Jonge mensen vragen . . .

Waarom voel ik me tot de verkeerde mensen aangetrokken?

„Ik wist wel dat ik niet te vriendschappelijk met hem om moest gaan, maar ik liet het gewoon gebeuren. Ik kon me niet voorstellen dat een man tijd met me wilde doorbrengen.” — Nancy. *

„Ik ging altijd in m’n eentje naar de skatebaan, en het duurde niet lang of ik begon om te gaan met de ’vrienden’ die ik daar had gemaakt. Al gauw leidde ik een immoreel leven.” — Dan.

ZOWEL Nancy als Dan had een goede start als christen. Nancy was in een godvrezend gezin opgevoed en was al op haar negende haar geloof met anderen gaan delen. En Dan was als tiener met de volletijddienst begonnen. Toch hadden ze allebei een ernstige inzinking in hun geestelijke leven. Hoe kwam dat? Ze gingen met de verkeerde mensen om.

Heb je je ooit onverwachts aangetrokken gevoeld tot iemand van wie je diep vanbinnen wist dat hij of zij een slechte invloed op je zou hebben? Het zou een klasgenoot geweest kunnen zijn die dezelfde interesses had als jij — of zelfs iemand van het andere geslacht op wie je verliefd raakte.

Waarschijnlijk heb je gedacht aan de bijbelse raad: „Slechte omgang bederft nuttige gewoonten” (1 Korinthiërs 15:33). Maar zijn alle mensen die Jehovah niet aanbidden slechte omgang? Als ze nu eens innemende, zelfs bewonderenswaardige eigenschappen hebben? En wat te zeggen van iemand die een geloofsgenoot is maar toch een slecht voorbeeld geeft? Laten we voordat we die vragen beantwoorden, bespreken hoe het komt dat we ons soms tot de verkeerde mensen aangetrokken voelen.

Hoe komt het dat je je tot hen aangetrokken voelt?

Omdat alle mensen naar Gods beeld zijn gemaakt, is het te verwachten dat sommigen die Jehovah niet kennen, toch goede eigenschappen hebben. Daarom kunnen sommige mensen fatsoenlijk en zelfs sympathiek blijken te zijn, hoewel ze niet de ware God aanbidden. Moet je zulke personen compleet mijden, gewoon omdat ze niet bekend zijn met bijbelse waarheden? Natuurlijk niet. Wanneer de bijbel ons de raad geeft ’het goede te doen jegens allen’, horen daar ook degenen bij die je christelijke geloof niet delen (Galaten 6:10). Voorzichtig zijn bij het kiezen van je vrienden wil dus niet zeggen dat je moet doen alsof je beter bent dan anderen (Spreuken 8:13; Galaten 6:3). Zo’n handelwijze zou een negatieve indruk geven van je christelijke geloof.

Sommige christelijke jongeren zijn echter verder gegaan dan alleen aardig zijn; ze hebben een hechte band ontwikkeld met personen die weinig  of geen interesse hebben voor geestelijke dingen. Dan, die al eerder werd genoemd, was een heel goede skater geworden. De mensen met wie hij op de plaatselijke skatebaan begon om te gaan, waren geen christenen. Uiteindelijk ging Dan net als zijn nieuwe ’vrienden’ een immoreel leven leiden en met drugs experimenteren. Omdat hij zich realiseerde dat zijn levenswijze niet meer verenigbaar was met het christendom, gaf hij zijn bediening op en stopte hij met het bezoeken van gemeentevergaderingen. Het duurde een paar jaar voordat hij de kracht had verzameld om de noodzakelijke veranderingen aan te brengen en tot de ware aanbidding terug te keren.

Melanie voelde zich aangetrokken tot een geloofsgenote die niet zo sterk in het geloof was. „Er was me verteld dat ze wat aanmoediging nodig had, dus begon ik met haar om te gaan”, legde Melanie uit. Het is waar dat de bijbel christenen aanmoedigt ’de zwakken te ondersteunen’ (1 Thessalonicenzen 5:14). Maar Melanie begon met haar nieuwe vriendin mee te gaan naar bars, waar verdere omgang resulteerde in schandelijk gedrag.

De rol van het gezin

Gezinsverhoudingen kunnen mede bepalen tot wie je je aangetrokken voelt. Michelle vroeg zich af waarom ze zich altijd aangetrokken leek te voelen tot jongens die emotioneel afstandelijk en gevoelloos waren. Ze kwam tot de conclusie dat die haar deden denken aan haar vader, met wie ze nooit een hechte band had gehad en die nooit tijd voor haar leek te hebben. Ze is van mening dat het voor haar zo gewoon was geworden de goedkeuring en aandacht te zoeken van een moeilijk te benaderen man, dat ze zich onbewust aangetrokken voelde tot zulke relaties.

Aan de andere kant zouden jongeren die door christelijke ouders zijn opgevoed nieuwsgierig kunnen zijn hoe anderen leven, omdat ze het gevoel hebben dat hun ouders al te beschermend zijn geweest. Is het, of dat nu waar is of niet, een oplossing om als een soort compensatie met ’vrienden van de wereld’ om te gaan? (Jakobus 4:4) Sta eens stil bij wat er met Bill gebeurde.

Hoewel Bill van jongs af aan door zijn moeder uit de bijbel was onderwezen, koos hij ervoor zijn leven niet aan Jehovah op te dragen, want hij had het gevoel dat hij dan in zijn vrijheid beperkt zou worden. Omdat hij er zelf achter wilde komen hoe het leven zonder het ware christendom was, begon hij met een groep jongeren om te  gaan die hem ertoe bracht een leven van drugs, geweld en misdaad te leiden. Bij een wilde achtervolging door de politie raakte hij gewond, en hij lag maanden in coma. De doktoren dachten dat hij het niet zou overleven. Gelukkig herstelde Bill. Maar hij is blind en invalide. Hij heeft een harde leerschool gehad en is nu een opgedragen christen. Maar Bill is ook gaan beseffen dat ’door schade en schande wijs worden’ levenslange gevolgen kan hebben.

Andere invloeden

Soms wordt het beeld dat een jongere van de ideale vriend heeft, beïnvloed door de amusementsmedia. Zo komt het vaak voor dat er in boeken, tv-programma’s, films en videoclips een held wordt voorgesteld die eerst hard en cynisch lijkt, maar die later eigenlijk heel sympathiek blijkt te zijn. De indruk wordt gewekt dat mensen die gevoelloos en egocentrisch lijken in feite heel gevoelig en zorgzaam kunnen zijn. Verder kan de gedachte worden overgedragen dat een goede vriend, vaak iemand van het andere geslacht, de aangewezen persoon is om deze goede eigenschappen naar boven te halen. Het is waar dat zulke verhalen goed verkopen. Maar hoe vaak, denk je, gaan die romantische fantasieën in de praktijk op? Helaas hebben sommige jongeren zich laten meeslepen door zulke ongezonde fantasieën en zijn ze bevriend geraakt — en zelfs getrouwd — met iemand die zelfzuchtig en gewelddadig was, en vervolgens hebben ze tevergeefs gewacht op de ’transformatie’ tot een gevoelig persoon.

Sta eens stil bij nog een reden waarom sommigen zich tot de verkeerde mensen aangetrokken voelen: ze vinden zichzelf onaantrekkelijk en nemen daarom genoegen met de eerste de beste die zich tot hen aangetrokken schijnt te voelen. Nancy, die eerder werd genoemd, wist wat de bijbel zegt over „alleen in de Heer” trouwen (1 Korinthiërs 7:39). Maar ze had zichzelf altijd onaantrekkelijk gevonden en ze voelde zich daarom gevleid toen een collega die haar geloof niet deelde, liet merken dat hij haar leuk vond. Ze begon met hem uit te gaan en kwam gevaarlijk dicht bij het bedrijven van seksuele immoraliteit.

Zoals de voorgaande ervaringen laten zien, zijn er veel redenen waarom een jonge christen zich aangetrokken zou kunnen voelen tot mensen die een slechte invloed hebben — en er lijken net zo veel manieren te zijn om het aangaan van hechte vriendschappen met zulke personen te verdedigen. Toch is het onvermijdelijk dat zulke vriendschappen pijnlijke, zelfs rampzalige gevolgen hebben. Waarom?

Hoe vrienden je kunnen beïnvloeden

Het is nu eenmaal een feit dat je op je vrienden gaat lijken. In dat opzicht hebben degenen met wie we onze tijd doorbrengen een enorme invloed op ons. Spreuken 13:20 laat zien dat dit een goede of een slechte invloed kan zijn: „Hij die met wijzen wandelt, zal wijs worden, maar wie zich met de verstandelozen inlaat, zal het slecht vergaan.” Hechte vrienden zullen net als twee mensen die in één auto rijden onvermijdelijk in dezelfde richting gaan en op dezelfde bestemming aankomen. Vraag je dus af: Leidt de weg waarop mijn vriend zich bevindt naar het punt waar ik naar toe wil? Zal ik daardoor dichter bij mijn geestelijke doelen komen?

Het is waar dat het moeilijk kan zijn de kwestie eerlijk te beoordelen. Er kunnen sterke gevoelens bij betrokken zijn. Maar zijn gevoelens alleen een betrouwbare gids bij het kiezen van vrienden? Je kent misschien het veelgehoorde advies: „Doe wat je hart je ingeeft.” Maar Spreuken 28:26 zegt: „Hij die op zijn eigen hart vertrouwt, is verstandeloos.” Waarom? Omdat ’het hart verraderlijker is dan iets anders en niets ontziend’ (Jeremia 17:9; Numeri 15:39). Als iemand verraderlijk is, dan is hij trouweloos of leugenachtig. Zou je iemand vertrouwen die bekendstaat als een bedrieger en een verrader? Ons figuurlijke hart kan onbetrouwbaar zijn. Een relatie is dus niet per definitie ’in orde’ omdat je er een goed gevoel bij hebt.

Een veel betrouwbaarder gids is Gods Woord. In tegenstelling tot je onvolmaakte hart zullen bijbelse beginselen je nooit bedriegen of teleurstellen. Hoe kunnen bijbelse beginselen je helpen vast te stellen of iemand waarschijnlijk een goede vriend zal zijn? En hoe kun je voorkomen dat je een fatale keuze maakt als je een vriend voor het leven kiest — een huwelijkspartner? Deze vragen zullen in een toekomstig artikel worden besproken.

[Voetnoot]

[Illustratie op blz. 20]

De media kunnen ons beeld van de ideale vriend beïnvloeden