Alcoholmisbruik — Een ramp voor de maatschappij

AAN het gebruik van alcoholische dranken zitten twee kanten: een plezierige en een droevige. Een matig gebruik van alcohol kan het hart van een mens verheugen, zegt de bijbel (Psalm 104:15). Maar de bijbel waarschuwt ook dat misbruik schade kan veroorzaken of zelfs dodelijk kan zijn, als de beet van een giftige slang (Spreuken 23:31, 32). Laten we eens wat nauwkeuriger de hoge kosten van alcoholmisbruik beschouwen.

„Een dronken automobilist heeft zaterdag een 25-jarige moeder en haar tweejarig zoontje overreden. . . . De jonge vrouw, die zes maanden zwanger was, overleed zondag. Haar zoontje, dat hoofdletsel opliep, verkeert in kritieke toestand”, aldus een krantenbericht in Le Monde. Helaas zijn zulke berichten geen zeldzaamheid. Misschien kent u zelf iemand die een ongeluk heeft gehad waarbij alcohol in het spel was. Jaarlijks vinden duizenden de dood of raken gewond in verkeersongelukken waarbij drank een rol speelde.

De tol aan doden

Het aantal mensenlevens dat wereldwijd door alcoholmisbruik verwoest wordt, valt gewoon niet te becijferen. In Frankrijk is drankmisbruik doodsoorzaak nummer drie, na kanker en coronaire hartziekte; direct of indirect is het verantwoordelijk voor zo’n 50.000 doden per jaar. Dat is „het equivalent van twee of drie neerstortende jumbojets per week”, aldus de schrijvers van een rapport dat in opdracht van het Franse ministerie van Gezondheid werd opgesteld.

Speciaal onder jonge mensen eist alcohol een zware tol. Volgens een rapport dat de Wereldgezondheidsorganisatie in 2001 uitbracht, is alcohol de voornaamste doodsoorzaak onder Europese mannen in de leeftijd van 15 tot 29 jaar. Er wordt voorspeld dat in sommige Oost-Europese landen alcoholmisbruik binnenkort één op de drie jonge mannen fataal zal worden.

Geweld en aanranding

Alcohol draagt bij tot gewelddadigheid. Drinken kan persoonlijke en sociale remmingen wegnemen en kan het moeilijker maken andermans daden te interpreteren, met een grotere kans dat die dan geweld zullen uitlokken.

Alcohol is een belangrijke factor bij huiselijk en seksueel geweld. Uit een Franse studie onder gedetineerden bleek dat bij mogelijk twee derde van de verkrachtingen en aanrandingen alcohol betrokken was. Onderzoeken geven te kennen dat in Polen driekwart van de vrouwen van alcoholisten het slachtoffer is geweest van geweld, zo meldt het tijdschrift Polityka. De auteurs van één studie kwamen tot de schatting dat „het gebruik van alcohol gepaard gaat met een ongeveer tweemaal zo groot risico van doodslag voor alle leeftijdsgroepen en dat [zelfs] niet-drinkers die met de alcoholgebruiker in hetzelfde huis wonen, een grotere kans op doodslag lopen”. — Amerikaans Medisch Genootschap, Raad voor Wetenschapszaken.

 Wat het de maatschappij kost

Wanneer de kosten van gezondheidszorg en verzekeringen en het productieverlies tengevolge van ongelukken, ziekte of voortijdige dood worden berekend, blijkt de prijs die de maatschappij betaalt, verbijsterend. Alcoholmisbruik kost Ierlands bevolking van vier miljoen naar zeggen ten minste 900 miljoen euro per jaar. Volgens een in The Irish Times geciteerde bron staat deze geldsom gelijk aan „de prijs van een nieuw ziekenhuis, een sportstadion en een vliegtuig voor iedere minister, en dat ieder jaar”. In 1998 berichtte de Mainichi Daily News dat zwaar drinken in Japan een aanslag op de economie betekende van „meer dan 6 biljoen yen [43 miljard euro] per jaar”. In een rapport aan het Amerikaanse Congres stond: „De geschatte economische kosten van alcoholmisbruik bedroegen alleen voor 1998 al $184,6 miljard, oftewel ruwweg $638 voor eenieder, man, vrouw of kind, die dat jaar in de Verenigde Staten woonde.” En dan hebben we het nog niet eens over de psychische kosten van uiteengevallen of beroofde gezinnen en afgebroken opleidingen of carrières.

De consequenties van alcoholmisbruik voor de maatschappij zijn niet moeilijk te zien. Vormen uw drinkgewoonten een risico voor uw gezondheid en die van anderen? Die vraag zal in het volgende artikel beschouwd worden.