Een blik op de wereld

Geniet van die geeuw!

Een baby in de baarmoeder begint al 11 weken na de conceptie te geeuwen, aldus het Spaanse weekblad Salud. Blijkbaar vertonen de meeste zoogdieren, alsook bepaalde vogels en reptielen, deze onwillekeurige reactie. Hoewel de precieze reden waarom we geeuwen nog niet is ontdekt, hebben onderzoekers waargenomen dat geeuwen gewoonlijk gepaard gaat met bepaalde handelingen zoals zich uitrekken. Door deze bewegingen, merken ze op, „neemt de bloeddruk toe en gaat het hart sneller slaan, terwijl tevens de spieren en de gewrichten zich ontspannen”. Wanneer we een geeuw onderdrukken door onze kaken op elkaar te klemmen, missen we de bijkomende voordelen. Daarom doet het onderzoeksteam de aanbeveling om, als de omstandigheden het toelaten, „onze kaken en gelaatsspieren op natuurlijke wijze uit te rekken” wanneer we geeuwen. U weet maar nooit — een goede geeuw zou uw dag weleens nieuw leven kunnen inblazen!

 Cranberry’s bestrijden infectie

„Cranberrysap heeft een lange en opmerkelijke geschiedenis”, zegt de Londense Times. „Het genoot onder indianen een goede reputatie als geneesmiddel en als drank [en] is door Amerikaanse zeelieden gebruikt tegen scheurbuik.” Omdat het rijk is aan vitamine C en antioxidanten „heeft cranberrysap ook antibacteriële eigenschappen, waardoor het vooral effectief is bij het bestrijden van infecties van de urinewegen”. Maar dat komt niet door de uitwerking van het sap op urinezuur, zoals voorheen werd gedacht. In plaats daarvan, aldus The Times, wordt het veroorzaakt door stoffen in het sap die „voorkomen dat de bacterie E. coli [de oorzaak van de meeste infecties, waaronder blaasontsteking] zich hecht aan de wanden van de urinewegen, zodat de bacteriën worden weggespoeld voordat een infectie vaste voet kan krijgen”. Onderzoekers hebben ook ontdekt dat cranberrysap de gevolgen van tandvleesaandoeningen kan verminderen.

Hersenen van personen met een hartaanval beschermd

„De lichaamstemperatuur van patiënten met een hartaanval slechts een paar graden omlaag brengen, verkleint het risico van latere hersenbeschadiging en overlijden aanzienlijk, zo blijkt uit twee baanbrekende onderzoeken”, aldus een bericht in de Canadese krant Toronto Star. Uit een onderzoek verricht in vijf Europese landen en een ander onderzoek in Australië bleek dat milde hypothermie resulteerde in een beter herstel van neurologische en cognitieve functies van de patiënten. De lichaamstemperatuur van personen met een hartaanval die diep bewusteloos in het ziekenhuis arriveerden, werd 12 tot 24 uur lang teruggebracht tot 33 graden Celsius, waarvoor koude lucht en ijskompressen werden gebruikt. Volgens cardioloog Beth Abramson vermindert deze goedkope, technisch eenvoudige therapie „de zuurstofbehoefte van de hersenen terwijl de chemische processen die hersencellen doden, worden onderdrukt”, zegt de Star. „De afkoelingstechniek lijkt zo goed te werken dat artsen in Canada, de Verenigde Staten, Australië en Europa ervoor pleiten de methode als standaardbehandeling toe te passen bij alle patiënten die met een hartstilstand naar het ziekenhuis worden gebracht.”

Kindsoldaten verboden

„Een verdrag om het inzetten van kinderen als soldaat te verbieden, treedt vandaag in werking — de bekroning van tien jaar internationale inspanningen om een van de belangrijkste oorzaken van schendingen van de mensenrechten ter wereld te bestrijden”, aldus een persbericht van de Verenigde Naties van 12 februari 2002. Het Optioneel Protocol, ondertekend door 96 landen, „stelt dat niemand onder de 18 jaar gedwongen gerekruteerd mag worden voor beroepslegers, en legt landen de verplichting op de minimumleeftijd voor vrijwillige werving te verhogen tot ten minste 16 jaar”. Volgens schattingen „zijn momenteel een half miljoen kinderen in 85 landen over de hele wereld in dienst van regeringslegers en paramilitaire en gewapende groepen; ruim 300.000 van hen nemen in meer dan 35 landen actief deel aan gevechten”. Volgens de News Service-webpagina van de VN zijn veel van deze kinderen ontvoerd en „worden ze geslagen of vermoord als ze proberen te ontsnappen. Vooral meisjes zijn kwetsbaar, omdat ze vaak seksueel geëxploiteerd worden.”

Medicijnen en ouderen

„Personen van boven de 60 nemen gemiddeld drie verschillende geneesmiddelen in, driemaal zoveel als jongere patiënten”, zegt het Duitse nieuwsblad Der Spiegel. „Het risico van wisselwerking [tussen geneesmiddelen], en als gevolg daarvan dat van bijwerkingen, neemt schrikbarend toe naarmate men meer geneesmiddelen inneemt.” Een ander mogelijk probleem is dat „huisartsen . . . vaak geen rekening houden met de afgenomen nierfunctie bij mensen op leeftijd”. Het gevolg is dat geneesmiddelen zich in het lichaam kunnen ophopen. Daardoor „kan de juiste dosering voor iemand van 40 jaar iemand van 70 jaar vergiftigen”, legt Der Spiegel uit. „Veel oude mensen maken alles nog erger door niet genoeg te drinken.” Uitdroging op zich kan al, zo zegt het bericht verder, bijwerkingen veroorzaken die overeenkomen met die van zulke geneesmiddelen als pijnstillers, tranquillizers en middelen tegen hoge bloeddruk. Symptomen zijn onder andere verwardheid, delirium en aanvallen van duizeligheid, die vaak gewoon aan de ouderdom worden geweten.

Dodelijke ecstasy

Negen van de 10 mensen die naar feesten gaan waar de hele nacht wordt gedanst, zogenoemde raves, gebruiken de van amfetamine afgeleide drug die bekendstaat als ecstasy, bericht de Spaanse krant El País. Onlangs stierven twee jonge mensen tijdens een rave in Spanje aan een overdosis ecstasy. „Er werden je de hele tijd drugs aangeboden”, vertelt een vriend van de overledenen. Wat brengt jonge mensen ertoe de drug te nemen? Groepsdruk en het tijdelijke gevoel van sympathie en eigenwaarde dat ecstasy teweegbrengt. Jongeren combineren ecstasy vaak met zulke drugs als hasjiesj en cocaïne of met alcohol, die allemaal de gevaarlijke bijwerkingen ervan versterken. Naast geheugenverlies en depressiviteit kan ecstasy ’ademhalingsmoeilijkheden, hersenbloedingen en zelfs de dood’ veroorzaken, waarschuwt het Spaanse Nationale Antidrugsprogramma.

Vloeken op de werkplek

Gevloek is in veel werkkringen gewoon geworden, bericht de in Montreal (Canada) uitgegeven krant The Gazette. Sommige deskundigen stellen dat vloeken stress op de werkplek verergert. Karen Harlos, hoogleraar in organisatiegedrag aan de McGill University, merkt op: „Als vloeken deel uitmaakt van negatieve kritiek kan het een schadelijke uitwerking hebben op de productiviteit, het zelfrespect of de gezondheid van een werknemer.” Volgens de krant „geeft de baas vaak de toon aan” op de werkplek en wordt zijn voorbeeld door anderen gevolgd. Als u last hebt van gevloek op uw werkplek, raadt The Gazette aan dat u om te beginnen „degene [benadert] die volgens u te ver gaat en hem of haar vriendelijk vraagt de krachttermen in uw bijzijn achterwege te laten”.

Huishoudelijk werk is goede lichaamsbeweging

Kan stofzuigen, ramen lappen en een kinderwagen voortduwen als gezonde lichaamsbeweging geclassificeerd worden? Het antwoord is ja, blijkens een recent onderzoek uitgevoerd aan de University of Queensland (Australië). Onderzoekers voorzagen zeven moeders met kinderen onder de vijf jaar van een gasanalysator om hun zuurstofopname te meten tijdens hun dagelijkse routine, legt een bericht in The Canberra Times uit. Volgens de onderzoekers „duiden de bevindingen erop dat enkele van de taken die in verband staan met de zorg voor het huishouden, verricht worden met een intensiteit die voldoende is om enig gezondheidsvoordeel op te leveren”. Professor Wendy Brown ontdekte dat „het huishoudelijke werk van de vrouwen ongeveer gelijkstond aan matig intensieve lichaamsbeweging, zoals een stevige wandeling, fietsen of zwemmen”, merkt het bericht op. „Dit is nog maar een voorlopig onderzoek,” zei Brown, „maar je kunt vrouwen duidelijk niet als inactief bestempelen als ze de hele dag op de been zijn.”

Rijstzemelen verstevigen beton

„Onderzoekers voorspellen een revolutie in de bouw”, zegt de Braziliaanse Jornal da USP, met „gebouwen die langer meegaan en beter bestand zijn tegen het weer en het milieu. Dit is mogelijk door een nieuw cement, ontwikkeld door onderzoekers aan de School voor Bouwkunde van de Universiteit van São Paulo” in Brazilië. De wetenschappers vermengden siliciumdioxide onttrokken aan de as van rijstzemelen met normaal cement en produceerden zo een uiterst fijn, hoogwaardig product. Het daardoor ontstane beton is minder poreus, beter bestand tegen vervuiling en de elementen, en minstens drie tot vier keer zo sterk als normaal beton. Zo kunnen ze de afmetingen van kolommen met wel 30 procent verminderen, „maar met een vergelijkbare sterkte, [en] dat zal resulteren in: meer ruimte, minder zware gebouwen, kortere bouwtijd, lagere uitgaven aan bouwmaterialen en minder werk”, zegt de Jornal da USP. Over de hele wereld wordt jaarlijks zo’n 80 miljoen ton rijstzemelen geproduceerd, goed voor 3,2 miljoen ton siliciumdioxide.