Hoofdstuk 11

Waarom heeft God het kwaad toegelaten?

1. (a) Hoe is de situatie thans op aarde? (b) Welke klacht uiten sommige mensen?

WAAR u ook in de wereld kijkt, overal heerst misdaad, haat en narigheid. Vaak zijn het de onschuldigen die lijden. Sommige mensen geven God de schuld. Zij zeggen bijvoorbeeld: ’Als er een God bestaat, waarom laat hij dan toe dat al die afschuwelijke dingen gebeuren?’

2. (a) Wie berokkenen anderen kwaad? (b) Hoe zou veel van het lijden op aarde te voorkomen zijn?

² Maar wie berokkenen anderen al dit kwaad? Dat doen mensen, niet God. God veroordeelt goddeloze daden. In feite zou veel van het lijden op aarde te voorkomen zijn als de mensen Gods wetten gehoorzaamden. Hij gebiedt ons liefde aan de dag te leggen. Hij verbiedt moord, diefstal, hoererij, hebzucht, dronkenschap en andere vormen van kwaaddoen die mensen leed berokkenen (Romeinen 13:9; Efeziërs 5:3, 18). God schiep Adam en Eva met een schitterend brein en lichaam en met het vermogen ten volle van het leven te genieten. Nooit heeft hij gewild dat zij of hun kinderen lijden of moeilijkheden te verduren hadden.

3. (a) Wie zijn verantwoordelijk voor het kwaad? (b) Waaruit blijkt dat Adam en Eva weerstand hadden kunnen bieden aan Satans verzoekingen?

³ Het kwaad op aarde vond zijn oorsprong bij Satan de Duivel. Maar Adam en Eva droegen ook schuld. Zij waren niet zo zwak dat zij geen weerstand hadden kunnen bieden toen de Duivel hen verzocht. Zij hadden Satan kunnen zeggen ’weg te gaan’, net zoals de volmaakte mens Jezus dit later deed (Matthéüs 4:10). Maar dat deden zij niet. Het gevolg was dat zij onvolmaakt werden. Al hun kinderen, wij inbegrepen, hebben die onvolmaaktheid geërfd. Hierdoor is er ziekte, verdriet en de dood over het mensengeslacht gekomen (Romeinen 5:12). Maar waarom heeft God toegelaten dat het lijden voortduurde?

4. Wat helpt ons te begrijpen dat een liefdevolle God het kwaad tijdelijk toelaat?

⁴ Iemand kan in eerste instantie denken dat er voor God geen  reden zou kunnen zijn die belangrijk genoeg was om al het lijden toe te laten dat de mensheid in de loop der eeuwen heeft ondergaan. Is het echter juist om die conclusie te trekken? Hebben ouders die oprecht van hun kinderen houden, niet toegelaten dat zij een pijnlijke operatie ondergingen om een probleem te verhelpen? Ja, door het toelaten van tijdelijk lijden is vaak de mogelijkheid geschapen dat kinderen in hun latere leven een betere gezondheid genoten. Wat voor goeds is er tot stand gebracht doordat God het kwaad heeft toegelaten?

EEN BELANGRIJKE STRIJDVRAAG DIE BESLECHT MOEST WORDEN

5. (a) Hoe sprak Satan God tegen? (b) Wat beloofde Satan aan Eva?

⁵ Door de opstand tegen God in de hof van Eden werd er een belangrijke strijdvraag opgeworpen. Die moeten wij onder de loep nemen om te begrijpen waarom God het kwaad heeft toegelaten. Jehovah gebood Adam, niet van een bepaalde boom in de tuin te eten. Deed Adam dit wel, wat zou er dan gebeuren? God zei: „Gij [zult] beslist sterven” (Genesis 2:17). Satan zei echter precies het tegenovergestelde. Hij zei tot Adams vrouw Eva toch van de verboden boom te eten. „Gij zult volstrekt niet sterven”, zei Satan. Hij voegde er zelfs aan toe: „Want God weet dat nog op de dag dat  gij ervan eet, uw ogen stellig geopend zullen worden en gij stellig als God zult zijn, kennend goed en kwaad.” — Genesis 3:1-5.

6. (a) Waarom was Eva God ongehoorzaam? (b) Wat betekende het van de verboden boom te eten?

⁶ Eva was ongehoorzaam aan God en at. Waarom? Eva geloofde Satan. Zij dacht zelfzuchtig dat zij er wel bij zou varen als zij God ongehoorzaam zou zijn. Zij redeneerde dat zij en ook Adam God dan geen rekenschap meer verschuldigd waren. Zij hoefden zich dan niet meer aan zijn wetten te onderwerpen. Zij zouden zelf kunnen beslissen wat „goed” en wat „kwaad” was. Adam koos Eva’s zijde en at ook. Over de oorspronkelijke zonde van de mens tegen God zegt een voetnoot in The Jerusalem Bible: „Ze heeft betrekking op het vermogen om zelf te beslissen wat goed en wat kwaad is en dienovereenkomstig te handelen, het aanspraak maken op volledige morele onafhankelijkheid . . . De eerste zonde was een aanval op Gods soevereiniteit.” Ze was met andere woorden een aanval op Gods recht om de absolute heerser of meerdere van de mens te zijn.

7. (a) Welke strijdvraag rees er door de ongehoorzaamheid van de mens? (b) Welke vragen in verband met deze strijdvraag behoeven een antwoord?

⁷ Door van de verboden vrucht te eten, onttrokken Adam en Eva zich dus aan Gods heerschappij. Zij gingen hun eigen gang en deden wat naar hun eigen oordeel „goed” of „kwaad” was. De belangrijke strijdvraag die rees, was dan ook: Heeft God het recht om de absolute heerser over de mensheid te zijn? Met andere woorden, is het aan Jehovah om te bepalen wat goed of slecht voor de mensen is? Is het aan Hem om te zeggen wat een juist gedrag is en wat niet? Of zal de mens het er beter afbrengen als  hij zichzelf regeert? Wiens manier van regeren is de beste? Kunnen mensen, onder de onzichtbare leiding van Satan, met succes heersen zonder zich aan Jehovah’s leiding te onderwerpen? Of is Gods leiding nodig om een rechtvaardige regering op te richten die blijvende vrede op aarde zal brengen? Al die vragen werden opgeworpen toen Gods soevereiniteit, zijn recht om de enige en absolute heerser over de mensheid te zijn, werd aangevallen.

8. Waarom vernietigde Jehovah de opstandelingen niet op staande voet?

⁸ Natuurlijk had Jehovah zodra de opstand had plaatsgevonden, de drie opstandelingen kunnen vernietigen. Het leed geen twijfel dat hij sterker was dan Satan of Adam en Eva. Maar door hen te vernietigen, zou de kwestie niet op de beste wijze zijn opgelost. Daarmee zou bijvoorbeeld niet de vraag beantwoord zijn of mensen zichzelf met succes konden regeren zonder de hulp van God. Daarom heeft Jehovah tijd toegestaan voor de beslechting van de belangrijke strijdvraag die was gerezen.

DE STRIJDVRAAG BESLECHTEN

9, 10. Welke resultaten zijn er geboekt door mensen die hebben getracht zichzelf te regeren zonder zich aan Gods leiding te onderwerpen?

⁹ Wat is, nu er zo’n lange tijd is verstreken, het resultaat geweest? Wel, wat is úw mening? Hebben de afgelopen 6000 jaar geschiedenis aangetoond dat de mensen zichzelf met succes hebben geregeerd zonder zich aan Gods leiding te onderwerpen? Hebben de mensen voorzien in een goede regering tot zegen en geluk van allen? Of is uit het geschiedkundige verslag gebleken dat de woorden van de profeet Jeremia juist zijn: „Het staat niet aan een man die wandelt, zelfs maar zijn schrede te richten”? — Jeremia 10:23.

¹⁰ Door de hele geschiedenis heen zijn er allerlei regeringsvormen uitgeprobeerd, maar geen enkele regering heeft al haar onderdanen zekerheid en waar geluk verschaft. Sommige mensen zullen misschien op de tekenen van vooruitgang wijzen. Maar kan men van ware vooruitgang spreken als pijl en boog zijn vervangen door de atoombom, en als de wereld thans in grote angst voor een nieuwe wereldoorlog verkeert? Is er wel sprake van vooruitgang als mensen op de maan kunnen lopen maar niet in vrede met elkaar op aarde kunnen leven? Wat heeft men eraan als mensen huizen bouwen die van allerlei moderne gemakken zijn voorzien terwijl de gezinnen die erin wonen, worden verscheurd door moeilijkheden? Zijn relletjes op straat, de vernieling van eigendommen, de minachting voor het  leven en de wijdverbreide wetteloosheid dingen om trots op te zijn? Zeker niet! Maar dat zijn de resultaten die mensen boeken als zij trachten zichzelf te regeren los van God. — Spreuken 19:3.

11. Wat hebben mensen dus klaarblijkelijk nodig?

¹¹ De bewijzen moeten iedereen wel duidelijk zijn. ’s Mensen pogingen om zichzelf te regeren onafhankelijk van God, zijn op een jammerlijke mislukking uitgelopen. De gevolgen voor de mensheid zijn in- en indroevig geweest. „De ene mens [heeft] over de andere mens . . . geheerst tot diens nadeel”, verklaart de bijbel (Prediker 8:9). Het is duidelijk dat mensen Gods leiding nodig hebben bij het besturen van hun aangelegenheden. Net zoals God de mens heeft geschapen met de behoefte om voedsel tot zich te nemen en water te drinken, is de mens ook zo gemaakt dat het gehoorzamen van Gods wetten onontbeerlijk voor hem is. Als de mens Gods wetten negeert, zal hij in moeilijkheden komen, net zo zeker als hij de behoefte van  zijn lichaam aan voedsel en water niet kan veronachtzamen zonder daar de nare gevolgen van te ondervinden. — Spreuken 3:5, 6.

WAAROM ZO LANG?

12. Waarom heeft God zo’n lange tijd toegestaan voor de beslechting van de strijdvraag?

¹² Maar iemand zou kunnen vragen: ’Waarom heeft God zoveel tijd, nu al ongeveer 6000 jaar, toegestaan voor de beslechting van deze strijdvraag? Had ze niet al lang geleden op een bevredigende manier beslecht kunnen zijn?’ Feitelijk niet. Als God lang geleden had ingegrepen, had de beschuldiging geuit kunnen worden dat de mensen niet genoeg tijd was vergund om te experimenteren. Maar nu hebben de mensen volop de tijd gehad om een regering te ontwikkelen die in de behoeften van al haar onderdanen zou voorzien en tevens om wetenschappelijke ontdekkingen te doen die tot ieders welzijn zouden kunnen bijdragen. In de loop der eeuwen hebben mensen bijna elke regeringsvorm uitgeprobeerd. En hun vooruitgang op wetenschappelijk gebied is tot dusver opmerkelijk geweest. Zij hebben het atoom getemd en zijn naar de maan gereisd. Maar wat is het resultaat geweest? Is er een grandioos nieuw stelsel tot zegen van de mensheid tot stand gekomen?

13. (a) Hoe is de situatie thans, ondanks alle wetenschappelijke vooruitgang van de mens? (b) Wat wordt daardoor duidelijk bewezen?

¹³ Verre van dat! Er is juist veel meer verdriet en narigheid op aarde dan ooit. Misdaad, vervuiling, oorlog, uiteengevallen gezinnen en andere problemen hebben in feite zo’n gevaarlijk stadium bereikt dat volgens geleerden zelfs het bestaan van de mens wordt bedreigd. Ja, na ongeveer 6000 jaar ervaring met zelfbestuur, en na een hoogtepunt in wetenschappelijke „vooruitgang” te hebben bereikt, staat de mensheid nu op de rand van zelfvernietiging! Wat is het duidelijk dat de mensen zichzelf niet met succes kunnen regeren los van God! En niemand kan nu nog klagen dat God niet voldoende tijd heeft toegestaan voor de beslechting van deze strijdvraag.

14. Waarom verdient het aanbeveling de andere belangrijke strijdvraag die Satan heeft opgeworpen, te beschouwen?

¹⁴ Het staat vast dat God alle reden heeft gehad om toe te laten dat mensen onder de heerschappij van Satan het kwaad teweegbrachten dat al zo lang bestaat. Door zijn opstand heeft Satan nog een strijdvraag opgeworpen, en voor het beslechten daarvan is ook tijd nodig geweest. Een beschouwing van die strijdvraag zal ons nog beter helpen begrijpen waarom God het kwaad heeft toegelaten. Die strijdvraag dient uw bijzondere belangstelling te hebben omdat u er persoonlijk bij betrokken bent.

[Studievragen]

[Illustratie op blz. 100]

Als er een goede reden voor bestaat, zal een ouder een geliefd kind een pijnlijke operatie laten ondergaan. God heeft ook goede redenen waarom hij mensen tijdelijk lijden laat ondergaan

[Illustratie op blz. 101]

Door van de verboden vrucht te eten, onttrokken Adam en Eva zich aan Gods heerschappij. Zij begonnen zelf te beslissen wat goed of kwaad was

[Illustraties op blz. 103]

Net zoals de mens werd geschapen met de behoefte om voedsel tot zich te nemen en water te drinken, werd hij ook geschapen met de behoefte aan Gods leiding