Probeer eens iets te schrijven in het Han’gul!

DOOR EEN ONTWAAKT!-MEDEWERKER IN KOREA

ALLE SCHRIFTSYSTEMEN IN DE WERELD HEBBEN HUN EIGEN GESCHIEDENIS EN MEESTAL GAAT DIE HEEL VER TERUG. ÉÉN ALFABET WERD ECHTER PAS VIJF EEUWEN GELEDEN ONTWORPEN EN WAS BEDOELD OM IN EEN ENKELE OCHTEND TE LEREN! HET IS HET KOREAANSE ALFABET DAT HAN’GUL WORDT GENOEMD. HET VERHAAL VAN ZIJN ONTWIKKELING EN GEBRUIK IS FASCINEREND.

VOOR de totstandkoming van het Han’gul had de Koreaanse taal geen eigen schrift. Meer dan 1000 jaar lang schreven ontwikkelde Koreanen hun eigen taal met gebruik van Chinese karakters. Door de jaren heen werden er echter verschillende pogingen gedaan om een beter schriftsysteem te bedenken. Maar omdat die systemen allemaal Chinese karakters als uitgangspunt hadden, konden ze alleen worden gebruikt door mensen die een goede opleiding hadden genoten.

Een koning verordent een alfabet

In de vijftiende eeuw van onze jaartelling begon koning Sejong van de Koreaanse Chosŏndynastie zich te verdiepen in de frustraties van zijn onderdanen die noch lezen noch schrijven konden. De meesten van hen konden zich met klachten alleen mondeling tot de autoriteiten wenden. Dat probleem verbijsterde de koning die erom bekendstond dat hij altijd een horend oor had voor het gewone volk.

Daarom gaf koning Sejong de aanzet tot het creëren van een alfabet dat niet alleen bij het gesproken Koreaans zou passen maar dat ook eenvoudig te leren en te gebruiken zou zijn. De voltooiing van dit project werd in 1446 aangekondigd. In het voorwoord van zijn proclamatie verklaarde de koning: „Omdat Chinese karakters van buitenlandse oorsprong zijn, kunnen ze niet exact de onderscheidende Koreaanse betekenissen weergeven. Daarom hebben veel gewone mensen geen mogelijkheid om hun gedachten en gevoelens uit te drukken. Omdat ik meeleef met hun moeilijkheden heb ik een serie van 28 letters ontworpen. De letters zijn heel makkelijk te leren en ik hoop vurig dat ze de kwaliteit van het leven van alle mensen zullen verbeteren.”

Helaas waren er enkele geleerden die zich tegen het Han’gul verzetten, juist omdat het zo makkelijk te leren was! Ze noemden het spottend Amkul, wat „vrouwenletters” betekent. Ze keken neer op een systeem dat zelfs door vrouwen geleerd kon worden, die in die tijd niet op school leerden lezen. Dat vooroordeel tegen het Han’gul is in de hogere kringen een tijdlang blijven bestaan. Er ging zelfs meer dan 400 jaar voorbij voordat de Koreaanse regering verklaarde dat het Han’gul in officiële documenten kon worden gebruikt.

 Het Han’gul en de bijbel

De bijbel heeft in de geschiedenis van het Han’gul een belangrijke rol gespeeld. Hoewel er veel Koreaanse religieuze publicaties die in Chinese karakters waren geschreven in Korea werden ingevoerd, brachten missionarissen geen Chinese bijbels mee, terwijl die wel beschikbaar waren. In 1887 werden de christelijke Griekse Geschriften (Nieuwe Testament) echter in het Koreaans vertaald en in het Han’gul uitgegeven, in Mukden (China). *

Eindelijk was er een bijbel in een Koreaans schrift dat door bijna iedereen kon worden gelezen — zelfs door vrouwen en kinderen die nooit in de gelegenheid waren geweest Chinese karakters te leren. Tegenwoordig zijn er ten minste acht bijbelvertalingen in het moderne Han’gul, waaronder de Nieuwe-Wereldvertaling van de Heilige Schrift.

Makkelijk te leren

Een van de geleerden die hielpen bij het ontwerp van het Koreaanse alfabet zei over het Han’gul: „De wijze kan het in een ochtend leren en zelfs de dwaas kan het in tien dagen leren.” Sommige van de vroege tegenstanders van het Han’gul noemden het alfabet zelfs minachtend Achimgul — „ochtendletters”. Ze vonden het Han’gul te simpel voor zichzelf omdat het in een enkele ochtend kon worden geleerd!

In ieder geval heeft het gemak waarmee het Han’gul kon worden geleerd er letterlijk toe bijgedragen dat het analfabetisme in Korea vrijwel werd uitgebannen. Tegen de tijd dat ze naar school gaan, hebben de meeste kinderen het onder de knie. Bovendien zijn er op Koreaanse scholen geen dicteewedstrijden! Waarom niet? Omdat het Han’gul de klanken van de Koreaanse taal zo nauwkeurig weergeeft dat het niet moeilijk is ze bij het horen correct op te schrijven.

Het Han’gul kan zelfs worden gebruikt om niet-Koreaanse woorden te schrijven. Wilt u het eens proberen? Hoewel de bijgaande tabellen niet alle details verschaffen, kunnen ze u op zijn minst helpen uw eigen naam in het Han’gul te schrijven. Op die manier ervaart u zelf hoe veelzijdig het alfabet is dat in één ochtend kan worden geleerd!

[Voetnoot]

 [Kader op blz. 13]

MEDEKLINKERS EN KLINKERS IN HET HAN’GUL

MEDEKLINKERS:

ㄱ (g, k)

ㄴ (n)

ㄷ (d, t)

ㄹ (r, l)

ㅁ (m)

ㅂ (b, p)

ㅅ (s)

ㅇ *

ㅈ (ch, j)

ㅊ (ch’)

ㅋ (k’)

ㅌ (t’)

ㅍ (p’)

ㅎ (h)

KLINKERS:

ㅏ (a)

ㅑ (ya)

ㅓ (ǒ)

ㅕ (yǒ)

ㅗ (o)

ㅛ (yo)

ㅜ (u)

ㅠ (yu)

ㅡ (ǔ)

ㅣ (i, als de ie in „tien”)

EEN VOORBEELD VAN EEN TWEEKLANK

ㅓ (ǒ) + ㅣ (i) = ㅔ (e)

*De medeklinker ㅇ wordt niet uitgesproken, behalve aan het eind van een woord, dan wordt hij uitgesproken als „ng”.

De klinkers ǒ, yǒ en ǔ worden uitgesproken met getuite lippen; o, yo, u en yu worden uitgesproken met verbrede mond, alsof men glimlacht. De medeklinkers ch’, k’, t’ en p’ gaan vergezeld van een h-klank.

[Kader op blz. 13]

KOREAANSE WOORDEN SCHRIJVEN

Alle Koreaanse lettergrepen bestaan uit twee of drie delen: een beginklank, een middelste klank (een klinker of klinkers) en doorgaans een eindklank. Woorden zijn uit een of meer lettergrepen samengesteld. Elke lettergreep wordt in een denkbeeldig blokje geschreven, zoals hieronder te zien is. De beginklank (een medeklinker of de onuitgesproken ㅇ) wordt bovenaan of links boven geschreven. Als de middelste klinker een verticale vorm heeft, wordt hij rechts van de beginklank geschreven, terwijl klinkers met een horizontale vorm eronder worden geschreven. Twee dezelfde letters kunnen ook naast elkaar worden gebruikt voor nadruk en tweeklanken kunnen worden samengevoegd en naast elkaar worden geschreven. Als de lettergreep eindigt met een medeklinker staat die altijd onderaan. Op die manier kunnen met het Han’gul duizenden verschillende lettergrepen worden weergegeven.

VOORBEELDEN:

ㅅ (s) + ㅗ (o) = 소 (so) koe

ㅅ (s) + ㅏ (a) + ㅇ (ng) = 상 (sang) prijs

ㄱ (k) + ㅗ (o) + ㅁ (m) = 곰 (kom) beer

ㅁ (m) + ㅗ (o) + ㄱ (k) = 목 (mok) nek

ㅅ (s) + ㅏ (a),

ㄹ (r) + ㅏ (a) + ㅇ (ng) = 사랑 (sa-rang) liefde

[Kader/Diagram op blz. 14]

(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)

Het Koreaanse Alfabet

In de dagen van koning Sejong bestond het Han’gul-alfabet uit 28 letters, waarvan er nog 24 in gebruik zijn. Het bestaat uit 14 medeklinkers en 10 klinkers. De 5 basismedeklinkers lijken op de delen van de mond en de keel die worden gebruikt om ze voort te brengen: ㄱ (g, k), de gewelfde tong die het achterste deel van het gehemelte aanraakt; ㄴ (n), de omhooggerichte tongpunt die het voorste deel van het gehemelte aanraakt; ㅁ (m), de mond, gezien van de voorkant; ㅅ (s) de tanden; ㅇ (ng), de open keel. Aan deze basismedeklinkers worden streepjes toegevoegd om andere verwante medeklinkers weer te geven — die medeklinkers die met ongeveer dezelfde stand van de mond worden gevormd.

De klinkers stellen de ronde hemel voor met een stip (•)*, het vlakke land met een horizontale streep (ㅡ) en een staande man met een verticale streep (ㅣ). Die moeten de klinkers weergeven die vóór in de mond, in het midden van de mond en achter in de mond worden uitgesproken.

*In het moderne Han’gul wordt deze letter niet gebruikt.

[Diagram]

ㄱ

ㄴ

ㅁ

ㅅ

ㅇ

[Illustratie op blz. 13]

Koning Sejong