Communicatie — Van vitaal belang voor het web des levens

TOEN Julie een baby was, zagen haar ouders vol verwachting uit naar het moment waarop ze haar eerste woordjes zou zeggen. „’Mama’ en ’papa’ te horen uit de mond van een kind, geeft een gevoel van geluk dat geen enkele ouder volledig kan beschrijven”, zei Julies moeder. „Toen Julie me voor het eerst ’mama’ noemde, was het alsof ze haar armpjes om me heen sloeg en zei: ’Jij bent mijn mama. Ik hou van je, en ik wil met je praten.’ Dat speciale moment zal ik nooit vergeten.” Ja, het vermogen om te communiceren is echt een kostbaar geschenk!

Natuurlijk zijn mensen niet de enige schepselen met het vermogen te communiceren. Hoewel dieren meer door instinct worden geleid, hebben ook zij opmerkelijke vormen van communicatie. Baltsende keizerspinguïns in het ijskoude Antarctica bijvoorbeeld trompetteren naar elkaar — een ritueel dat ze elk jaar voor het begin van de winter uitvoeren, maar niet zomaar voor de lol. Het gaat om het leven van het toekomstige kuiken van het paar. Hoe dat zo?

Als het vrouwtje haar ei heeft gelegd, geeft ze het aan haar partner, zodat die het in zijn broedplooi kan uitbroeden terwijl zij naar zee gaat om zich te voeden. Ongeveer 65 dagen later komt ze terug, na wel 150 kilometer waggelend en op haar buik glijdend over het ijs afgelegd te hebben. Dat ze de kolonie terugvindt is op zich al een wonder, maar hoe vindt ze haar partner en haar pas uitgekomen kuiken terug tussen tienduizenden trompetterende keizerspinguïns? Tijdens de balts prent elke vogel het geluid van de ander zo goed in zijn geheugen dat ze het zelfs na een scheiding van maanden klaarspelen om elkaar terug te vinden.

Behalve een fenomenale verscheidenheid aan geluiden omvat dierlijke communicatie gebaren, opvallende kleuren, aan- en uitflitsende lichtjes en ingewikkelde geuren. En hoe ongelooflijk het misschien ook lijkt, zelfs planten kunnen met elkaar en met bepaalde dieren communiceren, zoals we zullen zien. Ja, communicatie is echt van vitaal belang voor het zeer nauw verweven, complexe web des levens.

Wilt u meer weten over enkele van de verbluffende vormen van communicatie in de wereld om ons heen? En zou u graag meer willen begrijpen van uw eigen communicatievaardigheden en ze zelfs willen verbeteren? De volgende artikelen kunnen u daarbij helpen.

[Illustratie op blz. 3]

Hoe vindt het vrouwtje van de keizerspinguïn haar partner terug?