HOOFDSTUK 5
Scheppingskracht: ‘De Maker van hemel en aarde’
1, 2. Hoe is de zon een bewijs van Jehovah’s scheppingskracht?
HEB je weleens op een koude avond bij een vuur gestaan? Misschien hield je je handen op precies de goede afstand van de vlammen om van de warmte te genieten. Als je te dichtbij kwam, werd de warmte ondraaglijk. Als je te ver achteruitging, voelde je de kille avondlucht en kreeg je het koud.
2 Er is een ‘vuur’ dat ons overdag warm houdt. Dat ‘vuur’ brandt op een afstand van zo’n 150 miljoen kilometer! a Wat een kracht moet de zon hebben dat je de warmte ervan op zo’n enorme afstand kunt voelen! Toch bevindt de aarde zich op precies de goede afstand van die ontzagwekkende thermonucleaire oven — iets dichterbij en het water op aarde zou verdampen, iets verder weg en het zou allemaal bevriezen. In beide gevallen zou er geen leven op aarde mogelijk zijn. Zonlicht is niet alleen onmisbaar voor het leven op aarde maar het is ook een schone en efficiënte energiebron. En het is iets waarvan we genieten (Prediker 11:7).
3. Wat kunnen we leren van de zon?
3 Toch vinden de meeste mensen de zon iets vanzelfsprekends, ook al is hun leven ervan afhankelijk. Daardoor beseffen ze niet wat we van de zon kunnen leren. De Bijbel zegt over Jehovah: ‘U hebt het licht en de zon gemaakt’ (Psalm 74:16). Door de zon wordt Jehovah geëerd, ‘de Maker van hemel en aarde’ (Psalm 19:1; 115:15). De zon is maar één van de talloze hemellichamen die ons iets leren over Jehovah’s enorme scheppingskracht. We gaan eens wat beter kijken naar een paar ervan, en daarna gaan we ons verdiepen in de aarde en wat erop leeft.
Jehovah ‘heeft het licht en de zon gemaakt’
‘Sla je ogen op naar de hemel en kijk’
4, 5. Hoe krachtig en groot is de zon, maar hoe groot is de zon in vergelijking met andere sterren?
4 Zoals je misschien wel weet, is onze zon een ster. De zon lijkt groter dan de sterren die we ’s nachts zien omdat de zon in vergelijking daarmee vrij dichtbij staat. Hoe krachtig is de zon? In de kern van de zon is een temperatuur van zo’n 15.000.000 graden Celsius. Stel dat je een stukje ter grootte van een speldenknop uit de kern van de zon zou nemen en dat hier op aarde zou leggen. Dan zou je minstens 140 kilometer van die piepkleine warmtebron vandaan moeten blijven om niet te verbranden! Elke seconde stoot de zon een hoeveelheid energie uit die gelijkstaat aan de explosie van vele honderden miljoenen atoombommen.
5 De zon is zo enorm groot dat er ruim 1.300.000 aardbollen in zouden passen. En dan is de zon niet eens een heel grote ster. Astronomen noemen de zon een gele dwerg. Paulus schreef: ‘De ene ster verschilt in pracht van de andere’ (1 Korinthiërs 15:41). Alleen door heilige geest kan Paulus dat hebben opgeschreven. Er bestaat een ster die zo enorm groot is dat als hij op de plaats van de zon zou staan, de aarde zich in die ster zou bevinden. Een andere reuzenster zou dan zelfs helemaal tot aan Saturnus reiken. Die planeet bevindt zich zo ver van de aarde dat een ruimtevaartuig vier jaar nodig zou hebben om er te komen als het 40 keer zo snel zou gaan als een kogel!
6. Hoe laat de Bijbel zien dat het aantal sterren enorm groot is?
6 Nog ontzagwekkender dan de grootte van de sterren is hun aantal. De Bijbel zegt dat mensen de sterren niet kunnen tellen, net zoals we ‘het zand van de zee’ niet kunnen tellen (Jeremia 33:22). Die uitspraak wijst erop dat er veel meer sterren zijn dan je met het blote oog kunt zien. Als een Bijbelschrijver zoals Jeremia ’s nachts naar de hemel had gekeken en had geprobeerd de sterren te tellen, dan zou hij er maar zo’n 3000 hebben kunnen tellen. Dat is het aantal sterren dat het menselijk oog zonder hulpmiddelen op een heldere nacht kan zien. Dat aantal zou misschien vergelijkbaar zijn met het aantal korrels in een handvol zand. Maar in feite is het aantal sterren overweldigend, als het zand van de zee. b Wie zou zo’n hoeveelheid kunnen tellen?
7. Wat zeggen wetenschappers over het aantal sterren in ons sterrenstelsel en het aantal sterrenstelsels in het heelal?
7 Jesaja 40:26 zegt: ‘Sla je ogen op naar de hemel en kijk. Wie heeft die dingen geschapen? Het is degene die ze als een leger leidt naar hun aantal. Hij roept ze allemaal bij naam.’ Psalm 147:4 zegt: ‘Hij telt het aantal sterren.’ Hoeveel sterren zijn er? Dat is geen eenvoudige vraag. Astronomen schatten dat er alleen al in ons Melkwegstelsel meer dan 100 miljard sterren zijn. c Volgens sommigen zijn dat er nog veel meer. Maar ons Melkwegstelsel is nog maar een van de vele sterrenstelsels, en veel daarvan bevatten nog meer sterren. Astronomen schatten dat er honderden miljarden of zelfs biljoenen sterrenstelsels zijn. Tot nu toe lijkt het erop dat de mens nog niet eens het aantal sterrenstelsels kan bepalen, laat staan het exacte aantal van alle miljarden sterren die ze bevatten. Maar Jehovah weet dat aantal wel. Sterker nog, hij geeft elke ster een eigen naam!
8. (a) Hoe zou je uitleggen hoe groot het Melkwegstelsel is? (b) Hoe regelt Jehovah de bewegingen van hemellichamen?
8 Ons ontzag wordt nog groter als we over de afmetingen van sterrenstelsels nadenken. Het Melkwegstelsel heeft naar schatting een doorsnee van zo’n 100.000 lichtjaar. Stel je een lichtstraal voor met een snelheid van 300.000 kilometer per seconde. Het zou die straal 100.000 jaar kosten om van het ene uiteinde van ons sterrenstelsel naar het andere te komen! En sommige sterrenstelsels zijn vele malen groter dan het onze. De Bijbel zegt dat Jehovah ‘de hemel uitspant’ als een stuk stof (Psalm 104:2). Hij regelt ook de bewegingen van de hemellichamen. Alles in het heelal, van het kleinste deeltje tot het grootste sterrenstelsel, beweegt zich volgens de natuurwetten die God heeft ontworpen en in werking heeft gesteld (Job 38:31-33). Sommige geleerden hebben de precieze bewegingen van de hemellichamen vergeleken met de choreografie van een ingewikkeld ballet! Denk nu eens aan degene die al die dingen heeft gemaakt. Waarschijnlijk voel je veel ontzag voor de God die zo’n enorme scheppingskracht heeft.
‘De Maker van de aarde door zijn kracht’
9, 10. Wat zegt de plaatsing van de aarde in het heelal over Jehovah?
9 Jehovah’s scheppingskracht is ook duidelijk te merken als we kijken naar onze planeet, de aarde. Jehovah heeft de aarde een perfecte plek gegeven in dit uitgestrekte heelal. Sommige geleerden denken dat veel sterrenstelsels onveilig zouden kunnen zijn voor een planeet waarop leven voorkomt. Een groot deel van ons Melkwegstelsel was kennelijk niet bedoeld om leven te huisvesten. In het centrum ervan is het stralingsniveau hoog, en omdat de hoeveelheid sterren daar groter is, zijn er veel bijna-botsingen tussen de sterren. In de randgebieden van het Melkwegstelsel ontbreken veel van de elementen die onmisbaar zijn voor leven. Ons zonnestelsel ligt op een ideale plek tussen deze uitersten.
10 De aarde profiteert van een verre, maar kolossale beschermer: de planeet Jupiter. Deze planeet is meer dan duizend keer zo groot als de aarde en heeft dus een enorme gravitatiekracht. Jupiter trekt daardoor objecten aan die door de ruimte vliegen of laat ze afbuigen. Geleerden hebben berekend dat als Jupiter er niet zou zijn, de aarde 10.000 keer vaker door grote projectielen zou worden getroffen. Dichter bij huis heeft onze aarde een bijzondere satelliet: de maan. Die is niet alleen maar een mooi ‘nachtlicht’. De maan houdt de aarde constant in een stabiele schuine stand. Dankzij die kanteling heeft de aarde vaste, voorspelbare jaargetijden — nog een belangrijk voordeel voor het leven hier.
11. Hoe fungeert de atmosfeer van de aarde als een beschermend schild?
11 Jehovah’s scheppingskracht is te zien in elk aspect van het ontwerp van de aarde. Denk eens aan de atmosfeer of dampkring, die fungeert als een beschermend schild. De zon zendt gezonde stralen uit maar ook dodelijke. Wanneer de dodelijke stralen de hogere delen van de atmosfeer treffen, zorgen ze ervoor dat gewone zuurstof in ozon verandert. De ozonlaag die daardoor ontstaat, absorbeert vervolgens de meeste van die stralen. In feite is onze planeet ontworpen met een eigen beschermende paraplu!
12. Hoe illustreert de waterkringloop Jehovah’s scheppingskracht?
12 De atmosfeer rond onze aarde geeft ons de lucht die we nodig hebben en doet nog veel meer om het leven op aarde mogelijk te maken. Een van die wonderbare dingen is de waterkringloop. Elk jaar laat de zon ruim 400.000 kubieke kilometer water door verdamping opstijgen uit de oceanen en zeeën. Het water vormt wolken, die door atmosferische winden overal heen worden gedreven. Het water is ondertussen gefilterd en gezuiverd, en het komt als regen, sneeuw en ijs naar beneden en vult zo de watervoorraad weer aan. Het is precies zoals Prediker 1:7 zegt: ‘Alle rivieren stromen naar de zee en toch raakt de zee nooit vol. De rivieren keren terug naar waar ze zijn begonnen om opnieuw te gaan stromen.’ Alleen Jehovah zou zo’n kringloop op gang kunnen brengen.
13. Welke bewijzen van de kracht van de Schepper zien we in de plantengroei en in de grond?
13 Overal waar leven is, zien we bewijzen van de kracht van de Schepper: van de machtige sequoia’s die hoger zijn dan een gebouw van 30 verdiepingen tot microscopisch kleine planten in de oceanen die een groot deel van de zuurstof leveren die we inademen. Zelfs de grond zit vol leven: wormen, schimmels en microben, die allemaal samenwerken op een complexe manier die de groei van planten bevordert. Terecht zegt de Bijbel dat de grond kracht heeft (Genesis 4:12, voetnoot).
14. Welke kracht zit er zelfs in het kleine atoom?
14 Jehovah is zonder twijfel ‘de Maker van de aarde door zijn kracht’ (Jeremia 10:12). Zijn kracht is zelfs te zien in zijn kleinste scheppingen. Als je bijvoorbeeld een miljoen atomen naast elkaar zou leggen, zouden ze nog niet de dikte van een mensenhaar hebben. En zelfs als je een atoom zou uitvergroten tot het zo hoog was als een gebouw van 14 verdiepingen, dan zou de kern ervan niet groter zijn dan een korreltje zout op de zevende verdieping. Toch is die oneindig kleine kern de bron van de ontzagwekkende kracht die bij een kernexplosie vrijkomt!
‘Alles wat adem heeft’
15. Welke les leerde Jehovah Job door over verschillende wilde dieren te spreken?
15 We zien Jehovah’s scheppingskracht ook in de vele diersoorten op aarde. Psalm 148 noemt veel dingen die Jehovah loven, en vers 10 heeft het onder andere over ‘alle wilde en tamme dieren’. Om duidelijk te maken waarom de mens ontzag voor de Schepper moet hebben, sprak Jehovah tot Job over dieren zoals de leeuw, de wilde ezel, de wilde stier, de Behemoth (mogelijk het nijlpaard) en de Leviathan (mogelijk de krokodil). Waar ging het om? Als de mens ontzag heeft voor zulke machtige, indrukwekkende en ontembare dieren, moet hij zeker ontzag hebben voor hun Schepper! (Job hoofdstuk 38-41)
16. Wat vind je indrukwekkend aan de vogels die Jehovah geschapen heeft?
16 Psalm 148:10 noemt ook vogels. Denk eens aan alle variëteiten! Jehovah vertelde Job over de struisvogel, die ‘lacht om het paard en zijn ruiter’. Deze 2,5 meter hoge vogel kan niet vliegen, maar hij kan lopen met een snelheid van 65 kilometer per uur en neemt daarbij stappen van 4,5 meter! (Job 39:13, 18) In tegenstelling daarmee brengt de albatros het grootste deel van zijn leven in de lucht door. Deze vogel heeft een vleugelspanwijdte van zo’n 3 meter en is een geboren zweefvlieger. Hij kan urenlang zweven zonder met zijn vleugels te slaan. In contrast daarmee is de bijkolibrie met zijn lengte van maar 5 centimeter de kleinste vogel ter wereld. Hij kan wel 80 keer per seconde met zijn vleugels slaan! Kolibries, die glinsteren als kleine gevleugelde edelstenen, kunnen als een helikopter in de lucht hangen en zelfs achteruitvliegen.
17. Hoe groot is de blauwe vinvis, en tot welke conclusie kom je als je nadenkt over de dieren die Jehovah geschapen heeft?
17 Psalm 148:7 zegt dat zelfs de ‘zeedieren’ Jehovah loven. Sta eens stil bij wat volgens velen het grootste is van alle dieren die ooit op aarde hebben geleefd: de blauwe vinvis. Dit zeedier dat in de ‘waterdiepten’ zwemt, kan wel 30 meter of langer worden. Hij kan evenveel wegen als een kudde van 30 volwassen olifanten. Zijn tong alleen al is zo zwaar als een olifant. Zijn hart is zo groot als een kleine auto. Het slaat maar 9 keer per minuut — in tegenstelling tot het hart van een kolibrie, dat zo’n 1200 keer per minuut slaat. Minstens één van de bloedvaten van de blauwe vinvis is zo groot dat een kind erdoorheen zou kunnen kruipen. Je bent het vast eens met de slotwoorden van het boek Psalmen: ‘Laat alles wat adem heeft Jah loven’ (Psalm 150:6).
Lessen van Jehovah’s scheppingskracht
18, 19. Hoe groot is de verscheidenheid onder de levensvormen die Jehovah op aarde heeft gemaakt, en wat leert de schepping ons over zijn soevereiniteit?
18 Wat leren we van de manier waarop Jehovah zijn scheppingskracht gebruikt? We worden met ontzag vervuld door de diversiteit in de schepping. Een psalmist riep uit: ‘Hoe talrijk zijn uw werken, Jehovah! (...) De aarde is vol van uw scheppingen’ (Psalm 104:24). Dat is zeker waar! Biologen hebben ruim een miljoen levensvormen op aarde ontdekt, maar sommigen denken dat er nog miljoenen meer zijn. Een kunstenaar merkt misschien dat hij af en toe geen ideeën meer heeft. Maar Jehovah’s creativiteit is oneindig.
19 De manier waarop Jehovah zijn scheppingskracht gebruikt, leert ons iets over zijn soevereiniteit. Alleen al het woord Schepper onderscheidt Jehovah van al het andere in het universum, want dat is allemaal ‘schepping’. Zelfs Jehovah’s eniggeboren Zoon, die tijdens de schepping als ‘een meesterwerker’ diende, wordt in de Bijbel nooit Schepper of mede-Schepper genoemd (Spreuken 8:30; Mattheüs 19:4). In plaats daarvan is hij ‘de eerstgeborene van de hele schepping’ (Kolossenzen 1:15). Omdat Jehovah alles heeft geschapen, heeft hij als enige het recht om over alles en iedereen te regeren (Romeinen 1:20; Openbaring 4:11).
20. In welke betekenis rust Jehovah sinds hij klaar is met zijn scheppingswerk op aarde?
20 Is Jehovah ermee opgehouden zijn scheppingskracht te gebruiken? De Bijbel zegt inderdaad dat Jehovah, nadat hij op de zesde scheppingsdag klaar was met zijn scheppingswerk, ‘op de zevende dag ging rusten van al zijn werk’ (Genesis 2:2). Paulus leefde duizenden jaren nadat Jehovah was begonnen met rusten, en zijn woorden in Hebreeën 4:3-6 laten zien dat de zevende dag in zijn tijd nog niet geëindigd was. Maar ‘rusten’ betekent niet dat Jehovah helemaal met werken gestopt is, want Jehovah stopt nooit met werken (Psalm 92:4; Johannes 5:17). Het moet dus betekenen dat hij ermee gestopt is fysieke dingen te scheppen in verband met de aarde. Maar hij is er nooit mee gestopt te werken aan het realiseren van zijn doel. Dat werk omvatte onder andere het inspireren van de Heilige Schrift. Het omvatte zelfs het voortbrengen van ‘een nieuwe schepping’, waarover we het in hoofdstuk 19 zullen hebben (2 Korinthiërs 5:17).
21. Hoe zullen we over Jehovah’s scheppingskracht denken als we eeuwig leven?
21 Wanneer Jehovah’s rustdag ten slotte eindigt, zal hij al zijn werk op aarde ‘heel goed’ kunnen noemen, net zoals hij dat aan het einde van de zes scheppingsdagen deed (Genesis 1:31). We weten niet hoe hij zijn onbeperkte scheppingskracht daarna nog zal gebruiken. In ieder geval kunnen we er zeker van zijn dat we steeds weer gefascineerd zullen worden door de manier waarop Jehovah zijn scheppingskracht gebruikt. Tot in alle eeuwigheid zullen we meer over Jehovah leren door middel van zijn schepping (Prediker 3:11). Hoe meer we over hem leren, hoe dieper ons ontzag zal worden — en hoe dichter we tot onze Grootse Schepper zullen naderen.
a Denk hier eens over na om een beeld te krijgen bij dat enorme getal: als je die afstand met de auto zou afleggen, zou je er 100 jaar over doen — en dan zou je 24 uur per dag met een snelheid van 160 kilometer per uur moeten rijden!
b Sommigen denken dat er in Bijbelse tijden een primitief soort telescoop werd gebruikt. Ze redeneren dat mensen in die tijd anders nooit hadden kunnen weten dat er zo veel sterren zijn. Maar ze houden er geen rekening mee dat Jehovah de Auteur van de Bijbel is (2 Timotheüs 3:16).
c Bedenk eens hoeveel tijd het je zou kosten om 100 miljard sterren alleen al te tellen. Als je er elke seconde één kon tellen en dat 24 uur per dag zou volhouden, dan zou het je 3171 jaar kosten!