Doorgaan naar inhoud

Doorgaan naar inhoudsopgave

Een blik op de wereld

Een blik op de wereld

Een blik op de wereld

Vuil geld

„Papiergeld krioelt van de bacteriën”, aldus de Canadese Globe and Mail. Uit een recent onderzoek in de Verenigde Staten bleek dat bijna alle in omloop zijnde bankbiljetten besmet zijn met streptokokken, darmbacteriën, pseudomonasbacteriën en andere ziektekiemen. Deze ziektekiemen, zegt The Globe, „kunnen gevaarlijk zijn voor patiënten met een verzwakt immuunstelsel zoals de zwakke ouderen of mensen met hiv-aids”. Op sommige bankbiljetten zitten zelfs nog gevaarlijker bacteriën. Onderzoekers opperen dat het misschien tijd is voor het letterlijke „wassen” van geld. In Japan kunnen consumenten al geld krijgen uit „schone geldautomaten” die „yens geven die verhit zijn tot 200 graden Celsius — heet genoeg om veel bacteriën te doden maar het geld niet te verbranden”. The Globe adviseert om na het aanraken van geld „uw handen te wassen!”

Zoutarm dieet voor wegen

Elke winter wordt er tussen de 400.000 en 1,4 miljoen ton zout op de wegen in Frankrijk gestrooid om sneeuw en ijs te verwijderen, bericht het natuurblad Terre Sauvage. „Al dit zout heeft nadelige gevolgen voor het milieu die langzaam maar zeker worden ontdekt.” Wegenzout hoopt zich op in de grond en kan waterbronnen, het grondwater, meren en vijvers vervuilen. Het doodt tere planten binnen 50 meter van gepekelde wegen en vreet de uiteinden van boomwortels weg. Wanneer het door boomwortels wordt opgenomen, houdt het fotosynthese tegen. Als bomen hier herhaaldelijk aan worden blootgesteld, verzwakken ze en gaan ze dood. Dieren die naar de wegen worden getrokken om het zout op te likken, worden vaak door voertuigen aangereden of gaan dood doordat ze te snel te veel zout binnenkrijgen. Onder bepaalde omstandigheden kan zout ook bijdragen tot de vorming van gevaarlijk „zwart” ijs. Op een met sneeuw bedekte weg zijn bestuurders doorgaans voorzichtig, maar velen nemen risico’s op sneeuwvrije wegen, en zijn zich er niet van bewust dat er zulk ijs kan zijn ontstaan. Deskundigen doen de aanbeveling: „Strooi beter, strooi minder.”

Gekras van uilen onthult hun gezondheid

Als bosuilen krassen, verraden ze hoe het met hun gezondheid gesteld is, zegt The Economist. „Stephen Redpath van het Britse Centrum voor Ecologie en Hydrologie heeft met zijn collega’s 22 bosuilen in het Kielder Forest in het noorden van Engeland bestudeerd.” De onderzoekers „speelden gekras af dat opgenomen was van een onbekend mannetje en namen de tijd op die hun studieobjecten nodig hadden om op de uitdaging te reageren”. Het kostte de uilen met meer parasieten in hun bloedbaan meer tijd om terug te roepen — die met de meeste parasieten kostte het meer dan twee keer zoveel tijd als de uilen zonder parasieten. En wanneer de uilen met meer parasieten krasten, was hun geluid lager dan dat van de gezonde vogels. „Voor de uilen zelf liggen hiermee ongetwijfeld alle kaarten bloot”, aldus The Economist.

Beloningen van voorlezen aan kinderen

„Als [kinderen] zien dat hun vader en moeder graag lezen, proberen ze hen na te doen”, aldus het Poolse weekblad Przyjaciółka. In een tijd waarin kinderen steeds meer tv-kijken, zegt het artikel, is het de moeite waard kinderen voor te lezen, zelfs als ze nog maar twee jaar zijn, en hen te wijzen op de plaatjes en die uit te leggen. Ouders kunnen een kind vragen stellen over wat ze net hebben gelezen om te zien of het kind de informatie begrijpt. „En als het kind zich opeens gaat vervelen . . ., probeer het voorlezen dan te verlevendigen met energieke gebaren en veranderingen in intonatie.” Ouders worden aangemoedigd de voorkeuren van hun kind te leren kennen en daar met hem over te praten. „Praat over uw favoriete boeken uit uw kindertijd, en stel enkele interessante titels voor. . . . Stop niet met voorlezen, zelfs niet wanneer uw kinderen zelf al kunnen lezen”, zegt Przyjaciółka. „Soms is het al genoeg om de eerste paar bladzijden voor te lezen ter aanmoediging, en dan zal het kind graag zelf verder lezen.”

Ziekelijke smaakpapillen

Elk jaar raken in Japan ruim 140.000 mensen, onder wie meer jongeren dan ooit, hun smaakzin kwijt, zo blijkt uit schattingen van keel-, neus- en oorspecialist Hiroshi Tomita. Hoewel de aandoening veroorzaakt kan worden door medicijnen en gezondheidsproblemen, zegt het bericht in The Daily Yomiuri, denkt Tomita dat ongeveer 30 procent van de gevallen verband houdt met het te weinig binnenkrijgen van zink, een onmisbaar spoormineraal. „Zink”, zegt het artikel, „speelt een belangrijke rol bij het produceren van nieuwe smaakpapilcellen, en een tekort aan [zink] leidt tot een geleidelijk verlies van sensitiviteit.” Junkfood, bewerkte voedingsmiddelen en een gebrek aan variatie in de voeding dragen allemaal tot het probleem bij. Het artikel legt uit dat „additieven zoals fosfaat, dat in veel kant-en-klaarmaaltijden zit, de hoeveelheid zink in het lichaam verminderen en de opname ervan belemmeren”. Voor degenen die voedsel smakeloos vinden, beveelt Tomita voedingsmiddelen aan die rijk zijn aan zink. Dat zijn bijvoorbeeld oesters, kleine vissen en lever. Een gevarieerd en gezond voedselpakket kan smaakpapillen herstellen, maar als een ernstig geval langer dan een half jaar niet wordt behandeld, is er weinig kans op herstel, zegt Tomita.

Explosieve toename van moskeeën in de VS

Als indicatie van een groeiende moslimbevolking is „het aantal moskeeën in de Verenigde Staten in 6 jaar met zo’n 25 procent toegenomen, tot meer dan 1200”, zegt The New York Times. John Esposito, directeur van het Centrum voor Begrip tussen Moslims en Christenen van de Georgetown University, denkt dat de huidige moslimbevolking uit „ongeveer vier tot zes miljoen” personen bestaat. Het cijfer zou zelfs nog hoger kunnen zijn, zo blijkt uit een recent onderzoek gesponsord door vier Amerikaanse islamitische organisaties. Hoe het ook zij, „voortdurende immigratie en het feit dat veel moslimgezinnen relatief groot zijn”, zullen de groei in stand houden, zegt Esposito. „Het is nog maar een kwestie van decennia totdat de islam de op een na grootste religie in Amerika is.” De aanwezigen in moskeeën, aldus de Times, bleken „overwegend mannen” te zijn. Uit het onderzoek bleek ook dat „gelovigen verschillende etnische achtergronden hadden: een derde is Zuid-Aziatisch, 30 procent Afro-Amerikaans en 25 procent Arabisch”.

Zieke huizen

„Huizen in Melbourne [Australië] van nog geen jaar oud hadden een gehalte aan vluchtige organische bestanddelen dat wel 20 keer zo hoog was als de door de Nationale Gezondheids- en Medische Onderzoeksraad aanbevolen veiligheidslimiet”, zegt New Scientist. Een van deze chemische stoffen is formaldehyde, „dat huidirritatie en mogelijk kanker veroorzaakt”. Formaldehyde komt vrij uit bouwmaterialen zoals vloerplanken en uit meubels. Uit nieuwe tapijten komt styreen vrij, nog een vermoedelijk kankerverwekkende stof, „terwijl verf en oplosmiddelen verschillende giftige bestanddelen afgeven”, legt het bericht uit. „De chemische stoffen zullen waarschijnlijk voor de meeste mensen geen ernstige bedreiging voor de gezondheid vormen. Maar ze kunnen hoofdpijn veroorzaken en schadelijk zijn voor een kleine groep bijzonder gevoelige personen.”

Koploper van de wereld in melkproductie

India is nu de grootste melkproducent van de wereld, zegt The Hindustan Times. „Het zich op milieuzaken richtende Worldwatch Institute [in Washington D.C., VS] heeft India’s melkrevolutie geprezen”, aldus het bericht. „Sinds 1994 is melk het belangrijkste landbouwproduct van India geworden en in 1997 nam het land de positie van de grootste melkproducent ter wereld over van de VS.” Lester Brown, voorzitter van het Worldwatch Institute, gaf als commentaar: „Het is opmerkelijk dat het land dit heeft gedaan door bijproducten van de landbouw en restanten van gewassen als voer te gebruiken in plaats van graan. India was in staat de proteïnevoorraad te vergroten zonder voor menselijke consumptie bestemd graan voor het vee te gaan gebruiken.”

Uitgeven makkelijk gemaakt

Geavanceerde technologie heeft winkelen voor veel Canadezen veranderd in iets waar men zich 24 uur per dag, 7 dagen per week, mee kan amuseren, bericht de krant Calgary Herald. „Consumenten kunnen non-stop winkelen via het internet, het winkelkanaal op de televisie en catalogi van postorderbedrijven, of onmiddellijk dingen kopen met een creditcard.” Creditcards met een hoge kredietlimiet werken in de hand dat mensen te veel uitgeven. Sommige creditcards bieden extra lokkertjes. Larry Wood, hoogleraar in financiën aan de University of Calgary, zei: „Het gebeurt vaak dat mensen over contant geld beschikken om iets te kopen, maar met hun creditcard betalen om de voordelen of punten te krijgen, met het idee dat ze het contante geld zullen gebruiken om het aan het eind van de maand af te betalen. Vervolgens maken ze het contante geld op en zitten ze toch nog met de kredietschuld.” Maar Wood denkt dat het probleem nog veel dieper ligt. Consumenten zullen, zo meent hij, om een bepaalde levensstandaard te handhaven, liever schulden maken dan minder uitgeven. Volgens een in 1999 gedaan onderzoek van Statistics Canada bedroeg de creditcardschuld in Canada in totaal meer dan $14 miljard.