Een blik op de wereld

Sterft de bruine beer in Europa uit?

De bruine beer in West-Europa wordt met uitsterven bedreigd, aldus het Wereld Natuur Fonds (WWF). Hun aantallen zijn afgenomen tot nog maar zes kleine populaties. „De kwetsbaarste van deze populaties bruine beren bevinden zich in Frankrijk, Spanje en Italië, waar natuurbeschermers waarschuwen dat ze waarschijnlijk zullen verdwijnen tenzij ze worden aangevuld met beren uit andere streken”, zegt de Londense Daily Telegraph. „In Italië leven maar vier beren in de zuidelijke Alpen”, zegt de krant verder. In Griekenland vormt stropen door boeren en imkers, uit woede omdat vee is gedood of bijenkorven zijn vernield, een groot probleem. In tegenstelling daarmee melden delen van Oost-Europa gedijende berenpopulaties te hebben. De strikte beschermingsmaatregelen en aanvullingsprogramma’s van Roemenië hebben het mogelijk gemaakt dat berenpopulaties zich ontwikkelen en groter zijn geworden. En in Rusland, waar de beer beschermd is, leven ongeveer 36.000 beren. „Het is van wezenlijk belang dat er dringend stappen worden ondernomen om de laatste beren van West-Europa te redden”, zegt Callum Rankine, van de Campagne voor Europa’s Carnivoren van het WWF. „Zonder onmiddellijke tussenkomst zullen deze beren uitsterven.”

Dure liefdadigheid

Miljoenen mensen hebben in crisistijden voordeel getrokken van geschonken geneesmiddelen. Maar uit een recent onderzoek door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) blijkt dat geschonken geneesmiddelen vaak niet goed te herkennen of beperkt houdbaar zijn. Hoewel veel geneesmiddelen met de beste bedoelingen worden gestuurd, „voorzien ze niet in datgene waaraan op het gebied van gezondheid werkelijk het dringendst behoefte is, en eenmaal in het land laten ze de toch al overbelaste distributiesystemen nog verder vastlopen en kan men zich er moeilijk van ontdoen”, zegt WHO-functionaris dr. Jonathan Quick. Meer dan de helft van de geneesmiddelen die aan Bosnië werden geschonken, was ongeschikt. Er moesten speciale verbrandingsapparaten naar Armenië en naar Mostar in Bosnië-Hercegovina worden gestuurd om ongeschikte geneesmiddelen te vernietigen. De geschatte kosten van het verzenden van 1000 ton ongeschikte medicijnen vanuit Kroatië met het doel ze elders op juiste wijze te vernietigen, liggen tussen de 2 en 4 miljoen dollar.

Geluid als lokmiddel

Terwijl de meeste planten kleur of geur gebruiken om dieren te lokken die hen bestuiven, krijgt de tropische Mucuna holtoni hetzelfde voor elkaar met geluidsweerkaatsing, bericht het Duitse tijdschrift Das Tier. Deze klimplant wordt bezocht door vleermuizen, die een beeld van hun omgeving vormen door ultrasone signalen uit te zenden. Geleerden van de Universiteit van Erlangen hebben ontdekt dat de nectar van de plant werkt als een „akoestisch kattenoog”, door de ultrasone signalen rechtstreeks naar de vleermuizen te reflecteren. „Op die manier maakt de plant het de vleermuizen gemakkelijker de bloemen te vinden”, zegt het tijdschrift.

Zwamgevaar

„In Oost-Europa en Noord-Italië, waar het plukken van paddestoelen een traditie is, doen zich elk jaar een behoorlijk aantal sterfgevallen en vergiftigingen voor”, bericht de Londense Times. Omdat koken met wilde zwammen populair is geworden, waarschuwen kenners voor de gevaren van het eten van een van de ongeveer 250 giftige variëteiten die op het Britse platteland groeien. De groene knolamaniet en de kleverige knolamaniet zijn allebei zo goed als zeker dodelijk als ze worden gegeten. Er wordt bij paddestoelenplukkers op aangedrongen zich, uit zelfbehoud, aan te sluiten bij groepen die begeleid worden door professionele zoekers. „Er bestaan geen eenvoudige regels om te weten of een [zwam] onschadelijk of schadelijk is, dus is het dom om zonder expert op eigen houtje te gaan plukken”, waarschuwt een ouder lid van de Britse Mycologische Vereniging.

De economische consequenties van aids

Aids is niet alleen een tragedie op het gebied van de volksgezondheid maar is in Afrika in snel tempo een economische catastrofe aan het worden, bericht Le Monde. Nu zo’n 23 miljoen mensen HIV-positief zijn en elk jaar 2 miljoen mensen aan het virus sterven, „zal de aids-epidemie binnenkort de voordelen van ontwikkeling in Afrika ongedaan hebben gemaakt”. Afrikaanse bedrijven hebben te kampen met steeds meer arbeidsverzuim of sterfgevallen onder werknemers als gevolg van de ziekte. Een nationaal spoorwegbedrijf  is meer dan 10 procent van zijn personeel kwijtgeraakt. In een ander groot bedrijf zijn 3400 van de 11.500 werknemers HIV-positief. De landbouw raakt in verval doordat boeren bezwijken aan aids. Bovendien gaat het onderwijs achteruit en neemt analfabetisme toe, aangezien gezinnen noch het geld, noch de tijd hebben om kinderen naar school te sturen en er honderden leerkrachten aan aids zijn gestorven.

Astronomen pleiten voor stilte

Radioastronomen, die luisteren naar signalen die iets zeggen over de geboorte van de eerste sterren en sterrenstelsels, raken steeds meer gefrustreerd door „de snufjes van de moderne beschaving”, bericht de International Herald Tribune. Televisiestations, radiozenders, communicatiesatellieten en mobiele telefoons overstemmen het achtergrondgeluid uit de ruimte dat deze wetenschappers proberen te horen. Om hun onderzoekingen te kunnen voortzetten, proberen astronomen een stille plek te vinden „waar alle vormen van radiocommunicatie verboden zouden zijn”. Daar willen zij verspreid over honderden kilometers een serie schotelantennes bouwen die „100 maal krachtiger [zouden zijn] dan de instrumenten die momenteel worden gebruikt”. Wetenschappers hopen dat de vergaarde inlichtingen vragen over de oorsprong van tijd, ruimte en materie zullen helpen beantwoorden.

Explosieve toename van de vogelstand in Mexico-Stad

De vogelstand in Mexico-Stad dreigt onbeheersbaar te worden. Zoals in de krant Reforma werd bericht, zijn er nu zo’n 1.335.000 duiven in de metropool. Monumenten en standbeelden zijn de favoriete rustplaatsen van de vogels. Deskundigen die de vogelstand controleren, hebben bericht dat „de vogels die zich aan de hoofdstad hebben aangepast hun dagelijkse expedities in drie fasen verdelen”, zegt de krant. „Ze kiezen één plek om de nacht door te brengen, een andere om naar voedsel te zoeken en weer een andere voor als zij niets te doen hebben, maar op [elke plek] laten ze sporen achter met hun uitwerpselen.” Ook veroorzaken ze verschillende ziekten die variëren van allergieën tot bacteriële, mycotische en virale infecties. De Internationale Vereniging voor de Ecologische Bescherming en Vreedzame Verplaatsing van Stadsduiven „heeft het plan voorgelegd een wet te ontwerpen die het voeren van vogels op openbare plaatsen verbiedt”. Maar ze stelt ook voor „iedereen te straffen die het probleem wil aanpakken door vogels te doden”.

„Doodgeknuffeld”

„Een van de oudste en grootste bomen ter wereld wordt doodgeknuffeld”, bericht The Australian. De kauriboom, die ten noorden van Auckland (Nieuw-Zeeland) staat, wordt elk jaar door duizenden toeristen bezocht, die in een soort ritueel hun armen om de enorme boom heenslaan, en daarbij vertrappen ze zijn wortels. „De boom is meer dan 50 meter hoog, maar niet een van de hoogste ter wereld”, zegt de krant. „Wat hoeveelheid hout betreft is hij echter wel een van de grootste.” Hij staat bekend als „de oude man van het bos” en is officieel 2000 jaar oud, maar men denkt dat hij twee keer zo oud is. Na al die jaren van natuurrampen, plagen en het gevaar omgekapt te worden te hebben overleefd, wordt hij nu misschien doodgeknuffeld. Een milieuactivist zegt: „Hij is waarschijnlijk aan het afsterven, maar of dat wel of niet onomkeerbaar is, weten wij niet.”

Borstvoeding houdt het gewicht onder controle?

Onderzoekers zeggen dat zij nog een voordeel van het geven van borstvoeding hebben ontdekt: het is wellicht een hulp om te voorkomen dat de baby in zijn latere leven te zwaar wordt. Zoals in het Duitse opinieblad Focus wordt bericht, heeft een onderzoeksteam van de Universiteit van München het gewicht vastgesteld van 9357 kinderen van 5 en 6 jaar, en onderzocht wat zij als baby te eten hadden gekregen. Uit de resultaten bleek dat bij de kinderen die 3 tot 5 maanden lang borstvoeding hadden gekregen 35 procent minder overgewicht optrad wanneer zij naar school gingen dan bij degenen die nooit de borst hadden gehad. Bovendien was het zo dat hoe langer de baby borstvoeding had gekregen, hoe lager de kans op overgewicht was. Een onderzoeker schrijft dit gunstige effect toe aan de bestanddelen van moedermelk, die de stofwisseling bevorderen.

Hoeveel water hebben kinderen nodig?

Kinderen tussen de 1 en 4 jaar drinken vaak te weinig. Dat bleek uit een studie van het Onderzoeksinstituut voor Kindervoeding in Dortmund (Duitsland), waarover het consumentenblad Test verslag uitbracht. Kinderen van 1 tot 4 jaar zijn bijzonder gevoelig voor uitdroging en zouden bijna een liter vloeistof per dag moeten drinken naast datgene wat zij bij maaltijden binnenkrijgen. Gemiddeld drinken zij een derde minder dan dat — en niet altijd uit eigen keus. De onderzoekers merkten dat in 1 op de 5 gevallen het verzoek van een kind om iets te drinken door de ouder werd geweigerd. De beste drank? Gewoon water is, waar dat veilig is, ideaal, zegt Test.