Is het ontworpen?

Spinzijde

▪ Het is lichter dan katoen, maar gerekend naar het gewicht is het sterker dan staal. Tientallen jaren lang hebben wetenschappers onderzoek gedaan naar de zijde die door wielspinnen wordt geproduceerd. De zijde van een sleepdraad — de sterkste van de zeven soorten zijde die deze spinnen kunnen afscheiden — heeft de meeste aandacht getrokken. Het spinsel is sterker en beter bestand tegen water dan de draden van een zijderups, die meestal voor kledingstoffen worden gebruikt.

Wetenswaardigheid: Voor de fabricage van industriële vezels zoals kevlar zijn hoge temperaturen en organische oplosmiddelen vereist. Een spin daarentegen produceert zijde bij kamertemperatuur en gebruikt daarvoor water als oplosmiddel. De zijde van een sleepdraad is bovendien sterker dan kevlar. Als een web van deze zijde vergroot zou worden tot de grootte van een voetbalveld, zou daarmee een vliegende jumbojet kunnen worden tegengehouden.

Het wekt geen verbazing dat onderzoekers geïntrigeerd raken door de taaiheid van deze zijde. „Wetenschappers zouden deze eigenschap graag benutten in voorwerpen variërend van kogelvrije vesten tot kabels voor hangbruggen”, schrijft Aimee Cunningham in het tijdschrift Science News.

Maar zijde van een sleepdraad is niet eenvoudig te kopiëren, want de stof wordt binnen in het lichaam van de spin gemaakt en het proces wordt nog niet volledig begrepen. „Het stemt nederig te beseffen dat heel wat bijzonder intelligente mensen proberen te kopiëren wat de spinnen bij ons in de kelder van nature kunnen maken”, zegt biologe Cheryl Hayashi die in het tijdschrift Chemical & Engineering News wordt geciteerd.

En wat denkt u? Is de spin met haar ijzersterke zijde zomaar bij toeval ontstaan of is ze door een intelligente Schepper gemaakt?

[Illustratie op blz. 24]

Een microscopische vergroting van spinzijde die wordt afgescheiden

[Verantwoording]

Copyright Dennis Kunkel Microscopy, Inc.