Een blik op de wereld

Oude Egyptische formule voor tandpasta

„Op een stoffig stuk papyrus in de kelder van een Weens museum is de oudst bekende formule voor tandpasta ter wereld ontdekt, die gebruikt werd meer dan 1500 jaar voordat Colgate in 1873 het eerste commerciële merk op de markt bracht”, bericht de Electronic Telegraph. „In vervaagde zwarte inkt van roet en Arabische gom vermengd met water heeft een Egyptenaar in de oudheid met veel zorg een omschrijving gegeven van wat hij een ’poeder voor witte en volmaakte tanden’ noemt. Vermengd met speeksel in de mond wordt het een ’pasta voor schone tanden’.” Dit document uit de vierde eeuw van onze jaartelling vermeldt de ingrediënten, waaronder rotszout, munt, gedroogde irisbloemen en peperkorrels, die allemaal fijngemalen en vermengd werden. De ontdekking zorgde voor nogal wat sensatie op een in Wenen gehouden congres voor tandheelkundigen. „Niemand in de tandheelkunde had ooit gedacht dat er zo lang geleden al zo’n goede formule voor tandpasta bestond”, zei dr. Heinz Neuman, die de pasta heeft geprobeerd en vond dat zijn „mond fris en schoon aanvoelde”. Het artikel zegt: „Tandartsen hebben onlangs de heilzame werking ontdekt van de iris, die tandvleesaandoeningen tegengaat en nu voor commerciële doeleinden wordt gebruikt.”

 Fruit langer goed houden

„De inhoud van uw fruitschaal kan binnenkort veel langer goed blijven — dankzij een substantie die is aangeprezen als een van de gezonde bestanddelen van rode wijn”, bericht New Scientist. „Wanneer appels werden ondergedompeld in een oplossing van trans-resveratrol, een antioxidant die in druiven voorkomt, werd hun houdbaarheidsperiode verlengd van twee weken tot drie maanden. Druiven die dezelfde behandeling kregen, bleven niet zo lang goed, maar hun houdbaarheidsperiode verdubbelde toch tot twee weken.” De onderzoekers ontdekten dat er maar kleine hoeveelheden van de antioxidant nodig waren om weefselbeschadiging te voorkomen en de gisten en schimmels af te weren waardoor veel fruit verschrompelt. „In verdere onderzoeken heeft het team andere producten geconserveerd, zoals tomaten, avocado’s en groene pepers”, aldus het tijdschrift. „Ze verdiepen zich nu in goedkopere methoden om trans-resveratrol te produceren.”

Gezondheidsrisico’s van computerspelletjes

Ouders beseffen misschien niet hoe gevaarlijk videospelletjes kunnen zijn voor de gezondheid van hun kinderen, bericht de in Mexico-Stad uitgegeven krant El Universal. Volgens Antonio González Hermosillo, voorzitter van het Mexicaans Cardiologisch Genootschap, zal wel 40 procent van de kinderen die constant computerspelletjes spelen, hoge bloeddruk krijgen. Hoe komt dat? Omdat de kinderen niet alleen te weinig lichaamsbeweging krijgen maar ook gestrest raken doordat ze helemaal opgaan in situaties die als gevaarlijk worden ervaren, zoals aanvallen, virtuele gevechten en andere conflicten. „De specialist waarschuwde dat gevallen van hart- en vaatziekten, de voornaamste doodsoorzaak in Mexico, hierdoor in het land snel zullen toenemen”, aldus de krant.

„Er is iets fundamenteel mis”

„Er is iets fundamenteel mis met de manier waarop onze planeet wordt beheerd”, zegt dr. Jacques Diouf, directeur-generaal van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN. In een lezing op de Kennedy School of Government van de Harvard University (VS) zei Diouf: „Een van de grote successen van de twintigste eeuw was een groeitempo van de voedselproductie dat beduidend hoger lag dan de ongekend snelle bevolkingsgroei. . . . We hebben de capaciteit om genoeg voedsel te produceren om iedereen op aarde voldoende te eten te geven.” Toch krijgen alleen al in de ontwikkelingslanden 800 miljoen mensen niet genoeg te eten en sterven elk jaar zo’n 6 miljoen kinderen onder de vijf jaar aan ondervoeding en honger. „Velen van hen sterven aan ziekten zoals diarree, malaria of mazelen, maar zouden in leven kunnen blijven als ze beter gevoed waren”, zei Diouf. „De wereldhonger is duidelijk een politiek, en niet een technisch probleem.” Hij zei verder: „Tenzij er op politiek niveau actie wordt ondernomen, hebben we geen garantie dat het in de toekomst anders zal zijn.”

Buitenechtelijke kinderen

In de Europese Unie „is 25 procent van alle kinderen buitenechtelijk”, bericht de Spaanse krant La Vanguardia. Naarmate traditionele waarden veranderen, „worden er in Europa steeds meer buitenechtelijke kinderen geboren”. Volgens het Statistisch Bureau van de Europese Unie staan Zweden, Denemarken en Frankrijk bovenaan met respectievelijk 54 procent, 46 procent en 39 procent. Daarna komen Finland en Groot-Brittannië, waar 37 procent van de kinderen buitenechtelijk wordt geboren. Dezelfde tendens is waar te nemen in landen rond de Middellandse Zee, waar traditioneel altijd veel waarde werd gehecht aan het gezin. Uit recente cijfers voor Spanje blijkt bijvoorbeeld dat 19 procent van de kinderen die geboren worden een ongehuwde moeder heeft en in sommige streken, zoals Catalonië, is dat 22 procent — een toename van 100 procent in slechts tien jaar.

Helft van de aarde is wildernis

„Ondanks een eeuw waarin milieubedreigingen steeds groter zijn geworden, is 46 procent van de landoppervlakte op aarde nog steeds grotendeels ongerepte wildernis”, bericht het tijdschrift World Watch. Uit een onderzoek waarbij 200 internationale wetenschappers betrokken waren, „bleek dat 68 miljoen vierkante kilometer land aan de criteria voor ’wildernis’ voldoet, wat betekent dat zo’n gebied minstens 70 procent van zijn oorspronkelijke vegetatie heeft, buiten de stedelijke regio’s minder dan 5 inwoners per vierkante kilometer herbergt, en nog steeds minstens 10.000 vierkante kilometer beslaat”. In de 37 wildernisgebieden woont maar 2,4 procent van de totale wereldbevolking — 144 miljoen mensen, stedelijke centra niet meegerekend — en toch komt de oppervlakte ervan overeen met die van de zes grootste landen bij elkaar: Australië, Brazilië, Canada, China, Rusland en de Verenigde Staten. Maar „meer dan een derde van de wildernis bestaat uit antarctisch ijs of arctische toendra’s, en slechts 5 van de 37 gebieden kunnen aanspraak maken op een vorm van bescherming — omdat ze elk meer dan 1500 inheemse soorten tellen en een hoge concentratie aan biodiversiteit hebben”, aldus World Watch.

Grootste gevangenispopulatie van West-Europa

„Groot-Brittannië heeft nu de grootste gevangenispopulatie van West-Europa, met een gemiddeld detentiecijfer van 139 op elke 100.000 inwoners van Engeland en Wales”, aldus de Guardian Weekly. „Het aantal gevangenen is toegenomen van 42.000 in 1991 tot 72.000.” Britse rechtbanken veroordelen niet alleen meer mensen tot gevangenisstraf maar geven hun ook langere straffen. In 1992 kreeg 45 procent van de veroordeelde volwassenen gevangenisstraf, vergeleken met 64 procent in 2001. Maar het detentiecijfer is in sommige andere landen nog veel hoger. Het is zelfs zo dat ongeveer de helft van de naar schatting 8,75 miljoen gedetineerden ter wereld zich in slechts drie landen bevindt: de Verenigde Staten (1,96 miljoen), China (1,4 miljoen) en Rusland (900.000).

De risico’s van overgewicht

„Mensen die op hun 40ste te zwaar zijn, lopen het risico minstens drie jaar eerder te sterven dan mensen die slank zijn, wat betekent dat dik zijn op middelbare leeftijd net zo nadelig is voor de levensverwachting als roken”, bericht The New York Times. „Dit rapport zegt dat als u rond uw 35ste tot 45ste te zwaar bent, u zelfs als u later wat gewicht verliest nog steeds een groter risico loopt te sterven”, zei dr. Serge Jabbour, directeur van de vermageringskliniek van een ziekenhuis. „De boodschap is dat u vroeg iets aan uw gewicht moet doen. Als u te lang wacht, is het kwaad misschien al geschied.” Afvallen kan ook sterfgevallen door kanker voorkomen. Na een 16 jaar durend onderzoek onder 900.000 mensen kwam de American Cancer Society tot de conclusie dat „misschien wel 14 procent van de sterfgevallen door kanker bij mannen en 20 procent van die bij vrouwen te wijten is aan overgewicht”, aldus de Times. Onderzoeken hebben overgewicht met veel soorten kanker in verband gebracht.