksueel prikkelende uitwerking hebben op personen van het andere geslacht. En wat dan?

¹² Welnu, zou je de standvastigheid en kracht bezitten om weerstand te bieden aan eventuele avances die door zulk een nadruk op die lichaamsdelen worden uitgelokt? En ook al vertoont je lichaam alle tekenen van fysieke ontwikkeling, dan rest nog de vraag of je de mentale en emotionele ontwikkeling bezit die voor het huwelijk en het eventuele moederschap nodig zijn. Een kat die nog maar twaalf maanden oud is, kan reeds jongen en instinctief heel goed voor haar kleintjes zorgen. Maar mensen zijn geen schepselen met instinct, zoals dieren. Mensen moeten het niet zozeer van overerving dan wel van leren hebben, en voor leren is tijd nodig. Te trachten het proces te verhaasten, zou hetzelfde zijn als te trachten de blaadjes van een rozeknop vóór hun tijd open te peuteren. Men zou de bloem daardoor alleen maar beschadigen en elke toekomstige schoonheid die ze gehad zou hebben, bederven. Houd ook in gedachten dat het huwelijk meer is dan alleen maar „bruidje wezen”. Het betekent ook huisvrouw te zijn, die koken en wassen moet, ja het betekent bovendien moeder te zijn, wat veel geduld en grote volharding bij de opvoeding van de kinderen vereist — en dat alles in goede en in slechte tijden, en of je nu gezond bent of ziek.

¹³ Maar ook al vindt een jonge vrouw dat zij voor het huwelijk gereed is, dan blijft nog de vraag open wat voor echtgenoot zij probeert te bekoren. Indien een jongeman zich alleen maar tot een meisje aangetrokken voelt door wat zij op het gebied van seksuele bevrediging schijnt te kunnen bieden, heeft zij dan veel kans een goede echtgenoot te treffen? Zou het, in plaats van te trachten op die basis aantrekkelijk  te zijn, niet veel beter zijn duurzame vriendschappen te zoeken op grond van wat je als persoon bent — in je geest en hart? Je kunt dit doen door persoonlijke eigenschappen te ontwikkelen die voor anderen aantrekkelijk zijn. Ook kun je het doen door zulke dingen als je conversatie, door een gezonde, opgewekte levenskijk en door er blijk van te geven dat je eigenschappen als eerlijkheid, bescheidenheid, fatsoen, vriendelijkheid en onzelfzuchtigheid waardeert.

¹⁴ Je kunt bewijzen dat je hierin oprecht bent door te weigeren deze voortreffelijke hoedanigheden voor enkele ogenblikken van genot op te geven, waardoor je jezelf alleen maar in je eigen ogen en in die van degenen voor wie je achting, bewondering en liefde hebt, verlaagt. Vooral door te tonen dat je werkelijk waardevolle doeleinden in je leven hebt en dat je ’je Schepper in je meisjesjaren wil gedenken’, kun je mensen als vrienden winnen wier vriendschap je altijd op prijs zult stellen en die je werkelijk gelukkig maakt. — Prediker 12:1.

DE JUISTE KIJK OP DE UITERLIJKE VERSCHIJNING

15, 16. (a) Wat is, hoewel het natuurlijk is dat je je om je uiterlijke verschijning bekommert, voor je toekomstige geluk veel belangrijker? (b) Verklaar Spreuken 11:22 door deze tekst op het dagelijks leven toe te passen; evenzo Spreuken 31:30.

¹⁵ Het is heel natuurlijk dat tienermeisjes zich om hun uiterlijke verschijning bekommeren. Wees echter niet al te bezorgd of ontevreden over je lichaamsvorm of je gezicht, alsof je hele toekomst hiervan afhangt. Kijk naar de volwassenen om je heen — mensen van wie je houdt en die je bewondert. Hebben zij niet bijna allemaal een tamelijk gewoon uiterlijk? Fysieke aantrekkelijkheid is niet de werkelijke sleutel tot toekomstig geluk.

¹⁶ En dit is evenzeer waar met betrekking tot het meisje dat wel fysieke schoonheid bezit. Zij dient te beseffen dat veel mooie vrouwen ten slotte een bijzonder leeg en vaak immoreel leven gaan leiden. Hoe waar is de bijbelse spreuk:  „Als een gouden neusring in een varkenssnuit, zo is een vrouw die schoon is maar zich afkeert van verstandigheid” (Spreuken 11:22). Ja, het is zoals de bijbel op een andere plaats zegt: „Charme kan bedrieglijk zijn en schoonheid ijdel; maar de vrouw die Jehovah vreest, die verwerft zich lof.” — Spreuken 31:30.

NAAR EMOTIONEEL EVENWICHT STREVEN

17-19. (a) Welke emotionele veranderingen maakt een meisje tijdens de puberteit door? Wat kan haar helpen evenwichtig te worden? (Galáten 5:22, 23) (b) Welke gewoonten kunnen eveneens tot innerlijke stabiliteit bijdragen?

¹⁷ De fysieke veranderingen gedurende de puberteit gaan ook gepaard met emotionele veranderingen. Evenals een jong meisje het ene ogenblik vol energie kan zijn en zich het  volgende ogenblik uitgeput kan voelen, kunnen ook haar emoties heel erg wisselen. Periodes van opgewektheid en blijdschap kunnen snel gevolgd worden door periodes van somberheid en neerslachtigheid. Misschien vraag je jezelf wel af of je nog normaal bent of wat er van je terecht moet komen. Vooral in de moderne industriële samenleving, met haar veranderende waarden, zijn meisjes in de puberteitsjaren onderhevig aan spanningen en onzekerheid.

¹⁸ Je zou gemakkelijk aan deze onevenwichtigheid kunnen toegeven door hetzij teruggetrokken of introvert òf heel erg onafhankelijk en zelfbewust te worden. Sommige meisjes laten zich inderdaad gaan door grof op te treden, humeurig te zijn of ruwe taal te gebruiken. Anderen gaan zich anders voordoen dan zij in werkelijkheid zijn en worden oppervlakkig. Maar dit helpt niets; de toestand wordt er alleen maar erger door. Nu je geleidelijk aan de kinderschoenen ontgroeit, is het tijd ernstige persoonlijke krachtsinspanningen in het werk te stellen om de vruchten van Gods geest te ontwikkelen — liefde, vreugde, vrede, lankmoedigheid, vriendelijkheid, goedheid, geloof, zachtaardigheid en zelfbeheersing.

¹⁹ Ontwikkel ook gewoonten die tot stabiliteit bijdragen. Houd je kamer ordelijk en netjes in plaats dat je hem rommelig laat worden. Streef naar regelmaat in je slaap- en eetgewoonten; je lichaam heeft in deze ontwikkelingsfase alle hulp nodig die je het maar kunt geven. Hoe meer je op dit gebied kunt doen, des te rustiger en evenwichtiger je je zult voelen, hetgeen er op zijn beurt toe zal bijdragen dat je je emotioneel beter in de greep kunt houden.

20, 21. (a) Waarom zul je van je ouders betrouwbaardere antwoorden op vragen over het leven krijgen dan van andere tieners? (b) Waardoor in het bijzonder word je een werkelijk aantrekkelijke persoon?

²⁰ Laat in geen geval toe dat deze overgangsperiode je van je ouders vervreemdt. Zij kunnen de solide hulp en betrouwbare standvastigheid verschaffen waarop je in deze periode  moet kunnen terugvallen om je evenwicht te bewaren. Hoewel er veel druk op je zal worden uitgeoefend van de zijde van je leeftijdgenoten, moet je maar denken dat ook zij veranderingen ondergaan. Daardoor komt het ook dat wat zij vandaag prettig vinden, hun morgen misschien helemaal niet aanstaat. Door je al te druk te maken over hoe zij over je denken, zul je je problemen alleen maar verergeren. Daarom zijn je ouders ook de aangewezen personen tot wie je je moet wenden als je met persoonlijke, intieme vragen zit. Zij kunnen je een veel vollediger en evenwichtiger antwoord geven dan wie maar ook van je schoolvriendinnen.

²¹ Evenals vroege regens gevolgd worden door schitterende bloemen, zal ook jij, als je leert deze stormachtige periode te doorstaan en je problemen te overwinnen, de weg tot stabiliteit en vertrouwen vinden. Hoewel je ervoor moet blijven zorgen jezelf in fysiek opzicht gezond en rein te houden (door het nuttigen van gezond voedsel en het betrachten van een goede lichaamshygiëne) moet je je niet in de eerste plaats concentreren op wat je uiterlijk bent, maar veeleer op wat je innerlijk bent. De versiering van een „stille en zachtaardige geest”, die wordt voortgebracht door „de verborgen persoon van het hart”, zal je zowel in Gods ogen als in die van de mensen werkelijk aantrekkelijk maken. — 1 Petrus 3:3, 4.

[Studievragen]

[Illustratie op blz. 28]

Ben je als een deur . . .

[Illustratie op blz. 29]

. . . of als een muur?

[Illustratie op blz. 32]

Hecht je te veel gewicht aan je uiterlijke verschijning?