Hoofdstuk 33

Drinken — Waarom niet?

’IS HET verkeerd om te drinken? Is het werkelijk schadelijk? Of is het voor mij verkeerd, maar kan het voor volwassenen geen kwaad?’ Deze vragen zouden je door de geest kunnen spelen. En misschien geven je ouders in dit opzicht geen goed voorbeeld. Veel jongeren van jouw leeftijd drinken (hoewel zij wellicht nog niet de wettelijke minimumleeftijd voor het drinken van alcohol hebben). Tv-programma’s en films stellen het heel aantrekkelijk voor.

Een matig gebruik van alcohol kan inderdaad een bron van vreugde zijn. De bijbel erkent dat wijn het hart vrolijk kan maken of de smaak van een maaltijd kan verhogen (Prediker 9:7). Bij misbruik schept alcohol echter ernstige problemen, variërend van moeilijkheden met ouders, leerkrachten en de politie, tot een voortijdige dood. De bijbel zegt: „Wijn is een spotter, bedwelmende drank is onstuimig, en iedereen die daardoor afdwaalt, is niet wijs” (Spreuken 20:1). Daarom is het belangrijk dat je betreffende het gebruik van alcohol een verantwoorde beslissing neemt.

 Maar hoeveel weet je eigenlijk over alcohol en de uitwerking ervan? De volgende kleine toets zal je helpen daarachter te komen. Zet bij de volgende uitspraken of ze juist of onjuist zijn:

1. Alcoholische dranken zijn voornamelijk een opwekkend

middel ․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․ ____

2. Alcohol is in iedere hoeveelheid schadelijk voor het

menselijk lichaam ․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․ ____

3. Alle alcoholische dranken — gedistilleerd, wijn of

bier — worden even snel in je bloedstroom opgenomen ․․․ ____

4. Je wordt sneller weer nuchter door zwarte koffie te

drinken of een koude douche te nemen ․․․․․․․․․․․․․․․․․ ____

5. Een zelfde hoeveelheid alcohol heeft bij iedereen

dezelfde uitwerking ․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․ ____

6. Dronkenschap is hetzelfde als alcoholisme ․․․․․․․․․․․․․ ____

7. Alcohol en andere kalmerende middelen (zoals

barbituraten) versterken elkaars werking als ze te

zamen worden gebruikt ․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․ ____

8. Als je maar verschillende alcoholische dranken door

elkaar drinkt, word je niet dronken ․․․․․․․․․․․․․․․․․․ ____

9. Het lichaam verteert alcohol net als voedsel ․․․․․․․․․․ ____

Vergelijk nu je antwoorden met die op bladzijde 270. Waren enkele meningen die je over alcohol had onjuist? Zo ja, bedenk dan dat onwetendheid betreffende alcohol dodelijk kan zijn. De bijbel waarschuwt ons dat alcohol bij misbruik ’bijt net als een slang, en gif afscheidt net als een adder’. — Spreuken 23:32.

John bijvoorbeeld trouwde toen hij nog een tiener was. Op een avond stormde hij na een ruzie met zijn jonge vrouw het huis uit, vastbesloten zich te bedrinken. Nadat hij bijna een halve liter wodka achterovergeslagen had, raakte hij in een coma. Zonder de krachtsinspanningen van artsen en verpleegsters zou John gestorven zijn. John wist kennelijk niet dat het fataal kan zijn snel een grote hoeveelheid alcohol te drinken. Onwetendheid had hem bijna het leven gekost.

 Het stuitereffect

Dit is een van de verraderlijkste effecten van alcohol. Alcohol is een kalmerend middel, geen opwekkend middel. Het schijnbaar plezierige gevoel dat je ervaart nadat je gedronken hebt, ontstaat doordat alcohol je spanningsniveau verlaagt. Je voelt je prettig, minder gespannen en minder bezorgd dan voordat je gedronken had. Alcohol kan, als het in beperkte hoeveelheden wordt genuttigd, iemand dus in zekere mate helpen ’zijn zorgen te vergeten’ (Spreuken 31:6, 7). Een jongere genaamd Paul dronk bijvoorbeeld om aan de problemen thuis te ontsnappen. „Ik leerde al heel vroeg dat drinken een manier was om de druk waaronder ik leefde te verlichten”, herinnert hij zich. „Mijn geest ontspande daardoor.”

Verder niets aan de hand, toch? Mis! Alcohol geeft een stuitereffect. Als na een paar uur het kalmerende effect van de alcohol afneemt, stuitert je spanningsniveau terug — echter niet naar het normale niveau, maar naar een hoger niveau dan voordat je gedronken had! Je voelt je dus meer gespannen of nerveuzer dan ooit. De onthoudingsverschijnselen van alcohol kunnen aanhouden tot wel twaalf uur nadat je gedronken hebt. Het is waar, als je weer een drankje neemt, voel je verlichting, dat wil zeggen, je spanningsniveau gaat weer omlaag. Maar na een paar uur gaat het weer omhoog, ditmaal hoger dan ooit tevoren! En zo ontstaat een vicieuze cirkel van een kunstmatig prettig gevoel en steeds diepere depressies.

Op den duur zal alcohol je dus in werkelijkheid niet minder gespannen maken maar misschien juist wel meer. En wanneer de alcohol uitgewerkt raakt, zijn je problemen er nog steeds.

 Emotionele groei geremd

Anderen beweren dat alcohol hen helpt beter te functioneren. Dennis was bijvoorbeeld uiterst verlegen en vond het moeilijk om zelfs maar een eenvoudig gesprek te voeren. Maar toen deed hij een ontdekking. „Na een paar drankjes kwam ik los”, zei hij.

Het probleem is dat iemand de volwassenheid niet bereikt door moeilijke situaties uit de weg te gaan, zoals Dennis deed, maar door ze onder de ogen te zien. Leren hoe je het hoofd moet bieden aan de problemen waar je als jongere voor komt te staan, is slechts een oefening voor de problemen die je als volwassene zult ondervinden. Dennis bemerkte dat het tijdelijke effect van alcohol hem op de lange duur niet hielp zijn verlegenheid te overwinnen. „Als de alcohol uitgewerkt raakte, kroop ik weer in mijn schulp”, vertelt hij. Hoe is het nu, jaren later? Dennis vervolgt: „Ik heb nooit echt geleerd met mensen te communiceren op mijn eigen ware niveau. Ik denk dat ik op dit gebied in mijn groei geremd ben.”

Hetzelfde geldt wanneer alcohol wordt gebruikt als een middel om spanningen de baas te blijven. Joan, die dat als tiener deed, geeft toe: „Toen ik onlangs erg gespannen was, kwam de gedachte bij me op: ’Ik wou dat ik nu een borrel had.’ Je denkt dat je een situatie beter aankunt wanneer je een drankje op hebt.” Dat is niet zo!

Een artikel in de New York State Journal of Medicine verklaart: „Wanneer drugs [met inbegrip van alcohol] het middel worden om moeilijke situaties — in verband met schoolwerk of op het sociale of intermenselijke vlak — te verlichten, vervalt de noodzaak om te leren problemen op een gezonde manier op te lossen. De uitwerking wordt soms pas merkbaar wanneer men volwassen is en het dan dikwijls moeilijk blijkt hechte persoonlijke relaties aan te gaan en de persoon daardoor emotioneel in een isolement komt.” Het is veel beter om problemen  en moeilijke situaties rechtstreeks onder de ogen te zien en ze aan te pakken!

„Hij nam er niet van”

Beschouw het voorbeeld van Jezus Christus eens. Jezus maakte in de laatste nacht van zijn aardse leven een verschrikkelijke beproeving door. Na te zijn verraden en gearresteerd, onderging Jezus een serie ondervragingen waarin leugenachtige beschuldigingen tegen hem werden geuit. Uiteindelijk, nadat Jezus de hele nacht op was geweest, gaf men hem over om aan een paal gehangen te worden. — Markus 14:43–15:15; Lukas 22:47–23:25.

Toen kreeg Jezus iets aangeboden dat zijn zintuigen zou verdoven, een stemmingsveranderend middel dat het gemakkelijker voor hem zou maken deze moeilijke situatie te doorstaan. De bijbel verklaart: „Nu gaven ze Hem wijn te drinken met mirre vermengd; maar Hij nam er niet van” (Markus 15:22, 23, PC). Jezus wilde zijn zinnen volledig bij elkaar houden. Hij wilde deze moeilijke situatie moedig onder de ogen zien. Hij was geen wegloper! Later, toen Jezus kennelijk een matige hoeveelheid wijn zonder verdovend middel aangeboden kreeg om zijn dorst te lessen, aanvaardde hij die wel. — Johannes 19:28-30.

In vergelijking daarmee verzinken jouw problemen, druk of spanningen in het niet. Maar je kunt wel een waardevolle les  van Jezus leren. In plaats van gebruik te maken van een stemmingsveranderend middel (zoals alcohol) om het hoofd te kunnen bieden aan problemen, druk en onaangename situaties, ben je veel beter af als je ze meteen aanpakt. Naarmate je met meer problemen in het leven wordt geconfronteerd, zul je er ook steeds beter raad mee weten. Je zult uitgroeien tot een emotioneel gezond mens.

Over de vraag of je, wanneer je de wettelijke leeftijd ervoor hebt, af en toe — en met mate — alcohol zult drinken of niet, zul je zelf (en wellicht je ouders) moeten beslissen. Laat het een verstandige beslissing zijn, gebaseerd op de inlichtingen die je bezit. Als je verkiest niet te drinken, hoef je je niet te verontschuldigen. Als je daarentegen verkiest wel te drinken en je er de wettelijke leeftijd voor hebt, doe het dan op een verantwoorde manier. Drink nooit als ontsnappingsmiddel of om een kunstmatig soort moed te verkrijgen. De bijbelse raad is eenvoudig en rechtstreeks: „Te veel drinken maakt iemand luidruchtig en dwaas. Het is dom om dronken te worden.” — Spreuken 20:1, Today’s English Version.

Vragen ter bespreking

◻ Waarom gaan veel jongeren drinken?

◻ Wat zijn enkele veel voorkomende misvattingen over alcohol?

◻ Wat zijn de gevaren als autorijden en alcoholgebruik samengaan?

◻ Wat zijn de gevaren als je alcohol gebruikt om problemen te ontvluchten?

◻ Wat moet een jongere doen wanneer hij problemen ondervindt, en waarom?

[Inzet op blz. 268]

Door te drinken kan een jongere terechtkomen in een vicieuze cirkel van een kunstmatig prettig gevoel en steeds diepere depressies

[Inzet op blz. 271]

„Ik heb nooit echt geleerd met mensen te communiceren op mijn eigen ware niveau. Ik denk dat ik op dit gebied in mijn groei geremd ben.” — Een jonge man die zich als tiener aan alcohol te buiten ging

 [Kader op blz. 264]

’Waarom wij begonnen te drinken’

Een interview met enkelen die in hun tienerjaren dronken

Interviewer: Waarom dronk je?

Bill: In mijn geval kwam het eerst door de groep waar ik in zat. Drinken was gewoon „in”, vooral in het weekend.

Dennis: Ik begon ongeveer op mijn veertiende te drinken. Mijn vader was een stevige drinker. Er waren thuis altijd cocktailparty’s. Als kind merkte ik dat drinken bij het sociale leven hoorde. En toen ik ouder werd, raakte ik verzeild in een groep waar het er ruig aan toeging. Ik dronk om door de anderen geaccepteerd te worden.

Mark: Ik deed aan sport. Ik geloof dat ik met drinken ben begonnen toen ik een jaar of vijftien was, met de jongens van het basketballteam. Ik denk dat het vooral nieuwsgierigheid was.

Joan: Mij deed wat ik op de tv zag heel veel. Altijd zag je de hoofdpersonen drinken. Het leek zo geweldig.

Paul: Mijn vader is alcoholist. Nu besef ik dat de reden waarom wij zoveel problemen hadden, het alcoholisme was. Daar probeerde ik aan te ontkomen. En ironisch genoeg was dat juist een van de redenen waarom ik ben gaan drinken.

Joan: Mijn ouders dronken meestal niet veel. Maar één ding herinner ik me wel van mijn vader, dat hij bij gezellige gelegenheden altijd opschepte hoeveel hij wel kon drinken. Die houding ontwikkelde ik ook min of meer — de gedachte dat ik uniek was. Op een keer hielden mijn vriendinnen en ik een drankfuif. Wij gingen uren door. Het deed mij echt niet zoveel als de anderen. Ik weet nog dat ik toen dacht: ’Ik ben net als m’n vader.’ Ik vermoed dat zijn houding tegenover alcohol werkelijk veel invloed op mij gehad heeft.

Interviewer: Maar waarom drinken velen zoveel dat zij dronken worden?

Mark: Daarom dronken wij juist — om dronken te worden. Om de smaak gaf ik niets.

Interviewer: Dus je dronk vanwege het effect?

Mark: Ja.

Harry: Dat geldt ook voor mij. Het is net als een ladder opgaan. Iedere keer dat je drinkt, wil je een mooiere alcoholroes bereiken — de volgende sport van de ladder.

 [Kader op blz. 270]

Antwoorden bij de test juist of onjuist (Bladzijde 263)

1. ONJUIST. Alcohol is voornamelijk een kalmerend middel. Het kan je in een aangename gemoedstoestand brengen doordat je spanningsniveau wordt verlaagd, zodat je je prettig voelt, minder gespannen dan voordat je dronk.

2. ONJUIST. Het drinken van matige of kleine hoeveelheden alcohol blijkt het lichaam geen ernstige schade te berokkenen. Langdurig en zwaar drinken kan echter hart, hersenen, lever en andere organen beschadigen.

3. ONJUIST. Sterke drank of gedistilleerd wordt over het algemeen sneller opgenomen dan wijn of bier.

4. ONJUIST. Koffie kan je wakker houden en van een koude douche word je nat, maar de alcohol blijft in je bloedstroom totdat ze door je lever met een snelheid van ongeveer 1,4 cl per uur is omgezet.

5. ONJUIST. Een aantal factoren, zoals je lichaamsgewicht en de vraag of je al dan niet gegeten hebt, kan van invloed zijn op de uitwerking die alcohol op je heeft.

6. ONJUIST. Dronkenschap beschrijft het resultaat van overmatig gebruik. Alcoholisme is een afwijking die wordt gekenmerkt doordat men het drinken niet meer in de hand heeft. Niet iedereen die dronken wordt, is echter alcoholist en niet alle alcoholisten worden dronken.

7. JUIST. In combinatie met sommige drugs geeft alcohol reacties die veel sterker zijn dan men van de alcohol of van de drug op zich zou verwachten. Wanneer men alcohol bijvoorbeeld combineert met kalmerende middelen zouden zich ernstige onthoudingsverschijnselen kunnen voordoen, of men zou bewusteloos kunnen raken of zelfs sterven. Eén drankje plus één pil heeft dan ook een veel groter effect dan je zou denken. Ja, het effect van de drug wordt met drie, vier, tien of nog meer vermenigvuldigd!

8. ONJUIST. Dronkenschap wordt bepaald door de totale hoeveelheid alcohol die genuttigd is, ongeacht of het in de vorm van jenever, whisky, wodka of wat dan ook is.

9. ONJUIST. Alcohol hoeft niet langzaam verteerd te worden zoals de meeste andere voedingsmiddelen. Ongeveer 20 procent komt daarentegen onmiddellijk via de maagwand in de bloedstroom terecht. Het overige gaat van de maag naar de dunne darm, waar het vervolgens in de bloedstroom wordt opgenomen.

 [Kader/Illustratie op blz. 266, 267]

Autorijden en alcohol — een dodelijke combinatie

„Rijden onder invloed is de voornaamste doodsoorzaak bij jonge mensen tussen de 16 en 24 jaar”, verklaart het Report on the National Conference for Youth on Drinking and Driving uit 1984. Ja, „voor een tiener is de kans viermaal zo groot dat hij een aanrijding krijgt waarbij alcohol in het spel is, als voor iedere andere automobilist” (Just Along for the Ride). Een dergelijke nodeloze slachting is ten dele het gevolg van de vele hardnekkige fabeltjes over de uitwerking van alcohol. Hier volgen enkele typische voorbeelden:

FABELTJE: Je kunt veilig autorijden als je alleen maar een paar biertjes op hebt.

FEIT: „De alcohol in twee blikjes bier van 355 cc die binnen een uur genuttigd worden, kan de reactie van een bestuurder met twee vijfde van een seconde vertragen — waardoor een auto met een snelheid van 90 kilometer per uur nog 10 meter doorrijdt — wellicht het verschil tussen bijna en echt een aanrijding.” — Development of a Traffic Safety and Alcohol Program for Senior Adults, door James L. Malfetti, Ed.D., en Darlene J. Winter, Ph.D.

FABELTJE: Je kunt best rijden zolang je niet het gevoel hebt dat je dronken bent.

FEIT: Het is gevaarlijk op je gevoel af te gaan. Alcohol schept een illusie van welbehagen, waardoor de drinker het gevoel heeft dat hij zichzelf meester is, terwijl in werkelijkheid zijn vermogens zijn afgenomen.

Hoewel het voor iedereen gevaarlijk is om alcoholgebruik en autorijden te laten samengaan, is het voor jongeren nog riskanter. Het rijgedrag van jongeren die drinken, „gaat sneller achteruit dan dat van volwassenen, omdat het rijden voor hen een nieuwere ervaring is waarin zij minder routine hebben. Kortom, de meeste tieners zijn zowel onervaren automobilisten als onervaren drinkers, en nog onervarener in de combinatie van drinken en rijden.” — Senior Adults, Traffic Safety and Alcohol  Program Leader’s Guide, door Darlene J. Winter, Ph.D.

Ook is er minder alcohol nodig om een jongere te benevelen dan een volwassene. Jonge mensen wegen over het algemeen minder dan volwassenen, en hoe minder iemand weegt, des te minder vloeistof zit er in zijn lichaam om de alcohol die hij nuttigt te verdunnen. Hoe hoger de alcoholconcentratie in je bloedstroom is, des te benevelder word je.

„Schrander is degene die de rampspoed heeft gezien en zich vervolgens verbergt, maar de onervarenen zijn doorgelopen en moeten de straf ondergaan” (Spreuken 22:3). Gezien de gevaren van alcohol bij snelverkeer ben je „schrander” als je jezelf belooft dat je de twee niet zult combineren. Zo kun je jezelf niet alleen behoeden voor ongelukken die je blijvend verminken of je zelfs het leven kosten, maar kun je ook respect tonen voor het leven van anderen.

Neem je bovendien voor (1) nooit in een auto te stappen bij een bestuurder die gedronken heeft, en (2) nooit een vriend te laten rijden die gedronken heeft. Wellicht windt je vriend zich erover op, maar als hij weer tot bezinning is gekomen, waardeert hij misschien wat je hebt gedaan. — Vergelijk Psalm 141:5.

[Illustraties]

Stap nooit in een auto bij een bestuurder die gedronken heeft, en laat nooit een vriend rijden die gedronken heeft

[Illustraties op blz. 262]

Leeftijdgenoten, de televisie en soms zelfs ouders kunnen jongeren beïnvloeden om met drinken te beginnen

[Illustratie op blz. 265]

Alcohol kan bij misbruik ’bijten als een slang’

[Illustraties op blz. 269]

Waartoe alcohol bij snelverkeer dikwijls leidt