Hoofdstuk 14

Respect voor de gave van het leven

1, 2. Waarom dienen wij diep respect te tonen voor de gave van het leven?

DIEP respect voor de gave van het leven is een van de fundamenten van ware vrede en zekerheid. Maar droevig genoeg ontbreekt dit respect voor het leven tegenwoordig. Mensen zijn er bedreven in geworden anderen van het leven te beroven, maar geen van hen kan, als iemand het leven eenmaal verloren heeft, het hem teruggeven.

² Respect voor het leven is een heilige plicht tegenover de Gever van het leven, Jehovah God. Over hem zei de psalmist: „Bij u is de bron van het leven” (Psalm 36:9). Wij hebben ons leven aan God te danken, niet alleen omdat hij de mens heeft geschapen, maar ook omdat hij de mensheid tot nu toe heeft laten bestaan en in de middelen voor de instandhouding van het leven heeft voorzien (Handelingen 14:16, 17). Meer dan dat: hij heeft er regelingen voor getroffen dat zijn Zoon de Verlosser of Loskoper van de menselijke familie werd door deze met zijn levensbloed te kopen (Romeinen 5:6-8; Efeziërs 1:7). Het resultaat is, dat hij nu aan iedereen die de gelegenheid wil aangrijpen, de mogelijkheid biedt om eeuwig in zijn rechtvaardige nieuwe ordening te leven. Hoe kunnen wij met het oog op dit alles ons diepe respect en grote waardering voor Gods gave van het leven tonen?

3. Hoe is het kijken naar geweld als vorm van ontspanning van invloed op iemands houding tegenover het leven?

³ Allereerst zullen wij ons, als het ons ernst is respect voor het leven te tonen, niet bij degenen scharen die, louter als ontspanning, hun geest voeden met amusement waarin geweld  de hoofdschotel vormt. Door geweld als „ontspannend” te aanvaarden, zijn velen verhard en ongevoelig geworden voor menselijk leed en het verlies van levens. Maar als wij God dankbaar zijn voor zijn goedheid en de hoop die hij geeft, zullen wij weerstand bieden aan zo’n geest. Wij zullen waardering aankweken voor het leven als een gave van God. Dit zal van invloed zijn op de manier waarop wij ons eigen leven gebruiken, de manier waarop wij andere mensen behandelen en zelfs de manier waarop wij de nog ongeborenen bezien.

Het leven van de ongeborenen respecteren

4. (a) Wanneer wordt het leven aan het nageslacht doorgegeven? (b) Waaruit blijkt of God al vóór de geboorte belangstelling voor een mensenleven heeft?

⁴ Het vermogen om het leven door te geven, is een groots voorrecht dat ons door God is gegeven. Dat leven wordt niet bij de geboorte maar ten tijde van de bevruchting doorgegeven. Zoals de Encyclopædia Britannica vermeldt, is dat het tijdstip waarop „de levensgeschiedenis van de persoon, als afzonderlijke en biologische entiteit, begint”. Ook wordt erin gezegd: „Een nieuwe mens wordt geschapen wanneer de bestanddelen van een potente zaadcel samensmelten met die van een vruchtbare eicel.”⁶⁰ Zo ook begint Gods belangstelling voor een mensenleven al vóór de geboorte. De psalmist David schreef, zich tot God richtend: „Gij hebt mij afgeschermd gehouden in de buik van mijn moeder. . . . Uw ogen zagen zelfs het embryo van mij, en in uw boek waren alle delen ervan beschreven.” — Psalm 139:13-16; Prediker 11:5.

5. Waarom zijn de argumenten die worden aangevoerd in een poging abortus te rechtvaardigen, niet deugdelijk?

⁵ Aan het leven van miljoenen ongeboren kinderen wordt elk jaar opzettelijk een eind gemaakt door abortus. Is dit moreel juist? Sommigen betogen dat de ongeboren baby zich niet van het leven bewust is en niet buiten de moederschoot kan leven. Maar dat geldt in wezen ook voor een pasgeboren baby. Bij de geboorte heeft hij geen besef van wat het leven  inhoudt en zonder voortdurende verzorging zou hij evenmin op zichzelf kunnen bestaan. De levende cel die bij de bevruchting ontstaat, wordt zo’n baby, mits de ontwikkeling niet wordt verstoord. Indien het bijna overal als een misdaad wordt beschouwd een pasgeborene van het leven te beroven, en er geweldig veel moeite wordt gedaan om zelfs te vroeg geboren baby’s te redden, waarom is het dan niet eveneens een misdaad het ongeboren kind van het leven te beroven? Waarom dient het leven pas als heilig te worden beschouwd nadat het de moederschoot heeft verlaten en niet ook terwijl het zich nog in de moederschoot bevindt?

6. Hoe maakt de bijbel duidelijk wat Gods zienswijze is met betrekking tot het moedwillig om het leven brengen van een ongeboren kind?

⁶ Het is niet belangrijk hoe mensen de dingen bezien, maar wat God, de Gever van het leven, zegt. Voor Jehovah is het leven van het ongeboren kind kostbaar. Hij gaf het oude Israël een wet waarin speciaal dat leven werd beschermd. Indien bij een gevecht tussen twee mannen een zwangere vrouw letsel opliep of een miskraam het gevolg was, werden op grond van deze wet strenge straffen toegediend (Exodus 21:22, 23). Een ongeboren kind moedwillig van het leven beroven, zou nog ernstiger zijn. Volgens Gods wet moest iedereen die een ander opzettelijk van het leven beroofde, als moordenaar ter dood worden veroordeeld (Numeri 35:30, 31). God heeft thans nog net zo’n hoge achting voor het leven.

7. Waartegen worden wij beschermd als wij Gods wil met betrekking tot het leven van een ongeboren kind respecteren?

⁷ Diep respect voor Gods wil met betrekking tot het leven van het ongeboren kind werpt werkelijk voordeel af. Door ouders volledig verantwoordelijk te stellen voor dat leven, beteugelt God het vrije seksuele verkeer met alle slechte gevolgen van dien. Daartoe behoren seksueel overdraagbare aandoeningen, ongewenste zwangerschappen, onwettige kinderen, uiteengevallen gezinnen en de mentale spanning van een bezwaard geweten. Respect voor het leven kan derhalve thans  bijdragen tot de vrede in het gezin en is een belangrijke factor bij het verwerven van toekomstige zegeningen.

Respect voor uw eigen leven

8. Waarom dienen wij respect voor Gods wil te tonen in de manier waarop wij ons eigen lichaam behandelen?

⁸ Hoe staat het met de manier waarop wij met ons eigen leven omspringen? Veel mensen zeggen: ’Ik heb niet om het leven gevraagd. Ik moet dus zelf weten wat ik met mijn leven doe.’ Maar moet er om een geschenk zijn gevraagd wil de ontvanger het kunnen waarderen? Het leven zelf is ontegenzeglijk goed. Dat het leven van veel van zijn vreugde wordt beroofd, komt enkel door menselijke onvolmaaktheden en doordat de ene mens de ander leed berokkent. De schuld daarvoor ligt niet bij Jehovah God. En hij belooft dit door middel van zijn Koninkrijksregering recht te zetten. Wij dienen dus het leven dat hij ons geeft, te besteden op een manier waaruit respect voor zijn wil en voornemen blijkt. — Romeinen 12:1.

9. Wat zegt de bijbel over gulzigheid en dronkenschap?

⁹ Eén manier waarop wij deze waardering kunnen tonen, is door matig te zijn in eten en drinken. Gulzigheid en dronkenschap worden door God veroordeeld (Spreuken 23:20, 21). En evenals het juist is matig te eten, is het ook juist matig te zijn met alcoholische dranken. Dit wordt door veel schriftplaatsen aangetoond. — Deuteronomium 14:26; Jesaja 25:6; Lukas 7:33, 34; 1 Timótheüs 5:23.

10. (a) Hoe geeft een dronkaard van minachting voor het leven blijk? (b) Waarom is het, zoals 1 Korinthiërs 6:9, 10 laat zien, belangrijk dronkenschap te vermijden?

¹⁰ Niet het drinken dus wordt in de bijbel veroordeeld, maar alcoholmisbruik. En met reden, want dat schaadt het lichaam, maakt dat drinkers zich dwaas gedragen en kan hen zelfs tot een gevaar voor anderen maken (Spreuken 23:29-35; Efeziërs 5:18). In de Verenigde Staten alleen al lijden minstens  10 miljoen mensen aan alcoholisme, met onder meer als gevolg dat er jaarlijks ruim 30.000 personen sterven aan levercirrose. De Amerikaanse Nationale Commissie tegen Alcoholisme zegt: „De totale kosten voor de natie bedragen bijna 43 miljard dollar per jaar vanwege arbeidsverzuim, gezondheidszorg en uitkeringen, schade aan eigendommen en medische onkosten. . . . Bij 50% van alle dodelijke verkeersongelukken speelt thans alcohol een rol. Meer dan 80% van de sterfgevallen bij brand, 65% van de verdrinkingen, 22% van de ongelukken in huis, 77% van de keren dat mensen vallen, 36% van de ongelukken met voetgangers en 55% van de arrestaties houdt verband met het gebruik van alcohol. Wel 44% van de piloten die bij ongelukken betrokken zijn geweest, had gedronken. Aan alcoholgebruik te wijten gewelddadig gedrag is verantwoordelijk voor circa 65% van de moorden, 40% van de geweldplegingen, 35% van de verkrachtingen, 30% van de andere seksuele misdrijven, 30% van de zelfmoorden, 55% van de vechtpartijen of mishandelingen in het gezin en 60% van de gevallen van kindermishandeling.”⁶¹ De kosten in de vorm van uiteengevallen gezinnen, geruïneerde levens en menselijk leed zijn niet te becijferen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Gods Woord zegt: „Wordt niet misleid. Noch hoereerders, . . . noch dronkaards, noch beschimpers, noch afpersers zullen Gods koninkrijk beërven.” — 1 Korinthiërs 6:9, 10.

11. Is het verstandig te proberen persoonlijke problemen te ontvluchten door overmatig te drinken?

¹¹ Het is waar dat de wereldsituatie op sommigen een sterk deprimerende uitwerking heeft. Oorlogen, misdaad, inflatie, armoede en allerlei spanningen dragen tot persoonlijke problemen bij. Maar men wint er niets mee als men probeert die te ontvluchten door schadelijk overmatig drinken. Dat schept alleen maar meer problemen voor de persoon zelf en voor anderen, terwijl hij bovendien nog zijn waardigheid, zijn doel in het leven en zijn goede reputatie bij God verliest.

 Het gebruik van drugs

12. Waarom nemen veel mensen hun toevlucht tot drugs?

¹² Bij hun pogingen de problemen van het leven te ontvluchten, zijn veel mensen tot het gebruik van hallucinerende drugs overgegaan. De gebruikers van zulke drugs verruilen de werkelijkheid voor een dromerig gevoel of een trancetoestand. Velen gebruiken hard drugs zoals heroïne en cocaïne. Sommigen gebruiken grote doses van verschillende drugs in de vorm van pillen. Hoe beïnvloedt dit hun leven?

13. Welke uitwerking hebben sommige van deze drugs op de gebruiker, en hoe waarschuwt de bijbel ervoor?

¹³ Het gebruik van deze drugs leidt gemakkelijk tot het verlies van zelfbeheersing en heeft een soortgelijke uitwerking als dronkenschap (Spreuken 23:29-34). En algemeen wordt erkend dat deze drugs gevaarlijk kunnen zijn. In New York bijvoorbeeld is heroïneverslaving de voornaamste doodsoorzaak onder personen tussen de 18 en 35 jaar. Wat een grove minachting voor de gave van het leven!

14, 15. Waarom tonen personen die marihuana roken, geen respect voor de gave van het leven?

¹⁴ Maar hoe staat het met de soft drug marihuana? Ook die kan in verscheidene opzichten gevaarlijk zijn. Marihuanagebruikers komen door hun contacten met drughandelaars en andere gebruikers vaak met zwaardere drugs in aanraking. Mensen die zich op dit middel zijn gaan verlaten omdat zij menen dat zij er minder gespannen en depressief van worden, blijken dikwijls op zwaardere drugs over te gaan.

¹⁵ Maar ook al gebeurt dit niet, het roken van marihuana is gevaarlijk. Marihuana bevat meer kankerverwekkende bestanddelen dan sigaretten en is schadelijker voor de longen. Langdurig gebruik kan leverbeschadiging, genetische afwijkingen en hersenletsel veroorzaken. De Canadese Stichting voor Verslavingsonderzoek zegt dat marihuana „een krachtige drug is met een breed terrein van gezondheidsrisico’s”.⁶² Een deskundige op het gebied van drugs zei: „Marihuana is een zeer schadelijke drug. De afgelopen tien jaar zijn er in  wetenschappelijke kringen wel zo’n 10.000 verhandelingen gepubliceerd waarin op het risico voor de gezondheid wordt gewezen.” Hij vestigde de aandacht op „een acuut risico dat zeer ernstig is bij jongeren die leerstof uit het hoofd moeten leren”, doordat het herinneringsvermogen en het concentratievermogen erdoor worden verzwakt. Over de gebruiker van marihuana zei hij: „Hij kan niet goed autorijden of een schrijfmachine gebruiken. Langdurig gebruik veroorzaakt een nog ernstiger beschadiging van het immuunsysteem dat het lichaam tegen ziekten beschermt.”⁶³ Vrouwen die tijdens de zwangerschap marihuana roken, lopen een veel groter risico dat zij kinderen met hersenletsel zullen krijgen. Kan er met het oog op dit alles worden gezegd dat iemand die marihuana gebruikt, respect toont voor de gave van het leven?

16. Aan welk ander ernstig gevaar kunnen drugs iemand blootstellen, en hoe dient dit van invloed te zijn op onze kijk op de kwestie?

¹⁶ Er is nog een krachtige reden om het gebruik van drugs te vermijden. Ze kunnen iemand in de macht van de demonen brengen. Dit samengaan van drugs en occultisme is zeker niet nieuw. Tovenaars in het verleden gebruikten drugs of drogerijen. In Vine’s Expository Dictionary of New Testament Words wordt opgemerkt: „Bij tovenarij ging het gebruik van drogerijen, of ze nu licht of zwaar waren, over het algemeen vergezeld van toverformules en het aanroepen van occulte machten.” Deze opmerkingen worden gemaakt in verband met het Griekse woord (far·ma·kiʹa, letterlijk „drogerij”; genees- of tovermiddel) dat in Galáten 5:20 met „beoefening van spiritisme” is vertaald. (Zie ook Openbaring 9:21; 18:23.) Drugs kunnen iemand dus aan de invloed van demonen blootstellen. Hoe kan iemand die respect heeft voor zijn Levengever, zich enkel ter wille van een kortstondig en kunstmatig geluksgevoel aan dat gevaar blootstellen?

17, 18. (a) Welke andere slechte vruchten zijn verband gaan houden met het gebruik van drugs? (b) Hoe bezien Jehovah’s christelijke getuigen het gebruik van drugs derhalve?

¹⁷ Het is welbekend dat het gebruik van drugs onafscheidelijk  verbonden is met misdaad en de morele ontaarding van de maatschappij. De illegale verkoop van drugs vormt een voorname bron van inkomsten voor de georganiseerde misdaad. Veel drugverslaafden stelen om hun gewoonte te kunnen bekostigen. Anderen keren zich tot prostitutie. Gezinnen worden uiteengerukt wanneer een lid verslaafd raakt. Zwangere moeders dragen de verslaving op hun baby’s over, die soms onder folterende ontwenningspijnen sterven. En in de meeste landen is het illegaal zulke drugs om niet-medische redenen in bezit te hebben en te gebruiken. — Matthéüs 22:17-21.

¹⁸ Wilt u iets te maken hebben met een gewoonte die met al die slechte vruchten verband houdt? Jehovah’s Getuigen niet! Zij wensen niet mee te doen aan het gebruik van drugs voor de sensatie of om de werkelijkheid te ontvluchten. Zij hebben eerbied voor het leven en willen het op een manier gebruiken die in overeenstemming is met Gods wil.

Het gebruik van tabak en soortgelijke produkten

19. Hoe komt respect voor de gave van het leven te pas bij iemands kijk op het gebruik van tabak, de betelnoot en cocabladeren?

¹⁹ Algemener in deze tijd is het gebruik van tabak en, in sommige landen, van de betelnoot en cocabladeren. Deze produkten zijn schadelijk voor het lichaam en in sommige gevallen voor de geest. Van regeringswege wordt gewaarschuwd voor het verband tussen tabak en ziekten als longkanker, hartkwalen, chronische bronchitis en emfyseem. Geeft men van respect voor de gave van het leven blijk door zulke verslavende en schadelijke produkten te gebruiken?

20, 21. (a) Betekent het feit dat de bijbel zulke gewoonten niet met name veroordeelt, dat ze goed zijn? (b) Uit welke bijbelse beginselen blijkt dat er in het leven van een dienstknecht van God geen ruimte is voor zulke gewoonten?

²⁰ Men kan aanvoeren dat deze dingen allemaal door God  zijn geschapen. Dat is waar, maar dit geldt ook voor paddestoelen, en toch is het eten van sommige variëteiten dodelijk. Ook kan men betogen dat de bijbel zulke gewoonten niet specifiek veroordeelt. Nee, maar er zijn veel dingen die in de bijbel niet specifiek worden veroordeeld maar toch duidelijk verkeerd zijn. De bijbel zegt nergens met zoveel woorden dat u uw afval niet bij de buren in de tuin mag gooien. Toch dient het bijbelse gebod om ’uw naaste lief te hebben als uzelf’ voor elk van ons voldoende te zijn om te beseffen hoe verkeerd dat zou zijn. Zo is ook roken een uiting van gebrek aan liefde, daar de rook anderen kan irriteren en zelfs hun gezondheid kan schaden. — Matthéüs 22:39.

²¹ In 2 Korinthiërs 7:1 zegt Gods Woord ons dat wij ons moeten „reinigen van elke verontreiniging van vlees en geest, en in de vreze Gods heiligheid tot volmaaktheid [moeten] brengen”. Wil iets „heilig” zijn, dan moet het „rein, onbezoedeld en onbedorven” zijn. Jehovah houdt zich rein van verdorvenheid en verlaagt zich er nooit toe op een onheilige wijze te handelen. Terecht verwacht hij van ons dat wij ’heiligheid tot volmaaktheid blijven brengen’ in de mate die voor mensen mogelijk is (Romeinen 12:1). Ook verwacht hij van ons dat wij hem ’met geheel ons hart, onze ziel, ons verstand en onze kracht liefhebben’. Maar hoe kan iemand dat als hij zich overgeeft aan praktijken waardoor zijn lichaam wordt verontreinigd, zijn gezondheid wordt geschaad en zijn leven wordt verkort? — Markus 12:29, 30.

22. Waardoor kan iemand met zo’n slechte gewoonte breken?

²² Hoewel het misschien lijkt alsof een van deze gewoonten iemand in een worgende greep heeft, is het toch mogelijk die te overwinnen en daarvan bevrijd te worden. Kennis van God en zijn voornemens verschaft daar een krachtige beweegreden toe. Iemand kan ’nieuw worden gemaakt in de kracht die zijn denken aandrijft’ (Efeziërs 4:23). Daarmee zal zich voor hem  een nieuwe levenswijze openen die persoonlijke bevrediging schenkt en God tot eer strekt.

Respect voor het leven zoals het door bloed wordt vertegenwoordigd

23. (a) Wat is het enige gebruik van bloed dat God in zijn wet aan Israël heeft goedgekeurd? (b) Waarom dient de betekenis van die offers er voor ons aanleiding toe te zijn Gods wil in deze kwestie nauwlettend te beschouwen?

²³ Wanneer wij over het leven spreken, is ook ons bloed een beschouwing waard. God heeft zowel menselijk als dierlijk bloed als het symbool van het leven gekozen. Dit blijkt duidelijk uit de wet die hij aan Noach en later aan de natie Israël gaf. De enige manier waarop bloed gebruikt mocht worden, was als offer (Genesis 9:3, 4; Leviticus 17:10-14). De offers beeldden allemaal het ene offer van Jezus af, door hem gebracht toen hij zijn levensbloed ten behoeve van de mensheid vergoot (Hebreeën 9:11-14). Dit op zich dient er voor ons al aanleiding toe te zijn nauwlettend aandacht te schenken aan Gods wil in deze kwestie.

24. Wat zegt Handelingen 15:28, 29 over de zienswijze die christenen ten aanzien van het gebruik van bloed moeten hebben?

²⁴ Is Gods beperking inzake het gebruik van bloed nog steeds van kracht voor ware christenen? Ja, en dat blijkt uit de officiële verklaring die door de apostelen en andere ouderlingen van de eerste-eeuwse christelijke gemeente werd opgesteld. Onder leiding van Gods geest schreven zij: „Het heeft de heilige geest en ons goedgedacht ulieden geen verdere last toe te voegen dan deze noodzakelijke dingen: u te onthouden van dingen die aan afgoden ten slachtoffer zijn gebracht en van bloed en van al wat verstikt [dus niet uitgebloed] is en van hoererij. Indien gij u nauwlettend voor deze dingen wacht, zult gij voorspoedig zijn.” — Handelingen 15:28, 29.

25. Door welke praktijken toont de wereld minachting voor Gods wil met betrekking tot het gebruik van bloed?

²⁵ Veel mensen storen zich niet aan Gods wil met betrekking  tot bloed. Zij gebruiken het in voedsel, voor medische doeleinden en zelfs in commerciële produkten. Dit behoeft ons niet te verwonderen, want de wereld toont weinig respect voor de gave van het leven op zich. Indien wij echter waardering hebben voor het leven en beseffen dat wij God rekenschap verschuldigd zijn, zullen wij zijn wil niet negeren of hem krenken door zijn geboden te overtreden.

26, 27. Waarom zouden pogingen om ons huidige leven te behouden door God ongehoorzaam te zijn, niet getuigen van respect voor hem?

²⁶ Ofschoon wij ons dus om onze gezondheid moeten bekommeren en moeten trachten ons leven te beschermen, gelden daarbij bepaalde beperkingen. Jezus maakte dit duidelijk toen hij zei: „Hij die ten zeerste gesteld is op zijn ziel [of leven], vernietigt ze, maar hij die zijn ziel in deze wereld haat, zal ze bewaren voor het eeuwige leven.” — Johannes 12:25.

²⁷ Als een dienstknecht van God voor de keus komt te staan de dood onder de ogen te zien wegens gehoorzaamheid aan God of zijn leven in stand te houden door hem ongehoorzaam te zijn, zal hij de dood verkiezen boven ongehoorzaamheid. Door God ongehoorzaam te zijn, had Jezus aan de dood kunnen ontkomen. Maar dat deed hij niet. En mensen vóór hem hadden van dezelfde onverbrekelijke toewijding aan God blijk gegeven (Matthéüs 26:38, 39, 51-54; Hebreeën 11:32-38). Zij lieten niet toe dat hun huidige leven hen verhinderde voor eeuwig leven in aanmerking te komen.

28. Waarop bereiden wij ons voor door waardering aan te kweken voor de bijbelse zienswijze ten aanzien van het leven?

²⁸ Beziet u het leven ook zo? Beseft u dat u in overeenstemming met Gods wil moet leven, wil het leven werkelijk zin hebben? Door die zienswijze nu aan te kweken, bereidt u zich voor op leven in Gods nieuwe ordening. Hoe zeker en veilig zullen wij ons dan voelen, waar en wanneer maar ook, in de wetenschap dat allen die op aarde leven echt respect hebben voor Gods gave van het leven!

[Studievragen]