● Papierwespen worden wel meesterbouwers genoemd. Waarom is dat een toepasselijke omschrijving?

Wetenswaardigheid: Zoals hun naam al doet vermoeden, bouwen papierwespen * hun nest van papier. Dit is een speciaal soort papier dat ze zelf fabriceren. Hiervoor verzamelen ze vezels van planten en dood hout, die ze bijvoorbeeld van boomstammen, hekpalen en bouwmaterialen afknagen. Vervolgens kauwen ze het celluloserijke materiaal fijn en vermengen dat met hun kleverige, eiwitrijke speeksel. Nadat deze pulp is aangebracht, droogt die op tot licht maar stevig papier. Het speeksel van papierwespen heeft bijzondere eigenschappen waardoor het papier warmte kan opnemen en afgeven, zodat de broedcellen op koele dagen op temperatuur blijven.

De wespen kiezen zorgvuldig een beschutte plek uit waar ze hun nest stukje bij beetje opbouwen. Uiteindelijk ontstaat er een waterdichte raat van zeshoekige cellen die overdekt wordt door een bouwsel dat op een paraplu lijkt. De zeshoekige vorm is niet alleen sterk maar ook efficiënt. Wespen die in een vochtig klimaat leven, voegen meer speeksel toe om het nest extra waterbestendig te maken. Het nest hangt aan een steeltje en heeft een opening aan de onderkant. De methode die deze wespen gebruiken om papier te maken is trouwens niet schadelijk voor het milieu, terwijl de methode die mensen bij het maken van papier gebruiken vervuilend is voor lucht, water en grond.

Het is niet zo vreemd dat architecten en wetenschappers het product van de papierwesp bestuderen met het doel bouwmaterialen te ontwikkelen die extra licht, sterk en flexibel zijn en bovendien biologisch afbreekbaar.

Wat denkt u? Heeft dit insect, dat een brein heeft ter grootte van ongeveer twee zandkorrels, zelf bedacht hoe het papier kon maken om daarmee een nest te bouwen? Of zijn de scheikundige en bouwkundige vaardigheden van de papierwesp een bewijs van ontwerp?

[Voetnoot]