De zienswijze van de bijbel

Meditatie die nuttig is

„LATEN DE WOORDEN VAN MIJN MOND EN DE MEDITATIE VAN MIJN HART WELGEVALLIG WORDEN VOOR UW AANGEZICHT, O JEHOVAH, MIJN ROTS EN MIJN VERLOSSER.” — PSALM 19:14.

WAT betekent „meditatie” voor u? Als u zich houdt aan de leringen van sommige oosterse religies gelooft u misschien dat het iets is wat een helderder denken of speciale verlichting teweegbrengt. Meditatie die in het boeddhisme wordt beoefend, moedigt ertoe aan de geest van alle gedachten te ontdoen. Van andere vormen van meditatie wordt gezegd dat ze ertoe aanmoedigen om uw geest met „universele waarheden van wijsheid” te vullen.

De zienswijze van de bijbel met betrekking tot meditatie verschilt hiervan. In welk opzicht? Beschouw eens het bijbelse voorbeeld van een man genaamd Isaäk, die op veertigjarige leeftijd veel had om over te mediteren. Genesis 24:63 zegt: „Isaäk liep tegen het vallen van de avond buiten rond om te mediteren in het veld.” Er bestaat geen reden om aan te nemen dat Isaäk zijn geest ontdeed van gedachten of dat hij slechts mijmerde over een vage ’universele waarheid van wijsheid’. Isaäk had waarschijnlijk specifieke dingen om over na te denken, zoals zijn toekomst, het verlies van zijn moeder, of wie zijn vrouw zou worden. Hij maakte gebruik van wat vrije tijd in de avond om waarschijnlijk over zulke belangrijke dingen te mediteren. In de bijbel is meditatie meer dan slechts dagdromen.

Meditatie houdt meer in

Beschouw eens het voorbeeld van de psalmist David. Hij kreeg te maken met een reeks schijnbaar onoverkomelijke problemen en hij wist heel goed dat hij als onvolmaakt man de hulp van God nodig had om een juist gedrag aan de dag te leggen. Waardoor werd David in moeilijke omstandigheden gesterkt? Zoals opgetekend in Psalm 19:14 zei hij: „Laten de woorden van mijn mond en de meditatie van mijn  hart welgevallig worden voor uw aangezicht, o Jehovah, mijn Rots en mijn Verlosser.” Het Hebreeuwse woord dat hier met „mediteren” is vertaald, komt van een grondwoord dat letterlijk „met zichzelf spreken” betekent. Ja, David ’sprak met zichzelf’ over Jehovah, zijn activiteiten, zijn werken, zijn wetten en zijn rechtvaardigheid. — Psalm 143:5.

Ook de vroege christenen beschouwden het als een onderdeel van de ware aanbidding om tijd opzij te zetten om te mediteren over geestelijke dingen. De apostel Paulus gaf de vermaning: „Al wat waar is, al wat van ernstig belang is, al wat rechtvaardig is, al wat eerbaar is, al wat lieflijk is, alles waarover gunstig wordt gesproken, welke deugd er ook is en al wat lof verdient, blijft deze dingen bedenken” (Filippenzen 4:8). Om opbouwende gedachten te denken, moeten deze „dingen” waar Paulus het over had uiteraard op een bepaald moment in onze geest terechtkomen. Hoe?

De psalmist verschaft het antwoord. In Psalm 1:1, 2 lezen we: „Gelukkig is de man die niet in de raad der goddelozen heeft gewandeld . . . Zijn lust is in de wet van Jehovah, en in diens wet leest hij dag en nacht met gedempte stem.” Ja, de psalmist las geregeld in Gods wet. Vervolgens kon hij mediteren over de dingen die hij over de Schepper had geleerd.

Mediteren in deze tijd

Bijbellezen is van onschatbare waarde, maar na het lezen moeten we mediteren, diep nadenken of ’met onszelf spreken’ over wat we hebben gelezen. Net als spijsvertering noodzakelijk is om volledig profijt te trekken van het voedsel dat we eten, is meditatie noodzakelijk om in ons op te nemen wat we in de bijbel lezen. Juiste meditatie doet meer dan slechts negatieve gedachten verdrijven. Het stelt ons ook in de gelegenheid op de bijbel gebaseerde oplossingen voor onze problemen te overdenken. Een dergelijke meditatie kan ons helpen met succes om te gaan met de zorgen van het dagelijks leven. — Mattheüs 6:25-32.

De psalmist David erkende de rol die meditatie speelt bij het behagen van God. Hij zei: „Het is de mond van de rechtvaardige die met gedempte stem wijsheid uit” (Psalm 37:30). Ja, meditatie is een identificerend kenmerk van een getrouwe aanbidder. Het is een ware zegen om door God als rechtvaardig beschouwd te worden en het schenkt geestelijke voordelen. De bijbel zegt bijvoorbeeld dat „het pad van de rechtvaardigen is als het glanzende licht, dat steeds helderder wordt tot de dag stevig bevestigd is” (Spreuken 4:18). Daarom kan de gehoorzame christen die „met gedempte stem wijsheid uit” verwachten te groeien in begrip van de bijbel.

De bijbel geeft christenen ook de vermaning te mediteren over hun schriftuurlijke verantwoordelijkheden. De apostel Paulus zei tegen Timotheüs: „Denk diep over deze dingen na, ga er geheel in op, opdat uw vooruitgang aan allen openbaar moge zijn. Schenk voortdurend aandacht aan uzelf en aan uw onderwijs. Blijf bij deze dingen, want door dit te doen, zult gij zowel uzelf redden als hen die naar u luisteren” (1 Timotheüs 4:15, 16). Ja, wat we zeggen en doen kan een diepgaande uitwerking op anderen hebben.

Het is duidelijk dat we veel redenen hebben om diep, geconcentreerd na te denken over belangrijke dingen. Het is van essentieel belang dat we terugblikken op onze ervaringen uit het verleden, over het heden peinzen en onze gedachten zorgvuldig laten gaan over onze toekomst. Maar het voornaamste is dat onze meditatie ons de grootste verlichting zal schenken als onze gedachten gericht zijn op de wijsheid van onze Schepper, Jehovah God.

[Illustratie op blz. 20]

„De denker” van Rodin