De zienswijze van de bijbel

Is pornografie slechts onschuldig vermaak?

TOEN archeologen in de Victoriaanse tijd bezig waren met het systematisch opgraven van de oude ruïnes van Pompeji, waren ze geschokt door wat ze daar ontdekten. Tussen de prachtige fresco’s en kunst werden veel seksueel expliciete schilderingen en sculpturen aangetroffen. Onthutst door hun choquerende aard, stopten de autoriteiten ze weg in geheime musea. Ter aanduiding van deze expliciete artefacten bedachten ze de term „pornografie”, van het Griekse pornē en graphos, wat „het schrijven over prostituees” betekent. Tegenwoordig wordt pornografie gedefinieerd als „het afbeelden van erotische handelingen in boeken, illustraties, beelden, films enz., met de bedoeling seksuele opwinding teweeg te brengen”.

In deze tijd is pornografie alom aanwezig en schijnt ze in het grootste deel van de moderne maatschappij te zijn geaccepteerd. Ze was ooit het terrein van louche bioscopen en rosse buurten, maar is nu in veel gemeenschappen de gewoonste zaak van de wereld. In de Verenigde Staten alleen al levert pornografie jaarlijks meer dan twaalf miljard euro op!

Sommige verdedigers promoten pornografie als een manier om een saai huwelijk nieuw leven in te blazen. Een schrijver zegt: „Ze stimuleert een actief fantasieleven. Ze geeft aanwijzingen voor seksueel genot.” Anderen beweren dat ze aanmoedigt tot openhartigheid over seks. „Pornografie is nuttig voor vrouwen”, beweert de schrijfster Wendy McElroy.

Maar niet iedereen is het hiermee eens. Pornografie is vaak in verband gebracht met een reeks van schadelijke effecten en schadelijk gedrag. Sommigen zeggen dat er een relatie bestaat tussen pornografie en verkrachting en ook andere vormen van geweld tegen vrouwen en kinderen. De beruchte seriemoordenaar Ted Bundy geeft toe dat hij „sterk hunkerde naar gewelddadige pornografie”. Hij zegt: „Die toestand wordt door de persoon niet onmiddellijk waargenomen of herkend als een ernstig probleem. . . . Maar deze belangstelling . . . gaat zich richten op zaken van seksuele aard waarbij geweld betrokken is. Ik kan niet genoeg benadrukken dat de ontwikkeling ervan geleidelijk gaat. Dat gaat niet ineens.”

Met het oog op de eindeloze discussies en het feit dat pornografisch materiaal tegenwoordig een algemeen verschijnsel is, vraagt u zich misschien af: ’Geeft de bijbel enige leiding in deze kwestie?’

De bijbel is openhartig over seks

In de bijbel worden seksuele aangelegenheden open en zonder schaamte besproken (Deuteronomium 24:5; 1 Korinthiërs 7:3, 4). „Verheug u met de vrouw van uw jeugd”, was Salomo’s  raad. „Laten háár borsten u te allen tijde vreugdedronken maken” (Spreuken 5:18, 19). De bijbel geeft duidelijke raad en leiding inzake seksuele betrekkingen, met inbegrip van de grenzen waarbinnen deze dienen plaats te vinden. Seks buiten de huwelijksregeling wordt verboden. Dat geldt ook voor alle vormen van abnormale en ontaarde seksuele praktijken. — Leviticus 18:22, 23; 1 Korinthiërs 6:9; Galaten 5:19.

Zelfs binnen deze grenzen worden zelfbeheersing en respect verwacht. „Het huwelijk zij eerbaar onder allen”, schreef de apostel Paulus, „en het huwelijksbed zonder verontreiniging” (Hebreeën 13:4). Deze raad staat lijnrecht tegenover de bedoeling en boodschap van pornografie.

Pornografie geeft een verwrongen beeld van seks

In plaats dat seksuele betrekkingen worden afgeschilderd als een mooie en intieme uiting van liefde tussen een man en een vrouw in een eerbaar huwelijk, wordt de seksuele daad omlaaggehaald en verkeerd voorgesteld. Vrijblijvende en ontaarde seks wordt afgeschilderd als spannend en wenselijk. De nadruk wordt gelegd op persoonlijke bevrediging waarbij weinig of geen rekening wordt gehouden met de andere persoon.

Vrouwen, mannen en kinderen worden afgeschilderd als voorwerpen die er uitsluitend zijn voor seksuele bevrediging. „Schoonheid wordt afgemeten aan de proporties van lichaamsdelen, waardoor onrealistische verwachtingen worden gewekt”, zegt een rapport. „Wanneer vrouwen worden afgebeeld als anonieme, altijd hunkerende leeghoofdige seksspeeltjes voor mannen, die voor geldelijk gewin en amusement hun lichaam ontbloten en tonen, laat zich dat onmogelijk vertalen in een boodschap die in harmonie kan zijn met gelijkheid, waardigheid en menselijkheid”, concludeert een ander rapport.

Liefde daarentegen „gedraagt zich niet onbetamelijk”, schreef Paulus. Ze „zoekt niet haar eigen belang” (1 Korinthiërs 13:5). De bijbel vermaant mannen „hun vrouw lief te hebben als hun eigen lichaam” en „haar eer toe te kennen”, niet om vrouwen te bezien als louter lustobjecten (Efeziërs 5:28; 1 Petrus 3:7). Gedraagt iemand, man of vrouw, die geregeld kijkt naar seksueel expliciete beelden van andere mensen zich werkelijk betamelijk? En toont die persoon echt eer en respect? In plaats van liefde bevordert pornografie egocentrische, zelfzuchtige hartstocht.

Er is nog een factor om te beschouwen. Net als met elke andere verkeerde prikkeling zal datgene wat aanvankelijk prikkelt, al gauw alledaags en gewoon worden. „Na verloop van tijd”, zegt een schrijver „hebben [de mensen die zich met pornografie bezighouden] explicieter en abnormaler materiaal nodig . . . Ze dringen misschien bij hun partner aan op steeds bizarder seksuele activiteiten . . ., waardoor hun [eigen] vermogen om echte genegenheid te uiten afneemt.” Klinkt dat als onschuldig vermaak? Er is echter nog een belangrijke reden om pornografie te vermijden.

De bijbel en begeerte

Hoewel veel mensen tegenwoordig vinden dat er niets verkeerds of gevaarlijks schuilt in het aanwakkeren van seksuele fantasieën, strookt dit niet met de bijbel. Daarin wordt duidelijk gezegd dat er een wezenlijk verband bestaat tussen datgene waarmee we ons in mentaal opzicht voeden  en de manier waarop we ons gedragen. „Een ieder wordt beproefd doordat hij door zijn eigen begeerte meegetrokken en verlokt wordt”, zegt de discipel Jakobus. „Vervolgens baart de begeerte, als ze vruchtbaar is geworden, zonde” (Jakobus 1:14, 15). Jezus zei: ’Een ieder die naar een vrouw blijft kijken teneinde hartstocht voor haar te hebben, heeft in zijn hart reeds overspel met haar gepleegd.’ — Mattheüs 5:28.

Zowel Jakobus als Jezus geeft aan dat mensen worden aangedreven door innerlijke verlangens. Wanneer die verlangens worden gevoed en gekoesterd, kunnen ze uiteindelijk krachtige obsessies worden. Obsessies zijn heel moeilijk te weerstaan en kunnen iemand ten slotte aanzetten tot daden. Wat we in onze geest opnemen, kan dus een krachtig effect hebben op wat we uiteindelijk doen.

Seksuele fantasieën kunnen een rechtstreekse belemmering zijn voor onze aanbidding van God. Daarom schreef Paulus: „Doodt daarom uw lichaamsleden . . . ten aanzien van hoererij, onreinheid, seksuele begeerte, schadelijke verlangens en begerigheid, welke afgoderij is.” — Kolossenzen 3:5.

Paulus brengt seksuele begeerte hier in verband met hebzucht, wat een onmatig verlangen is naar iets wat men niet heeft. * Hebzucht is een vorm van afgoderij. Waarom? Omdat degene die hebzucht koestert, het begeerde vóór al het andere plaatst, ook vóór God. Pornografie stimuleert begeerte naar iets wat men niet heeft. „Je wilt het seksleven van een ander. . . . Je kunt aan niets anders meer denken dan aan die begeerte naar wat je ontbeert. . . . Wat we begeren, aanbidden we”, zegt een journalist van een religieuze krant.

Pornografie heeft een verderfelijke invloed

„Al wat eerbaar is, al wat lieflijk is, alles waarover gunstig wordt gesproken, welke deugd er ook is . . ., blijft deze dingen bedenken”, vermaant de bijbel (Filippenzen 4:8). Iemand die naar pornografie kijkt en zijn geest ermee voedt, slaat Paulus’ vermaning in de wind. Pornografie is onbetamelijk omdat ze schaamteloos de intiemste zaken in het openbaar tentoonstelt. Ze is verfoeilijk omdat ze mensen vernedert en verlaagt. Ze is liefdeloos omdat ze geen tederheid of zorg bevordert. Ze bevordert slechts zelfzuchtige begeerte.

Door immorele en obscene handelingen af te beelden, ondermijnt of belemmert pornografie de pogingen van een christen om ’haat voor het kwade’ te ontwikkelen (Amos 5:15). Ze legt de nadruk op het begaan van zonde en gaat lijnrecht in tegen Paulus’ aanmoediging aan de Efeziërs om „hoererij en allerlei onreinheid of hebzucht onder u zelfs niet ter sprake [te laten] komen, zoals het heiligen past; ook geen schandelijk gedrag . . . noch ontuchtig gescherts, dingen die niet welvoeglijk zijn”. — Efeziërs 5:3, 4.

Er is niets onschuldigs aan pornografie. Ze buit uit en heeft een verderfelijke invloed. Ze kan relaties kapotmaken terwijl ze de natuurlijke uiting van seksuele intimiteit in een voyeuristische activiteit doet ontaarden. Ze vergiftigt de geest en de geestelijke gezindheid van de voyeur. Ze bevordert zelfzuchtig, hebzuchtig gedrag en leert mensen anderen te bezien als objecten die alleen maar geschikt zijn om hun wellust te bevredigen. Ze ondermijnt pogingen om het goede te doen en een rein geweten te hebben. Het belangrijkste is dat ze iemands band met God kan verstoren of zelfs ruïneren (Efeziërs 4:17-19). Pornografie is werkelijk een plaag die vermeden moet worden. — Spreuken 4:14, 15.

[Voetnoot]

[Illustratie op blz. 20]

Pornografie geeft iemand een verwrongen kijk op de andere sekse