Is een wereld zonder terrorisme mogelijk?

’WE MOETEN hun hart zien te bereiken.’ Dat was de conclusie van een gedragsdeskundige na twintig jaar onderzoek naar de persoonlijkheidsprofielen van zogenoemde terroristen.

Maar wat kan bij mensen die verwikkeld zijn in geweld en wraakacties een verandering van hart en geest tot stand brengen?

Een boek dat harten kan veranderen

In de jaren negentig besloot Hafeni te analyseren wat hij eigenlijk geloofde en de Bijbel te gaan lezen. „Ik las eerst de evangeliën [de Bijbelboeken Mattheüs, Markus, Lukas en Johannes], waarin het levensverhaal van Jezus staat. Tijdens het lezen voelde ik me al snel tot Jezus aangetrokken vanwege zijn persoonlijkheid en zijn vriendelijke en onbevooroordeelde houding tegenover mensen. Dat deed iets met me.”

Verderop in de Bijbel kwam hij een gedeelte tegen dat hem echt raakte: Handelingen 10:34 en 35. Daar staat: ’God is niet partijdig, maar  in elke natie is de mens die hem vreest en rechtvaardigheid beoefent, aanvaardbaar voor hem.’

„Ik kwam tot de conclusie dat mensen zelf verantwoordelijk zijn voor tribalisme, nationalisme en rassenvooroordeel. Het drong tot me door dat de boodschap van de Bijbel de denkwijze van mensen kan veranderen en dat het belangrijkste in het leven een goede reputatie bij God is. Dat is belangrijker dan voor mensen van een bepaalde stam, ras of huidskleur strijden.”

Joseba was aanvoerder van een commando dat een politiebureau wilde opblazen. „Maar voordat we onze plannen konden uitvoeren,” vertelde hij, „werd ik gearresteerd. Ik moest twee jaar de gevangenis in.” Later begon zijn vrouw, Luci, de Bijbel met Jehovah’s Getuigen te bestuderen. Na een tijdje ging Joseba meedoen met de studie.

Hij vertelde: „Toen ik meer over Jezus te weten kwam, werd hij mijn grote voorbeeld. Ik werd echt geraakt door zijn uitspraak: ’Allen die naar het zwaard grijpen, zullen door het zwaard vergaan.’ Ik wist dat dat waar was” (Mattheüs 26:52). Hij erkende: „Iemand vermoorden zet alleen maar aan tot haat en roept wraakgevoelens op bij de familie. Geweld leidt alleen tot pijn en niet tot een betere wereld.” Daarom bracht hij veranderingen in zijn manier van denken aan.

Hafeni en Joseba hebben allebei ondervonden dat de leringen uit de Bijbel een krachtige invloed op iemands leven kunnen hebben. De Bijbel zegt dat ’het woord van God levend is en kracht uitoefent’ en dat het de ’bedoelingen van het hart kan onderscheiden’ (Hebreeën 4:12). De kracht van Gods Woord heeft velen geholpen hun denkwijze en gedrag te veranderen. Maar zijn er bewijzen dat er onder degenen die echt volgens de leringen uit de Bijbel leven, wereldwijd eenheid bestaat?

 Een broederschap die gebaseerd is op liefde

Toen Hafeni bijeenkomsten van Jehovah’s Getuigen begon te bezoeken, werd hij diep geraakt door de eenheid die hij tussen de rassen zag. „Het was voor mij heel bijzonder om naast blanken te zitten. Ik had nooit gedacht dat ik een blanke ooit nog eens broeder zou noemen. Dat sterkte me in mijn overtuiging dat de Getuigen het ware geloof moesten hebben, want bij hen zag ik de eenheid waar ik naar verlangde. En ze hadden liefde voor elkaar, ook al behoorden ze tot verschillende rassen.”

Jezus zei dat zijn ware volgelingen te herkennen zouden zijn aan de liefde die ze onder elkaar hadden (Johannes 13:34, 35). Hij hield zich afzijdig van politieke conflicten en zei tegen zijn volgelingen: ’Gij zijt geen deel van de wereld’ (Johannes 6:15; 15:19; Mattheüs 22:15-22). Liefde en neutraliteit waren toen kenmerken van het ware christendom, en dat zijn ze nog steeds.

Toepassen wat Jezus leerde

Hoe kan liefde standhouden in een wereld waar verdeeldheid wordt gezaaid en terrorisme wordt gepromoot? Als politieke kwesties tot vijandelijkheden leiden, worden mensen — of landen — vaak door loyaliteit aan hun ras, volk of etnische achtergrond tegen elkaar opgezet.

In 1914 werd Gavrilo Princip er door etnische trots toe aangezet een aanslag te plegen op de Oostenrijks-Hongaarse troonopvolger, aartshertog Frans Ferdinand. Princip maakte deel uit van een organisatie die de Zwarte Hand werd genoemd en die volgens haar beginselverklaring de voorkeur gaf aan ’revolutionaire strijd boven culturele initiatieven’ om haar doelstellingen te bereiken. Deze aanslag vormde de aanleiding voor de Eerste Wereldoorlog, die gevoerd werd tussen zogenaamd christelijke landen. Hierbij sneuvelden miljoenen soldaten die beweerden Jezus, de „Vredevorst”, na te volgen (Jesaja 9:6).

Na de oorlog veroordeelde een vooraanstaand geestelijke, Harry Emerson Fosdick, de kerkleiders omdat ze hun leden niet hadden geleerd Jezus’ voorbeeld te volgen. „We hebben mannen voortgebracht voor de oorlog”, schreef hij. „We hebben strijders tot onze helden gemaakt en zelfs in onze kerken hebben we de strijdbanieren neergezet. (...) Met de ene mondhoek hebben we de Vredevorst geëerd en met de andere hebben we de oorlog verheerlijkt.”

In contrast daarmee werd in een sociologisch onderzoek uit 1975 gezegd: „Jehovah’s Getuigen hebben tijdens twee grote wereldoorlogen en de daaropvolgende militaire confrontaties in de periode van de Koude Oorlog consequent vastgehouden aan hun standpunt van geweldloze ’christelijke neutraliteit’.” Hoewel de Getuigen gevangengezet en slecht behandeld werden, hebben ze dat „nooit met geweld beantwoord”. De conclusie luidde: „De leerstellingen van de  Jehovah’s Getuigen spruiten voort uit hun overtuiging dat de Bijbel het geïnspireerde woord van God is.”

De waarde van Bijbelse leringen

Toen een ex-premier van België van een buurman een boek over het leven van Jezus kreeg, getiteld De grootste mens die ooit heeft geleefd *, werd hij diep geraakt door wat hij las. Hij schreef aan zijn buurman: „Het is evident dat indien de mensen wat meer zouden begaan zijn met de boodschap van het evangelie en de beginselen zouden toepassen door Jezus Christus verdedigd, de wereld er vandaag heel anders zou uitzien.”

Hij vervolgde: „Dan zou er geen Veiligheidsraad nodig zijn, zouden er geen terroristische aanslagen plaatsvinden en zou het geweld in de wereld verdwenen zijn.” Maar zijn conclusie was: „Dit is allemaal helaas wishful thinking.” Is dat echt zo? Zelfs nu, in een wereld vol geweld, heeft de Bijbel veel mensen van allerlei achtergronden geholpen geweld af te zweren en de verbittering te overwinnen die ontstaat als mensen jarenlang met buitensporig bloedvergieten worden geconfronteerd.

Andre kwam bijna om bij de bomaanslag die een aantal van zijn vrienden het leven kostte. De bom was geplaatst door een militante beweging. Later las hij het Bijbelse advies om ’vrijelijk te vergeven’, dat hij opvolgde (Kolossenzen 3:13). Ook Hafeni, die jaren na die aanslag lid werd van de genoemde beweging, leerde Bijbelse principes toe te passen en hij zwoer het geweld af (Psalm 11:5). Nu zijn ze allebei Getuige van Jehovah en werken ze samen op een vertaalkantoor van de Getuigen in een Afrikaans land.

Vertrouwen in de toekomst

Miljoenen mensen over de hele wereld hebben gemerkt dat het bestuderen van de Bijbel hen helpt vertrouwen in de toekomst te krijgen. Zo liet Andre op een dag aan een buurman zien dat de Bijbel een rechtvaardige nieuwe wereld belooft (Jesaja 2:4; 11:6-9; 65:17, 21-25; 2 Petrus 3:13). Plotseling werd het huis omsingeld door soldaten met automatische wapens. Ze gaven Andre het bevel naar buiten te komen omdat ze hem wilden ondervragen. Toen ze hoorden dat Andre Bijbelles gaf en dat de buurman hier heel blij mee was, gingen ze weg.

Andre had even daarvoor uitgelegd dat God op aarde zal ingrijpen, net zoals Hij dat had gedaan in de tijd van Noach, toen de aarde vol geweld was (Genesis 6:11). God maakte door middel van de zondvloed een eind aan de wereld van die tijd, maar hij spaarde de vredelievende Noach en zijn gezin. Jezus zei: „Net zoals de dagen van Noach waren, zo zal de tegenwoordigheid van de Zoon des mensen zijn” (Mattheüs 24:37-39).

„De Zoon des mensen”, Jezus, is door God aangesteld als Koning van de hemelse regering die Gods koninkrijk wordt genoemd (Lukas 4:43). Onder zijn leiding zullen Gods hemelse strijdkrachten binnenkort een eind maken aan al het geweld op aarde. De Bijbel zegt dat er onder zijn regering rechtvaardigheid en vrede zullen heersen. Hij zal zijn onderdanen verlossen „van onderdrukking en van geweld” (Psalm 72:7, 14).

Daarna zullen degenen die liefde voor rechtvaardigheid hebben en die onderdanen van deze hemelse Koning worden, meemaken dat de aarde in een vredig paradijs wordt veranderd (Lukas 23:42, 43). De Bijbel zegt over die tijd dat „de bergen vrede dragen voor het volk, ook de heuvels, door rechtvaardigheid” (Psalm 72:1-3).

Zou u graag in een wereld willen leven die door zo’n koning wordt geregeerd? Dat zal een wereld zijn zonder terrorisme!

[Voetnoot]

[Inzet op blz. 7]

Hafeni en Joseba hebben allebei ondervonden dat de leringen uit de Bijbel een krachtige invloed op iemands leven kunnen hebben

[Inzet op blz. 9]

’Als mensen de beginselen zouden toepassen door Jezus Christus verdedigd, zou de wereld er vandaag heel anders uitzien. Dan zou er geen Veiligheidsraad nodig zijn, zouden er geen terroristische aanslagen plaatsvinden en zou het geweld in de wereld verdwenen zijn.’ — Een ex-premier van België

[Illustratie op blz. 8]

Het toepassen van Bijbelse principes heeft Hafeni en Andre geholpen echte liefde voor elkaar te hebben