Geef kinderen wat ze nodig hebben

HET is duidelijk dat jonge kinderen behoefte hebben aan veel aandacht — iets wat veel kinderen kennelijk moeten ontberen. De situatie van de jongeren van tegenwoordig laat dat wel zien. „Onze jongeren zijn nog nooit zo geïsoleerd geweest van hun familie, zo verstoken van praktische ervaring en praktische wijsheid”, klaagde een onderzoeker die in de Canadese Globe and Mail werd geciteerd.

Wat is er misgegaan? Kan het probleem misschien op zijn minst gedeeltelijk worden teruggevoerd op het feit dat men niet beseft hoe belangrijk het is om aandacht aan jonge kinderen te besteden? „Een ouder zijn is iets wat we allemaal moeten leren”, legt een psychologe uit die vrouwen in de lagere inkomensklasse begeleidt bij de verzorging van hun pasgeboren baby. „En we moeten ons realiseren dat de tijd die we nu met onze kinderen doorbrengen later heel veel resultaten zal opleveren.”

Zelfs baby’s moet regelmatig iets bijgebracht worden. Niet slechts nu en dan een paar minuten, maar de hele dag door. De tijd die met jonge kinderen vanaf hun babyjaren wordt doorgebracht, is essentieel voor hun gezonde ontwikkeling.

Voorbereiding is noodzakelijk

Om zich van hun belangrijke verantwoordelijkheid te kwijten, moeten ouders zich op de komst van hun baby voorbereiden. Ze zouden kunnen leren van een beginsel waarop Jezus Christus wees in verband met het belang van planning. Hij zei: „Wie van u bijvoorbeeld die een toren wil bouwen, gaat er niet eerst voor zitten om de kosten te berekenen, om te zien of hij genoeg heeft om hem te voltooien?” (Lukas 14:28) Het grootbrengen van kinderen — vaak een twintigjarenplan genoemd — is veel gecompliceerder dan het bouwen van een toren. Dus voor het met succes grootbrengen van een kind is er als het ware een soort bouwtekening nodig om de klus te kunnen klaren.

Ten eerste is het belangrijk in mentaal en geestelijk opzicht voorbereid te zijn op de verantwoordelijkheden van het ouderschap. Uit een onderzoek  onder 2000 zwangere vrouwen in Duitsland bleek dat de kinderen van moeders die ernaar uitzagen een gezin te hebben, in emotioneel en fysiek opzicht veel gezonder waren dan de kinderen die niet gewenst waren. Anderzijds berekende een onderzoeker dat een vrouw die gevangen zit in een instabiel huwelijk 237 procent meer kans loopt een baby te krijgen die in emotioneel of fysiek opzicht iets mankeert dan een vrouw met een stabiele relatie.

Het is dus duidelijk dat een vader een belangrijke rol speelt bij de succesvolle ontwikkeling van een kind. Dr. Thomas Verny merkte op: „Voor een kind zijn weinig dingen in emotioneel of lichamelijk opzicht gevaarlijker dan een vader die zijn zwangere vrouw mishandelt of verwaarloost.” Er is dan ook al vaak gezegd dat het mooiste cadeau dat een kind kan krijgen, een vader is die van de moeder van het kind houdt.

Hormonen die met bezorgdheid en stress te maken hebben en die in de bloedbaan van de moeder worden afgescheiden, kunnen ook van invloed zijn op de foetus. Men denkt echter dat alleen hevige en langdurige bezorgdheid van de moeder — en geen incidentele negatieve emoties of stressige gebeurtenissen — gevaarlijk is. Het belangrijkste schijnt te zijn hoe de aanstaande moeder over het ongeboren kind denkt. *

Maar stel nu dat u zwanger bent en uw man u niet steunt, of dat het idee om moeder te worden u tegenstaat. Het is niet ongebruikelijk dat een vrouw door bepaalde omstandigheden niet zo gelukkig is met haar zwangerschap. Bedenk echter altijd dat uw kind er niets aan kan doen. Maar hoe kunt u dan kalm blijven ook als de omstandigheden niet meezitten?

De wijze leiding die in Gods Woord, de bijbel, wordt gegeven, is voor miljoenen mensen een hulp geweest. In Filippenzen 4:6, 7 staat bijvoorbeeld: „Laat in alles door gebed en smeking te zamen met dankzegging uw smeekbeden bij God bekend worden; en de vrede van God, die alle gedachte te boven gaat, zal uw hart en uw geestelijke vermogens behoeden door bemiddeling van Christus Jezus.” Het zal u verbazen hoezeer het toepassen van die woorden u kan helpen de raad „Weest over niets bezorgd” ter harte te nemen. U zult de liefdevolle hand voelen van de Schepper, die voor u kan zorgen. — 1 Petrus 5:7.

Geen zeldzaam verschijnsel

In de eerste paar weken na de bevalling zijn sommige jonge moeders zonder aanwijsbare reden down en lusteloos. Zelfs vrouwen die zich hadden verheugd op de komst van de baby kunnen humeurig worden. Zulke stemmingswisselingen zijn niet ongewoon. Het komt doordat vrouwen na de bevalling soms te maken krijgen met ingrijpende veranderingen in hormoonspiegels. Het is ook normaal dat een pas bevallen moeder zich overweldigd voelt door de eisen van het moederschap — het voeden, verschonen en verzorgen van een baby die zelf geen benul van tijd heeft.

Eén moeder had het gevoel dat haar baby alleen maar huilde om haar te plagen. Het is dan ook geen wonder dat een Japanse pedagoog zei: „Iedereen krijgt te maken met de stress die bij het grootbrengen van kinderen hoort.” Volgens hem „is het het belangrijkste dat de moeder zich nooit isoleert”.

Zelfs als een moeder zich af en toe gedeprimeerd voelt, kan ze ervoor zorgen dat haar kind niet de dupe wordt van haar stemmingswisselingen. Het tijdschrift Time bericht: „Gedeprimeerde moeders die erin slaagden niet toe te geven aan hun zwaarmoedigheid, die hun baby met  aandacht overlaadden en allerlei leuke spelletjes met hem deden, hadden kinderen met een hersenactiviteit van een aanmerkelijk vrolijker aard.” *

Hoe de vader kan helpen

De vader van de baby is vaak het beste in staat de benodigde hulp en steun te geven. Als de baby midden in de nacht aan het huilen is, kan de vader in veel gevallen voor de behoeften van de baby zorgen zodat zijn vrouw kan slapen. De bijbel zegt: „Van uw kant, mannen, moet u in het huwelijksleven begrip tonen voor uw vrouw.” — 1 Petrus 3:7, Groot Nieuws Bijbel.

Jezus Christus gaf echtgenoten het volmaakte voorbeeld ter navolging. Hij gaf zelfs zijn leven voor zijn volgelingen (Efeziërs 5:28-30; 1 Petrus 2:21-24). Echtgenoten die hun eigen gemak opofferen om initiatieven te nemen bij de opvoeding van hun kind, volgen dus Christus na. Het grootbrengen van kinderen is beslist iets wat samenwerking vereist, een gezamenlijke inspanning waaraan beide ouders moeten deelnemen.

Een gezamenlijke inspanning

„We hebben als gezin tot in de details besproken hoe we onze dochter zouden gaan opvoeden”, zegt Yoichiro, die een dochtertje van twee jaar heeft. „Telkens als er een probleem opduikt, bespreken we hoe we het moeten aanpakken.” Yoichiro weet dat zijn vrouw haar rust nodig heeft en neemt zijn dochter daarom vaak mee als hij een boodschap gaat doen.

In vroeger tijden waren gezinnen gewoonlijk groot en hecht en werden ouders vaak door oudere kinderen of familieleden geholpen bij het grootbrengen van de kinderen. Het wekt dus geen verbazing dat een employee van het Centrum voor Hulp bij Kinderopvoeding in Kawasaki (Japan) opmerkt: „In de meeste gevallen zullen moeders opgelucht zijn als ze er met anderen over kunnen praten. Met een beetje hulp zijn veel moeders ondanks hindernissen in staat geweest zich te redden.”

Het tijdschrift Parents zegt dat ouders „een netwerk van mensen nodig hebben met wie ze over hun zorgen kunnen praten”. Hoe komt men aan zo’n netwerk? Nieuwe vaders en moeders kunnen er veel profijt van hebben als ze onbevooroordeeld zijn en naar hun eigen ouders of schoonouders luisteren.  Uiteraard moeten de grootouders beseffen dat de uiteindelijke beslissingen bij het jonge paar liggen. *

Jonge ouders kunnen ook vaak terugvallen op de hulp van geloofsgenoten. In de plaatselijke gemeente van Jehovah’s Getuigen kunt u mensen vinden die jarenlange ervaring hebben op het gebied van kinderopvoeding en die bereid zijn naar uw problemen te luisteren. Ze kunnen u enkele nuttige tips geven. Vaak kunt u de hulp inroepen van „de bejaarde vrouwen” — zoals de bijbel de vrouwen noemt met meer ervaring in de christelijke levenswijze — die bereid zijn jongere vrouwen te helpen. — Titus 2:3-5.

Ouders moeten uiteraard niet alles klakkeloos aannemen wat anderen adviseren. „Plotseling werd iedereen om ons heen een expert in het opvoeden van kinderen”, zegt Yoichiro. Takako, zijn vrouw, geeft toe: „In het begin vond ik de suggesties van anderen vervelend omdat ik het gevoel had dat ze commentaar hadden op mijn gebrek aan ervaring als ouder.” Toch zijn veel vaders en moeders door van anderen te leren geholpen een evenwichtige kijk te krijgen op de manier waarop ze aan de behoeften van hun kinderen kunnen voldoen.

De beste hulp die er is

Zelfs als er niemand lijkt te zijn om u te helpen, is er één betrouwbare bron van kracht. Dat is Jehovah God, degene die ons heeft geschapen, degene wiens oog „zelfs het embryo” kan zien (Psalm 139:16). Zoals in zijn Woord, de bijbel, staat opgetekend, zei Jehovah ooit tegen zijn volk in de oudheid: „Kan een vrouw haar zuigeling vergeten, zodat zij geen medelijden zou gevoelen voor de zoon van haar buik? Zelfs deze vrouwen kunnen vergeten, maar ík zal u niet vergeten.” — Jesaja 49:15; Psalm 27:10.

Jehovah vergeet ouders beslist niet. In de bijbel heeft hij hun prachtige richtlijnen gegeven voor het grootbrengen van kinderen. Zo’n 3500 jaar geleden schreef Gods profeet Mozes bijvoorbeeld: „Gij moet Jehovah, uw God, liefhebben met geheel uw hart en geheel uw ziel en geheel uw levenskracht.” Mozes zei vervolgens: „Deze woorden [met inbegrip van de aansporing om Jehovah lief te hebben en te dienen] die ik u heden gebied, moeten op uw hart blijken te zijn; en gij moet ze uw zoon inscherpen en erover spreken wanneer gij in uw huis zit en wanneer gij op de weg gaat en wanneer gij neerligt en wanneer gij opstaat.” — Deuteronomium 6:5-7.

Wat is volgens u het punt waar het om gaat bij deze richtlijn uit Gods Woord? Gaat het er niet om dat het onderwijzen van uw kinderen een regelmatige, voortdurende bezigheid moet zijn die elke dag plaatsvindt? Eigenlijk is het niet voldoende om af en toe gewoon wat zogenoemde kwaliteitstijd voor uw kinderen in te ruimen. Omdat belangrijke momenten van communicatie zich vaak spontaan voordoen, moet u zorgen dat u op een geregelde basis tijd voor hen vrijmaakt. Daardoor zult u kunnen voldoen aan het volgende bijbelse gebod: „Leid een knaap op overeenkomstig de weg voor hem.” — Spreuken 22:6.

Bij een goede opleiding van kleine kinderen hoort voorlezen. De bijbel zegt dat de eerste-eeuwse discipel Timotheüs ’van kindsbeen af de heilige geschriften kende’. Kennelijk lazen zijn moeder, Eunice, en zijn grootmoeder Loïs hem voor toen hij nog een baby was (2 Timotheüs 1:5; 3:14, 15). Het is goed om daarmee te beginnen zodra u tegen uw jonge kind gaat praten. Maar wat kunt u voorlezen en hoe kunt u zo’n klein kind het beste iets bijbrengen?

Lees uw kind uit de bijbel voor. Klaarblijkelijk was dat ook wat aan Timotheüs werd voorgelezen. Er zijn ook boeken die een kind door middel van kleurrijke illustraties vertrouwd maken met de bijbel, zoals Mijn boek met bijbelverhalen en De grootste mens die ooit heeft geleefd. Ze helpen het kind om zich een beeld te vormen van de dingen die de bijbel leert. Er zijn miljoenen kleine kinderen bij wie de bijbelse leer met behulp van die boeken in het hart en de geest werd ingeprent.

De bijbel zegt: „Zonen [en dochters] zijn een erfdeel van Jehovah; de vrucht van de buik is een beloning” (Psalm 127:3). Uw Schepper heeft u „een erfdeel” toevertrouwd, een schattige baby, die een bron van trots en vreugde kan zijn. Het grootbrengen van kinderen, vooral met het doel dat ze lofprijzers van hun Schepper worden, is beslist een taak die voldoening schenkt!

[Voetnoten]

[Illustratie op blz. 8]

De gevoelens van een moeder voor haar ongeboren kind zijn erg belangrijk

[Illustratie op blz. 9]

Hoewel een moeder na de bevalling stemmingswisselingen kan hebben, kan ze er veel aan doen om haar baby het gevoel te geven dat hij geliefd en veilig is

[Illustratie op blz. 10]

Vaders hebben de verantwoordelijkheid om te helpen bij de verzorging van het kind

[Illustratie op blz. 10]

Met voorlezen moet worden begonnen als het kind nog heel jong is