1-3. (a) Wat vinden veel mensen van hun werk? (b) Tot welke kijk moedigt de Bijbel aan, en welke vragen gaan we in dit hoofdstuk bespreken?

VEEL mensen in deze wereld genieten helemaal niet van hun werk. Ze maken lange dagen en hebben een baan die ze niet echt leuk vinden. Daarom zien ze er elke dag vreselijk tegen op om naar hun werk te gaan. Zo’n houding maakt het niet makkelijk zich betrokken te voelen bij het werk, laat staan er voldoening uit te halen.

² De Bijbel moedigt aan tot een positieve kijk op hard werken door te zeggen dat werk en de resultaten ervan een zegen zijn. ‘Dat iedereen eet en drinkt en geniet van al zijn harde werk. Het is een geschenk van God’, schreef Salomo (Prediker 3:13). Jehovah, die van ons houdt en altijd het beste met ons voorheeft, wil dat we voldoening uit ons werk halen en dat we van de resultaten van ons werk genieten. Om in zijn liefde te blijven, moet je leven volgens zijn kijk en zijn principes in verband met werk. (Lees Prediker 2:24; 5:18.)

³ In dit hoofdstuk gaan we vier vragen bespreken: Hoe kun je genieten van je harde werk? Welke soorten werk zijn niet geschikt voor ware christenen? Hoe kun je het evenwicht vinden tussen je werk en geestelijke activiteiten? En wat is het allerbelangrijkste werk dat je kunt doen? Maar we gaan eerst het voorbeeld bekijken van de twee grootste werkers in het universum: Jehovah en Jezus.

4, 5. Hoe blijkt uit de Bijbel dat Jehovah hard werkt?

⁴ Jehovah is de superieure Werker. Genesis 1:1 zegt: ‘In het begin schiep God de hemel en de aarde.’ Toen Jehovah klaar was met zijn scheppingswerk in verband met de aarde, noemde hij het resultaat ‘heel goed’ (Genesis 1:31). Met andere woorden: hij was volkomen tevreden over al zijn werk op aarde. Het gaf Jehovah, ‘de gelukkige God’, ongetwijfeld veel vreugde zo productief te zijn (1 Timotheüs 1:11).

⁵ Onze ijverige God houdt nooit op met werken. Lang nadat het letterlijke scheppingswerk in verband met de aarde klaar was, zei Jezus: ‘Mijn Vader is tot nu toe blijven werken’ (Johannes 5:17). Wat heeft de Vader dan gedaan? Vanuit de hemel heeft hij actief leiding en zorg gegeven aan de mensheid. Hij heeft ‘een nieuwe schepping’ voortgebracht: gezalfde christenen, die uiteindelijk met Jezus in de hemel zullen regeren (2 Korinthiërs 5:17). Hij heeft gewerkt aan de vervulling van zijn voornemen met de mens: dat mensen die van hem houden, eeuwig leven krijgen in een nieuwe wereld (Romeinen 6:23). Jehovah moet wel heel blij zijn met de resultaten van dat werk. Miljoenen mensen hebben positief op de Koninkrijksboodschap gereageerd. Jehovah heeft ze tot zich getrokken en ze hebben hun manier van leven veranderd om in zijn liefde te blijven (Johannes 6:44).

6, 7. Waaruit blijkt dat Jezus al heel lang een harde werker is?

⁶ Jezus is al heel lang een harde werker. Voordat hij als mens naar de aarde kwam, was hij Jehovah’s ‘meesterwerker’ bij het scheppen van alle dingen ‘in de hemel en op aarde’ (Spreuken 8:22-31; Kolossenzen 1:15-17). Toen Jezus op aarde was, werkte hij ook hard. Al vroeg in  zijn leven leerde hij het bouwvak, en hij kwam bekend te staan als ‘de timmerman’ * (Markus 6:3). Dat vak betekent zwaar werk en er zijn verschillende vaardigheden voor nodig. Dat was vooral zo toen er nog geen houtzagerijen, bouwmarkten en elektrisch gereedschap waren. Kun je je voorstellen hoe Jezus eropuit ging om zijn eigen timmerhout te halen? Misschien moest hij eerst wel bomen omhakken en het hout naar de plek slepen waar hij aan het werk was. Zie je al voor je hoe hij een huis bouwde? Hoe hij de dakbalken en de deuren maakte en zelfs een deel van het meubilair? Jezus wist ongetwijfeld uit eigen ervaring hoeveel voldoening je kunt halen uit vakkundig uitgevoerd, hard werk.

⁷ Jezus was bijzonder ijverig in de prediking. Drieënhalf jaar was hij intensief bezig met dit uiterst belangrijke werk. Hij wilde zo veel mogelijk mensen bereiken en daarom verspilde hij geen tijd: hij stond vroeg op en werkte tot in de nacht door (Lukas 21:37, 38; Johannes 3:2). Hij trok ‘van stad naar stad en van dorp naar dorp om het goede nieuws van Gods Koninkrijk te prediken en bekend te maken’ (Lukas 8:1). Jezus legde te voet honderden kilometers over stoffige wegen af om mensen het goede nieuws te vertellen.

8, 9. Genoot Jezus van zijn harde werk? Leg uit.

⁸ Heeft Jezus genoten van zijn harde werk in de prediking? Ja! Hij zaaide zaden van Koninkrijkswaarheid en liet velden achter die rijp waren om te oogsten. Het doen van Jehovah’s werk gaf Jezus zo veel kracht en energie dat hij bereid was voedsel te laten staan om het werk klaar te  krijgen (Johannes 4:31-38). Bedenk eens hoeveel voldoening het hem gegeven moet hebben toen hij aan het eind van zijn bediening op aarde terecht tegen zijn Vader kon zeggen: ‘Ik heb u op aarde verheerlijkt door het werk te voltooien dat u me te doen hebt gegeven’ (Johannes 17:4).

⁹ Jehovah en Jezus zijn echt de beste voorbeelden van personen die genieten van hun harde werk. Onze liefde voor Jehovah motiveert ons om hem na te volgen (Efeziërs 5:1). En onze liefde voor Jezus zet ons ertoe aan ‘nauwkeurig in zijn voetstappen te treden’ (1 Petrus 2:21). Daarom gaan we nu bespreken hoe ook wij van ons harde werk kunnen genieten.

10, 11. Wat kan je helpen een positieve kijk op je werk te krijgen?

¹⁰ Werelds werk hoort bij het leven van veel ware christenen. Je wilt graag voldoening uit je werk halen, maar dat kan heel moeilijk zijn als je werk hebt dat je niet echt leuk vindt. Hoe kun je in zo’n situatie toch genieten van je werk?

¹¹ Ontwikkel een positieve kijk. Je kunt je omstandigheden niet altijd veranderen, maar wel je houding. Je kunt een positieve kijk op je werk ontwikkelen door over Jehovah’s kijk erop te mediteren. Als je bijvoorbeeld gezinshoofd bent, bedenk dan dat je baan, hoe oninteressant die ook mag lijken, je in staat stelt voor je gezin te zorgen. Dat is iets wat Jehovah heel belangrijk vindt. De Bijbel zegt dat iemand die niet voor zijn gezin zorgt ‘erger is dan een ongelovige’ (1 Timotheüs 5:8). Als je beseft dat je werk een middel is tot een doel — een verantwoordelijkheid nakomen die God je gegeven heeft — kan dat je helpen er een bepaalde voldoening uit te halen, iets wat je collega’s misschien niet ervaren.

12. Welke voordelen heeft het om ijverig en eerlijk te zijn op je werk?

 ¹² Wees ijverig en eerlijk. Het kan veel voordelen hebben hard te werken en je werk goed te leren doen. IJverige, bekwame werkers worden door hun werkgever vaak erg gewaardeerd (Spreuken 12:24; 22:29). Ook moet je als christen eerlijk zijn door geen geld, spullen of tijd van je werkgever te stelen (Efeziërs 4:28). Zoals we in het vorige hoofdstuk zagen, is eerlijk zijn de moeite waard. Een werknemer die als eerlijk bekendstaat, krijgt waarschijnlijk meer vertrouwen van anderen. En of je werkgever je voorbeeld als harde werker nu opmerkt of niet, je kunt de  voldoening hebben dat je ‘een eerlijk geweten’ hebt en dat je de goedkeuring hebt van de God van wie je houdt (Hebreeën 13:18, voetnoot; Kolossenzen 3:22-24).

13. Welke resultaten kan goed gedrag op het werk hebben?

¹³ Besef dat je God kunt eren door je gedrag. Als je je op het werk gedraagt volgens Jehovah’s hoge normen, zal dat zeker opvallen. Het resultaat zal zijn dat je ‘een sieraad bent voor de leer van God, onze Redder’ (Titus 2:9, 10). Je goede gedrag kan ervoor zorgen dat anderen belangstelling krijgen voor onze aanbidding. Hoe zou je het vinden als een collega interesse voor de waarheid krijgt door jouw goede voorbeeld op het werk? En het allerbelangrijkste: wat is er nu beter dan te weten dat jouw goede gedrag Jehovah eert en hem blij maakt? (Lees Spreuken 27:11; 1 Petrus 2:12.)

14-16. Over welke belangrijke vragen moet je nadenken als je een beslissing moet nemen in verband met werk?

¹⁴ De Bijbel legt niet tot in detail uit wat wel en niet aanvaardbaar is als het om werk gaat. Maar dat wil niet zeggen dat je zomaar elk soort werk kunt aannemen. De Bijbel kan je helpen om zinvol, eerlijk werk te kiezen dat God goedkeurt en werk te vermijden dat hij afkeurt (Spreuken 2:6). Als je voor beslissingen staat in verband met werk, zijn er twee belangrijke vragen waar je over na moet denken.

¹⁵ Is het werk op zich iets wat in de Bijbel wordt veroordeeld? In Gods Woord worden stelen, liegen en het maken van afgoden duidelijk veroordeeld (Exodus 20:4; Handelingen 15:29; Efeziërs 4:28; Openbaring 21:8). We zullen geen baan aannemen waarbij zulke dingen van ons gevraagd worden. Uit liefde voor Jehovah zullen we  nooit werk accepteren dat ingaat tegen zijn geboden. (Lees 1 Johannes 5:3.)

¹⁶ Zou ik door dit werk duidelijk medeplichtig worden of een bijdrage leveren aan een verkeerde praktijk? Kijk eens naar het volgende voorbeeld. Werken als receptionist is op zich niet verkeerd. Maar wat als een christen zo’n baan aangeboden krijgt in een abortuskliniek? Zijn werk houdt natuurlijk niet in dat hij rechtstreeks helpt bij het plegen  van de abortussen. Maar zijn dagelijks werk draagt wel bij tot het functioneren van een kliniek die is opgericht om abortussen uit te voeren — een praktijk die in strijd is met de Bijbel (Exodus 21:22-24). Omdat we van Jehovah houden, willen we niet nauw betrokken zijn bij on-Bijbelse praktijken.

17. (a) Waar moet je rekening mee houden bij het nemen van een beslissing over werk? (Zie het kader ‘ Kan ik die baan aannemen?’) (b) Hoe kan je geweten je helpen beslissingen te nemen waar God blij mee is?

¹⁷ Veel kwesties in verband met werk kunnen opgelost worden door goed na te denken over het antwoord op de twee belangrijke vragen in alinea 15 en 16. En er zijn nog een paar factoren waar je bij stil moet staan. * Je kunt niet  verwachten dat de getrouwe slaaf regels opstelt voor elke situatie die zich kan voordoen. Je moet je eigen onderscheidingsvermogen gebruiken. Zoals we in hoofdstuk 2 zagen, moet je je geweten vormen en oefenen door te onderzoeken hoe je de Bijbel in het dagelijks leven kunt toepassen. Als je ‘door gebruik je waarnemingsvermogen oefent’, kan je geweten je helpen beslissingen te nemen waar God blij mee is en waarmee je in zijn liefde blijft (Hebreeën 5:14).

18. Waarom is het niet makkelijk om je geestelijke evenwicht te bewaren?

¹⁸ In deze ‘laatste dagen’ met hun ‘zware tijden (...) die moeilijk te doorstaan zijn’, is het niet makkelijk ons geestelijke evenwicht te bewaren (2 Timotheüs 3:1). Het kan echt moeilijk zijn een baan te vinden en die te houden. Als christen weet je dat het belangrijk is hard te werken om voor je gezin te zorgen. Maar als je niet oppast, zouden je geestelijke activiteiten op de achtergrond kunnen raken door de werkdruk of door de invloed van de materialistische kijk van de wereld (1 Timotheüs 6:9, 10). Hoe kun je je evenwicht bewaren en ‘vaststellen wat echt belangrijk is’? — Filippenzen 1:10.

19. Waarom is Jehovah ons volledige vertrouwen waard, en wat zul je voorkomen als je op Jehovah vertrouwt?

¹⁹ Vertrouw volledig op Jehovah. (Lees Spreuken 3:5, 6.) Dat vertrouwen is hij zeker waard, want hij geeft om ons (1 Petrus 5:7). Hij weet beter wat we nodig hebben dan wijzelf, en zijn hand is nooit te kort (Psalm 37:25). Het is daarom verstandig te luisteren als zijn Woord ons de raad geeft: ‘Laat je leven vrij zijn van de liefde voor geld en wees tevreden met wat je hebt. Want hij [God] heeft gezegd: “Ik zal je nooit in de steek laten en ik zal je  nooit verlaten”’ (Hebreeën 13:5). Veel volletijddienaren hebben ondervonden dat Jehovah in onze levensbehoeften kan voorzien. Als je er volledig op vertrouwt dat Jehovah voor je zal zorgen, zul je je niet overdreven veel zorgen maken over de zorg voor je gezin (Mattheüs 6:25-32). Je zult niet toelaten dat je vanwege je werk geestelijke activiteiten gaat verwaarlozen, zoals de prediking van het  goede nieuws en het bezoeken van de bijeenkomsten (Mattheüs 24:14; Hebreeën 10:24, 25).

20. Wat betekent het je oog op één punt gericht te houden, en hoe doe je dat?

²⁰ Houd je oog op één punt gericht. (Lees Mattheüs 6:22, 23.) Dat betekent dat je je leven eenvoudig houdt. Het oog van een christen is gefocust op één doel: het doen van Gods wil. Als je oog gefocust is, zul je je niet helemaal in beslag laten nemen door het streven naar een goedbetaalde baan en een luxeleven. Ook zul je niet voortdurend op zoek zijn naar de nieuwste en beste spullen die je volgens de reclamewereld nodig hebt om gelukkig te zijn. Hoe kun je je oog op één punt gericht houden? Belast jezelf niet met onnodige schulden. Prop je leven niet vol met bezittingen die veel te veel tijd en aandacht opslokken. Luister naar de Bijbelse raad om tevreden te zijn met ‘voedsel en kleding’ (1 Timotheüs 6:8). Probeer je leven zo veel mogelijk te vereenvoudigen.

21. Waarom moet je prioriteiten stellen, en wat moet in je leven op de eerste plaats komen?

²¹ Stel geestelijke prioriteiten en houd je eraan. Omdat je maar een beperkte hoeveelheid tijd hebt, moet je prioriteiten stellen. Anders kunnen minder belangrijke dingen kostbare tijd opslokken, waardoor je niet toekomt aan de dingen die het belangrijkst zijn. Wat moet in je leven op de allereerste plaats komen? Veel mensen in de wereld leggen de nadruk op het volgen van hoger onderwijs om een carrière in deze wereld op te bouwen. Maar Jezus spoorde zijn volgelingen aan: ‘Blijf eerst het Koninkrijk (...) zoeken’ (Mattheüs 6:33). Ware christenen stellen Gods Koninkrijk op de eerste plaats in hun leven. Uit je manier van leven — je keuzes, doelen en bezigheden — moet blijken dat het Koninkrijk en Jehovah’s  wil belangrijker voor je zijn dan materiële dingen en wereldse activiteiten.

22, 23. (a) Wat is het belangrijkste werk van ware christenen, en hoe laat je zien dat je het belangrijk vindt? (Zie het kader ‘ Een leven vol vreugde en voldoening’.) (b) Wat is jouw vaste besluit als het om werelds werk gaat?

²² Omdat we weten dat we ver in de tijd van het einde leven, blijven we geconcentreerd op het belangrijkste werk van ware christenen: prediken en discipelen maken (Mattheüs 24:14; 28:19, 20). Net als ons Voorbeeld, Jezus, willen we intensief met dat levensreddende werk bezig zijn. Hoe kun je laten zien dat dit werk belangrijk voor je is? De meeste aanbidders van Jehovah prediken met hart en ziel als verkondiger. Sommigen hebben in hun leven keuzes gemaakt waardoor ze als pionier of zendeling kunnen dienen. Veel ouders zien het belang van geestelijke doelen in en hebben daarom hun kinderen aangemoedigd in de volletijddienst te gaan. Genieten ijverige predikers van hun harde werk in de dienst? Zeker weten! Als je Jehovah met hart en ziel dient, ben je verzekerd van een leven vol vreugde, voldoening en zegeningen. (Lees Spreuken 10:22.)

²³ Velen van ons moeten lange dagen maken op hun werk om voor hun gezin te kunnen zorgen. Bedenk dat Jehovah wil dat je van je harde werk geniet. Als je je in je houding en gedrag laat leiden door zijn kijk en principes, kun je voldoening uit je werk halen. Maar wees vastbesloten om je nooit door werelds werk te laten afleiden van ons voornaamste werk: het goede nieuws van Gods Koninkrijk bekendmaken. Door dat werk op de eerste plaats te stellen, toon je je liefde voor Jehovah en blijf je in zijn liefde.