Een blik op de wereld

Wolken en olifanten

Hoe zwaar is een wolk? Eén cumuluswolk kan zo’n 550 ton water bevatten, bericht ABC News. „En als u het iets makkelijker wilt uitdrukken . . . denk dan maar aan olifanten”, zegt de meteoroloog Peggy LeMone. Als we ervan uitgaan dat een olifant een kleine zes ton weegt, dan zou het water in een doorsneecumuluswolk evenveel wegen als 100 olifanten. Al dat water zweeft in de vorm van zeer kleine druppels in de lucht en wordt door de warmere, opstijgende lucht eronder meegevoerd. In tegenstelling tot een donzige cumuluswolk kan een grote onweerswolk een hoeveelheid water bevatten die evenveel weegt als 200.000 olifanten. En een cycloon? LeMone schatte het gewicht van het water in een kubieke meter van een cycloonwolk en vermenigvuldigde dat getal met het totale volume van de cycloon. Het resultaat? Een gewicht dat overeenkomt met dat van 40 miljoen olifanten. „Dit betekent dat het water in één cycloon meer weegt dan alle olifanten op aarde,” zegt het bericht, „misschien zelfs meer dan alle olifanten die ooit geleefd hebben.”

 Wanneer u uw tanden moet poetsen

Als u direct na het eten of drinken van iets zuurs uw tanden poetst, kan het glazuur beschadigen, zegt de Milenio van Mexico-Stad. In een bericht over een onderzoek aan de Universiteit van Göttingen (Duitsland), waarschuwt de krant dat zuur voedsel „het tandglazuur tijdelijk verzwakt”. Daarom kan het slecht zijn om meteen na het eten de tanden te poetsen. „Het is verstandig een paar minuten te wachten zodat de tanden hun kracht terugkrijgen.”

Nieuwe diersoort ontdekt toen habitat verloren ging

Toen op het onbewoonde eiland Carrizal in de Caroní-rivier in Venezuela het woud werd weggekapt voor de bouw van een nieuwe dam, werd er een voorheen onbekende vogel ontdekt, aldus de Daily Journal van Caracas. Onder de vogels die waren gevangen voordat de bomen werden geveld, bleek later een klein, blauwgespikkeld vinkje te zitten dat in de ondoordringbare bamboebossen van het eilandje leefde. Natuuronderzoekers hopen in nabijgelegen habitats nog meer exemplaren van deze pas ontdekte vogelsoort te vinden. Ondertussen, zo zegt de onderzoeker Robin Restall, wordt het enthousiasme rond „de ontdekking van de Amaurospiza carrizalensis . . . getemperd door de wetenschap dat we nu de plek hebben vernietigd waar hij zich zo lang voor ons verborgen heeft gehouden”.

Houd de snijplank schoon!

Wat is veiliger: een houten of een plastic snijplank? „Beide snijplanken zijn in orde zolang u ze heel goed schoonhoudt”, zegt de UC Berkeley Wellness Letter. „Of u nu hout of plastic gebruikt om rauw vlees en gevogelte op te snijden, borstel de plank na gebruik grondig schoon met een heet sopje.” Als de plank diepe krassen heeft of er vet op zit, doe dan extra moeite om hem helemaal schoon te krijgen. „U kunt een plank ook desinfecteren door hem met verdund bleekmiddel af te spoelen (ongeveer een theelepel bleekmiddel in een liter water)”, zegt de UC Berkeley Wellness Letter. Ook uw handen en de messen moeten grondig schoongemaakt en afgedroogd worden.

Kleuters en computers

Een aantal onderzoekers zegt dat „langdurig computergebruik in plaats van ouderwets spelen” nauwelijks voordelen heeft voor kinderen onder de schoolgaande leeftijd en „tot teruggetrokkenheid, concentratiestoornissen, verlies van creativiteit en zelfs depressiviteit en angst kan leiden”, bericht de krant Vancouver Sun. Computers veranderen de kinderwereld „van een driedimensionale wereld die op ervaring is gebaseerd in een tweedimensionale virtuele werkelijkheid”, aldus de psycholoog Sharna Olfman. Onderzoekers benadrukken het belang van „door de ouders gestuurde fantasiespelletjes” met kinderen om ze „woordenschat, kleuren, vormen, getallen, manieren en kennis over alledaagse dingen” bij te brengen. De psycholoog Jane Healy zegt dat ouderwets spelen vooral vanaf de geboorte tot de leeftijd van zeven jaar belangrijk is. Door zulke spelletjes kunnen kinderen leren op te letten, terwijl spelen met de computer het tegenovergestelde effect kan hebben.

Televisie — Een „harddrug”

„Kinderen die meer dan twee uur per dag tv kijken, presteren minder op school”, bericht de Spaanse krant La Vanguardia. Hoewel de kinderarts Francisco Muñoz denkt dat de tv een doeltreffend educatief instrument kan zijn, wijst hij op de schadelijke gevolgen van zo veel tv-kijken. Muñoz gelooft dat het lagere prestatieniveau van kinderen die veel tv kijken een gevolg is van „een vertraging in de volwassenwording en van een beperkt vermogen om abstract te denken”. Hij zegt ook: „Er is onder tieners een duidelijk verband tussen het kijken naar bepaalde programma’s, reclames en videoclips en het gebruik van alcohol, tabak en drugs.” Hoewel de kinderpsychiater Paulino Castells erkende dat niet alle jongeren het slechte gedrag dat ze op tv zien, zullen nadoen, noemde hij televisie een „harddrug” vanwege „het destructieve effect dat ze op de zeer gevoelige geest van kinderen heeft”.

Lawaai in het klaslokaal

Nagalm en achtergrondgeluid in klaslokalen maken het leerlingen moeilijk om in de klas te luisteren, aldus het blad Der Spiegel. „Hoe meer moeite het kinderen kost iets te verstaan, des te minder kunnen ze onthouden”, zegt de psycholoog Maria Klatte. Op sommige scholen in Duitsland hebben onderzoekers geluidsniveaus gemeten die varieerden van 70 tot 90 decibel (dB). „Op werkplekken waar veel hersenwerk wordt verricht, is de limiet 55 dB”, verklaart de geluidsonderzoeker Gerhart Tiesler. „In de industrie wordt bij geluidsniveaus boven de 85 dB gehoorbescherming aanbevolen.” Hoe langer bovendien het geluid in een ruimte naklinkt — of dat nu spraak, het verschuiven van een stoel of gehoest is — des te moeilijker is het zich te concentreren. Met akoestische plafonds kunnen geluid en nagalm worden verminderd, waardoor de zenuwen en de stemmen van leraren en leerlingen gespaard worden, maar veel scholen kunnen zich niet veroorloven ze te laten aanbrengen.

Supermarkten verdringen traditionele winkels

„De sterke toename van het aantal supermarkten in het oosten en zuiden van Afrika vormt een bedreiging voor plaatselijke markten en hierdoor ook voor het levensonderhoud van boeren in plattelandsgebieden”, bericht de Duitse wetenschappelijke nieuwsbrief wissenschaft-online. Er zijn in Kenia al 200 supermarkten en 10 hypermarkten en die nemen 30 procent van de voedselverkoop in dat land voor hun rekening, een omzet die overeenkomt met die van 90.000 kleine winkels. Volgens Kostas Stamoulis van de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN zal de snelle verstedelijking en globalisering „tot gevolg hebben dat Afrika veel ingrijpender veranderingen in de voedselvoorziening zal meemaken dan de geïndustrialiseerde landen”. Deskundigen hopen dat er, om een ramp te vermijden, coöperaties opgericht kunnen worden om een markt voor lokale producten te creëren en dat de boeren opgeleid kunnen worden om met de verandering mee te kunnen gaan.