De zienswijze van de bijbel

Is etnische haat gerechtvaardigd?

HOE zou u zich voelen als u als onbetrouwbaar, gewelddadig, dom of immoreel werd beschouwd louter omdat u tot een bepaalde etnische groep behoort? * Daar zou u vast verontwaardigd over zijn. Helaas is dat iets wat miljoenen mensen aan den lijve hebben ondervonden. Bovendien zijn in de loop van de geschiedenis talloze onschuldige mensen louter om hun ras of nationaliteit mishandeld en zelfs vermoord. In feite zijn de meeste bloedige conflicten die er momenteel woeden terug te voeren op etnische haat. Maar velen die achter zulk geweld staan, belijden in God en de bijbel te geloven. Er zijn ook mensen die beweren dat er altijd racisme zal bestaan, dat het in de menselijke aard zit.

Vergoelijkt de bijbel zulke etnische haat? Zou het onder bepaalde omstandigheden gerechtvaardigd zijn mensen met een andere cultuur of van een ander ras te haten? Is er enige hoop op een toekomst zonder etnische haat? Wat is de zienswijze van de bijbel?

Veroordeeld op grond van hun daden

Een oppervlakkige beschouwing van Gods vroege bemoeienissen met de mensheid zou tot een verkeerde conclusie kunnen leiden, namelijk dat God in feite achter etnische haat stond. Wordt God in diverse bijbelverslagen niet afgebeeld als de scherprechter van hele stammen en naties? Ja, maar bij nadere beschouwing blijkt dat God deze volken niet veroordeelde om hun etnische achtergrond maar om hun immoraliteit, omdat ze zijn wetten negeerden.

Zo veroordeelde Jehovah God de Kanaänieten om hun ontaarde seksuele en demonische riten. Ze verbrandden zelfs kinderen als een offer aan valse goden! (Deuteronomium 7:5; 18:9-12) Het kwam echter voor dat bepaalde Kanaänieten blijk gaven van geloof in God en berouw hadden, met als gevolg dat Jehovah hun leven spaarde en hen zegende (Jozua 9:3, 25-27; Hebreeën 11:31). Een Kanaänitische vrouw, Rachab, werd zelfs een van de voorouders van de beloofde Messias, Jezus Christus. — Mattheüs 1:5.

De Wet die God aan de Israëlieten gaf, laat zien dat hij niet partijdig is. Integendeel, hij geeft van oprechte bezorgdheid voor het welzijn van alle volken blijk. In Leviticus 19:33, 34 lezen we  het volgende meedogende gebod van God aan de Israëlieten: „Ingeval een inwonende vreemdeling bij u in uw land vertoeft, moogt gij hem niet slecht behandelen. De inwonende vreemdeling die bij u vertoeft, dient voor u te worden als een ingeborene van u; en gij moet hem liefhebben als uzelf, want gij werdt inwonende vreemdelingen in het land Egypte. Ik ben Jehovah, uw God.” Soortgelijke geboden staan in de boeken Exodus en Deuteronomium. Het is duidelijk dat Jehovah etnische haat niet rechtvaardigde. Hij stond op etnische harmonie.

Jezus bevorderde etnische verdraagzaamheid

Toen Jezus op aarde was, verachtten Joden en Samaritanen elkaar meestal. Bij een bepaalde gelegenheid stuurde de bevolking van een Samaritaans dorp Jezus weg louter omdat hij een Jood was die op weg was naar Jeruzalem. Hoe zou u op die afwijzing hebben gereageerd? Jezus’ discipelen hebben misschien de toenmalige vooroordelen weerspiegeld toen ze hem vroegen: „Heer, wilt gij dat wij zeggen dat er vuur van de hemel neerdaalt om hen te verdelgen?” (Lukas 9:51-56) Liet Jezus zich door de verbitterde houding van zijn discipelen beïnvloeden? Integendeel, hij bestrafte hen en zocht rustig onderdak in een ander dorp. Kort daarna vertelde Jezus de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Daarmee illustreerde hij krachtig dat iemands etnische achtergrond op zich hem niet tot een vijand maakt. Hij zou zelfs een heel goede naaste kunnen blijken te zijn!

Etnische groepen in de christelijke gemeente

Tijdens zijn aardse bediening concentreerde Jezus zich in de eerste plaats op het maken van discipelen onder mensen van zijn eigen nationaliteit. Maar hij gaf te kennen dat ook anderen uiteindelijk zijn volgelingen zouden worden (Mattheüs 28:19). Zouden personen van alle etnische groepen aanvaard worden? Ja! De apostel Petrus verklaarde: „Ik bemerk zeer zeker dat God niet partijdig is, maar in elke natie is de mens die hem vreest en rechtvaardigheid beoefent, aanvaardbaar voor hem” (Handelingen 10:34, 35). De apostel Paulus bekrachtigde deze gedachte later door duidelijk te verklaren dat iemands etnische afkomst van geen enkele betekenis was in de christelijke gemeente. — Kolossenzen 3:11.

Een verdere aanwijzing dat God mensen van alle etnische groepen aanvaardt, vindt u in het bijbelboek Openbaring. In een door God geïnspireerd visioen zag de apostel Johannes „een grote schare . . . uit alle natiën en stammen en volken en talen”, die redding van God ontving (Openbaring 7:9, 10). Deze „grote schare” zal het fundament zijn van een nieuwe mensenmaatschappij waarin mensen van alle achtergronden vreedzaam zullen samenleven, verenigd door hun liefde voor God.

Intussen doen christenen er goed aan weerstand te bieden aan de neiging om anderen te veroordelen wegens hun etnische achtergrond. Het is rechtvaardig en liefdevol mensen te bezien als individuen, zoals God dat doet, en niet slechts als leden van een etnische groep. Zo zou u toch ook bezien willen worden? Jezus geeft ons terecht de aansporing: „Alle dingen dan die gij wilt dat de mensen voor u doen, moet ook gij insgelijks voor hen doen” (Mattheüs 7:12). Het is aangenaam zonder etnische haat te leven. Het leidt tot grotere innerlijke vrede en tot vrede met anderen. En wat nog belangrijker is, het brengt ons in harmonie met onze onpartijdige Schepper, Jehovah God. Wat een dwingende reden om etnische haat af te wijzen!

[Voetnoot]