Medicijnen — Gebruik en misbruik

ANGIE hoorde toevallig haar ouders zeggen dat het medicijn van haar broer zijn eetlust verminderde. Omdat ze zich zorgen maakte over haar gewicht, slikte ze stiekem om de paar dagen een pil van haar broer. Om de kans te verkleinen dat haar ouders hierachter kwamen, vroeg ze een vriend die hetzelfde medicijn gebruikte of ze een paar van zijn pillen mocht hebben. *

Wat is er zo aantrekkelijk aan medicijnen? Eén reden is de beschikbaarheid: soms liggen ze thuis gewoon voor het grijpen. Nog een reden is dat veel jongeren er ten onrechte van uitgaan dat het geen kwaad kan als ze medicijnen slikken die niet voor hen bedoeld zijn. Een derde reden is dat medicijnen minder schadelijk lijken dan drugs. Sommige jongeren redeneren: als een klein kind bepaalde medicijnen kan gebruiken, dan moeten ze wel veilig zijn.

Bij een juist gebruik kan een medicijn iemands gezondheid en kwaliteit van leven verbeteren en mogelijk zelfs zijn leven redden. Maar bij een verkeerd gebruik kan het net zo onveilig zijn als een drug. Wanneer iemand bijvoorbeeld bepaalde medicijnen met een stimulerende werking verkeerd gebruikt, kan dat hartfalen of stuiptrekkingen veroorzaken. Andere middelen kunnen iemands ademhalingsfrequentie verlagen en uiteindelijk de dood tot gevolg hebben. Een medicijn kan ook een schadelijke uitwerking hebben als het in combinatie met bepaalde andere medicijnen of met alcohol wordt ingenomen. Begin 2008 stierf een bekende acteur „aan een dodelijke mix van zes tranquillizers, slaappillen en pijnstillers”, meldde de krant Arizona Republic.

Nog een potentieel gevaar is verslaving. Er zijn middelen die wanneer ze in buitensporige hoeveelheden en om de verkeerde reden worden  ingenomen, hetzelfde teweegbrengen als drugs: ze stimuleren genotscentra in de hersenen, wat ertoe kan leiden dat men naar het middel gaat hunkeren. Het verkeerde gebruik van medicijnen zal echter niet voor een constant gevoel van opwinding zorgen of iemand helpen het leven aan te kunnen — het zal de situatie alleen maar verergeren. Het kan stress verhogen, depressiviteit verergeren, de gezondheid ruïneren, het vermogen om normaal te functioneren verstoren, tot verslaving leiden, of een combinatie van al die dingen. Medicijnverslaafden krijgen thuis, op school of op het werk onherroepelijk met problemen te maken. Waar ligt dan de grens tussen een juist en een verkeerd gebruik van medicijnen?

Juist of verkeerd gebruik?

Eenvoudig gezegd gebruikt u een medicijn goed wanneer u daarbij de aanwijzingen opvolgt van een arts die volledig op de hoogte is van uw medische voorgeschiedenis. Dat betekent dat u de correcte dosering inneemt, op de juiste tijd, op de goede manier en om de juiste medische reden. Zelfs in dat geval kunnen er ongewenste of onverwachte bijwerkingen optreden. Als dat gebeurt, moet u het onmiddellijk aan uw arts vertellen. Hij kan iets aan het recept veranderen of u adviseren met het medicijn te stoppen. Dezelfde principes gelden voor zelfzorgmedicijnen: gebruik ze alleen wanneer u daarvoor een geldige reden hebt en houd u zorgvuldig aan de instructies op het etiket en in de bijsluiter.

Mensen begeven zich op gevaarlijk terrein wanneer ze om de verkeerde reden een medicijn innemen, instructies in verband met de dosering negeren, middelen gebruiken die voor een ander bestemd zijn of het medicijn op de verkeerde manier innemen. Sommige pillen moeten bijvoorbeeld in hun geheel worden doorgeslikt zodat het werkzame bestanddeel langzaam aan het lichaam wordt afgegeven. Medicijnverslaafden  verstoren vaak de werking van pillen door ze te verpulveren en er vervolgens op te kauwen of ze te snuiven, of door ze in water op te lossen en te injecteren. Daardoor kunnen ze high worden, maar het kan ook de eerste stap in de richting van verslaving zijn. Erger nog, het zou dodelijk kunnen zijn.

Wanneer iemand een medicijn op de juiste manier gebruikt maar vermoedt dat hij verslaafd aan het raken is, moet hij dit onmiddellijk tegen zijn arts zeggen. De arts zal weten wat de veiligste manier is om hier iets aan te doen zonder het oorspronkelijke gezondheidsprobleem te negeren.

De algemeen voorkomende verslaving aan medicijnen, drugs, alcohol, enzovoorts is een afspiegeling van de tijd waarin we leven. Het gezin, dat een veilige haven moet zijn waar men liefde vindt en bescherming tegen de stress van alledag, is in gevaar. Gezonde morele en geestelijke normen en waarden gaan achteruit, en dat geldt ook voor respect voor het leven (2 Timotheüs 3:1-5). Nog een factor is het ontbreken van hoop op een betere toekomst. Veel mensen zien de toekomst erg somber in. Daarom leven ze alleen voor het heden en jagen ze zo veel mogelijk allerlei genoegens na, soms op een roekeloze manier. De Bijbel zegt: „Als niemand de stem van God meer hoort, wordt het volk bandeloos” (Spreuken 29:18, Groot Nieuws Bijbel).

Als u kinderen hebt, zult u uw gezin ongetwijfeld willen beschermen tegen de morele en geestelijke problemen die de wereld teisteren. Maar hoe kunt u dat doen? En waar vindt u goede adviezen en een betrouwbare hoop op een betere toekomst? De volgende artikelen zullen die vragen beantwoorden.

[Voetnoot]

[Kader op blz. 4]

ALS ZE MAAR HIGH WORDEN

Sommige mensen zullen bijna alles proberen om high te worden. Ze snuiven bijvoorbeeld schoonmaakmiddelen, nagellak, meubelwas, benzine, lijm, aanstekervloeistof, verf uit een spuitbus of andere vluchtige stoffen. Dat is bijzonder gevaarlijk. Omdat de opgesnoven dampen snel in de bloedstroom worden opgenomen, zal er bijna onmiddellijk een reactie volgen.

Het is ook schadelijk wanneer zelfzorgmedicijnen die alcohol bevatten of slaperigheid veroorzaken op een verkeerde manier worden gebruikt. Als die in hoge doseringen worden ingenomen, belemmeren ze de zintuigen en dan met name het gehoor en het gezichtsvermogen. Ook kunnen ze verwardheid, hallucinaties, sufheid en maagpijn veroorzaken.

[Kader op blz. 5]

TACTIEKEN OM AAN MEDICIJNEN TE KOMEN

Volgens de eerder genoemde geneesmiddelengids (Physicians’ Desk Reference) komt het erg vaak voor dat verslaafden zo hun tactieken hebben om aan medicijnen of aan drugs te komen. Tot deze tactieken behoren „een noodnummer bellen, vlak voor het eind van het spreekuur naar een arts gaan, weigeren zich goed te laten onderzoeken, testen of doorverwijzen, herhaaldelijk ’kwijtraken’ van recepten, knoeien met recepten en niet bereid zijn om de medische voorgeschiedenis te verschaffen of te vertellen bij welke arts(en) men nog meer onder behandeling is (geweest). Onder mensen die een verslaving hebben maar er niet voor behandeld worden, is het ook gebruikelijk om telkens van arts te veranderen om op die manier aan extra recepten voor een medicijn te komen.”

De volgende drie soorten middelen worden het meest misbruikt:

▪ Opiaten: voorgeschreven om pijn te bestrijden

▪ Kalmerende middelen: barbituraten en benzodiazepinen, die worden voorgeschreven bij angst of slaapproblemen (ook wel tranquillizers genoemd). Hebben een remmende werking op het centraal zenuwstelsel

▪ Stimulerende middelen: voorgeschreven bij ADHD, narcolepsie (een slaapstoornis) en obesitas *

[Voetnoot]

[Kader op blz. 6]

RICHTLIJNEN VOOR EEN VEILIG GEBRUIK VAN MEDICIJNEN

1. Houd u aan de instructies.

2. Verander nooit de dosering zonder overleg met uw arts.

3. Stop niet op eigen initiatief met een voorgeschreven medicijn.

4. Verpulver of breek pillen niet, tenzij dat specifiek in de bijsluiter staat.

5. Wees u bewust van de invloed die het geneesmiddel op uw rijvaardigheid en andere activiteiten kan hebben.

6. Ga na welke wisselwerking het medicijn kan hebben met andere medicijnen of met alcohol.

7. Laat het uw arts weten als u in het verleden verslaafd bent geweest aan geneesmiddelen of andere stoffen.

8. Gebruik geen medicijnen die een ander op recept heeft gekregen en geef uw medicijnen niet aan een ander. *

[Voetnoot]