De toekomst van het toerisme

„Er zijn in bijna elk land ter wereld voorbeelden van milieubederf te vinden waarbij de ontwikkeling van het toerisme als de hoofdoorzaak wordt aangewezen.” — An Introduction to Tourism, door Leonard J. Lickorish en Carson L. Jenkins.

DE GROEI van het toerisme zou weleens niet alleen een bedreiging voor het milieu kunnen zijn maar ook andere problemen kunnen veroorzaken. Laten we enkele hiervan eens kort bekijken. Daarna zullen we het hebben over toekomstige mogelijkheden om onze schitterende aarde rond te reizen en kennis te maken met de wonderen van de schepping, vooral de prachtige mensen.

Milieuproblemen

De enorme aantallen toeristen in deze tijd hebben tot problemen geleid. „In India heeft de Tâdj-Mahal zwaar te lijden van de toeristen”, schrijven de onderzoekers Lickorish en Jenkins, en ze voegen eraan toe: „Ook de piramiden in Egypte worden bedreigd door de grote aantallen bezoekers.”

Verder waarschuwen deze auteurs dat als het toerisme niet in de hand wordt gehouden en er horden toeristen door beschermde gebieden lopen, de vegetatie verwoest of in de groei belemmerd kan worden. Bovendien kunnen bepaalde soorten in gevaar komen als toeristen voorwerpen zoals zeldzame schelpen en koraal verzamelen, of als de plaatselijke bevolking deze dingen verzamelt om ze aan de toeristen te verkopen.

Toeristen veroorzaken vervuiling — ze produceren volgens schattingen van het Milieuprogramma van de Verenigde Naties gemiddeld een kilo afval per toerist per dag. Zelfs de meest afgelegen plaatsen schijnen eronder te lijden. Een recent rapport van het Rainforest Action Network zegt: „Op populaire toeristenroutes in de Himalaja ligt overal afval langs de paden, en de bergwouden [zijn] gedecimeerd door reizigers op zoek naar brandstof om eten te koken en hun badwater te verwarmen.”

Bovendien verbruiken toeristen vaak een onevenredige hoeveelheid hulpbronnen ten koste van de plaatselijke bevolking. James Mak schrijft bijvoorbeeld in zijn boek Tourism and the Economy: „De toeristen in Grenada verbruiken zeven keer zo veel water als de bewoners.” Hij zegt verder: „In Hawaii is het toerisme direct en indirect verantwoordelijk voor 40 procent van het totale energieverbruik, hoewel gemiddeld slechts één op de acht mensen daar een toerist is.”

Hoewel toeristen veel geld uitgeven om ontwikkelingslanden te bezoeken, komt het meeste  daarvan niet ten goede aan de plaatselijke bevolking. Volgens de Wereldbank komt naar schatting maar 45 procent van de inkomsten uit het toerisme in het gastland terecht — het meeste geld vloeit via touroperators en accommodaties met een buitenlandse eigenaar naar de ontwikkelde landen terug.

Nadelige gevolgen op sociaal gebied

Relatief rijke westerse toeristen die ontwikkelingslanden bezoeken, kunnen nog andere subtiele — en soms minder subtiele — nadelige effecten op de plaatselijke cultuur hebben. Toeristen nemen bijvoorbeeld vaak hun luxeartikelen mee. Voor de plaatselijke bevolking is zo’n rijkdom misschien onvoorstelbaar. Velen van hen willen die dure dingen ook graag hebben maar kunnen ze niet betalen zonder ingrijpende veranderingen in hun manier van leven aan te brengen — veranderingen die een nadelige invloed op hun sociale gedrag kunnen hebben.

Mak noemde enkele potentiële problemen door op te merken dat de groei van het toerisme kan „leiden tot het verlies van het eigen karakter van een cultuur of samenleving, in traditionele gemeenschappen conflicten kan veroorzaken over het gebruik van stukken land en natuurlijke hulpbronnen die gemeenschappelijk eigendom zijn, en een toename van antisociale activiteiten zoals misdaad en prostitutie tot gevolg kan hebben”.

Toeristen hebben tegenwoordig vaak het idee dat ze zich alles kunnen permitteren, en dus doen ze dingen die ze thuis, met familie en vrienden in de buurt, nooit zouden doen. Het gevolg is dat de immoraliteit van toeristen een serieus probleem is geworden. Mak wees op een bekend voorbeeld door te zeggen: „De bezorgdheid over de invloed van het toerisme op de kinderprostitutie neemt wereldwijd toe.” In 2004 meldde het persbureau CNN: „’Betrouwbare schattingen wijzen op 16.000-20.000’ slachtoffertjes van kinderseks in Mexico, ’voornamelijk in grens-, stads- en toeristengebieden’.”

Het nut van reizen

Onze aarde is een prachtig tehuis waar voortdurend wonderen te zien zijn — kleurige zonsondergangen, een schitterende sterrenhemel en een verscheidenheid van planten en dieren. Waar we ook wonen, we kunnen altijd wel van enkele van de wonderen van ons aardse tehuis genieten. Maar wat zou het geweldig zijn als we de kans kregen om op reis te gaan en nog meer van de prachtige aarde te zien!

Toch zeggen veel toeristen, hoewel ze onder de indruk zijn van de pracht van de natuur, dat voor  hen het mooiste van reizen is mensen van andere culturen te leren kennen. Vaak komen reizigers tot het besef dat negatieve ideeën over anderen helemaal niet kloppen. Door hun reizen gaan ze mensen van andere rassen en culturen beter begrijpen en ontwikkelen ze fijne vriendschappen.

Een les die veel toeristen leren, is dat bezittingen niet per se gelukkig maken. Belangrijker zijn onze relaties met anderen — dat we van oude vriendschappen genieten en nieuwe vriendschappen sluiten. Een verslag in de bijbel vertelt dat de bewoners van Malta, „die een vreemde taal spraken”, in de eerste eeuw „menslievendheid” betoonden aan reizigers die daar door een schipbreuk waren terechtgekomen (Handelingen 28:1, 2). In deze tijd heeft het bezoeken van andere landen en volken velen geholpen te beseffen dat we echt één menselijke familie zijn en dat we in vrede op deze aarde kunnen samenleven.

Momenteel zijn er naar verhouding maar weinig mensen die verre reizen kunnen maken, maar hoe zal dat in de toekomst zijn? Is het mogelijk dat de meeste, zo niet alle, mensen zulke reizen zullen kunnen maken?

Wat de toekomst zal brengen

Eigenlijk zijn we allemaal verwanten van elkaar, leden van de menselijke familie. Het is waar dat het eerste mensenpaar gestorven is, zoals hun gezegd was dat zou gebeuren als ze God ongehoorzaam zouden zijn (Genesis 1:28; 2:17; 3:19). En daardoor zijn al hun nakomelingen, ook wij, onderhevig aan ouderdom en de dood (Romeinen 5:12). Maar God belooft dat zijn oorspronkelijke voornemen dat de aarde bewoond zou worden door mensen die van hem houden, vervuld zal worden. „Ik heb het gesproken,” zegt zijn Woord, „ik zal het ook doen.” — Jesaja 45:18; 46:11; 55:11.

Bedenk eens wat dat zal betekenen! De bijbel belooft dat onder Gods koninkrijk ’de rechtvaardigen de aarde zullen bezitten en er eeuwig op zullen verblijven’ (Psalm 37:29; Mattheüs 6:9, 10). De bijbel geeft de volgende beschrijving van de toekomstige situatie van de mensen op aarde: „God zelf zal bij hen zijn. En hij zal elke traan uit hun ogen wegwissen, en de dood zal niet meer zijn, noch rouw, noch geschreeuw, noch pijn zal er meer zijn.” — Openbaring 21:3, 4.

Denk eens aan de fantastische mogelijkheden die er dan zullen zijn om de aarde rond te reizen en kennis te maken met de wonderen van de schepping, vooral de prachtige mensen. Dan hoeven we ons geen zorgen te maken om onze veiligheid! Alle mensen op aarde zullen onze vrienden zijn — zoals de bijbel zegt: een ’hele gemeenschap van broeders in de wereld’. — 1 Petrus 5:9.

[Illustratie op blz. 8, 9]

Vriendschappen sluiten met mensen van een andere cultuur kan een van de mooiste kanten van reizen zijn

De toekomst biedt oneindig veel mogelijkheden om andere mensen en andere landen te bezoeken