Een blik op de wereld

Naar zuurstof snakkende ogen

Sommige mensen die contactlenzen dragen, zouden hun ogen wel eens de nodige zuurstof kunnen ontzeggen, bericht The Globe and Mail. „Er treedt vascularisatie op wanneer het hoornvlies [de doorzichtige buitenlaag van het oog] niet via oppervlaktecontact met de lucht de zuurstof kan krijgen die het nodig heeft, en ter compensatie bloedvaten begint te ontwikkelen.” Een verminderd gezichtsvermogen of zelfs blindheid kan het gevolg zijn. Dr. Raymond Stein, hoofd oogheelkunde in een ziekenhuis in Toronto, zegt dat het „ergste scenario is dat een patiënt zijn of haar lenzen niet verzorgt en niet langskomt voor controle”. Optometristen moedigen patiënten aan een deskundige te raadplegen om zich ervan te verzekeren dat ze de contactlenzen hebben die bij hun ogen passen en zich dan aan het aanbevolen gebruiksschema en de instructies voor het verzorgen van de lenzen te houden.

Braziliaanse vriendschap in verval

Brazilianen kweken nu minder vaak vriendschappen aan dan tien jaar geleden, bericht de krant O Globo. Volgens psychologe Maria Abigail de Souza, van de Universiteit van São Paulo, zijn felle rivaliteit op de arbeidsmarkt, de strijd om een bepaalde leefstijl te behouden, en minder vrije tijd allemaal factoren die hiertoe bijdragen. César Vasconcelos de Souza, medisch directeur aan het Adventistische Centrum voor een Gezond Leven (São Paulo), zegt: „Om echte vrienden te hebben, moeten we onze gevoelens delen, ons hart openen en uiting geven aan blijde en droevige dingen, moeilijke en makkelijke dingen. Daarvoor zijn tijd en het versterken van emotionele banden nodig. De meeste mensen zouden hun gevoelens graag met anderen willen delen, maar durven dat niet. Om risico’s te vermijden geven ze de voorkeur aan oppervlakkige vriendschappen.”

Rouwen en depressiviteit

Een onderzoek onder mannen en vrouwen tussen de 70 en 79 jaar toont aan dat sommige weduwen en weduwnaars tot wel twee jaar na het verlies van hun huwelijkspartner in een hoge mate symptomen van depressiviteit ervaren. Degenen die aan het onderzoek deelnamen, werden in zes groepen verdeeld, gebaseerd op de tijd die was verstreken sinds de dood van hun huwelijkspartner. Er werden interviews en vragenlijsten gebruikt om de symptomen van depressiviteit te meten. Achtendertig procent van de ondervraagden bestond uit mannen en 62 procent uit vrouwen. Uit het onderzoek bleek dat het aantal gevallen van depressiviteit onder degenen die pas hun partner hadden verloren 9 maal hoger lag dan onder getrouwde personen die niet een soortgelijk verlies hadden geleden.

Verslaafd aan porno op het internet

Onderzoekers hebben ontdekt dat „minstens 200.000 internetgebruikers verslaafd zijn aan pornosites, ’X-rated’ chatrooms ’voor volwassenen’ of ander seksueel materiaal op het internet”, bericht The New York Times. Het onderzoek werd uitgevoerd door psychologen van de Stanford University en de Duquesne University, en is een van de eerste onderzoeken die het aantal „cyberseks-verslaafden” hebben geschat. De onderzoekers zeiden dat deze personen meer dan 11 uur per week seksueel expliciete websites bezochten. De krant citeerde de onderzoekers als volgt: „Dit is een verborgen gevaar voor de volksgezondheid, dat snel groeit, ten dele omdat zeer weinigen het als zodanig herkennen of het serieus nemen.”

Aids verwoest Afrika

Het afgelopen jaar zijn in Afrika meer mensen aan aids gestorven dan in gewapende conflicten, aldus Kofi Annan, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties. Die gewapende conflicten omvatten de oorlogen in de Democratische Republiek Congo, Sierra Leone, Angola, de Volksrepubliek Congo, Ethiopië, Somalië, Eritrea en Soedan. Bijna twee derde van de 36 miljoen aids-patiënten ter wereld woont in het deel van Afrika dat beneden de Sahara ligt. In Ivoorkust overlijdt elke schooldag een leerkracht aan aids, en in Botswana is de levensverwachting gedaald van 70 tot 41 jaar. Zimbabwe verwacht dat HIV en aids in het jaar 2005 60 procent van het gezondheidsbudget zullen verbruiken, en zelfs dat zal ontoereikend zijn. In Malawi en Zambia, waar de besmettingscijfers uitermate hoog zijn, wordt het onderwerp aids gemeden;  en in Zuid-Afrika gaat men aids-patiënten uit de weg, bericht de Londense krant The Guardian. „Tot nu toe heeft niemand van ons ook maar enig idee van de volledige uitwerking van deze verschrikking — op de kwaliteit van het leven in Afrika, op zijn economisch potentieel en op zijn sociale en politieke stabiliteit”, aldus Annan.

Steden wijzigen het klimaat

„Waar steden explosief groeien, ontstaan ’warmte-eilanden’ die zo krachtig zijn dat ze hun eigen plaatselijke weersystemen scheppen”, bericht de Londense Times. De steden slaan overdag warmte op en stralen die ’s nachts weer uit, de atmosfeer in. De temperatuur in steden zoals Peking en Atlanta wordt zo met wel 5 ^oC of meer verhoogd. In de afgelopen 19 jaar is Atlanta 150.000 hectare aan bomen kwijtgeraakt aan wegen en woningen. De suburbanisatie vergroot de luchtvervuiling, veroorzaakt onweersbuien die abnormaal voor het seizoen zijn, en vermindert de fotosynthetische productiviteit van landbouwgrond. Over de gevolgen van deze „warmte-eilanden” zei dr. Marc Imhoff, een wetenschapper van de NASA: „Het voortbestaan van de mens is afhankelijk van het vermogen van het land om voedsel te produceren. Als de capaciteit van het land om fotosynthese te laten plaatsvinden aanzienlijk minder wordt, zal toch ook het vermogen van de planeet om menselijk leven in stand te houden, worden aangetast.” Meestal is het eersteklas landbouwgrond die opgeofferd wordt voor stadsuitbreiding.

Vervuiling doet vraag naar walvissen de das om

Vervuiling kan een onverwachte bondgenoot zijn geworden in de strijd om de walvissen te redden. Recente onderzoeken hebben aangetoond dat walvissen en dolfijnen die voor de kust van Japan worden gevangen, zwaar besmet zijn met DDT, dioxine, PCB’s en methylkwik. Een proef toonde aan dat het eten van slechts 50 gram besmet dolfijnenvlees een significant gezondheidsrisico oplevert. Sommigen verwachten dat dit nieuws de vraag naar walvisvlees wellicht de das om doet.

„Zelfreinigende” lotus

Hoe komt het dat de lotus, die in oosterse religies lang als heilig werd bezien, er altijd zo schoon uitziet? Duitse wetenschappers zeggen nu het antwoord gevonden te hebben op deze vraag die biologen al heel lang intrigeert. „Dat het oppervlak van planten water kan afstoten, is al lang bekend”, zeggen de wetenschappers W. Barthlott en C. Neinhuis. „Maar de zelfreinigende eigenschappen . . . zijn volledig over het hoofd gezien.” Zoals in The Sunday Times of India werd uitgelegd, „voeren de waterdruppeltjes die van een lotusblad afrollen vervuilende deeltjes af, en maken zo het oppervlak perfect schoon”. Dat komt niet doordat het oppervlak glad is. Onder een microscoop bezien heeft het blad een ruw oppervlak vol „knobbels, plooien en bultjes” met een „bolrond of koepelvormig waterafvoerend” profiel. Maar daarbij komt nog het effect van het waterafstotende waslaagje waarmee de plant is overdekt. De onderzoekers zeggen dat dit „lotus-effect” de aanklevingskracht van water- en vuildeeltjes drastisch vermindert, en ze voegen eraan toe dat de plant was kan regenereren ondanks ongunstige milieuomstandigheden. Dat, zo zeggen zij, maakt de natuurlijke efficiëntie van de lotus verre superieur aan door mensen gemaakte waterbestendige verf of reinigingsmiddelen.

Geschikt om te drinken?

Een onderzoek door het Wereld Natuur Fonds (WWF) waarschuwt dat „er preventieve maatregelen genomen moeten worden” voordat de waterkwaliteit in Frankrijk „een punt [bereikt] waarop er geen weg terug is”. Volgens het WWF is het Franse grond- en oppervlaktewater vervuild met bestrijdingsmiddelen en nitraten. Nitraatverontreiniging treedt voornamelijk op als varkens- en rundermest in de watervoorraad terechtkomt. Het rapport zegt dat „de uitwerpselen van de acht miljoen varkens in Bretagne vergeleken kunnen worden met het rioolafval dat wordt geproduceerd door een stad met 24 miljoen inwoners zonder rioolwaterzuiveringsinstallatie!” Daarnaast wordt de watervoorraad ook door „het massale gebruik van meststoffen voor grootschalige landbouw” vervuild met nitraten, zegt het WWF. Bovendien heeft het overvloedige gebruik van bestrijdingsmiddelen bij de productie van maïs tot gevolg gehad dat het gehalte aan bestrijdingsmiddelen gestegen is tot ruim 40 procent boven de vastgestelde normen. Het rapport van het WWF doet de aanbeveling tot herstel van wetlands en bebossing langs rivieroevers om als natuurlijke filters dienst te doen.