Een blik op de wereld

Van afval goud maken

Een mijnbouwbedrijf in Japan heeft een gemakkelijke en winstgevender methode ontdekt om kostbare metalen te winnen. In plaats dat er veel tijd en geld wordt gestoken in het speuren naar erts, worden door een bedrijf in de prefectuur Akita nu restanten van afgedankte mobieltjes en computers gesmolten en zo de kostbare metalen eruit teruggewonnen, meldt de Tokiose krant IHT Asahi Shimbun. „Een ton aan gebruikte mobiele telefoons — dat is minus de batterijen — kan een paar honderd gram goud opleveren”, zegt de president van het bedrijf. Vergeleken met de traditionele methoden van de mijnbouw kan de opbrengst per ton van deze „grotestadsmijn” zo’n tienmaal hoger uitvallen dan die van een ertslaag. Daarbij waren er geen extra investeringen nodig voor een verandering in het bewerkingsproces, omdat het winnen van goud uit mobiele telefoons niet zo veel verschilt van het onttrekken van metalen aan erts.

 Lama’s die de wacht houden

Om hun schapen in de gaten te laten houden gaan Noord-Amerikaanse boeren over op het inzetten van lama’s. Deze dieren, zo schrijft in Canada The Globe and Mail, ’identificeren zich heel sterk met andere dieren waarmee ze samen zijn’. Het zijn strijdlustige bewakers van hun kudde die een alarmroep laten horen, de schapen bijeendrijven, indringers wegjagen en roofdieren met hun poten te lijf gaan. Voor sommige boeren hebben lama’s zelfs de voorkeur boven honden omdat ze betrekkelijk goedkoop zijn in aanschaf. En, schrijft de krant, „omdat zo’n lama gewoon bij de schapen graast en slaapt, zijn er geen extra kosten voor hun verzorging — en ze kunnen traditioneel gebruikte hondenrassen verscheidene jaren overleven”. Een Canadese schapenfokker die lama’s heeft, zei dit over de voordelen: „Ze kosten je niets” en „ze blaffen niet”.

Natuurlijk koelmiddel

Een groep onderzoekers in Duitsland heeft een natuurlijk chemisch middel weten te isoleren dat een 35 keer zo sterke koelende werking heeft als menthol, maar zonder pepermuntsmaak. De chemische stof, die van nature in bier en whisky voorkomt, werd ontdekt in het Duitse Onderzoekscentrum voor Voedselchemie in Garching (bij München). Het tijdschrift New Scientist citeert Thomas Hofmann, de leider van het team, die toelicht: „Het zou een superkoele frisse zweem kunnen geven aan een verscheidenheid van producten, met inbegrip van bier, in flessen verkocht water, citrusdrank, chocolade en gekonfijte vruchten.” En omdat de substantie op de huid koel aanvoelt bij concentraties die 250 keer lager zijn dan voor munt, kan het een pittig effect toevoegen aan cosmetica en lotions.

Mest en superbacteriën

„Akkers in heel Europa zijn tot op een gevaarlijk niveau vervuild met de aan boerderijdieren toegediende antibiotica”, bericht het tijdschrift New Scientist. Jaarlijks wordt er in de Europese Unie en de Verenigde Staten meer dan 10.000 ton antibiotica aan vee gegeven om groei te bevorderen en ziekte tegen te gaan. „Maar recent onderzoek heeft een rechtstreeks verband aan het licht gebracht tussen het toegenomen gebruik van deze in de veeteelt toegepaste middelen en het verschijnen van resistente ziektekiemen die de mens besmetten”, verklaart het tijdschrift. „De geneesmiddelen, die in de gier aanwezig zijn die ter bemesting op de akkers wordt gebracht, zouden hun weg kunnen vinden in ons voedsel en water . . . [en ze] verontreinigen de voedingsgewassen, die vervolgens worden gegeten”, schrijft New Scientist.

Grootouders „adopteren”

Een aantal families in Spanje hebben een regeling opgezet waarbij ze 66 bejaarden zonder verwanten „adopteren”, bericht de Spaanse krant El País. „Wat dit programma beoogt . . . is diegenen die niet langer op zichzelf kunnen wonen, een alternatief te bieden zodat ze niet naar een bejaardenhuis hoeven”, verklaart de krant. Onder degenen die zich aanmelden met de wens een bejaarde in huis te nemen zijn echtparen van in de 50 die hun leven willen delen met iemand die ouder is. Andere gezinnen met kleine kinderen zeggen graag een grootouder in huis te hebben. De adoptiegezinnen ontvangen weliswaar subsidie, maar „de werkelijke motivatie zit hem niet in het geld”, zo wordt toegelicht door de algemeen directeur van het programma, Marisa Muñoz-Caballero. „Als dat het geval was, zouden ze er gauw genoeg van hebben, want de zorg voor bejaarden betekent veel werk.”

Huiselijk geweld in Europa

„Eén op de vijf Europese vrouwen ervaart wel ooit in haar leven geweld van haar mannelijke partner”, verklaarde Anna Diamantopoulou, Europees commissaris voor arbeid en sociale zaken. Op de eerder dit jaar in Spanje gehouden ministeriële conferentie over geweld tegen vrouwen, merkte Diamantopoulou op: „Wereldwijd lopen vrouwen tussen de 15 en 44 meer kans verminkt te raken of te sterven als gevolg van door een man toegebracht geweld dan door kanker, malaria, verkeersongelukken of oorlog bij elkaar.” In het Verenigd Koninkrijk ’sterft er elke drie dagen een vrouw tengevolge van huiselijk geweld’, en ’in Ierland vindt meer dan de helft van de vermoorde vrouwen de dood door hun partner of echtgenoot’. In Oostenrijk, volgens een bericht van het Franse dagblad Le Monde, ’is de helft van alle echtscheidingszaken gebaseerd op een klacht van de vrouw over slechte behandeling door haar echtgenoot’.

Verdrinking van kinderen voorkomen

In 26 van de welvarendste landen ter wereld is verdrinking de op een na meest frequente doodsoorzaak voor kinderen tot 14 jaar, bericht BMJ (voorheen British Medical Journal). Zoals het tijdschrift schrijft, ’vinden verdrinkingsgevallen van baby’s het waarschijnlijkst thuis plaats (gewoonlijk in een badje), van kleuters in water dicht bij huis zoals zwembaden of vijvers, en van oudere kinderen in natuurlijke wateren als meren en rivieren’. Deskundigen doen de volgende aanbevelingen: zorg voor constante supervisie van baby’s in bad of in de buurt van enig water; heb rondom een tuinvijver of zwembad een afrastering die ook niet een directe toegang vanuit het huis toelaat; laat kinderen niet alleen of in geïsoleerde gebieden zwemmen; volg een cursus reanimatie.

Vroege puberteit

„De puberteit begint steeds vroeger”, bericht de Berliner Zeitung. Het is niet langer ongewoon als de kinderjaren, biologisch, zo tussen de 10 en 12 eindigen of zelfs nog daarvoor. Over de hele wereld wordt deze ontwikkeling door onderzoekers waargenomen, maar over de oorzaken bestaat geen zekerheid. Betere voeding en een afname van besmettelijke ziekten worden genoemd als mogelijkheden. Anderen leggen de schuld bij gifstoffen in het milieu, vooral die stoffen die de uitwerking van het vrouwelijk hormoon oestrogeen nabootsen. Wat de oorzaak ook is, vroege seksuele rijpheid kan tot vroege seksuele activiteit leiden. „Vaak zit er tussen in de zandbak spelen en de eerste seksuele ervaringen maar een paar jaar”, zo schrijft de krant.

Boosheid kan uw dood zijn

„Mensen met een slecht humeur lopen meer kans op een beroerte”, meldt de Spaanse krant Diario Médico. Artsen hebben al lang een verband gelegd tussen agressief gedrag en een verhoogd risico van coronaire aandoeningen. Recent onderzoek heeft getoond dat zulk gedrag ook de kans op een beroerte vergroot. In een onderzoek van 14.000 volwassenen bleek het risico van een beroerte driemaal zo hoog voor mensen onder de 60 die gauw boos zijn. Waarom dit zo is? Het blijkt dat woede een „belangrijke toename” kan veroorzaken in bloeddruk, in samentrekking van bloedvaten en in bloedstollende stoffen, hetgeen „mettertijd van invloed kan zijn op de bloedcirculatie in de hersenen”, meldt het verslag.