Wat moet er veranderen?

„De overheid is niet de oplossing voor onze problemen; de overheid is zelf het probleem.” — Ronald Reagan in zijn inaugurele rede als veertigste president van de Verenigde Staten.

HET is al meer dan dertig jaar geleden dat Reagan deze uitspraak deed. De VS stond toen voor een grote uitdaging, „een economische ramp van grote omvang”, aldus Reagan. „We hebben te maken met een van de ergste en langdurigste inflaties in de geschiedenis van het land”, legde hij uit. „Tientallen jaren hebben we ons steeds dieper in de schulden gestoken en daarmee een voorschot genomen op onze eigen toekomst en die van onze kinderen, alleen maar om er tijdelijk voordeel van te hebben. Als deze langdurige tendens aanhoudt, volgen er gegarandeerd grote maatschappelijke, culturele, politieke en economische problemen.”

Ondanks zijn sombere woorden was Reagan ook hoopvol. Hij zei: „De economische problemen waar we onder lijden zijn in de loop van tientallen jaren ontstaan. Ze zullen niet binnen enkele dagen, weken of maanden verdwijnen, maar ze zullen verdwijnen” (cursivering van ons).

Hoe staan we er momenteel voor? In 2009 stond in een rapport van het Amerikaanse ministerie van Volkshuisvesting en Stedelijke Ontwikkeling: „Steeds meer mensen (...) lopen het risico te maken te krijgen met overbelaste infrastructuren, gebrekkige huisvesting en verouderde gezondheidszorg. Volgens schattingen van VN-Habitat zal binnen dertig jaar één op de drie mensen zich in een nagenoeg uitzichtloze situatie bevinden — zonder sanitaire voorzieningen en schoon water, en onbeschermd tegen de dreigende gevolgen van de klimaatverandering, waardoor de verspreiding van ziekten en mogelijke pandemieën wordt bevorderd.”

Wereldwijde problemen

Denk eens na over de volgende vragen:

● Ervaart u meer financiële zekerheid dan tien jaar geleden?

 ● Vindt u dat de gezondheidszorg voor u en uw gezin goed genoeg geregeld is?

● Is uw omgeving er schoner op geworden en gaat het milieu erop vooruit?

● Denkt u dat de situatie de komende tien, twintig of dertig jaar zal verbeteren?

Een sociaal contract

Veel regeringen hebben een zogenoemd sociaal contract: een al dan niet op schrift gestelde overeenkomst tussen overheid en burgers waarin de rechten en plichten van beide partijen worden omschreven. Zo zal er meestal van burgers worden verwacht dat ze zich aan de wetten van het land houden, dat ze belasting betalen en dat ze bijdragen tot een veilige leefomgeving. Regeringen op hun beurt beloven vaak dingen als een goede gezondheidszorg, gelijkheid en economische zekerheid.

Wat hebben regeringen op die terreinen tot stand gebracht? Kijk eens naar de feiten op de volgende drie pagina’s.

 Goede gezondheidszorg

Wat mensen graag zouden willen: Betaalbare en effectieve behandelingen.

De realiteit

● Een rapport van de Wereldbank zegt dat er „elke dag zesduizend kinderen sterven aan ziekten die verband houden met onvoldoende sanitaire voorzieningen, slechte hygiëne en onveilig drinkwater. Diarree alleen al eist elke twintig seconden een kinderleven.”

● In 2008 werd door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) een grootschalig onderzoek gedaan naar de medische voorzieningen in arme en rijke landen. De conclusie was dat de gezondheidszorg „gevaarlijk uit balans” is en „er niet in slaagt te voldoen aan de toenemende maatschappelijke verwachtingen van een mensgerichte, eerlijke, betaalbare en efficiënte gezondheidszorg”.

Twee jaar later constateerde de WHO dat „regeringen overal ter wereld moeite hebben de gezondheidszorg te bekostigen. Naarmate de bevolking langer leeft, meer mensen chronische ziekten krijgen en er nieuwe en duurdere behandelingen komen, rijzen de kosten de pan uit.”

● Er is een nieuwe, gevaarlijke ontwikkeling gaande: Zogenoemde wondermedicijnen lijken niet meer te werken. Infecties waar jaren geleden miljoenen mensen aan stierven, zoals lepra en tbc, werden teruggedrongen met antibiotica, die voor het eerst werden gebruikt in de jaren veertig. Maar volgens een rapport van de WHO „duiken er steeds vaker resistente ziektekiemen op, die zich ook sneller verspreiden. Steeds meer belangrijke medicijnen werken niet meer. Het geneeskundig arsenaal slinkt” (World Health Day 2011).

Wat er moet veranderen: Er moet een tijd komen waarin „geen inwoner zal zeggen: ’Ik ben ziek’” (Jesaja 33:24). Dat wordt in de Bijbel beloofd.

 Gerechtigheid en gelijkheid

Wat mensen graag zouden willen: Een eind aan de discriminatie van minderheden en aan vrouwenmishandeling; minder economische ongelijkheid.

De realiteit

● In een rapport van een Amerikaanse burgerrechtenorganisatie stond: „Geweld gericht tegen afzonderlijke personen, gebedshuizen en gemeenschapscentra op grond van vooroordeel tegen ras, godsdienst, afkomst of seksuele voorkeur blijft onacceptabel vaak voorkomen en is in Amerika nog steeds een ernstig probleem” (Leadership Conference on Civil Rights Education Fund).

● „Wereldwijd hebben miljoenen vrouwen thuis, op het werk en in het openbare leven nog steeds te maken met onrecht, geweld en ongelijkheid”, meldde een persbericht van de VN gebaseerd op het rapport Progress of the World’s Women: In Pursuit of Justice. In Afghanistan krijgt bijvoorbeeld zo’n 85 procent van de vrouwen geen medische hulp bij de bevalling. In Jemen bestaan geen wetten tegen huiselijk geweld. En in Congo (Kinshasa) worden gemiddeld meer dan duizend vrouwen per dag verkracht.

● In oktober 2011 zei Ban Ki-moon, de secretaris-generaal van de VN: „We leven in een wereld vol verschrikkelijke tegenstrijdigheden. Terwijl er volop voedsel is, lijden één miljard mensen honger. Een kleine groep leeft in buitensporige luxe, maar te veel mensen leven in armoede. Er wordt grote vooruitgang geboekt in de geneeskunde terwijl er elke dag vrouwen overlijden bij de bevalling (...) Er worden miljarden uitgegeven aan wapens om mensen te doden, terwijl mensen juist beschermd zouden moeten worden.”

Wat er moet veranderen: Er moet een tijd komen waarin vrouwen en minderheden een eerlijke behandeling krijgen en er geen mensen meer zijn die ’ellendigen van gerechtigheid beroven’ (Jesaja 10:1, 2).

 Een stabiele economie

Wat mensen graag zouden willen: Werk voor iedereen en financiële zekerheid.

De realiteit

● Het Worldwatch Institute zegt dat er nu „meer potentiële werknemers zijn om de economische groei te bevorderen, maar dat er waarschijnlijk niet voldoende banen voor ze zijn. Volgens de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) is door de verslechterende economie het aantal werklozen in 2010 gestegen tot zo’n 205 miljoen.”

● „De ILO waarschuwde dat de wereldwijde economie aan het begin staat van een nieuwe en ernstiger banencrisis die tot sociale onrust kan leiden”, aldus een nieuwsbericht van de BBC. „De recente stagnatie van de groei wijst erop dat slechts de helft van de benodigde banen gecreëerd zal worden. (...) De ILO heeft ook onderzoek gedaan naar de onvrede over het banentekort en de woede over de oneerlijke verdeling van de lasten van de crisis. Volgens de organisatie dreigde er in veel landen sociale onrust, vooral in de EU en de Arabische wereld.”

● In de VS „bedraagt de gemiddelde creditcardschuld nu meer dan 11.000 dollar, drie keer zo veel als in 1990”, aldus het boek The Narcissism Epidemic uit 2009. Volgens de auteurs steken veel mensen zich alleen maar in de schulden om de indruk te wekken dat ze het heel goed hebben. „Als Amerikanen iemand zien met een mooie auto en dure kleding, gaan ze ervan uit dat hij rijk is”, zegt het boek. „Meestal is het realistischer om ervan uit te gaan dat zo iemand in de schulden zit.”

Wat er moet veranderen: Er moet werk komen voor iedereen, gekoppeld aan een evenwichtige kijk op geld uitgeven. De Bijbel zegt dat „geld tot bescherming is”, maar waarschuwt ook dat ’de liefde voor geld een wortel van allerlei schadelijke dingen is’ (Prediker 7:12; 1 Timotheüs 6:10).

Na het lezen van de informatie op bladzijde 4 tot en met 8 kan het lijken alsof er weinig basis is voor vertrouwen in de toekomst. Maar de situatie is niet hopeloos. De wereld zal ten goede veranderen — maar niet dankzij de inspanningen van menselijke regeringen.

[Kader/Grafiek op blz. 5]

Wat zouden kinderen graag aan de wereld willen veranderen? Volgens de website 4children.org bleek uit een onderzoek in Groot-Brittannië onder zo’n tweeduizend kinderen in de leeftijd van vier tot veertien jaar dat ze de volgende dingen zouden willen:

[Grafiek]

(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)

100%

EEN EIND AAN HONGER

EEN EIND AAN OORLOG

GEEN ARMOEDE MEER

75%

GELIJKHEID VOOR IEDEREEN

DE OPWARMING VAN DE AARDE STOPPEN

50%

25%

0%

[Kader/Grafiek op blz. 5]

In 2009 hield de Bertelsmann-stichting in Duitsland een enquête onder zo’n vijfhonderd jongeren in de leeftijd van veertien tot achttien jaar. Ze maakten zich het meest zorgen over:

Uit het onderzoek van de Bertelsmann-stichting bleek dat de jongeren zich niet zo druk maakten over terrorisme en de groeiende wereldbevolking. Zelfs de financiële crisis vonden ze niet heel belangrijk. Maar volgens de onderzoekers kan dit komen doordat de jongeren daar nog niet in hun eigen leven mee te maken hebben gehad.

[Grafiek]

(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)

100%

75% ARMOEDE

KLIMAATVERANDERING EN VERWOESTING VAN HET MILIEU

GEBREK AAN VOEDSEL EN DRINKWATER

50% WERELDWIJDE EPIDEMIEËN EN ZIEKTEN

25%

0%