De kleurrijke kermodeberen

DOOR EEN ONTWAAKT!-MEDEWERKER IN CANADA

„Ze staan op hun achterpoten, ze zitten op hun achterwerk . . ., ze snurken zelfs wanneer ze slapen. . . . Ze zijn intelligent, nieuwsgierig, leren snel, passen zich goed aan en lijken dezelfde soort stemmingen te hebben als wij.”

DE BIOLOOG Wayne McCrory zei het bovenstaande over een van de zeldzaamste beren ter wereld — de witte zwarte beer die aan de noordwestkust van Canada leeft. De wetenschappelijke wereld maakte in 1900 voor het eerst kennis met deze beer via William Hornaday, een lid van de New York  Zoological Society. Hij catalogiseerde berenhuiden uit Victoria (British Columbia) en kwam toen een bijzondere pels tegen. Hij was roomkleurig met een lichtgouden ondertoon en qua uiterlijk verder gelijk aan de pels van een zwarte beer.

Geïntrigeerd door zijn vondst vroeg Hornaday aan Francis Kermode, de directeur van het Streekmuseum van British Columbia, of hij hem wilde assisteren bij het verzamelen van aanvullende informatie over wat volgens Hornaday een nieuwe berensoort was. Als erkenning voor Kermodes inspanningen in verband met het vergaren van exemplaren en informatie noemde Hornaday de beer in 1905 Ursus kermodei (kermodebeer).

De kermodebeer behoort tot de familie van de zwarte beren, maar heeft niet altijd de kleur die deze naam doet vermoeden. De inheemse Chimmesyansprekende indianen die in het gebied van de kermodebeer leven, noemen hem Moksgm’ol, of witte beer. Er zijn ook oranje, roodbruine, goudkleurige, lichtgele, blauwgrijze en zelfs zwart-bruin-wit-gevlekte exemplaren waargenomen.

Biologen weten nog steeds niet zeker hoe het komt dat er witte kermodeberen bestaan. Een veronderstelling is dat deze aparte kleur veroorzaakt is door een toevallige genetische mutatie. Feitelijk is maar een op de tien kermodeberen die men heeft gezien wit. De kermodeberen van de aan de Grote Oceaan grenzende noordwestkust van Canada zijn beslist uniek en verdienen meer dan een vluchtige blik.

Een bezoek aan het woongebied van de kermodebeer

Kermodeberen zijn te zien in een gebied van ongeveer 75.000 vierkante kilometer langs de noordkust van British Columbia. Als u vanuit Vancouver zo’n 600 kilometer naar het noordwesten reist, komt u bij Princess Royal Island en het Douglas-Channelgebied vlak bij Kitimat. Ongeveer 150 kilometer landinwaarts, naar het noordoosten, bevindt zich aan de Skeena River de houthakkersgemeenschap van Terrace. Deze streek ligt midden in het rijk van de kermodeberen. Het is wel beschreven als de meest ongerepte en weelderigste wildernis van het westen van Canada.

Om zelfs maar een glimp van deze witte zwerver op te vangen, is een ervaren natuurgids nodig die het gedrag van de kermodebeer kent. De beste tijd om er een te zien is in oktober, wanneer de stromen van British Columbia wemelen van de paaiende zalmen. Tijdens deze jaarlijkse gebeurtenis komen de kermodeberen vanuit de hooglanden naar beneden om te genieten van een feestmaal van zalm. Een waarnemer beschreef het eetritueel van de smullende beren als volgt: „Nadat ze het exemplaar hebben geselecteerd dat ze willen hebben, leggen ze één poot op de kop, en stropen er dan vanaf de kieuwen naar achteren het vel af, waardoor het vlees te voorschijn komt waaraan ze zich te goed doen.”

Hun gedrag

Kermodeberen lijken misschien vriendelijk, schattig en speels, maar in werkelijkheid kunnen ze, net als alle andere beren, onvoorspelbaar en gevaarlijk zijn. Naar verluidt zien ze niet erg scherp. Hun kleine, spitse snuit en lange neusgaten zijn ontworpen om een zo groot mogelijk reukvermogen te hebben. Hoewel ze zich onbeholpen lijken voort te bewegen, zijn ze erg snel. Op korte afstanden heeft men wel snelheden van meer dan vijftig kilometer per uur waargenomen!

Volwassen wijfjes zijn 1,30 tot 1,90 meter lang en wegen 50 tot 180 kilo. Mannetjes zijn groter en wegen soms meer dan 200 kilo. Als kermodeberen op hun achterpoten staan, zijn ze ruim 2,50 meter hoog. Ze kunnen ook goed zwemmen. Een functionaris van de visserijpolitie zag er zelfs een die van een nabijgelegen eiland naar het vasteland zwom. Terwijl hij zijn boot tot vlak bij de beer manoeuvreerde, verraste die hem door te duiken en onder water te zwemmen, waarbij hij alleen voor een hap lucht aan de oppervlakte kwam.

Ontmoetingen met mensen

Als beren onnatuurlijke voedselbronnen met mensen in verband gaan brengen, worden ze vaak minder schuw en kunnen ze buitengewoon agressief en gevaarlijk worden. Die beren worden vaak afgemaakt. Wanneer u dus ooit een beer in het wild om voedsel ziet bedelen, bedenk dan dat u door hem te voeren, niet alleen uzelf in gevaar kunt brengen maar ook kunt bijdragen aan de vroegtijdige dood van het dier.

Wanneer we nadenken over deze intrigerende beer, moeten we wel onder de indruk komen van de verscheidenheid die er in de berenfamilie bestaat. Wat zijn Gods scheppingswerken prachtig en verrukkelijk! En wat draagt de mens een verantwoordelijkheid om voor deze fascinerende schepselen te zorgen!

[Illustratieverantwoording op blz. 27]

Howie Garber/www.wanderlustimages.com