Tieners hebben behoefte aan contact

IEDERE zorgzame ouder weet dat peuters gedijen als ze liefdevolle aandacht krijgen en dat ze bij hun ouders op schoot kruipen als ze geknuffeld willen worden. Maar tegen de tijd dat ze de adolescentie bereiken, zijn ze meer geneigd afwijzend op hun ouders te reageren, zegt dr. Barbara Staggers, afdelingshoofd in een pediatrisch ziekenhuis en onderzoekscentrum in Oakland (Californië). Toch is dit juist de levensfase waarin ze de meeste aandacht van hun ouders nodig hebben. Waarom is dat zo?

De adolescentie gaat gepaard met ongestructureerde tijd en minder toezicht en dat is een van de grootste gevaren waar tieners volgens Staggers mee te maken krijgen. „De adolescentie”, zegt ze in een bericht in de Toronto Star, „is de tijd waarin kinderen leren wie ze zijn en hoe ze zich kunnen aanpassen aan de wereld om hen heen. Koppel dat aan de neiging om risico’s te nemen en aan druk van leeftijdgenoten, en de gevaren kunnen immens zijn.” De adolescentie bestaat uit diverse fases en dat heeft niet alleen met leeftijd te maken. Het heeft volgens Staggers eerder te maken met „hoe [tieners] functioneren, informatie verwerken en experimenteren”. In het begin van de tienerjaren zijn ze erg met zichzelf bezig, worden ze volledig in beslag genomen door lichaamsveranderingen en vertonen ze impulsief gedrag. De tijd halverwege de tienerjaren wordt meer gekenmerkt door experimenteren, en de late tienerjaren door onafhankelijk denken.

De tienerjaren kunnen spannend zijn, maar ook verwarrend — zowel voor ouders als voor tieners. Staggers, die in haar praktijk al meer dan twintig jaar tieners behandelt, zegt dat de meesten van hen „behoefte hebben aan communicatie en omgang met een volwassene die om hen geeft”. Hoe kan dit worden bereikt?

Houd de communicatielijnen open! Ouders, laat uw kinderen merken dat u om hen geeft door goed te luisteren. Toon uw genegenheid ook door vragen te stellen waardoor uw tieners gedachten en ideeën met elkaar gaan combineren en de consequenties inzien van slechte beslissingen die ze nemen. Wees positief over de goede resultaten van juiste beslissingen. Help hen in te zien welk gedrag aanvaardbaar is.

Als ouders de algemeen heersende opvatting volgen dat kinderen moeten leren hun problemen in hun eentje op te lossen, stelt dit jongeren bloot aan de schadelijke invloed van gewetenloze mensen (Spreuken 13:20). Aan de andere kant zullen ouders die de raad uit de bijbel toepassen, hun kinderen de beste kans bieden om de adolescentie goed door te komen en een verstandige en zelfstandige volwassene te worden. Ouders moeten daarom leren ’een knaap op te leiden overeenkomstig de weg voor hem’. — Spreuken 22:6.

Praktisch advies aan ouders over de manier waarop ze doeltreffend met hun tienerkinderen kunnen communiceren en hen kunnen opleiden, is te vinden in het boek Het geheim van gezinsgeluk *. Daarin staat ook praktische bijbelse raad voor andere leden van het gezin.

[Voetnoot]