Jonge mensen vragen

Hoe kan ik met mijn ouders praten?

„Ik heb echt geprobeerd mijn ouders te vertellen hoe ik me voelde, maar het kwam er niet zo goed uit — en ze lieten me niet eens uitpraten. Het was al niet makkelijk voor me de moed te verzamelen om iets te zeggen, en toen ging het ook nog eens helemaal mis!” — Rosa. *

TOEN je klein was, ging je waarschijnlijk als eerste naar je ouders wanneer je hulp nodig had. Je vertelde hun alles wat je meemaakte, of het nu belangrijk was of niet. Je vertelde alles wat je dacht en voelde, en je ging af op hun advies.

Maar nu heb je misschien het idee dat je ouders je niet meer begrijpen. Edie zegt: „’s Avonds bij het eten begon ik te huilen en vertelde ik hoe ik me voelde.” Wat leverde het haar op? „Mijn ouders luisterden wel, maar ik had niet het idee dat ze me begrepen. Toen ben ik naar mijn slaapkamer gegaan om verder te huilen!”

Het kan ook zijn dat je soms liever niet aan je ouders wilt vertellen hoe je je voelt. Christopher zegt: „Ik bespreek veel dingen met mijn ouders, maar ik vind het wel zo prettig dat ze niet altijd alles weten wat ik denk.”

Is het verkeerd om bepaalde gedachten voor jezelf te houden? Niet per se, zolang je je ouders maar niet voor de gek houdt (Spreuken 3:32). Wat het probleem ook is — dat je ouders je niet lijken te begrijpen of dat je geen zin hebt om te vertellen wat je voelt — één ding is zeker: je moet met je ouders praten en zij moeten horen wat je denkt.

Blijf praten!

Communiceren met je ouders kun je een beetje vergelijken met autorijden. Als de weg door een obstakel is afgesloten, geef je het niet op maar zoek je gewoon een andere route. Hier volgen een paar voorbeelden.

 Obstakel 1: Jij wilt graag praten, maar je ouders lijken niet te luisteren. Leah vertelt: „Ik vind het moeilijk om met mijn vader te communiceren. Soms ben ik al een tijdje tegen hem aan het praten, en dan zegt hij: ’Sorry, had je het tegen mij?’”

VRAAG: Wat moet Leah doen als ze echt over een probleem wil praten? Ze heeft minstens drie opties.

Optie A

Tegen haar vader schreeuwen. Leah zou boos kunnen uitvallen: „Pa, dit is belangrijk! Luister nou naar me!”

Optie B

Niet meer met haar vader praten. Leah vertelt haar problemen voortaan niet meer aan haar ouders.

Optie C

Een beter moment afwachten om er opnieuw over te beginnen. Leah zou er opnieuw met haar vader over kunnen beginnen of hem zelfs een brief over het probleem kunnen schrijven.

Welke optie moet Leah volgens jou kiezen? ․․․․․

Laten we alle opties eens bespreken en kijken wat de uitwerking ervan zou zijn. Leahs vader heeft zijn aandacht er niet bij en heeft dus niet in de gaten hoe gefrustreerd ze zich voelt. Als Leah optie A kiest, kan hij het idee krijgen dat ze zomaar begint te schreeuwen. Waarschijnlijk zou hij dan niet graag naar haar luisteren, en ze zou ook weinig respect voor haar ouders tonen (Efeziërs 6:2). Met deze optie schiet dus niemand iets op.

Hoewel optie B misschien de makkelijkste is, is het niet de verstandigste. De Bijbel zegt namelijk: „Plannen zijn tot mislukking gedoemd waar geen vertrouwelijk gesprek is, maar in de veelheid van raadgevers komt iets tot stand” (Spreuken 15:22). Om haar problemen te kunnen oplossen moet Leah met haar ouders praten, en die kunnen haar alleen helpen als ze weten wat haar bezighoudt. Niet meer met haar ouders praten is dus geen oplossing.

Met optie C zorgt Leah ervoor dat het obstakel niet onoverkomelijk wordt. Ze probeert op een later moment nog eens over het onderwerp te praten. En als ze haar vader een brief schrijft, voelt ze zich waarschijnlijk meteen beter. Door een brief te schrijven kan ze bovendien precies zeggen wat ze wil zeggen als haar vader wél luistert. Als haar vader de brief leest, komt hij erachter wat ze hem wil vertellen en begrijpt hij misschien beter waarom ze het moeilijk heeft. Leah en haar vader hebben dus allebei het meest aan optie C.

Welke andere opties heeft Leah? Kijk of je er nog een kunt bedenken en schrijf die hieronder op. Schrijf dan op wat waarschijnlijk de uitwerking zal zijn.

․․․․․

 Obstakel 2: Je ouders willen wel praten, maar jij hebt daar geen zin in. Sarah zegt: „Niks is zo erg als bestookt te worden met allerlei vragen wanneer je na een zware dag op school thuiskomt. Ik heb geen zin om nog aan school te denken, maar mijn ouders vragen direct: ’Hoe ging het vandaag? Heb je nog problemen gehad?’” Sarahs ouders bedoelen het vast goed. Maar ze klaagt: „Ik heb geen zin om over school te praten als ik moe en gestrest ben.”

VRAAG: Wat kan Sarah in deze situatie doen? Ook zij heeft minstens drie opties.

Optie A

Weigeren te praten. Ze kan zeggen: „Laat me met rust. Ik heb nu geen zin om te praten!”

Optie B

Toch praten. Sarah zou de vragen van haar ouders met tegenzin kunnen beantwoorden.

Optie C

Niet op de vragen over school ingaan, maar verder praten over een ander onderwerp. Sarah kan voorstellen er een andere keer over te praten, als ze er meer voor in de stemming is. Dan zou ze belangstellend kunnen vragen: „En hoe was jullie dag?”

Welke optie moet Sarah volgens jou kiezen? ․․․․․

Laten we ook nu doornemen welke uitwerking de opties waarschijnlijk zullen hebben.

Voordat Sarah optie A kiest, is ze al gestrest en heeft ze geen zin om te praten. Als ze deze optie kiest, heeft ze nog steeds stress en voelt ze zich ook nog eens schuldig omdat ze tegen haar ouders is uitgevallen (Spreuken 29:11).

Ondertussen zijn Sarahs ouders waarschijnlijk niet blij dat Sarah tegen ze geschreeuwd heeft en daarna niet meer tegen ze praat. Misschien denken ze dat Sarah iets voor ze verbergt. Het kan zijn dat ze nog meer moeite gaan doen om haar aan het praten te krijgen, en daardoor raakt ze natuurlijk nog gefrustreerder. Van deze optie wordt uiteindelijk dus niemand beter.

Optie B is duidelijk een betere keus dan optie A. Sarah en haar ouders zouden in ieder geval met elkaar praten. Maar omdat Sarah eigenlijk geen zin heeft om te praten, krijgen Sarah en haar ouders niet wat ze eigenlijk willen: een ontspannen en open gesprek.

Sarah zou zich prettiger voelen bij optie C omdat ze het op dat moment even niet over school hoeft te hebben. Haar ouders zouden blij zijn dat ze moeite doet om te praten. Waarschijnlijk zal deze optie het best uitpakken omdat Sarah en haar ouders het principe uit Filippenzen 2:4 toepassen, waar staat: „Laat ieder niet alleen de belangen van zichzelf in het oog houden, maar ook die van anderen” (Groot Nieuws Bijbel).

Meer artikelen uit de „Jonge mensen vragen”-serie vind je op www.watchtower.org/ypo

[Voetnoot]

OM OVER NA TE DENKEN

▪ Waarom is timing belangrijk voor goede communicatie? — Spreuken 25:11.

▪ Waarom is het de moeite waard om met je ouders te praten? — Job 12:12.

[Kader/Illustratie op blz. 18]

ZEG JE WAT JE BEDOELT?

Vind je het moeilijk om met je ouders te communiceren? Misschien denken zij dat je iets anders bedoelt met wat je zegt.

Als jij zegt . . .

„Ik wil er niet over praten.”

denken je ouders dat je bedoelt . . .

„Ik wil wel met mijn vrienden over mijn ideeën en gevoelens praten, maar jij bent niet zo belangrijk voor me dat ik je wil vertellen hoe ik me voel.”

Als jij zegt . . .

„Dat begrijp jij toch niet.”

denken je ouders dat je bedoelt . . .

„Je bent te oud en je bent niet van deze tijd. Denk maar niet dat je mijn wereld kunt begrijpen.”

 [Kader/Illustraties op blz. 21]

WAT ANDERE JONGEREN ZEGGEN

„Toen ik mijn ouders vertelde over een probleem op school, was ik verbaasd hoe goed ze naar me luisterden. Met hun hulp was het probleem makkelijk op te lossen!” — Natalie.

„Met je ouders communiceren is niet altijd makkelijk, maar wanneer je hun eerlijk vertelt wat je voelt, is het alsof er een grote last van je af valt.” — Devenye.

[Kader op blz. 21]

VOOR DE OUDERS

Misschien vraagt u zich weleens bezorgd af of uw kinderen het moeilijk vinden om met u te praten. Sta eens stil bij het antwoord van enkele jongeren op de vraag van Ontwaakt! waarom zij het soms moeilijk vinden om met hun ouders te praten. Denk vervolgens na over de vragen die ernaast staan en zoek de bijbelteksten op.

„Ik vind het moeilijk met mijn vader te praten omdat hij het al zo druk heeft op zijn werk en in de gemeente. Het lijkt eigenlijk nooit echt goed uit te komen.” — Andrew.

Geef ik onbewust het signaal af dat ik het te druk heb om met mijn kinderen te praten? Hoe kan ik dan zorgen dat ik makkelijker te benaderen ben? Wanneer zou ik op geregelde basis met mijn kinderen kunnen praten? — Deuteronomium 6:7.

„Op school had ik ruzie gehad, en ik ging huilend naar mijn moeder. Ik wilde dat ze me troostte, maar ze werd boos op me. Daarna ben ik nooit meer met iets belangrijks naar haar toegegaan.” — Kenji.

Hoe reageer ik als mijn kind met een probleem naar me toe komt? En zelfs als ik het kind moet corrigeren, kan ik dan leren om eerst meelevend te luisteren voordat ik iets zeg? — Jakobus 1:19.

„Ouders zeggen misschien wel dat we hun iets kunnen vertellen zonder dat ze kwaad worden, maar meestal raken ze toch van streek. Dan voelen kinderen zich verraden.” — Rachel.

Als mijn kind me iets vertelt waardoor ik van streek raak, hoe kan ik mijn aanvankelijke reactie dan onder controle houden? — Spreuken 10:19.

„Wanneer ik mijn moeder iets heel persoonlijks vertelde, gebeurde het vaak dat ze dat aan haar vriendinnen doorvertelde. Daardoor had ik heel lang geen vertrouwen meer in haar.” — Chantelle.

Houd ik rekening met de gevoelens van mijn kind door persoonlijke dingen die hij of zij me in vertrouwen verteld heeft, niet verder te vertellen? — Spreuken 25:9.

„Er zijn veel dingen waarover ik met mijn ouders wil praten. Maar ze moeten me wel helpen om erover te beginnen.” — Courtney.

Kan ik het initiatief nemen om met mijn kind te praten? Wat zijn de beste momenten om te praten? — Prediker 3:7.

[Illustratie op blz. 19]

Een obstakel in de communicatie hoeft niet onoverkomelijk te zijn — je kunt een manier vinden om met je ouders te praten!