TOEVAL OF ONTWERP?
De tandwielen van de Issus-bladspringer
ER WERD altijd gedacht dat tandwielen door mensen waren uitgevonden. Niets is minder waar! Onderzoekers hebben in elkaar grijpende tandwielen ontdekt bij een levend wezen — de jonge Issus-bladspringer *, die te vinden is in tuinen in Europa.
Een jonge bladspringer kan in slechts twee duizendste van een seconde een snelheid bereiken van 3,9 meter per seconde, waardoor hij zijn lichaampje blootstelt aan een druk van 200 keer de zwaartekracht! Als je één keer met je ogen knippert, is het beestje weg. Om zulke sprongen te kunnen maken, moeten zijn twee achterpootjes precies op hetzelfde moment dezelfde kracht uitoefenen. Hoe lukt hem dat?
Wetenswaardigheid: Boven aan de twee achterpootjes van de bladspringer hebben onderzoekers twee in elkaar grijpende tandwielen ontdekt. Als het insect springt, zorgen die tandwielen ervoor dat beide pootjes precies op dezelfde manier bewegen. Anders zou hij ongecontroleerd gaan rondtollen.
Bij grotere dieren zorgt het zenuwstelsel ervoor dat hun poten bij een sprong hetzelfde reageren. Maar voor een bladspringer zouden die zenuwimpulsen te langzaam zijn. Vandaar de twee in elkaar grijpende tandwielen. ‘Bij tandwielen denken we meestal aan door mensen gemaakte machines’, zegt schrijver en onderzoeker Gregory Sutton. Dat komt volgens hem omdat ‘we niet goed genoeg [op andere plekken] hebben gezocht’.
Wat denkt u? Zijn de tandwielen van de Issus-bladspringer door toeval ontstaan? Of zijn ze ontworpen?
^ ¶3 De tandwielen vallen van het insect af tijdens zijn laatste groeifase.